KIRŞEHİR TİCARET VE SANAYİ ODASI İTALYA ÜLKE RAPORU Derleyen İpek KOÇYİĞİT 24.08.2016 Coğrafi Konum İtalya, Avrupa’nın güneyinden Akdeniz içlerine doğru kuzeybatı güneydoğu yönünde uzanan bir yarımada üzerinde yer alır. Güneyinde ve batısında Akdeniz, doğusunda Adriyatik Denizi ve kuzeyinde Alp Dağları ile çevrelenmiştir. Akdeniz’deki Sicilya ve Sardunya adaları ile yarımada çevresindeki irili ufaklı birçok ada İtalya’ya aittir. Kuzeyde, Lugano Gölü’nün İsviçre’de bulunan kısmında, göl kıyısında bulunan Campione kasabası da İtalya topraklarından tamamen ayrı bir durumda olmasına rağmen resmi olarak İtalya toprağıdır. İtalya’nın, kuzeybatısında Fransa, kuzeyinde İsviçre ve Avusturya, kuzeydoğusunda Slovenya ile kara sınırı bulunmaktadır. Ayrıca kendi toprakları içerisinde bulunan iki bağımsız ülke ile de sınırı vardır. Bu ülkelerden biri Katolik mezhebinin dini başkenti olan, Roma içerisindeki Vatikan Devleti (0,44 km2); diğeri de Avrupa’nın yaşayan en eski cumhuriyeti olan ve Floransa’nın 100 km. kadar batısında yer alan San Marino Cumhuriyeti (481 km2)’dir. Bu ülkelere ek olarak Adriyatik ülkelerinden Hırvatistan, Bosna-Hersek, Karadağ ve Arnavutluk’un, Akdeniz ülkelerinden Yunanistan, Tunus ve Malta’nın aralarında kara sınırı bulunmamasına rağmen İtalya’ya komşu ülke olduğu söylenebilir. İtalya’nın kuzeyden güneye 1.150 km. boyunca uzanan bir coğrafyaya sahip olması nedeniyle iklim bölgeden bölgeye değişiklikler göstermektedir. Yazları kuzeydeki yüksek kesimler haricinde ülkenin hemen her yeri güneşlidir ve gün içindeki en yüksek sıcaklıklar 30 derece civarında gerçekleşmektedir. Kış aylarında ise sıcaklıklar bölgeden bölgeye değişmekte, Milano’da 0 derece iken, Roma’da +10 derece, Sicilya ve Sardunya adalarında ise +20 derece olabilmektedir. Siyasi ve İdari Yapı İtalyan siyasi birliği, 1861 yılında İtalya Krallığı’nın yeninden ihdasının (Risorgimento) ardından, 1866’da Garibaldi öncülüğünde başlatılan Bağımsızlık Savaşı sonucunda sağlanmıştır. 1870-71 Prusya-Fransa Savaşı’nın ardından son kalan Fransız güçlerinin de ülkeden atılmasıyla bağımsız ulus-devlet kurulmuştur. Krallık, İkinci Dünya Savaşı’nın bitimine kadar sürmüş, bu süre zarfında İtalya’nın günümüzdeki toprak bütünlüğü ortaya çıkmıştır. Tarihsel olarak “Güney Tirol” ismiyle bilinen Trentino-Alto Adige Bölgesi ve tarihsel olarak “Istria” ismiyle bilinen Friuli-Venezia Giulia Bölgesi Birinci Dünya Savaşı’nın mağluplarından Avusturya’yla 1919 yılında imzalanan St. Germain Antlaşması sonucunda İtalya siyasi birliğine katılmıştır. Mussolini dönemindeki faşist yönetimine müttefikler tarafından son verilmesinin ardından, 1946 yılında İtalya’da Cumhuriyet kurulmuştur. “Birinci Cumhuriyet” olarak adlandırılan ve 1993 yılına kadar süren bu devir, ülke siyasetine Soğuk Savaş mantığının ve kısa süreli çok parti koalisyonlarının yol açtığı istikrarsızlığın damgasını vurduğu bir dönem olmuştur. Soğuk Savaş’ın bitimini müteakip, “temiz eller operasyonu” olarak anılan hukuki süreçte sistem içindeki siyasi partilerin yönetici kadrosunun tamamına yakını yolsuzluk suçları ve mafya bağlantıları nedeniyle yargılanarak tasfiye edilmiştir. 1993 yılında Silvio Berlusconi ve Kuzey Ligi gibi yeni aktörlerin gelmesiyle başlayan döneme “İkinci Cumhuriyet” adı verilmektedir. Bu dönemin başından itibaren (1994-95 Berlusconi ve 1996-98 Prodi) benzer eğilimdeki siyasi partilerin bir araya gelerek koalisyonlar/bloklar oluşturmaları dikkat çekmektedir. İkinci Dünya Savaşı’ndan günümüze değin 61 hükümetin görev yaptığı İtalya’da, iktidarların 48’ini koalisyonlar oluşturmuş, partilerin tamamı dönemsel yeni isimler almış ve yeniden yapılanmışlardır. Son genel seçimler 24- 25 Şubat 2013 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Bir sonraki seçimler Şubat 2018’de gerçekleştirilecektir. Cumhurbaşkanı Sergio MATTARELLA 29 Ocak 2015’ten bu yana görevini yürütmektedir. Nüfus ve İşgücü Yapısı Nüfus İstatistikleri Kaynak: ISTAT Toplam Nüfus Nüfusun dağılımı (%) - Erkek - Kadın - 0-14 yaş - 15-64 yaş - 65 yaş ve üstü Nüfus Artış Oranı (1.000 kişide) - Doğum oranı - Ölüm oranı - Net dış göç oranı - Doğal nüfus artış oranı Ortalama Yaş* Şehirleşme Oranı (%)* Ortalama Yaşam Süresi - Erkek - Kadın Okur Yazarlık Oranı (%)* Ortalama Eğitim Süresi* Eğitim Harcamalarının GSYİH’deki Payı (%)* Nüfusun Şehirlere Göre Dağılımı Kaynak: ISTAT Bölge Bölge Başkenti Lombardia Milano Campania Napoli Lazio Roma Sicilia* Palermo Veneto Venezia Piemonte Torino Emilia-Romagna Bologna 60.800.000 48,5 51,5 14,0 65,7 20,3 7,14 9,67 9,81 7,28 -0,14 43,3 68,0 81,4 78,7 84,0 98,8 16 yıl 4,5 Bölge Nüfusu 9.917.000 5.834.000 5.728.000 5.051.000 4.937.000 4.457.000 4.432.000 Puglia Toscana Calabria Sardegna* Liguria Marche Abruzzo Friuli-Venezia Giulia* Trentino-Alto Adige* Umbria Basilicata Molise Valle d’Aosta* Bari Firenze Catanzaro Cagliari Genoa Ancona L'Aquila Trieste Trento Perugia Potenza Campobasso Aosta 4.091.000 3.749.000 2.011.000 1.675.000 1.616.000 1.565.000 1.342.000 1.235.000 1.037.000 906.000 587.000 320.000 126.000 Ekonomik Yapı IMF 2014 yılı verilerine göre İtalya dünyanın sekizinci, Avrupa’nın dördüncü büyük ekonomisidir. Avrupa Birliği’nin kurucu üyesi olan İtalya, aynı zamanda ABD, Almanya, İngiltere, Fransa, Kanada, Japonya ve Rusya ile birlikte G8 adı verilen sanayileşmiş ülkeler grubuna dahildir. İtalya, II. Dünya Savaşı sonrasında savaşın getirdiği ağır ekonomik çöküntüye maruz kalmıştır. Takip eden dönemde ABD’nin uyguladığı Marshall Planı ile sanayi tesislerini yeniden yapılandırma konusunda ihtiyaç duyduğu dış sermayeyi elde eden İtalyan ekonomisi, sanayi sektöründe istihdam edilecek işgücünü de ülkenin güney kesimlerinden gelen göçmenlerden karşılamıştır. 1950-1960 döneminde bu iki önemli itici gücün birleşmesi sonucunda zayıf bir tarımsal ekonomiden güçlü bir sanayileşmiş ekonomiye dönüşüm gerçekleştirilmiştir. 1959 ve takip eden üç yıl boyunca ortalama olarak yıllık % 6,3 oranında ekonomik büyüme gerçekleşmiş ve bu dönem daha sonraları İtalyan ekonomik mucizesi (il boom economico) olarak anılmaya başlanmıştır. 1957 yılında AB’nin temelini oluşturan Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET)’nun kurulmasıyla başlayan süreçte Altılar olarak anılan Fransa, Almanya, İtalya, Hollanda, Belçika ve Lüksemburg’un oluşturduğu gümrük birliği sayesinde aralarındaki ticareti sürekli olarak geliştiren söz konusu ülkeler aynı zamanda Avrupa’nın ekonomik gelişimine de hız kazandırmıştır. 2015 yılı GSYİH'nın yaklaşık % 2,2'sı tarım, % 23,6'sı sanayi ve % 74,2'si hizmetler sektöründen oluşmaktadır. Ekonomik Performans İtalyan ekonomisi iki yıldır devam eden mali sıkılaştırma politikalarının, zayıf iş dünyası ve tüketici güveni sonucu olarak 2013 yılında % 1,8, 2014 yılında da % 0,4 oranında daralmıştır. 2015 yılında ise ekonomi % 0,6'lık sınırlı da olsa bir büyüme gerçekleştirmiştir. Reel GSYİH Büyüme Projeksiyonu GSYİH Reel GSYİH (%) Kişi Başına GSYİH 2013 2014 2015 2016 2017 2.131 2.143 1.815 1.815 1.831 -1,8 35.979 -0,3 0,6 0,7 0,9 36.037 36.738 37.620 38.518 Toplam Yatırım/ GSYİH 17,3 16,5 15,0 14,9 15,4 Brüt tasarruflar/ GSYİH 18,3 18,3 17,6 17,4 17,4 Enflasyon 0,6 0,0 0,1 0,5 1,0 İşsizlik Oranı 12,1 12,6 11,9 11,0 10,9 Cari İşlemler Dengesi/ GSYİH -2,9 -3,0 - 2,6 -2,40 -2,20 Tekstil, mobilya ve beyaz eşya gibi önemli sektörlerdeki firmalar, düşük maliyetle üretim yapan Çin firmaları karşısında rekabet edemez duruma gelmektedirler. The Heritage Foundation tarafından yapılan Ekonomik Serbesti Endeksine göre (Index of Economic Freedom) İtalya dünyada 92, 43 Avrupa ülkesi arasında 36’ıncı sırada yer almaktadır. Diğer AB ülkelerine kıyasla İtalya’da verimsiz devlet bürokrasisi ve yüksek seviyelerdeki yolsuzluğun yanı sıra ağır vergi yükü ve yüksek oranlı kamu harcamaları bulunmaktadır. İtalya güçlü ekonomik yapısını, daha çok aile şirketi olan ve bu aileler tarafından yönetilen, sanayi grupları içerisinde bir araya gelmiş olan küçük ve orta ölçekli firmalara borçludur. Bu firmalar çeşitli kapital ve tüketim ürünleri kategorilerinde uzmanlıklar geliştirmişlerdir. İtalya ekonomisinde imalat sektörü çok güçlüdür. Ana sanayiler arasında otomotiv, gemi yapımı, kimyasallar, mobilya, giyim ve tekstil, deri eşya ve ayakkabı, gıda prosesi, seramik ürünler, parçalar ve makineleri sayılabilir. İtalyan sanayisinin en gelişmiş sektörleri arasında mekanik, yapı, kimya ve taşıt araçları sanayi başta gelmektedir. İtalya’nın en önemli gücü diğer sanayileşmiş ülkelere oranla küçük ve orta ölçekli firma sayısının fazlalığıdır. İSTAT’ın İtalya’nın üretim yapısını inceleyen raporunda, İtalya’da 4,5 milyon şirketin faaliyet gösterdiği, % 95’inin mikro ölçekli şirket olduğu ve istihdamın % 46’sına denk gelen 17,9 milyon kişiyi istihdam ettikleri belirtiliyor. Şirket bünyesinde çalışan sayısının ortalama 4 kişiden oluşurken, sadece % 0,08’inin 250 den fazla çalışanı bulunuyor. Büyük ölçekli firmalar daha çok Kuzey ve Orta İtalya’da toplanırken Güney İtalya’da daha çok tarım ve turizm alanında faaliyet gösteren küçük işletmeler faaliyet göstermektedir. İtalyan ekonomisinin bir diğer gücü ise “sanayi bölgeleri” olarak adlandırılan ve aynı sektörde, her biri üretim aşamalarının başka bir dalında uzmanlaşmış birçok firmanın sıkı ekonomik ilişkiler içerisinde bir arada bulunduğu alanların gelişimidir. Bugün İtalya’da 200’den fazla sanayi bölgesi mevcuttur. Doğrudan Yabancı Yatırımların Görünümü Yabancı Yatırımlar 2008a 2009a 2010a 2011a 2012b 2013c 2014c 2015c 2016c 2017c Doğrudan Yabancı Yatırımlar (milyar dolar) -9,5 16,6 9,6 DYY / GSYİH (%) -0,4 0,8 0,5 1,5 DYY / Gayri Safi Sabit Sermaye Yatırımı (%) -2,0 4,0 2,4 7,6 DYY İhracı (milyar dolar) -69,5 -19,8 -32,6 -59,8 -44,9 -47,1 -49.5 -51,9 -54,5 -57,5 Net DYY (milyar dolar) -79 -3,2 -23,0 -27,2 -13,9 -14,6 -16,0 -17,4 -19,0 -20,6 DYY Stoku (milyar dolar) 327,9 364,4 332,0 338,5 369,5 402,0 435,5 470,0 505,6 542,2 Kişi Başına DYY Stoku (dolar) 5.475 6.048 5.482 5.568 6.060 6.581 7.119 7.675 8.250 8.843 DYY Stoku / GSYİH (%) 14,2 17,2 16,1 15,4 32,6d 31,0 32,5 33,5 34,5 35,6 36,6 1,5 1,6 1,6 1,6 1,6 1,6 8,4 8,4 8,5 8,7 8,6 8,5 18,3 19,0 20,3 22,0 23,2 Kaynak: EIU Yatırımlarda Öncelikli Alanlar Devlet yardımları yoğunlukla itlaya içerisinde nispi olarak az gelişmis olan, AB kriterlerine göre birinci derecede öncelikli olarak nitelen (Objective 1) Altı coğrafi Bölgede yoğunlaşmaktadır (Basilicata, Calabria, Campania, Puglia, Sardegna and Sicilia). Ayrıca, Abruzzo, Molise ve Orta ve kuzey İtalayada bulunan kalkınma ihtiyacı içerisindeki "objective 2" bazı özel bölgeler yardımlardan öncelikle yararlanmaktadır. Ülkedeki Serbest Bölgeler (Özel Ekonomik Bölgeler) İtalya’da sadece iki adet serbest ticaret bölgesi bulunmaktadır. Bunlar Venedik Limanı ve Trieste Limanı’dır. Ülkede İş Kurma Mevzuatı İş Kurma ve Yatırım İmkanları 24,1 İtalya'da pek çok yabancı firma ürünlerinin dağıtım ve pazarlaması için yatırım yapmaktadır. İhracat doğrudan aracısız yapılabildiği gibi, İtalya pazarında ürünlerin sunumu, bağımsız acenta ve komisyoncular yada yetkili acenta ve distribütörler aracılığıyla yapılmaktadır. Ayrıca, yabancı firmaların şube yada temsilcilik ofisi açması, joint venture, %100 yabancı sermayeli şirket veya bağlı ortaklık (subsidiary) oluşturmaları mümkündür. İtalyan hükümeti serbest girişim ve serbest ticareti teşvik etmektedir. Ayrıca yabancı yatırımlar için bir kayıt yada ön izin sistemi bulunmamakta ancak şirketlerin kuruluş faaliyet alanı ve şirket türlerine göre yatırılması gereken minimum nominal sermaye miktarı belirlenmiş bulunmaktadır. Banka ve sigorta şirketleri ile hisse senedi, yatırım aracı kuruluşlarının AB Direktifleri ile belirlenen kriter ve koşulları karşılaması zorunludur. Yabancı yatırımcılar mevcut teşvik mekanizmalarından yararlanabilmekte ancak bunun için anonim (s.p.a) veya (s.r.l) limited şirket statüsünde örgütlenmiş olmaları gerekmektedir. İş kurma ve yatırım imkanları ile ilgili detaylı bilgiye "Invitalia-Italian National Agency for Inward Investments and Economic Development" dan ulaşılabilir (www.invitalia.it). Kaynak: Roma Ticaret Müşavirliği Yatırımlara Sağlanan Teşvikler İtalyan teşvik sistemi, devlet yardımları alanındaki AB muktesabatına ve bu çerçevedeki normlara uygun olarak yürütülmekte ve daha çok İtalya içerisindeki az gelişmiş bölgelere ve KOBİ’lerin desteklenmesine yöneltilmiş bulunmaktadır. Ancak, AR-GE ve şirketlerin uluslararasılaşma faaliyetleri gibi bir takım özel amaçlar için uygulanan destek mekanizmaları da sistem içerisinde önemli yer tutmaktadır. Teşvik sistemi içerisinde sağlanan destekler çoğunlukla soft loan, program ve projeler kapsamında verilen uzun vadeli düşük faizli kredi imkanlarında oluşmakta, az sayıdaki hibe şeklindeki destekler özelikle az gelişmiş bölgelerdeki firmaların yatırım harcamalarına, KOBİ’lere ve uluslararası promosyon faaliyetlerinin desteklenmesi için meslek örgütleri, Odalar ve ihracat konsorsiyumlarına yönelik olarak kullandırılmaktadır. ÜRETİM VE YATIRIM FAALİYETLERİNE YÖNELİK DESTEKLER İtalya özellikle ülkenin nispi olarak az gelişmiş durumdaki Güney eyaletlerinde ve yeniden yapılanma ve canlandırılma ihtiyacı olan sektörlere yönelik olarak yeni yatırımların teşviki amacıyla yürürlükte olan 181/89 sayılı kanun çerçevesinde ‘Law 181/89 – Revitalizing production areas’ söz konusu bölgelerde yapılacak üretime yönelik sabit sermaye ve yenileştirme yatırımları için kuzey Bölgelerinde %25 güney bölgelerinde %40’ına varan miktarlarda hibeden yararlanmaları söz konusudur. Buna ilave olarak daha az gelişmiş bölgelerde kurulacak işletmeler için 2001-2006 yıllarını kapsayacak biçimde dolaylı ve dolaysız vergi istisnası getiren vergi kredisi (Tax Credit) uygulaması mevcuttur. Söz konusu uygulama 388/2000 Kanun çerçevesinde yapılmakta olup, altı bölge (Basilicata, Calabria, Campania, Puglia, Sardegna and Sicily (“objective 1” bölgeleri) ve Abruzzo, Molise ve kuzey ve orta İtalya’daki diğer az gelişmiş bölgeler ("objective 2" bölgeleri) için geçerli bulunmaktadır. Bu çerçevede ayrıca, yukarıda zikredilen nispi olarak az gelişmiş bölgelere yönelik olarak, 488/92 sayılı kanun çerçevesinde; madencilik, sanayi sektöründe faaliyet gösteren ve bilgi teknolojisi , Turizm Otelcilik , enerji dağıtım hizmetleri, inşaat ve ticaret hizmetleri veren işletmelere yönelik olarak, Söz konusu kanun kapsamında üretime yönelik sanayi yatırımlarının % 20'sini aşmayacak şekilde verilen, arsa alımlarının %10’u, endüstriyel çevre etki değerlendirmesi faaliyetlerinin % 5’i, yeni teknoloji alımı faaliyetleri için hibe şeklinde nakit destekler mevcuttur. Yatırımlar için verilen teşvik tedbirlerinde demir çelik, gemi inşa, otomotiv sanayi, sentetik elyaf gibi sektöreler hassas sektörler olarak nitelendirilmekte ve söz konusu sektörlere verilecek teşvikler AB yönetmeliklere gereği daha kısıtlayıcı kurallara ve Bölgesel bazda belirlenen yardım limitlerine tabi tutulmaktadır. ARGE FAALİYETLERİNE YÖNEİK DESTEKLER Teknoloji üretimi ve Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesi için tüm ülke çapında geçerli olan ‘Teknolojik Buluşlar için Özel Fon hakkındaki 46/82 Kanun’ kapsamında, mal ve hizmet üreten firmalar, konsorsiyumlar, bağımsız araştırma kuruluşlarının ve bölge idarelerinin oluşturdukları özel araştırma firmalarının yararlanabilecekleri 15 yıl vadeli düşük faizli kredi seklindeki destekler mevcuttur. Söz konusu destek programından otomotiv, elektronik, demir çelik, havacılık, kimya sanayi, makine otomasyon, tarım ve gıda sanayilerinde faaliyet gösteren firmalar yararlanabilmekte ancak KOBİ’ler için sektör kısıtlaması bulunmamaktadır. Ar-ge Faaliyetlerini desteklenmesi için 140/97 kanun çerçevesinde (article 13) otomatik olarak işleyen vergi muafiyeti (Fiscal Bonus) uygulanmaktadır. İşletme ve yatırım büyüklüğüne göre değişiklik arz etmek üzere, Ar-Ge harcamalarının toplam maliyetinin %10%30`unu aşmayacak şekilde vergi muafiyeti sağlanmaktadır. KOBİ’LERE YÖNELİK DESTEKLER Yukarıdaki desteklerin yanı sıra münhasıran KOBİ’ler için geliştirilmiş çeşitli destek enstrümanları mevcuttur. Bunlardan en önemlilerini hibe şeklindeki istihdam yaratma desteği ve mesleki eğitim harcamalarının %90’ını kapsayan meslek içi eğitim desteği, Ar-Ge maliyetlerinin %50sini kapsayan hibeler, %70’ini kapsayacak soft loan ve hibe şeklinde destekler, özellikle AB dışı ülkelere pazarlama faaliyetlerinin desteklenmesi için gerekli pazarlama programlarının geliştirilmesi faaliyetlerinin %85’ini kapsayan soft loan şeklindeki desteklerdir. Kobilere Yönelik Destek Enstrümanları aşağıdaki kanunlar çerçevesinde yürütülmektedir. Sözkonusu desteklerden AB’nin KOBİ tanımlamasına uygun nitelikteki küçük ve Orta Ölçekli Firmalar istifade edebilmektedir. -Sabatini Law.(KOBİ’ler Uzun vadeli yatırım malı destek kredisi) -Law 488/92 Çeşitli sektörlerde yatırım harcamaları, istihdam ve arge harcamalarının desteklenmesi hakkında kanun -Law 598/91 -Teknoloji gelişme ve çevrenin korunması yatırımlarına 7 yıl vadeli düşük faizli kredi -Law 449/97 –Turizm ve Ticaret Alanında Faaliyet Gösteren KOBİ’lere yönelik vergi kolaylıkları -Law 266/97 KOBİ’ler için oluşturulan Merkezi Garanti Fonu İHRACAT VE ŞİRLKETLERİN ULUSLARARASILAŞMA FAALİYETLERİNE YÖNELİK TESVİK MEKANİZMALARI İtalyan teşvik sistemi içerisinde son dönemde en önemli unsurlardan bir tanesini, şirketlerinin uluslararasılaşması faaliyetlerini desteklemek amacıyla geliştirilmiş enstrümanlar oluşturmaktadır. Şirketlerin uluslararası faaliyetlerinin desteklenmesi amacıyla yürürlükte bulunan mevzuat İtalyan Üretken Faaliyetler Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı aracılıyla uygulanmaktadır. Bu kapsamdaki tedbirlerden çoğunlukla dış pazarlara açılma program ve projeleri çerçevesindeki düşük faizli kredi ve sermaye iştiraki seklindeki desteği ile tanıtım faaliyetlerinin desteklenmesi için kullandırılan düşük faizli kredi ya da hibe şeklindeki tedbirlerden oluşmaktadır. Bu çerçevede, hibe seklinde kullandırılmakta olan teşvikler aşağıda sıralanmaktadır. Lg.1083 /1954 Sayılı Kanun: İhracatı gelişmesine destek/yardımı: Anılan destek programından Kamu kurum kuruluşları ve kar amacı gütmeyen sektör Birlik ve örgütleri istifade etmekte, anılan firmaların ihracatı desteklemek için yürüttükleri promosyon faaliyetleri için yapılan harcamalar bu destek kapsamında yer almaktadır . Destek kapsamındaki faaliyetler yurtiçi ve yurtdışındaki fuarlara, katılım, broşür, reklam, workshop, ticaret heyetleri, pazar araştırmalar, yabancı operatörlerin İtalyan tanıtıcı kurs verilmesi, yabancı dilde internet sitelerinin açılması gibi faaliyetleri içermektedir. Tarım ve turistik konsorsiyumlar, sektör kuruluşları, yurtdışındaki İtalyan Ticaret Odaları, İtalya’daki Ticaret Odaları, ICE(İtalyan Dış Ticaret Enstitüsü), tarafından hazırlanan promosyon programları öncelikli olarak değerlendirilmeye alınmakta, bu kapsamda Bakanlıkça kabul edilen masrafların %50’si karşılanmaktadır. Kalkınma öncelikli bölgeler için bu oran % 70'dir. Lg.83/89 Sayılı Kanun: Sanayi, Ticaret, El sanatları alanında faaliyet gösteren küçük Orta Ölçekli İhracat Konsorsiyumlarının Faaliyetlerinin Desteklenmesi: Destekten yararlananlar, çok bölgeli ihracat konsorsiyumları, en az 5 ile 8 firmadan oluşan ve ticaret odasına kayıtlı olan konsorsiyumlardır. Söz konusu kuruluşların Ürünlerinin yurtdışında tanıtımı için yapılan promosyon faaliyetleri (İhracatın promosyonu amaçlı , yurtiçi ve yurtdışı fuarlara katılım, broşür, reklam, workshop, ticaret heyetleri organizasyonu, pazar araştırmalar, yabancı operatörlere İtalya’yı tanıtıcı kurs ve seminer verilmesi, yabancı dilde internet sitelerinin açılması vb. faaliyetler) destek kapsamında yer almaktadır. Tarım ve Turistik Konsorsiyumlar, sektör kuruluşları, yurtdışındaki İtalyan Ticaret Odaları, İtalya’daki Ticaret Odaları, ICE ile birlikte oluşturulan Projelere öncelik verilmektedir. Bakanlıkça onaylanan promosyon projelerinin gerçekleştirilmesi için yapılan masrafların 5 yıldan uzun konsorsiyumlar için promosyon masraflarının %40’ı, karşılanmakta, kalkınmada öncelikli yörelerde faaliyet gösteren konsorsiyumlar için bu oran % 60’ı olarak belirlenmektedir. 5 yıldan yeni Konsorsiyumlar tarafından yapılan harcamaların ise %70’i bu kapsamda finanse edilmektedir. Konsorsiyumların üye firma sayısına göre finanse edilecek harcamaların üst limitleri aşağıdaki gibi belirlenmiştir. -24 firmadan az 77 468 Euro -74 firmaya kadar olan 103 291 Euro -en az 75 firmalı olanlar 154 937 Euro 394/81 sayılı Kanun 10. Maddesi: Bu kapsamda birden fazla bölgeyi kapsayan TurizmOtelcilik ve tarım-gıda alanında faaliyet gösteren Konsorsiyumlar ve kooperatiflerin uluslararası faaliyetlerine mali destek sağlanmaktadır. Anılan konsorsiyumların ürünlerinin ihracatında promosyon faaliyetleri (ihracata ve yabancı turistlerin İtalya’ya gelmesini teşvik eden, iç ve dış fuarlara, katılım, broşür, reklam, workshop, ticaret heyetleri, pazar araştırmaları, yabancı operatörlerin İtalya’yı tanıtıcı kurs verilmesi, yabancı dilde internet sitelerinin açılması gibi faaliyetler)için yapılan ve Bakanlıkça onaylanan program ve projeler çerçevesindeki masraflarının en fazla %40’ı, kalkınmada öncelikli yörelerde faaliyet gösteren konsorsiyumlar için % 60’ı bu kapsamda finanse edilmektedir. Beş yıldan yeni Konsorsiyumlar tarafından yapılan harcamaların ise %70’i karşılanmaktadır. Konsorsiyumların üye firma sayısına göre finanse edilecek harcamaların üst limitleri aşağıdaki gibi belirlenmiştir. -24 firmadan az 77 468 Euro -74 firmaya kadar olan 103 291 Euro -en az 75 firmalı olanlar 154 937 Euro Bunlara ilave olarak, şirketlerin uluslararası faaliyetlerini destekleyecek program ve projeler bazında düşük faizli kredi ve sermaye iştiraki şeklinde verilen aşağıdaki destek tedbirleri de yürürlükte bulunmaktadır. Bu çerçevede, uluslararası pazarlama programlarının desteklenmesi hakkında 29 Temmuz 1981 tarih ve 394 sayılı kanun (Lg. 394/81), İtalyan İşletmelerinin yurtdışında ve gelişme yolundaki ülkelerde ortaklık kurmaları (joint venture) için verilen sermaye desteği hakkında 28 Şubat 1987 tarih ve 49 sayılı yasa (Lg. 87/49) ile 24 nisan 1990 tarih ve 100 sayılı yasalar (Lg. 1990/100) çerçevesinde kredi ve hibe şeklinde destekler mevcuttur. Söz konusu tedbirlerin uygulanması İtalyan firmalarının uluslararası faaliyetlerinin desteklenmesi için Üretken Faaliyetler Bakanlığına bağlı olarak faaliyet gösteren SIMEST (www.simest.it), FINEST (www.finest.it) ve ICE (www.ice.it) gibi kuruluşlar aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. International penetration programmes (Lg 394/81): Şirketlerin uluslararası pazarlara girişini destekleme programı: İtalyan Firmaların AB dışı ülkelere yatırım yapması ve sürekli ticari mevcudiyet temin etmek amacıyla temsilcilik ofisi, şube, satış birimi, satış sonrası hizmet birimi depo ve teşhir salonu açılması faaliyetleri için uygun koşullu kredi temin edilmektedir. Formation of mixed companies in developing countries Lg 49/87: Bu çerçevede, İtalyan Firmaları tarafından gelişmekte olan ülkelerdeki yabancı ortaklarla oluşturulacak “Joint venture” lar için uygun koşullu kredi ve sermaye transferi sağlanmaktadır. Participation in international tenders (Lg 304/90) : Uluslararası İhalelere Katılımın Desteklenmesi: İtalyan Firmalarının AB dışındaki ihalelere katılımın desteklenmesi ve ihaleler kapsamındaki taahhütlerin yerini getirilmesini teminen uygun koşullu kredi temini imkanı sağlanmaktadır. Formation of international joint-ventures (Lg 100/90): Uluslararası Ortak Yatırımların Desteklenmesi: Bu kapsamda, özellikle KOBİ’lerin yabancı doğrudan yatırımlarının desteklenmesi için bir dizi teşvik unsuru içermektedir. Bunlardan en önemlisi yurtdışında yapılacak yatırımlar için Bakanlık tarafından bu amaçla oluşturulan SIMEST SPA tarafından sınırlı bir süre için sermaye katkısı /iştiraki sağlanmasıdır. Ayrıca yurtdışındaki devir almalar için kredi imkanları da öngörülmektedir. International co-operation programmes (Lg 212/92)): Ülkemiz de dahil olmak üzere Balkanlar Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri ve Rusya ile yapılacak bölgesel işbirliği projelerini kapsamakta 400 000Euro üst limite kadar hibe şeklinde proje finansmanı sağlanmaktadır. İhracat Kredisi ve Sigortası 227/77 (Legislative Decree 143/98): İhracatta ödenmiş olan dolaylı vergilerin iadesi sistemi mevcuttur. Ayrıca, ihracatçılar için düşük faizli geri ödemesi 18 aya kadar uzanan kredi imkanları mevcut olup, uygulanan faiz oranlarının ihracat kredilerini ilişkin OECD uzlaşısında belirlenen seviyenin altına olmaması gerekmektedir. Ayrıca, İhracat Kredi Kurumu (SACE) tarafından ihracatçıların yurt dışı işlemlerinde garanti ve sigorta uygulamaları yürütülmekte, ihracat yapılan ülkelerin risk ağırlıklarına göre değişen oranlarda ihracat kredisi ve risk sigortası sistemi uygulanmaktadır. İhracat risk sigortasının kapsamı düşük ve orta risk seviyesindeki ülkeler için ihracat kredilerinin %90’ını yüksek risk grubundaki ülkeler için %80’i aşmayacak şekilde uygulanmaktadır. Bu çerçevede, ülkemizin reytingi B seviyesinde olup 2003 yılı içerisinde SACE tarafından ülkemize yönelik toplam 185 milyon Euro kısa vadeli, 765 milyon Euro tutarında orta ve uzun vadeli ihracat sigortası taahhüdü gerçekleştirilmiştir. Diğer taraftan, hibe şeklinde yapılan devlet yardımlarında vergi indirimi yada vergi muafiyeti uygulanması bulunmamakta, yardımlardan elde edilen gelirler şirket bilançolarına gelir olarak kaydedilmektedir. Bu çerçevede, dış ticaretle ilgi bazı faaliyetlerin desteklenmesi amacıyla 83/89 sayılı kanun çerçevesindeki yapılan uygulama kapsamında, İlgili Bakanlık (Üretim Faaliyetleri Bakanlığı) tarafından % 4 oranında stopaj vergisi (witholding tax-ritenuta d’acconto) kesintisi yapılmaktadır. Oturma ve Çalışma İzinleri İtalyan mevzuatına göre AB vatandaşı olmayan milliyete sahip kişilerin Italya'da çalışabilmeleri için çalışma vizesi, iş ve oturma izni almaları gerekmektedir. Çalışma müsaadesi için başvurular Bölge idareleri nezdındeki çalışma ofislerine yapılmaktadır. Çalışma müsadeleri İtalya'daki aynı iş sektöründeki istihdam durumu ve her yıl belirlenen yabancı işçi kotaları dıkkate alınarak hazırlanmaktadır. Çalışma müsadesi alabilmek için ilk aşamada Italya'daki işveren firma tarafından başvuru formu doldurulmakta ve bölge çalışma ofisleri (Uffıcıo Provıncıale del Lavoro) ve Polis merkezinden(questura) ön müsade (nulla Osta provissorio) alınmaktadır. Bunu müteakip, ilgili kişi bulunduğu ülkedeki Italyan konsolosluğuna çalışma ve oturma vizesi için başvurmaktadır. Bu çerçevede ülkeye giriş vizesi alındıktan sonra 30 gün içerisinde Oturum izni için (permesso di soggiorno) İçişleri Bakanlığının ilgili birimlerine başvurulması gerekmektedir. Aynı zamanda, işe başlanılmasını müteakip 5 gün içerisinde Çalışma Bakanlığı bölge çalışma ofislerine sürekli çalışma izni (liberta di lavoro) için başvuru yapılması gerekmektedir. Kaynak: Roma Ticaret Müşavirliği Genel Durum 2008 Küresel Finans Krizi gerçekleştiği sıralarda 1,1 trilyon dolara ulaşan dış ticaret hacmi kriz ile birlikte 2009 yılında yaklaşık olarak % 26 azalarak 821,3 milyar dolara yükselmiştir. Aynı dönemde dış ticaret açığı ise bir önceki yıla göre % 55 azalarak 8,6 milyar dolara gerilemiştir. 2010 yılında dünyada ekonomik koşulların düzelmesi ile birlikte gerek ihracatın gerekse de ithalatın artışı ile birlikte dış ticaret hacmi kriz öncesi seviyesine ulaşamasa da %14 artarak 933,8 milyar dolara ulaşmıştır. Dış ticaret açığı ise % 367’lik rekor bir artışla 40 milyar dolara yükselmiştir. 2015 yılında bir önceki yıla göre ihracatta % 13,3, ithalatta ise % 13,7 olarak görülen azalma, dış ticaret hacminin % 13,5 ve dış ticaret dengesinin % 10,1 azalması ile sonuçlanmıştır. Ülkenin Dış Ticareti Dış Ticaretin Seyri (Milyar $) İhracat İthalat Hacim Denge 2009 406,5 414,8 821,3 -8,6 2010 446,8 487,0 933,8 -40,2 2011 523,2 558,8 1.082,0 -35,6 2012 501,2 489,1 990,3 12,1 2013 518,1 479,3 997,4 38,8 2014 529,5 474,1 1.003,6 55,4 2015 458,9 409,1 868,0 49,8 Kaynak: ITC-Trade Map İhracatında Başlıca Ürünler İtalya’nın İhracatında Başlıca Ürünler (1 000 $) 2014-2015 2015 Değişim Pay % % -13,3 100,0 Tedavide/korunma da kullanılmak 20.898.532 22.088.760 18.538.910 3004 üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) -16,1 4,0 Otomobil, steyşın 10.020.975 11.616.443 13.999.912 8703 vagonlar, yarış arabaları 20,5 3,1 Petrol yağları ve bitümenli 20.432.504 17.490.996 13.103.137 2710 minerallerden elde edilen yağlar -25,1 2,9 -13,5 2,7 GTİ P No Ürün Tanımı Tüm ürünler 8708 Kara taşıtları için aksam, parçaları Ayakkabı; yüzü deri, tabanı 6403 kauçuk, plastik, tabii, suni vb. kösele 2013 2014 2015 518.095.103 529.528.733 458.948.444 15.000.160 14.550.949 12.580.435 8.839.203 9.140.975 7.714.151 -15,6 1,7 Muslukçu, borucu eşyası-basınç 8.814.916 8481 düşürücü, termostatik valf dahil 9.026.907 7.574.812 -16,1 1,7 9403 Diğer mobilyalar vb. aksam, 7.918.879 7.009.040 -11,5 1,5 7.726.333 parçaları Deri ve kösele 4202 vb.den seyahat eşyası 6.818.633 7.310.877 6.455.388 -11,7 1,4 Kıymetli metaller ve 6.982.583 7113 kaplamalarından mücevherci eşyası 6.937.942 6.300.860 -9,2 1,4 Taze üzüm şarabı (kuvvetlendirilmiş 6.693.067 2204 şaraplar dahil) üzüm şırası 6.789.862 5.970.458 -12,1 1,3 Yıkama, temizleme, 8422 kurutma, doldurma 6.951.020 vb. işler için makine, cihaz 7.027.411 5.806.663 -17,4 1,3 Kendine özgü 5.465.341 8479 fonksiyonlu makine ve cihazlar 5.949.350 5.099.789 -14,3 1,1 Eşya taşımaya 8704 mahsus motorlu taşıtlar 4.792.103 4.693.648 4.858.683 3,5 1,1 Hava-vakum pompası, hava/gaz 4.669.467 8414 kompresörü, vantilatör, aspiratör 5.130.535 4.714.886 -8,1 1,0 Sıvılar için 8413 pompalar, sıvı elevatörleri 4.387.598 4.573.320 3.885.281 -15,0 0,8 Turbojetler, turbo4.269.068 8411 propeller, diğer gaz türbinleri 4.599.768 3.831.870 -16,7 0,8 Isı değişikliği yöntemi ile 3.943.857 8419 maddeleri işlemek için cihazlar 3.982.054 3.359.091 -15,6 0,7 3.825.636 8803 Balon, hava gemisi, planör vb. 3.688.897 3.221.335 -12,7 0,7 diğer hava taşıtlarının aksam ve parçaları Demir/çelikten diğer eşya 3.765.470 3.820.650 3.189.131 -16,5 0,7 Oturmaya mahsus 9401 mobilyalar, aksam- 3.362.110 parçaları 3.544.343 3.166.587 -10,7 0,7 Kadın/kız çocuk 6204 için takım, takım elbise, ceket vs. 3.808.200 3.809.122 3.164.368 -16,9 0,7 Demir/çelikten diğer tüpler, 7306 borular, içi boş profiller 3.483.293 3.738.772 3.110.603 -16,8 0,7 Sığır ve atların dabaklanmış ve 3.595.123 4107 hazırlanmış deri ve köselesi 3.650.543 2.994.026 -18,0 0,7 Buzdolapları, dondurucular, 8418 soğutucular, ısı pompaları 3.185.648 3.369.903 2.985.163 -11,4 0,7 Altın (ham, yarı 7108 işlenmiş, pudra halinde) 6.055.222 3.794.588 2.938.517 -22,6 0,6 Transmisyon milleri, kranklar, 8483 yatak kovanları, dişliler, çarklar 3.330.890 3.474.804 2.888.529 -16,9 0,6 İzole edilmiş tel, kablo; diğer izole 8544 edilmiş elektrik iletkenleri; fiber optik kablolar 3.272.284 3.351.533 2.798.677 -16,5 0,6 Ağır iş makine ve 3.060.377 8431 cihazlarının aksamı, parçaları 3.132.611 2.744.106 -12,4 0,6 3920 Plastikten diğer levha, yaprak, 3.073.795 2.656.065 -13,6 0,6 7326 2.972.633 pelikül ve lamlar 1902 Makarnalar 2.880.981 2.971.118 2.637.737 -11,2 0,6 2.866.557 2.949.636 2.594.931 -12,0 0,6 Gözlükler, güneş gözlükleri 9004 (numaralı, koruyucu, vb.) 2.458.693 2.686.169 2.559.595 -4,7 0,6 0406 Peynir ve lor 2.733.762 2.863.699 2.507.771 -12,4 0,5 Gerilimi 1000 voltu geçmeyen 8536 elektrik devresi teçhizatı 2.966.429 2.944.187 2.507.001 -14,8 0,5 İnsan ve hayvan 1.698.083 3002 kanı, serum, aşı, toksin vb. Ürünler 2.186.596 2.449.616 12,0 0,5 Kazak, süveter, 6110 hırka, yelek vb. eşya (örme) 2.585.493 2.866.945 2.430.091 -15,2 0,5 Dizel, yarı dizel motorlar (hava 8408 basıncı ile ateşlenen, pistonlu) 2.445.371 2.758.661 2.408.676 -12,7 0,5 Sırlı seramikten döşeme, kaldırım 6908 taşları, şömine, duvar karosu 2.643.234 2.713.107 2.364.543 -12,8 0,5 Elektrikli su ısıtıcıları, 8516 elektrotermik cihazlar (şofbenler) 2.288.733 2.583.306 2.328.184 -9,9 0,5 Erkek/erkek çocuk 6203 için takım, takım 2.703.250 elbise, ceket vs. 2.800.649 2.293.620 -18,1 0,5 3926 Plastikten diğer eşya Kaynak: ITC-Trade Map İthalatında Başlıca Ürünler İtalya’nın İthalatında Başlıca Ürünler (1 000 $) 2014-2015 2015 Değişim Pay % % -13,7 100,0 Ham petrol (petrol yağları ve 46.459.807 38.523.919 23.748.498 2709 bitümenli minerallerden elde edilen yağlar) -38,4 5,8 Otomobil, steyşın 20.206.412 22.865.418 22.565.471 8703 vagonlar, yarış arabaları -1,3 5,5 Petrol gazları ve 2711 diğer gazlı hidrokarbonlar -24,9 4,1 Tedavide/korunma da kullanılmak 15.527.999 14.905.656 14.062.569 3004 üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) -5,7 3,4 Telli telefon8517 telgraf için elektrikli cihazlar 7.723.717 7.782.300 7.864.541 1,1 1,9 Kara taşıtları için aksam, parçaları 6.584.838 6.956.019 7.370.329 6,0 1,8 Petrol yağları ve bitümenli 13.821.533 11.598.080 7.010.404 2710 minerallerden elde edilen yağlar -39,6 1,7 İnsan ve hayvan 4.358.765 3002 kanı, serum, aşı, toksin vb. ürünler 4.910.906 4.794.699 -2,4 1,2 5.717.521 5.755.050 4.651.164 -19,2 1,1 GTİ P No Ürün Tanımı Tüm ürünler 8708 8471 Otomatik bilgi 2013 2014 2015 479.336.353 474.082.559 409.140.535 29.068.446 22.202.849 16.675.618 işlem makineleri, üniteleri Altın (ham, yarı 7108 işlenmiş, pudra halinde) 5.611.352 4.785.722 4.029.923 -15,8 1,0 Arıtılmış bakır, 7403 işlenmemiş bakır alaşımları 4.282.564 4.407.114 3.647.790 -17,2 0,9 Sadece azotlu 2933 heterosiklik bileşikler 5.273.202 3.594.198 3.173.642 -11,7 0,8 Tıp, cerrahi, dişçilik, 3.043.742 9018 veterinerlik alet ve cihazları 3.145.166 2.806.293 -10,8 0,7 Ayakkabı; yüzü deri, tabanı 6403 kauçuk, plastik, tabii, suni vb. kösele 3.247.211 3.344.127 2.779.867 -16,9 0,7 Demir/çelik sıcak hadde yassı 2.929.388 7208 mamulleri-genişlik 600mm. fazla 2.913.731 2.715.173 -6,8 0,7 2.898.391 2.880.863 2.665.269 -7,5 0,7 Deri ve kösele 4202 vb.den seyahat eşyası 2.472.204 2.708.902 2.634.781 -2,7 0,6 2716 Elektrik enerjisi 3.034.477 2.558.192 2.504.631 -2,1 0,6 İşlenmemiş alüminyum 2.208.785 2.511.197 2.357.478 -6,1 0,6 Paslanmaz çelikten yassı hadde 2.246.673 7219 mamulü (600mm den geniş) 2.610.568 2.286.497 -12,4 0,6 Propilen ve diğer 3902 olefinlerin 2.531.500 2.144.620 -15,3 0,5 3901 7601 Etilen polimerleri (ilk şekillerde) polimerleri (ilk 2.431.858 şekillerde) Eşya taşımaya 8704 mahsus motorlu taşıtlar 1.859.121 2.050.376 2.104.136 2,6 0,5 4703 Sodalı ve sülfatlı odun hamuru 2.143.809 2.076.693 2.087.325 0,5 0,5 4011 Kauçuktan yeni dış 2.552.438 lastikler 2.503.277 2.051.127 -18,1 0,5 2.207.036 2.372.511 2.050.762 -13,6 0,5 1001 Buğday ve mahlut 1.984.759 2.390.531 2.032.786 -15,0 0,5 0203 Domuz eti 2.694.602 2.668.171 2.028.285 -24,0 0,5 Poliasetaller, diğer polieterler, 2.201.656 3907 epoksit-alkid reçineler vb. (ilk şekilde) 2.297.631 2.026.992 -11,8 0,5 Zeytinyağı ve fraksiyonları 1509 (kimyasal olarak değiştirilmemiş) 1.577.222 1.948.634 2.004.555 2,9 0,5 İçten yanmalı, 8409 pistonlu motorların 2.219.321 aksam-parçaları 2.293.423 1.991.893 -13,1 0,5 Tütün/tütün yerine geçen maddelerden 2.542.989 2402 purolar, sigarillolar ve sigaralar 2.304.738 1.963.144 -14,8 0,5 Gerilimi 1000 voltu geçmeyen 8536 elektrik devresi teçhizatı 2.052.075 2.063.436 1.962.641 -4,9 0,5 Sığır eti 2.351.367 (taze/soğutulmuş) 2.345.213 1.955.090 -16,6 0,5 8411 Turbojetler, turbo- 1.878.479 propeller, diğer 2.127.048 1.934.914 -9,0 0,5 Matbaacılığa mahsus baskı 8443 makineleri, yardımcı makineler 0201 gaz türbinleri Balon, hava gemisi, planör vb. 1.769.295 8803 diğer hava taşıtlarının aksam ve parçaları 2.187.877 1.934.551 -11,6 0,5 Kazak, süveter, 6110 hırka, yelek vb. eşya (örme) 1.969.177 2.127.635 1.924.863 -9,5 0,5 Muslukçu, borucu eşyası-basınç 2.034.922 8481 düşürücü, termostatik valf dahil 2.195.551 1.900.264 -13,4 0,5 İzole edilmiş tel, kablo; diğer izole 8544 edilmiş elektrik iletkenleri; fiber optik kablolar 1.722.955 1.813.171 1.841.466 1,6 0,5 Kahve; kahve 0901 kabuk ve kapçıkları 1.649.076 1.707.942 1.779.629 4,2 0,4 0406 Peynir ve lor 2.435.885 2.435.962 1.778.489 -27,0 0,4 Kaynak: ITC-Trade Map Başlıca Ülkeler İtibarı ile Dış Ticareti AB üyesi ülkelerin İtalya’nın ihracatında payı 2001 yılında % 60,5 iken yıllar içerisinde azalarak günümüzde % 50'ler seviyesine düşmüştür. İtalya’nın İhracatında Başlıca Ülkeler (1 000 $) 2014-2015 2015 2013 2014 2015 Değişim Pay % % Dünya 518.095.103 529.528.733 458.948.444 -13,3 100 Almanya 64.356.077 66.568.028 56.372.146 -15,3 12,3 Fransa 56.149.237 55.784.095 46.874.344 -16,0 10,2 ABD 35.909.527 39.508.766 39.775.298 0,7 8,7 İngiltere 26.016.913 27.799.021 24.718.925 -11,1 5,4 İspanya 22.793.522 23.936.326 21.885.282 -8,6 4,8 İsviçre 27.096.305 25.329.401 21.359.044 -15,7 4,7 Belçika 15.164.182 17.519.806 16.062.986 -8,3 3,5 Polonya 12.466.845 13.744.083 11.997.793 -12,7 2,6 Çin 13.068.832 13.931.561 11.519.314 -17,3 2,5 Türkiye 13.390.458 12.922.964 10.994.152 -14,9 2,4 Hollanda 12.047.246 12.473.488 10.624.761 -14,8 2,3 Avusturya 11.290.788 11.146.225 9.423.745 -15,5 2,1 Rusya 14.301.937 12.615.965 7.856.843 -37,7 1,7 Romanya 7.971.638 8.326.701 7.361.386 -11,6 1,6 B.A.E. 7.300.671 7.076.033 6.800.306 -3,9 1,5 Hong Kong 6.297.134 7.247.860 6.542.950 -9,7 1,4 Japonya 7.996.573 7.112.261 6.099.810 -14,2 1,3 5.950.178 6.398.652 5.632.809 -12,0 1,2 Çek Cum. 5.652.018 6.219.256 5.553.443 -10,7 1,2 Güney Kore 5.022.445 5.518.958 4.961.635 -10,1 1,1 İsveç 5.057.976 5.210.312 4.643.225 -10,9 1,0 Macaristan 4.760.499 5.059.356 4.579.463 -9,5 1,0 Cezayir 5.661.871 5.730.037 4.536.174 -20,8 1,0 Brezilya 6.737.733 6.228.156 4.276.748 -31,3 0,9 Yunanistan 5.006.894 5.112.541 4.149.617 -18,8 0,9 Kanada 4.017.028 4.109.318 4.074.465 -0,8 0,9 Slovenya 4.797.438 5.010.774 4.067.795 -18,8 0,9 Avustralya 4.988.413 4.780.651 3.948.561 -17,4 0,9 Meksika 4.359.656 4.084.820 3.827.762 -6,3 0,8 Portekiz 4.021.089 4.300.614 3.736.392 -13,1 0,8 Hindistan 3.945.214 4.031.753 3.625.452 -10,1 0,8 Tunus 4.293.105 4.368.467 3.352.419 -23,3 0,7 Suudi Arabistan Mısır 3.756.369 3.622.765 3.249.794 -10,3 0,7 Hırvatistan 2.658.081 3.453.959 2.859.280 -17,2 0,6 Danimarka 3.198.282 3.496.272 2.855.329 -18,3 0,6 Slovakya 3.049.571 3.132.614 2.757.303 -12,0 0,6 İsrail 2.852.287 3.018.000 2.720.671 -9,9 0,6 Bulgaristan 2.541.514 2.501.374 2.179.458 -12,9 0,5 Singapur 2.520.871 2.795.275 2.131.518 -23,7 0,5 G. Afrika Cum. 2.526.352 2.499.127 2.104.669 -15,8 0,5 Kaynak: ITC-Trade Map İtalya’nın İthalatında Başlıca Ülkeler (1 000 $) 2014-2015 2015 2013 2014 2015 Değişim Pay % % Dünya 479.336.353 474.082.559 409.140.535 -13,7 100 Almanya 70.767.316 72.235.117 63.002.489 -12,8 15,4 Fransa 40.512.971 40.912.571 35.484.365 -13,3 8,7 Çin 30.634.044 33.305.149 31.264.087 -6,1 7,6 Hollanda 27.471.660 27.646.621 22.923.227 -17,1 5,6 İspanya 21.716.943 22.893.728 20.382.141 -11,0 5,0 Belçika 19.943.669 20.031.816 18.802.931 -6,1 4,6 Rusya 26.818.515 22.945.929 15.817.273 -31,1 3,9 ABD 15.315.645 16.571.634 15.696.216 -5,3 3,8 İsviçre 14.135.721 13.819.538 12.025.006 -13,0 2,9 İngiltere 12.841.572 13.656.213 11.726.271 -14,1 2,9 Polonya 8.805.614 9.592.235 9.506.194 -0,9 2,3 Avusturya 11.751.661 10.944.916 9.266.811 -15,3 2,3 Türkiye 7.310.959 7.594.180 7.338.236 -3,4 1,8 Romanya 6.888.778 7.986.762 6.977.046 -12,6 1,7 Çek Cum. 5.924.317 6.452.916 6.228.899 -3,5 1,5 Macaristan 5.139.520 5.380.854 4.996.527 -7,1 1,2 Azerbaycan 9.151.123 7.288.361 4.803.063 -34,1 1,2 İrlanda 4.298.429 3.722.622 4.459.125 19,8 1,1 Hindistan 5.276.666 5.541.812 4.435.716 -20,0 1,1 İsveç 4.121.250 4.336.187 3.896.487 -10,1 1,0 Libya 10.746.709 6.045.378 3.794.916 -37,2 0,9 Irak 3.917.632 4.285.284 3.730.131 -13,0 0,9 7.302.713 5.559.052 3.711.482 -33,2 0,9 Brezilya 4.261.362 4.118.220 3.550.165 -13,8 0,9 Güney Kore 3.132.032 3.111.737 3.547.618 14,0 0,9 Japonya 3.406.895 3.590.569 3.461.314 -3,6 0,8 Slovakya 3.786.432 3.898.180 3.447.734 -11,6 0,8 Cezayir 8.327.998 5.093.361 3.352.545 -34,2 0,8 Vietnam 2.891.228 2.986.681 2.954.193 -1,1 0,7 Slovenya 3.354.043 3.614.331 2.892.627 -20,0 0,7 Yunanistan 3.025.474 3.087.733 2.819.109 -8,7 0,7 Kazakistan 4.894.499 3.218.268 2.589.267 -19,5 0,6 Bulgaristan 3.144.205 3.023.049 2.554.705 -15,5 0,6 Tunus 3.051.498 2.927.019 2.550.935 -12,8 0,6 Danimarka 2.670.576 2.727.485 2.373.719 -13,0 0,6 Ukrayna 2.868.225 2.935.142 2.314.449 -21,1 0,6 Endonezya 2.543.221 2.651.718 2.212.745 -16,6 0,5 Mısır 2.486.293 3.181.166 2.205.219 -30,7 0,5 Sırbistan 2.241.661 2.428.581 2.062.831 -15,1 0,5 G. Afrika Cum. 2.053.792 2.226.870 1.950.252 -12,4 0,5 Suudi Arabistan Kaynak: ITC-Trade Map Tarifeler ve Diğer Vergiler Gümrük Vergileri 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı gereğince 1 Ocak 1996 tarihinden itibaren Türkiye ile Avrupa Birliği üyesi ülkeler arasında sanayi ürünleri ticaretinde Gümrük Birliği uygulması yürürlüktedir. Bu suretle gümrük vergileri sıfırlanmış ve Türkiye üçüncü ülkelere karşı Ortak Gümrük Tarifesi uygulamaya başlamıştır. Ayrıca, bazı istisnalar dışında (topluluğun Ortak Tarım Politikasına dahil olmayan tarımsal ürünler, yaş meyve sebze ürünlerine ait toplam 11 adet tarife pozisyonu, iç ve kabuklu natürel fındık, domates salçaları ve diğer domates konservesi) AB ülkelerine Türkiye’den ithal edilen tarım ürünlerinde de gümrük vergileri tamamen kaldırılmış bulunmaktadır. Sonuç olarak, İtalya’ya diğer AB ülkelerinden (Norveç, İzlanda, İsviçre, Liechtenstein, Andorra ve San Marino dahil) ve Türkiye’den yapılan ithalat gümrük vergisinden muaftır. Diğer ülkelerden yapılan ithalatta Avrupa Toplulukları Birleştirilmiş Gümrük Tarifesi’ne (TARIC) göre ortak gümrük tarifesi uygulanmakta, ithalatta alınan vergiler KDV oranları dışında aynı olmaktadır. AB’de yürürlükte bulunan gümrük vergilerine http://ec.europa.eu/taxation_customs/dds/tarhome_en.htm adresinden ulaşmak mümkündür. Katma Değer Vergisi İtalya'da pek çok üründe geçerli olan Katma Değer Vergisi standart oranı %21’dir. Ancak gıda ürünleri, su, gazete ve kitap, yolcu taşımacılığı, sosyal hizmetler ve konut, çevre temizliği için toplanan atık maddeler için %4 ve %10 olmak üzere indirilmiş oranlar uygulanmaktadır. Kurumlar Vergisi İtalyan merkezli firmalar gerek İtalya’da gerekse İtalya dışında elde ettikleri gelirler açısından kurumlar vergisine tabiyken merkezi İtalya dışında bulunan firmalar sadece İtalya’da elde ettikleri gelirler üzerinden vergilendirilir. Kurumlar vergisi oranı %27,50’dir. Bireysel Gelir Vergisi İtalya’da artan oranlı kişisel gelir vergisi oranı uygulanmaktadır. Kişisel gelir vergisi oranı %23 ile %43 arasında değişmektedir. Ürün Standartları ile İlgili Uygulamalar İtalya, ithal ürünlerde AB teknik mevzuatını uygulamaktadır. Söz konusu mevzuat, ürünlerin AB pazarına girişte tüketici sağlığı ve güvenliği ile çevrenin korunmasına ilişkin uyulması gereken zorunlulukları kapsamaktadır. Ürünlerin teknik mevzuata uygunluğu ithalat aşamasında kontrol edilebileceği gibi piyasa gözetimi yoluyla da denetlenebilmektedir. Bu bölümde yer alan CE işareti, HACCP ve REACH uygulamaları hem AB içinde üretilen hem de AB’ye ithal edilen ürünleri kapsayan zorunlu sertifikasyon uygulamalarıdır. Bu suretle tarife dışı engellerden veya uygulanması zorunlu olmayan standartlardan farklı bir durum arz etmektedirler. AB mevzuatı gereğince birçok makine, ekipman, elektrikli alet, oyuncak vb. ürünün İtalya’ya (veya herhangi bir AB ülkesine) ihracatı için üzerinde CE işareti bulunması zorunludur. AB ülkelerinde üretilen ürünlerin CE işaretli olarak piyasaya sunulmasından üretici sorumludur. AB pazarına ithal edilen ürünler içinse bu sorumluluğu ithalatçı yerine getirmek zorundadır. Bir başka deyişle, ithalatçı ithal ettiği ürünlerin AB normlarına uygun olduğunu garanti etmek zorundadır. Ancak bu yasal zorunluluk uygulamada kaçınılmaz olarak üçüncü ülke üreticilerine yüklenmektedir. Başka bir deyişle, eğer ürün CE işareti taşımıyor ise AB’deki ithalatçı bu zorunluluğu yerine getiremeyeceğinden söz konusu ürünü ithal etmeyecektir. Gıdalar ürünleri için HACCP (Kritik Kontrol Noktalarında Tehlike Analizi Sistemi) zorunluluğu bulunmaktadır. AB genelinde gıdalarla ilgili genel prensiplerin ve temel düzenlemelerin çerçevesini belirleyen EC 178/2002 sayılı düzenleme ile Gıda Yasası uygulanmaktadır. 2002 yılı içerisinde yürürlüğe giren bu düzenlemeyle, aynı zamanda, AB Gıda Güvenliği Otoritesi kurulmuş ve gıda güvenliği konusundaki uygulanması zorunlu prosedürler belirlenmiştir. Düzenleme genel olarak Genel Gıda Yasası olarak bilinmekte olup, gıdaların izlenebilirliği konusunda da düzenlemeleri içermektedir (Madde 18). Genel Gıda Yasası’nın belirlediği ana başlıklar Ocak 2005 tarihinde uygulamaya girmiştir. AB genelinde pazara sunulan taze meyve ve sebze ürünlerinin kalite ve etiketlemelerine ilişkin pazarlama standartları Ortak Tarım Politikası çerçevesinde çıkartılan EC 2200/96 sayılı kararname ile 28 Ekim 1996 tarihinde belirlenmiştir. Bu yasayla öngörülen standartlara sahip olmayan ürünler pazara sunulamamakta ve pazardan kaldırılmaktadır. AB pazarlama standart düzenlemeleri çerçevesinde kalite standartları belirlenmiş diğer ürünler arasında taze ve soğutulmuş balık (EC 2406/1996), yumurta (EC 1028/2006), zeytinyağı (EC 1019/2002) ile birlikte sert kabuklu meyveler arasında kabuklu fındık (EC 1284/2002) ve kabuklu ceviz bulunmaktadır. 1 Haziran 2007 tarihinde yürürlüğe giren REACH (Registration, Evaluation, Authorization and Restriction of CHemicals), kimyasalların kaydı, değerlendirilmesi, izni ve kısıtlanmasını öngören yeni bir AB düzenlemesidir. Zorunlu bir uygulama olan REACH, bir dizi AB Yönetmelik ve Tüzüğünü kapsamakta ve onları tek bir sistem altında toplamaktadır. Söz konusu mevzuata göre AB pazarına kimyasal madde, müstahzar veya bunları içeren eşya ihracatı yapmak isteyen firmalar REACH mevzuatına tabiidir. REACH hakkında detaylı bilgiye http://reach.immib.org.tr adresinden ulaşılabilir. ISO 9001:2000 Kalite Yönetim Sistemi, ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ve GLOBALGAP sertifikası tüketici tercihleri açısından önem taşımaktadır. Avrupa Standardizasyon Komitesi (Comité Européen de Normalisation - CEN) Avrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesi (Comité Européen de Normalisation Électrotechnique - CENELEC) Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü (European Telecommunications Standards Institute - ETSI) İtalya Akreditasyon Kurumu (L’Ente Italiano di Accreditamento) İtalyan Elektroteknik Komitesi (Comitato Elettrotecnico Italiano) Ulusal Metrolojik Araştırmalar Enstitüsü (L'Istituto Nazionale di Ricerca Metrologica) İtalya Kalibrasyon Servisi (Servizio di Taratura in Italia) Genel Durum 2011 yılında 21,4 milyar dolar ile rekor düzeye ulaşmış olan Türkiye- İtalya ikili ticaret hacmi 2012 yılında İtalya’nın yaşamakta olduğu ekonomik krize bağlı olarak İtalya’nın ülkemizden ithalatının azalmasıyla birlikte yaklaşık olarak % 7 azalarak 20 milyar dolar civarına gerilemiştir. 2012 yılında ihracatımız bir önceki yıla göre % 19 azalarak 6,4 milyar dolara gerilemiştir. İthalatımız ile aynı düzeyde kalarak 15,6 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2013 yılında Türkiye’nin İtalya’ya ihracatı 2012 yılına göre % 5 artarken İtalya’dan ithalat ise % 3 azalmıştır. Bunun sonucunda dış ticaret hacminde önemli bir değişme olmazken Türkiye’nin İtalya’ya karşı dış ticaret açığı ise % 11’lik bir azalma meydana gelmiş ve 6,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılında ise İtalya, Almanya, Irak ve İngiltere’den sonra ülkemizin en çok ihracat gerçekleştirdiği ülke olmuştur. İhracatımızın % 4,53’ünü, ithalatımızın ise % 5’ini İtalya ile gerçeklşetirdiğimizi görmekteyiz. Aynı yıl, AB üyesi ülkelere gerçekleştirdiğimiz ihracatta ise İtalya’nın payı %10,7 iken AB ülkelerinden yapılan ithalatta da İtalya’nın payı %14,1 olmuştur. 2015 yılı ikili dış ticaret hacmimiz küresel ekonomik sorunların da etkisiyle 2014 yılı rakamlarına göre % 13,9 oranında azalarak 16,7 milyon ABD Doları civarında gerçekleşmiştir. Türkiye-İtalya Dış Ticaret Değerleri (Milyon $) İhrac at Yıllar İhracat Değiş im İthal at İthalat % Değiş im Hacim Denge % 2005 5.616,8 20,8 7.566,3 10,2 13.183,0 -1.949,5 2006 6.752,4 20,2 8.663,5 14,5 15.415,8 -1.911,1 2007 7.480,1 10,8 9.968,0 15,1 17.448,0 -2.487,9 2008 7.819,0 4,5 11.011,5 10,5 18.830,5 -3.192,5 2009 5.890,5 -24,7 7.673,4 -30,3 13.563,9 -1.782,9 2010 6.505,3 10,4 10.203,7 33,0 16.709,0 -3.698,4 2011 7.851,5 20,7 13.549,5 32,8 21.401,0 -5.698,0 2012 6.373,5 -18,8 13.559,7 0,1 19.933,2 -7.186,2 2013 6.718,7 5,4 12.887,2 -3,4 19.605,9 -6.168,5 2014 7.144,7 6,3 12.059,0 -6,9 19.203,7 -4.914,3 2015 6.890,9 -3,6 10.642,9 -11,7 17.533,8 -3.752,0 3.326,7 -11,7 5.392,2 -13,0 8.719,0 -2.065,5 3.722,6 11,9 5.221,8 -3,2 8.944,5 -1.499,2 2015 (6 aylık) 2016 (6 aylık) Kaynak: ITC-Trade Map Türkiye’nin İtalya’ya ihracatında en önemli ürün grubu toplam ihracatın % 22’sini oluşturan otomotiv sanayi ürünleridir. Dokumacılık ürünleri de toplam ihracatın %13’ünü oluşturmakta olup bir diğer önemli ihraç ürün grubu da yaklaşık % 10 pay ile gıda maddeleridir. Türkiye’nin İtalya’ya İhracatında Başlıca Ürünler (1 000 $) 2014-2015 2015 GTİP GTİP TANIMI NO Genel Toplam 2013 2014 2015 Değişim Pay % % 6.718.743 7.144.683 6.890.977 -3,6 100,0 614.755 719.943 778.020 8,1 11,3 Diğer kabuklu meyveler 349.015 0802 (taze/kurutulmuş) (kabuğu çıkarılmış/soyulmuş) 581.405 571.747 -1,7 8,3 Eşya taşımaya 8704 mahsus motorlu taşıtlar 501.195 429.395 459.393 7,0 6,7 238.031 260.127 250.933 -3,5 3,6 Diğer örme mensucat (en>30cm, 132.148 6004 elastomerik/kauçuk iplik=>%5) 147.928 118.014 -20,2 1,7 Tişört, fanila, diğer iç 141.534 giyim eşyası (örme) 137.068 112.659 -17,8 1,6 Otomobil, steyşın 8703 vagonlar, yarış arabaları 8708 6109 Kara taşıtları için aksam, parçaları Demir/çelik sıcak hadde yassı 7208 mamulleri-genişlik 600mm. fazla 278.404 69.166 109.197 57,9 1,6 923 103.311 11093,0 1,5 127.285 102.556 -19,4 1,5 Televizyon alıcıları, 8528 video monitörleri ve 72.821 projektörler 63.505 102.513 61,4 1,5 Pamuk (dikiş hariç) 5205 ipliği (ağırlık; =>%85 98.493 pamuk) (toptan) 100.293 98.541 -1,7 1,4 Petrol yağları ve bitümenli 2710 minerallerden elde edilen yağlar 122.642 93.731 -23,6 1,4 85.879 91.630 6,7 1,3 63.009 71.886 90.647 26,1 1,3 94.279 94.783 81.254 -14,3 1,2 Bakırdan ince, kalın, 86.892 7413 örme vb. halatlar (elektrik-izole hariç) 86.736 78.479 -9,5 1,1 6006 Diğer örme mensucat 101.481 102.187 78.316 -23,4 1,1 Toplu halde yolcu 8702 taşımağa mahsus motorlu taşıtlar 56.113 54.475 77.700 42,6 1,1 Kadın/kız çocuk için 6204 takım, takım elbise, 96.874 ceket vs. 89.774 75.959 -15,4 1,1 8544 İzole edilmiş tel, kablo; diğer izole 40.092 73.808 84,1 1,1 Camdan boncuk, 88 7018 taklit inci, kıymetli taş; suni göz, heykel 4011 Kauçuktan yeni dış lastikler 142.432 161.762 Balon, hava gemisi, planör vb. diğer hava 81.684 8803 taşıtlarının aksam ve parçaları 8450 Çamaşır yıkama makineleri Buzdolapları, dondurucular, 8418 soğutucular, ısı pompaları 42.096 edilmiş elektrik iletkenleri; fiber optik kablolar Pamuk men (dokuma 89.707 5209 %85 < pamuklu 200g/m2 den fazla) 95.796 70.577 -26,3 1,0 İçten yanmalı, 8409 pistonlu motorların aksam-parçaları 41.011 70.893 67.932 -4,2 1,0 6110 Kazak, süveter, hırka, 68.761 yelek vb. eşya (örme) 66.768 66.002 -1,1 1,0 6005 Çözgü tipi örgülü diğer mensucat 76.279 77.517 62.792 -19,0 0,9 8701 Traktörler 70.427 77.600 62.594 -19,3 0,9 Erkek/erkek çocuk 6203 için takım, takım elbise, ceket vs. 64.305 69.685 60.623 -13,0 0,9 Plastikten diğer 3920 levha, yaprak, pelikül 48.896 ve lamlar 64.962 56.640 -12,8 0,8 Yatak çarşafı, masa 6302 örtüleri, tuvalet, mutfak bezleri 70.873 60.684 53.842 -11,3 0,8 26.576 41.755 52.995 26,9 0,8 Karbonat; peroksikarbonat; 2836 amonyum karbomat içeren ticari amonyum karbonat 491 5 51.242 Feldispat; lösit; 2529 nefelin ve siyenit nefelin; florspat 56.650 59.269 51.191 -13,6 0,7 39.660 50.461 27,2 0,7 44.563 45.150 1,3 0,7 0302 8904 Balık (taze/soğutulmuş) Römorkörler ve itici 8.539 gemiler Kıymetli metaller ve 41.023 7113 kaplamalarından mücevherci eşyası 1024740,0 0,7 Kadın/kız çocuk için takım elbise, takım, 46.892 6104 ceket, pantolon vs. (örme) 47.519 41.103 -13,5 0,6 7408 Bakır teller 63.844 40.035 -37,3 0,6 Toprak, maden, cevheri taşıma, 111 8430 ayırma, seçme vb. iş makineleri 1.091 39.410 3512,3 0,6 Sentetik devamsız 5509 liften iplik (dikiş hariç) (toptan) 41.904 35.738 38.935 8,9 0,6 Alüminyum sac, 7606 levha ve şeritler, kalınlık>0, 2mm 55.787 40.233 38.149 -5,2 0,6 Elektrikli su ısıtıcıları, 34.445 8516 elektrotermik cihazlar (şofbenler) 36.892 36.775 -0,3 0,5 Vulkanize edilmiş kauçuktan boru ve 4009 hortumlar ve donanımları 40.517 35.007 -13,6 0,5 68.595 40.287 Kaynak: ITC-Trade Map Türkiye'nin İtalya'dan gerçekleştirdiği ithalata bakıldığında diğer makine ve ulaşım araçları % 30 pay ile ilk sırada yer alan ürün gruplarını oluşturmaktadır. Mineral yakıtlar ve mineral yağlar % 16 pay ile ikinci sırada yer alırken, diğer tüketim malları da % 9 paya sahip ürün gruplarıdır. Türkiye’nin İtalya’dan İthalatında Başlıca Ürünler (1 000 $) 20142015 2015 GTİ GTİP TANIMI P NO Genel Toplam Petrol yağları ve 2710 bitümenli minerallerden elde Değişi Pay m % % 2013 2014 2015 12.887.237 12.059.042 10.642.870 -11,7 100, 0 1.742.090 1.354.925 960.867 -29,1 9,0 edilen yağlar Kara taşıtları için aksam, parçaları 504.526 513.643 476.226 -7,3 4,5 253.908 303.463 304.374 0,3 2,9 Yıkama, temizleme, kurutma, doldurma 207.442 8422 vb. İşler için makine, cihaz 197.771 228.532 15,6 2,1 Dizel, yarı dizel motorlar (hava 152.846 8408 basıncı ile ateşlenen, pistonlu) 194.366 215.313 10,8 2,0 Tedavide/korunmad a kullanılmak üzere 303.353 3004 hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış) 212.396 211.573 -0,4 2,0 Kıymetli metaller ve 236.715 7113 kaplamalarından mücevherci eşyası 229.455 207.395 -9,6 1,9 Muslukçu, borucu eşyası-basınç 8481 düşürücü, termostatik valf dahil 203.399 202.606 175.593 -13,3 1,6 Kendine özgü 8479 fonksiyonlu makine 148.259 ve cihazlar 204.606 166.589 -18,6 1,6 Demir/çelik yassı mamul, kaplı, 80.465 7210 sıvanmış (600mm.den geniş) 112.521 125.734 11,7 1,2 Isı değişikliği yöntemi ile 8419 maddeleri işlemek için cihazlar 164.017 112.958 120.681 6,8 1,1 Otomobil, steyşın 8703 vagonlar, yarış arabaları 123.430 59.765 109.310 82,9 1,0 8413 Sıvılar için 171.176 110.565 101.364 -8,3 1,0 8708 Eşya taşımaya 8704 mahsus motorlu taşıtlar pompalar, sıvı elevatörleri Demir/çelik sıcak hadde yassı 7208 mamulleri-genişlik 600mm. fazla 154.157 102.249 101.236 -1,0 1,0 Propilen ve diğer olefinlerin 3902 polimerleri (ilk şekillerde) 111.405 138.375 100.623 -27,3 0,9 Gerilimi 1000 voltu 8536 geçmeyen elektrik 114.667 devresi teçhizatı 99.118 100.512 1,4 0,9 8701 Traktörler 62.492 93.668 49,9 0,9 Hava-vakum pompası, hava/gaz 119.714 8414 kompresörü, vantilatör, aspiratör 137.890 88.673 -35,7 0,8 Ayakkabı; yüzü deri, tabanı kauçuk, 80.290 6403 plastik, tabii, suni vb. kösele 92.398 87.905 -4,9 0,8 Kağıt hamuru, kağıt 36.277 8441 işleme, kesme makine ve cihazları 77.633 86.847 11,9 0,8 97.507 90.795 86.308 -4,9 0,8 83.924 96.438 84.038 -12,9 0,8 Paslanmaz çelikten 7219 yassı hadde mamulü 79.586 (600mm den geniş) 88.392 81.019 -8,3 0,8 Plastikten diğer 3920 levha, yaprak, pelikül ve lamlar 80.278 94.786 80.302 -15,3 0,8 94.638 109.245 80.189 -26,6 0,8 8501 Elektrik motorları, jeneratörler Transmisyon milleri, kranklar, 8483 yatak kovanları, dişliler, çarklar 3901 Etilen polimerleri (ilk şekillerde) 56.856 Demir/çelikten diğer 7306 tüpler, borular, içi 100.922 boş profiller 85.506 76.834 -10,1 0,7 Poliasetaller, diğer polieterler, epoksit90.244 3907 alkid reçineler vb. (ilk şekilde) 81.561 75.371 -7,6 0,7 Amino reçineler, fenolik reçineler, 3909 poliüretanlar (ilk şekilde) 91.243 95.924 75.199 -21,6 0,7 Kauçuk, plastik eşya 75.556 8477 imal ve işleme makine ve cihazları 81.095 70.392 -13,2 0,7 Gemi vinçleri, maçunalar, halatlı 8426 vinçler, döner köprüler 60.109 67.980 13,1 0,6 Kaldırma, istifleme, 8428 yükleme, boşaltma 106.038 makine ve cihazları 86.862 67.678 -22,1 0,6 Buzdolapları, dondurucular, 8418 soğutucular, ısı pompaları 91.625 69.209 66.497 -3,9 0,6 Dokunmamış 5603 mensucat (emdirilmiş) 77.729 66.598 64.283 -3,5 0,6 Taranmış yünden, 5112 ince hayvan kılından 65.166 dokumalar 68.980 64.079 -7,1 0,6 Sentetik polimerler esaslı; susuz 68.826 3208 ortamda eriyen/dağılan, boya ve vernik 76.443 63.377 -17,1 0,6 Bir/iki yüzü kaolin, 45.768 4810 inorganik madde sıvanmış kağıtlar 70.036 59.043 -15,7 0,6 9032 Otomatik kontrol ve 72.625 67.646 58.788 -13,1 0,6 37.534 ayar alet ve cihazları Balon, hava gemisi, planör vb. diğer 132.368 8803 hava taşıtlarının aksam ve parçaları 74.472 58.260 -21,8 0,5 Santrifüjle çalışan 8421 kurutma, filtre, arıtma cihazları 52.784 65.504 58.188 -11,2 0,5 Gözlükler, güneş gözlükleri 9004 (numaralı, koruyucu, vb.) 51.150 56.455 57.258 1,4 0,5 Kaynak: ITC-Trade Map İki Ülke Arasındaki Anlaşma ve Protokoller Anlaşma Adı İmza Tarihi Ekonomik, Endüstriyel ve Teknolojik İşbirliği Anlaşması 16.12.1976 Ekonomik, Sanayi ve Teknik İşbirliği Karma Komisyonu VI. Dönem Mutabakat Zaptı 14.12.1989 Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması 27.07.1990 Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması 22.03.1995 Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı, Anlaşmalar Genel Müdürlüğü Türkiye-İtalya Yatırım İlişkileri Merkez Bankası verilerine göre, 2013 yılında İtalya’daki yerleşik kişilerin Türkiye’de gerçekleştirdikleri doğrudan yabancı yatırım miktarı 145 milyon dolar olmuştur. 2013 Temmuz ayı itibariyle Türkiye’de yatırım gerçekleştirmiş olan İtalyan firmalarının sayısı 1.085’tir. Türkiye’deki İtalyan yatırımcıların çoğu hizmet ve üretim sektörlerinde faaliyet göstermektedir. Türkiye'deki İtalyan firmaların sanayi sektöründe ağırlıklı olarak gıda, hazır giyim, kimyasal ürünler, elektrik-elektronik, makine imalatı, mobilya, demir-çelik, otomotivde; hizmet sektöründe ise ticaret, turizm, haberleşme, bankacılık ve yatırım finansmanı üzerine yoğunlaştıkları görülmektedir. Türkiye’de kayıtlı şirketlerin İtalya’da yaklaşık 53 ortaklık veya iştiraki bulunmaktadır. Söz konusu ortaklık ve iştiraklerin toplam sermaye stoku 176,3 milyon dolar seviyesindedir. Ayrıca, özellikle Kuzey İtalya’da Türk vatandaşlarına ait çok sayıda işletme faaliyet göstermektedir. Bununla birlikte, söz konusu işletmeler, diğer Avrupa ülkelerindeki işletmelere kıyasla daha küçük ölçekli yapıdadır. İtalya’nın önde gelen firmalarının Türkiye’de temsilcilikleri mevcuttur. Bunlar arasında bazı önemli firmalar Telecom Italia Mobile (Avea), Fiat, Iveco, Chicco, Merloni, De Longhi, Magnetti Marelli, Pirelli, Ermenogildo Zegna, Astaldi, Trevi, Caltagirone Group (Çimentaş), Banca Intesa, Banca di Roma, Instituto Bancario, Assicurazioni Generali, Barilla Alimentare (Filiz Gıda), Menarini International, Omron Electronics, Inelli Plastik, Scavolini, Veneta Cucina’dır. İş Konseyi Türk-İtalyan İş Konseyi 1990 yılında kurulmuştur. İş Konseyi faaliyetleri ortak toplantılar, yatırım seminerleri ve bölgesel toplantılar çerçevesinde sürdürülmektedir. Ticari ilişkiler, ortak yatırımlar, teknolojik işbirliği ve üçüncü ülkelerde işbirliğinin geliştirilmesi amaçlanmaktadır. İki ülkenin KOBİ’leri arasında işbirliğinin geliştirilmesi potansiyeli mevcuttur. Bu nedenle İtalya ve Türkiye’de bölgesel ve sektörel işbirliği toplantılarına İş Konseyi çalışmalarında ağırlık verilmekte ve her iki ülkede ilgi kuruluşlar ile işbirliği yapılmaktadır. Ayrıca, İtalya’nın Türkiye’deki yatırımlarının artırılması ve GAP bölgesindeki işbirliği olanaklarının değerlendirilmesine yönelik çalışmalar sürdürülmektedir. İşbirliği İmkanları Türkiye’nin AB üyeliğini destekleyen ülkelerin başında gelen İtalya, Türkiye'nin Almanya ve Rusya’dan sonraki en büyük üçüncü ticaret ortağıdır. İtalya, aynı zamanda Türkiye’deki en büyük beşinci yabancı yatırımcı konumunda bulunmaktadır. Türkiye ve İtalya arasındaki ticari ve ekonomik ilişkiler son yıllarda hızla gelişmektedir. İtalyan Ticaret Odası’ndan yapılan açıklamalara göre, Türkiye İtalya için Çin, Rusya veya Brezilya'dan çok daha önemli bir yatırım ve ticaret ortağı durumundadır. Bunun başlıca nedenleri arasında Türkiye’nin İtalya’ya yakın olması ve komşu olduğu pazarlara girebilmek için önemli bir merkez oluşturmasıdır. Avrupa Birliği’nin en gelişmiş ekonomileri arasında yer alan İtalya ile Türkiye arasındaki ilişkiler birbirini tamamlar niteliktedir. Tekstil-konfeksiyon, deri, makine imalat, gıda işleme ve kimya sektörleri İtalyan firmalarının işbirliğine son derece açıktır. Bu sektörlerin yanı sıra ambalaj, madencilik, mobilya, otomotiv yan sanayi, elektronik, güvenlik sistemleri, mücevherat, haberleşme, mühendislik, lojistik, metal işleme, gemi inşa, enerji, ulaştırma, çevre projeleri, savunma sanayi, sağlık, finansal hizmetler ve turizm sektörleri de işbirliği potansiyeline sahiptir. http://www.euractiv.com.tr İki ülke arasındaki işbirliği imkânları karşılıklı temaslar yoluyla gelişmektedir. Bu çerçevede, 18-22 Ekim 2009 tarihlerinde İtalya Ticaret ve Sanayi Odaları Birliği’nden bir heyet ülkemize gelerek İstanbul ve Ankara’da çeşitli temaslarda bulunmuştur. Yine bölge ülkeleri arasındaki ticareti ve işbirliğini geliştirmek amacıyla 25-26 Şubat 2010 tarihlerinde Roma’da Akdeniz Ekonomi Forumu’nun ikincisi düzenlenmiştir. Mutfak ve banyo mobilyası konusunda, Veneta Cucina, Oikas, Scavolini gibi Türkiye’deki varlıklarını mümessillik veya doğrudan satış yoluyla sürdüren İtalya’nın önde gelen banyo ve mobilya üreticileri, Türkiye’ye sadece pazar olarak bakmaktansa burada Türk ortaklarla ihracata dayalı üretim yaparak Çin’in rekabetini aşmayı, komşu ülkelerde (Rusya, Kafkas Ülkeleri, Orta Asya, Kuzey Afrika ve Orta Doğu) müteahhitlik ve konut inşaatına paralel olarak artmakta olan mobilya talebini karşılamayı, pazardaki yerlerini korumayı ve talebi artan mobilya pazarından daha fazla pay almayı hedeflemektedirler. Mobilya sektöründe diğer bir işbirliği alanı, mobilya yan sanayinde oluşturulabilecek imkânlardır. Türkiye’de mobilya sektörünün en önemli sorunlarından biri, her üreticinin doğrudan tüketiciye ulaşmak isteği ile nihai ürün imal etmek arzusu nedeniyle gerekli yan sanayinin oluşmamasıdır. Ardeco, Artesi, Dierre gibi İtalya’nın önde gelen dolap ve kapı sistemleri, banyo dolap sistemleri varlıklarını mümessillik yoluyla sürdürmektedir. Mobilya sektörünün öne çıkan üreticilerinin markalaşma yatırımını yapmış satış ve dağıtım uzmanlığı olan İtalyan firmalarıyla yan sanayi alanında yapacağı ortak yatırımlar sektörü uluslararası pazarda daha rekabetçi duruma getirebilecektir. Söz konusu işbirliğinin gerçekleşmesi durumunda yurtiçi kalitemizin yanı sıra ihracat imkanlarımızın da gelişmesi mümkündür. Bir diğer işbirliği alanı da konut inşaatı ve yeni yatırımlara paralel artış gösteren mermer sektörüdür. Mobilya talebinin artışı için sözü geçen faktörler mermer sektörü için de geçerlidir. İtalya Türkiye’den blok halinde mermer ithal ederek işlenmiş ürünleri ihraç etmektedir. Bu kapsamda, Türkiye’de mermer işlemesine yönelik yapacakları yatırımlarla komşu ülke pazarlarından daha fazla pay almak istemektedirler. Ayakkabı sektöründe İtalya, Çin’in uluslararası pazarda hızla artan rekabetin ve avronun değerinin artmasına paralel olarak dünya pazarında hızla pay kaybetmektedir. İtalya bu tehditlere paralel olarak dünyada tasarım, üretim ve ihracatında söz sahibi oldukları ayakkabı sektöründeki mevcut durumlarını koruyabilmek amacıyla üretimlerini Türkiye’de ayakkabı sektörünün yoğunlaştığı İstanbul, Bursa, İzmir, Manisa, Denizli, Konya, Ankara, Kayseri, Isparta, Hatay, Gaziantep, Şanlıurfa, Kahramanmaraş, Malatya, Trabzon ve Samsun yörelerine kaydırmak konusunda eğilimlidirler. Gıda alanında ise, Türkiye, İtalyan firmalar açısından geniş iş fırsatları sunmaktadır. Özellikle Amerika, AB ülkeleri ve Uzak Doğu ülkelerinde pazarı üretim, tüketim ve ticaret hacmi bakımından hızla artmakta olan organik tarım ve hayvancılık ürünleri ticaret hacmi bakımından hızla artmakta olan organik tarıma geçiş için gerekli olan faktörlere en iyi cevap verebilen ülkelerden biridir. Türkiye organik tarım alanında dünya üretiminde ve ihracatında söz sahibi olduğu fındık, incir, üzüm, zeytinyağı, pamuk gibi ürünlerini dış pazarlarca talep edilen miktarlarda üretmekte ve ihracata dayalı sözleşmeli yetiştiricilik sistemini benimsemektedir. Türkiye`nin en büyük yatırımlarından biri olan GAP Projesine İtalyan firmaları büyük ilgi göstermektedir. 2009 Nisan ayında Milano`da GAP İdaresi Başkanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı ve Tarım Bakanlığı yetkilileri ile ikili görüşmelerde bulunan birçok firma arasında GAP bölgesine yatırım yapmaları konusunda görüş birliğine varılmıştır. Firmalar yenilenebilir enerji, mühendislik, bitki yetiştiriciliği, sanayi, inşaat ve turizm alanlarında yatırım yapmayı amaçlamaktadır. Kaynak: Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu, İtalya Ülke Bülteni Fikri, Sınai Mülkiyet Hakları İtalya, Endüstriyel Mülkiyetin Korunmasına ilişkin Paris Sözleşmesi’ne taraf olmanın yanı sıra Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) üyesidir. Ülkenin iç mevzuatındaki fikri mülkiyet konuları Avrupa Patent Sözleşmesi (Münih Sözleşmesi) ile uyumludur. Ülkedeki patent uygulamaları Avrupa Patent Kurumu (European Patent Organization) tarafından yürütülmektedir. Tüketici Tercihleri Ülkede bölgesel ekonomik ve kültürel farklılıklar, tüketicilerin satın alma davranış ve alışkanlıklarının yanı sıra dağıtımcıların satın alma kararları ile pazarlama tekniklerini de etkilemektedir. İtalya’da başta büyük şehirler olmak üzere kredi kartları yaygın biçimde kullanılmaktadır. Tüketicilerin %70’e varan önemli bir bölümü gıda ürünlerinin etiketlerini okumaktadır. Tüketici harcamalarının bileşik ortalama yıllık büyümesinin 2010-2020 yılları arasında % 1,2 olması beklenmektedir. Ancak bu artışın talepteki artıştan ziyade fiyatlar genel seviyesindeki artıştan kaynaklanacağı öngörülmektedir. İtalyanların çoğunluğu geleneksel süpermarket ve sokak pazarlarında alışveriş yapmaktadırlar. Son dönemde yaşanan ekonomik krizden etkilenen İtalyan tüketiciler tutumlu harcama kültürü edinmişlerdir. Bu sebeple, tüketiciler indirimli marketlerden alışverişe yönlenmiştir. Marketlerin kendi isimleri ile pazarladıkları daha ucuz olan “private label” ürünlere olan talebin arttığı görülmektedir. Lüks ürün satışları bu süreçten olumsuz olarak etkilenmektedir. Bununla beraber, orta ve uzun vadede mali durumları düzeldikçe İtalyan tüketicilerin eski tüketim alışkanlıklarına dönmesi beklenmektedir. Bu durum da markalı ürünlerin İtalyan pazarında orta ve uzun vadede daha çok tercih edileceğini göstermektedir. 2015 yılından itibaren beklenen iyileşme tüm tüketim sektörlerine olumlu yansıyacaktır. Son dönemde İtalya’da hipermarket ve süpermarket sayısında artış olmuştur. Ürün çeşitliliği ve uzun çalışma saatleri sebebiyle tüketiciler tarafından gittikçe daha fazla tercih sebebi olan süpermarketler ayrıca internet üzerinden alışveriş seçeneği de sundukları için özellikle genç tüketiciler için uygun fırsatlar sunmaktadır. Ayrıca, İtalyan tüketiciler için son dönemde gerek yemek gerekse yemek dışı tüketim ürünlerinde sağlıklı yaşam önem kazanmaktadır. Tüketicilerin son dönemde ülkede yaşanan kriz sebebiyle alım güçleri azalmış olsa da sağlıklı yaşam arzuları gün geçtikçe arttığı için spor malzemelere, sağlıklı yaşam, spor ve fitness salonlarına olan talep artmaktadır. Ayrıca, obezite sorunları yaygınlaştığı için diet ürünlere olan rağbet artmaktadır. Ülkedeki yaşlı sayısının artmasıyla vitaminlerin, yaşlılık karşıtı kozmetik ürünlerin ve saç kaybına karşı kozmetik ürünlerin talebinde de artış görülmektedir. Hazır giyim ve ayakkabı sektöründe genç İtalyan tüketicilerde rahatlık ön plana çıkmaya başlamıştır. Modayı takip etme isteği daha çok yaşlı tüketicilerde görülmektedir. Ayrıca, genç neslin çalışma hayatının yoğunluğu ve uzun çalışma saatleri giyimde de internet üzerinden alışveriş alışkanlığında artışa sebep olmaktadır. Ambalaj, Paketleme ve Etiketleme Ülkede AB tarafından belirlenen zorunlu ve isteğe bağlı etiketleme kurallarının yanı sıra ulusal düzeyde isteğe bağlı etiketleme kuralları da uygulanmaktadır. Bu nedenle etiketleme ve belgeleme yükümlülüklerine ilişkin mevzuatın karmaşıklığı ve sık sık değişmesinden dolayı nakliye öncesinde ithalatçılardan uygun belgeleri talep etmek faydalı olacaktır. AB belirli ürünlerin standart miktarda ambalajlanması için düzenleme yapmıştır. 80/232/EC no’lu Konsey Direktifi ürün ambalajlarının sahip olması gereken boyutları düzenlemektedir. İlgili direktife http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:31980L0232:EN:HTML adresinden ulaşılabilir. Kamu İhaleleri İtalya’da kamu ihalelerine iştirak eden Türk firmaları, ülkemizin DTÖ Anlaşması çerçevesindeki Kamu Alımları Anlaşmasına taraf olmaması nedeniyle AB mevzuatında üçüncü ülke tedarikçilerine uygulanan bazı kısıtlamalardan etkilenmektedir. Özellikle altyapı, su, elektrik ve telekom şebekelerinin inşa ve tedarik ihalelerinde AB mevzuatı çerçevesinde İtalyan kanunlarında da uygulanan % 50 yerli tedarik kriteri uygulanmaktadır. Ayrıca, kamu ihaleleri verilişine ilişkin usul ve esaslar AB direktifleri çerçevesinde hazırlanmış 11.02.1994 tarih ve 109 sayılı Kamu İhaleleri Çerçeve Kanunu ile belirlenmiştir. Söz konusu kanun 1999’da yürürlüğe giren uygulama esasları ve 2000 yılında yürürlüğe giren 554 sayılı uygulama kanunu ile bazı değişikliklere uğramıştır. Söz konusu mevzuat AB’nin belirlediği limit olan 5 milyon avronun altındaki ve üstündeki tüm iş ihalelerine uygulanmaktadır. Bunun yanı sıra eyalet ihale kanunları ve konuya ilişkin belediye yönetmelikleri de uygulanmaktadır. Teknik spesifikasyonlar konusunda eyaletlerin münferit düzenlemeleri özellikle dikkate alınmalıdır. Hizmet ve tedarik ihalelerinde AB sınırı 200 bin avro olup ihalenin bakanlıklar tarafından açılması halinde bu sınır 130 bin avrodur. Söz konusu ihaleler AB limitinin üstünde ve altında olmalarına göre farklı mevzuata tabi bulunmaktadır. Bu çerçevede, ihalelerin kamuya duyurulmasında takip edilen prosedür de farklılaşmaktadır (7.5.2003 tarih ve 520 sayılı yazımızda açıklanan esaslar çerçevesinde yayımlanmaktadır). İtalya’da Kamu ihalelerinin serbest rekabet koşulları ve AB hukuku çerçevesinde idaresini sağlamak Kamu İhaleleri Gözetim Otorıtesi (Autorita Vigilanza Dei Lavori Publici)’nin yetkisindedir. Kamu ihalelerine katılabilmek için yetkilendirme kuruluşları birliğinden SOA (Societa' Organismi di Attestazione) yeterlilik belgesi alınması gerekmektedir. 150 bin avronun üzerindeki ihalelere katılabilinmesi söz konusu belgenin alınması ve yetkilendirilmiş şirket statüsüne sahip olunmasını gerektirmektedir. Kamu ihalelerine girme yeterliliğine sahip firmaların ülke ve eyaletler düzeyinde kaydı tutulmaktadır. SOA tarafından yeterliliğin belgelendirilebilmesi için firmaların, UNI CEI EN 45000 normuna akredite kuruluşlardan UNI EN ISO 9000 normlarına uygun kalite sistemini haiz olduğunu belgelendirmesi gerekmektedir. Şirketler için genel kategori, ihtisaslaşmış işler, inşaat işleri, proje ve inşaat hizmetleri sınıflandırmaları bazında yeterlilik verilmekte, her bir sınıf ayrıca meblağ ve seviyelerine göre alt kategorilere ayrılmaktadır. SOA tarafından verilen yeterlilik belgelerinin süresi 3 yıldır. Söz konusu belgelendirme faaliyetleri Kamu İhalesi Otoritesinin iznine tabidir. Kontrol otoritesi izin verdiği şirketlerin listesini yayınlar. 150 bin avronun altındaki ihaleler için kayıt şartı olmayıp genel mevzuata tabidir. İtalya’da mevcut 20 bölge idaresi ve bakanlıklarca inşaat, hizmet ve tedarik olmak üzere, çeşitli sektör ve konularda çok sayıda ihale açılmaktadır. Söz konusu ihalelerle tüm bilgilerin aşağıdaki internet sitelerinde yer alan veri bankalarından güncel bir biçimde ücretsiz olarak takip edilerek bilgi edinilmesi mümkün bulunmaktadır. Müteahhitler Birliği Konfederasyonu (www.ance.it) İtalyan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (www.infrastrutture.gov.it) bünyesindeki Servizio Contratti Pubblici (Public Services Contract) internet portali (www.serviziocontrattipubblici.it) Ticareti Etkileyen Kültürel Faktörler İtalyanların büyük çoğunluğu iyi İngilizce konuşamamaktadır. Bu nedenle iş görüşmesi sırasında firmaların tercüman bulundurması gerekebilir. Kartvizitlerin bir tarafının Türkçe veya İngilizce diğer tarafının ise İtalyanca olmasına önem verilmektedir. İtalyan iş kültüründe "dakik olma" birincil önem verilen bir konu değildir. Yine de ziyaretçi olarak görüşmelerde zamanında bulunmak iyi bir davranış olacaktır. Ancak İtalyanların görüşmeye gecikebileceklerini her zaman göz önünde bulundurmak gerekmektedir. Yaz tatili ve resmi tatil günlerinden mutlaka haberdar olunması gerekmektedir. Birçok firma ağustos ayının büyük bölümünde kapalıdır. Çoğu ülkeden daha fazla resmi tatile sahip olan İtalya'da iş ziyaretlerinin bu dönemlere rastlamaması önem taşımaktadır. Pasaport ve Vize İşlemleri Ülkeye girişte, Avrupa Birliği vatandaşları için pasaport ya da nüfus cüzdanı yeterlidir. Diğer ülke vatandaşlarından istenilen belgeler, yasal geçerlilik taşıyan bir pasaport ve İtalyan Büyükelçiliği veya konsolosluklarından alınmış geçici giriş veya oturma vizeleridir. Vize uygulamasının olmadığı ülke vatandaşları için 90 günü aşmamak ve çalışmamak kaydıyla geçici giriş hakkı mevcuttur. Umuma Mahsus Pasaport hamilleri vizeye tabidir. Diplomatik, Hizmet ve Hususi Pasaport hamilleri ise 180 gün içinde 90 günü aşmamak kaydıyla, anılan ülkeye yapacakları seyahatlerinde vizeden muaftır. (Vatikan için de geçerlidir). İtalya’ya giriş vizelerinin türü, mevzuatı ve şartları ile ilgili genel bilgiler, İtalyan Dışişleri Bakanlığının (http://www.esteri.it/visti/index_eng.asp) sitesinde mevcuttur. Vize talebinin sunulması İtalya’nın Ankara Büyükelçiliğinde vize talebinde bulunmak isteyen ve Büyükelçiliğin konsolosluk sorumluluk bölgesinde (Ankara, Kütahya, Eskişehir, Düzce, Bolu, Zonguldak, Bartın, Karabük, Kastamonu, Çankırı, Kırıkkale, Kırşehir, Yozgat, Nevşehir) ikamet eden Türk ve Yabancı vatandaşlar, önceden randevu almaksızın, IDATA Ankara (telefon: +90 312 466 74 64, faks: +90 312 466 74 65) (http://www.idata.com.tr/tr/) şirketinin sunduğu hizmetlerden faydalanabilir ve bilgi edinebilir. IDATA, vize taleplerini kabul etmekle yetkilendirilmiş özel bir şirkettir. Vize taleplerinin değerlendirilmesi ve karara bağlanması Büyükelçiliğinin yetkisindedir. Bunun yanı sıra kullanıcılar, Büyükelçiliğinin Vize Bölümüne doğrudan vize başvurusunda bulunmak ya da bilgi edinmek için, visti.ambankara@esteri.itelektronik posta adresinden randevu alabilirler. İtalyan ve AB vatandaşlarının aile fertlerinin doğrudan Büyükelçilikten randevu almaları gerekmektedir. Vize talebinin ücretlendirilmesine dair idari harç bedeli, vize talebinin ibrazı anında Türk Lirası cinsinden ve nakit olarak ödenmelidir. Beher vize türüne ait mevcut tarifeler (http://www.esteri.it/visti/costi_eng.asp) linkinden öğrenilebilir. Vize talebinin, öngörülen seyahat tarihinden asgari üç hafta öncesinden yapılması tavsiye olunur. Vizenin tanzimi ortalama olarak 10 (on) iş gününde yapılabilmektedir; ancak bu süre, talep edenin tabiiyetine, sezon yoğunluğuna ve talep edilen vize türüne göre değişiklik sergileyebilmektedir. Resmi Tatiller ve Çalışma Saatleri Çalışma saatleri hafta içi 5 gündür. Bazı özel işletmeler cumartesi günleri yarım gün çalışmaktadır. Çalışma saatleri hafta arası 09:00-13:00 ile 14:00-18:00 saatleri arasındadır. Bankalar ise 08:30-13:30 ile 14:30-15:30 arasında hizmet vermektedir. İtalya’daki büyükelçiliğimizin çalışma saatleri 09.00-12.30, 13.30-18.00 olarak düzenlenmiştir. İtalya'da çalışanların büyük bir kısmı ağustos ayında yıllık izin kullanmaktadır. Bu ay süresince resmi dairelerin ve özel işyerleri az sayıda görevliyle çalışmakta, bazı özel işyerleri ise tamamen kapanmaktadır. Kullanılan Lisan İtalya'da resmi dil İtalyanca'dır. Hukuki Yapı İtalyan piyasası, hukuki yapı sebebiyle pazara yeni girecekler için karmaşık ve bazı durumlarda şeffalıktan yoksundur. Küçük aile şirketlerinin hakimiyeti, bölgesel farklılıklar ve eşitsizlikler, ticari faaliyetlerde ilave güçlüklere yol açabilmektedir. İtalyan pazarına girebilmenin ön koşulu İtalyan firmalarla işbirliği yapmak ve ortak hareket etmektir. Doğru İtalyan ticaret ortağını bulmak, İtalya’da ticari bir faaliyet kurmanın en önemli bölümünü oluşturmaktadır. İdeal İtalyan ortak halihazırda iletişim ağlarına sahip olmalı ve yerel ticari ve yasal uygulamalardan iyi anlamalıdır. Teknik ürünler için, potansiyel ortağın, İtalyan tüketicilere satış sonrası hizmet sunabilecek kapasitede olması da büyük önem taşımaktadır. Özellikle küçük ölçekli şahıs firmaları ile olan alacak tahsilatlarının hukuki sürecin uzun olmasından dolayı imkansız hale gelmesi ve sıkça görülen şirket dolandırıcılıklarından korunmak için yeni bir firmayla (özellikle Güney İtalya’daki firmalar) bağlantı kurulma aşamasında titizlikle araştırılmalı ve ödeme şekli için güvenilir kanallar tercih edilmelidir. Şirket kurma prosedürünün uzun olması, çalışma ve oturma müsaadelerinin alınması süreçlerinin çok uzun olması, bürokrasinin ağır işleyişi gözönünde bulundurularak, özellikle şube ve temsilcilik açılmasına karar verilmesi durumunda güvenilir bir hukuk firması ile işbirliği yapılması büyük önem taşımaktadır. İtalya ile ticari ilişkilerin acente ve distribütörlük şeklinde sürdürülmesinde fayda bulunmaktadır. Acente ve temsilcilik ofisleri İtalyan kanunlarına göre yurt dışındaki şirketin uzantısı olarak algılanmakta ve yalnızca İtalya’da kazandıkları gelir üzerinden vergiye tabi tutulmaktadır. Gelir ve karların ana şirkete transferinde herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır. 24.08.2016 tarihinde Ekonomi Bakanlığı’nın “ülke masaları” verilerinden derlenmiştir.