DERS PLÂNI BÖLÜM I Fen Bilimleri Dersin adı 6 Sınıf Vücudumuzdaki Sistemler Ünitenin Adı/No Dolaşım Sistemi Konu 4 ders saati (7– 11 Aralık 2015) Önerilen Süre BÖLÜM II 2. ÜNİTE Öğrenci Kazanımları /Hedef ve Davranışlar Ünite Kavramları ve Sembolleri/Davranış Örüntüsü Güvenlik Önlemleri (Varsa): Öğretme-Öğrenme-Yöntem ve Teknikleri Kullanılan Eğitim Teknolojileri-Araç, Gereçler ve Kaynakça Açıklamalar Soru-Cevap, Buluş, Araştırma, Gösteri, İnceleme, Deney Ders Kitabı, dergi, internet [!] SI birim sistemi kullanılmalıdır. [!] Şeffaf olarak tasarlanmış dinamometreleri kullanmak, öğrencilerin dinamometrenin nasıl çalıştığını sezmelerine yardım edecektir. 2.4 Öğrenciler, bu aşamada sadece dinamometre yardımıyla bir cisme uyguladıkları aynı veya zıt yönlü kuvvetleri çizerek gösterir. *Kuvvet ne yapar ne yapmaz. * Kuvvetin etkileri çeşitlidir.(ilgili olan tüm kazanımlar) Etkinlikler Özet 2.1. Bileşke kuvvetle ilgili olarak öğrenciler; 6.2.1.1. Bir cisme etki eden kuvvetin yönünü, doğrultusunu ve büyüklüğünü çizerek gösterir.6.2.1.2. Bileşke kuvveti açıklar. Kuvvet, Bileşke kuvvet, Dengelenmiş kuvvet, Dengelenmemiş kuvvet Kuvvet: Duran bir cismi harekete geçiren, hareket halindeki cismi durduran, cismin doğrultusunu, yönünü, şeklini ve hızını değiştirebilen her türlü etkiye kuvvet denir. Kuvvet gözle görülemez, kuvvetin sadece etkileri gözlenip ölçülebilir. Yolda yürürken, taş atarken, kapıyı açarken, kitabın sayfalarını çevirirken kuvvet uygularız. Kuvvetin birimi Newton’ dur. Kuvvet dinamometre ile ölçülür. Dinamometreler cisimlerin esneklik özelliğinden faydalanılarak yapılır. İçerisinde yay vardır. Bir dinamometre yayının kalınlığına göre ölçebileceği en büyük ağırlığı ölçer. Daha büyük bir ağırlık takıldığında dinamometrenin içerisindeki yayın yapısı bozulur. KUVVETİN CİSİMLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ • Kuvvetin, cisimlerin hareket durumlarını değiştirme etkisi vardır. • Kuvvetin, cisimlerin şekil, biçim, yön ve doğrultularını değiştirme etkisi vardır. • Kuvvetin, cisimler üzerinde döndürme etkisi vardır. NOT: Kuvvetin sağlandığı kaynaklar değişiktir. Örneğin; kas kuvveti, yakıt kuvveti, su buharı kuvveti, suyun ve havanın kaldırma kuvveti (Başka bir deyişle…) Kuvvet bir cisme uygulandığında; 1. Duran cismi harekete geçirebilir. 2. Hareket halindeki cismi durdurabilir. 3. Cisimleri döndürebilir. 4. Cisimlerin yönlerini değiştirebilir. 5. Cisimlerin şekillerini değiştirebilir. 6. KUVVETİN GÖSTERİLMESİ Fizikte temel anlamda iki büyüklük vardır. 1. Skaler Büyüklük 2. Vektörel Büyüklük Skaler Büyüklük Sadece bir sayı ve bir birimle belirtilen büyüklüktür. Örnek; Kitabın boyu 160 cm dir. Karpuz 5 kg dır vb… Sıcaklık, kütle, zaman, uzunluk, öz kütle, enerji skaler büyüklüklerdir. Vektörel Büyüklük Yönü, doğrultusu ve değeri ile belirtilen büyüklüklere Vektörel Büyüklük denir. Kuvvet, Hız, İvme gibi büyüklükler vektörel büyüklük olduğundan vektörle gösterilir. Vektör: Yönlendirilmiş, sınırlandırılmış, ölçülebilen doğru parçasıdır. Vektör ( ----> ) ile gösterilir. Ucundaki ok işareti kuvvetin yönünü belirtir. KUVVETİN ELEMANLARI 1. Kuvvetin Yönü: Örnek şekilde AB vektörünün ya da F vektörünün yönü A dan B ‘ ye doğrudur. 2. Kuvvetin Doğrultusu: Şekildeki AB vektörünün doğrultusu yere paralel ve C çizgisi üzerindedir. 3.Kuvvetin Uygulama Noktası: AB vektörünün başlangıç noktası A dır. Bitiş noktası ise B noktasıdır. 4. Kuvvetin Şiddeti: Şekildeki AB vektörünün şiddeti (değeri ) 5N dur. KUVVETİN ÖLÇÜLMESİ Kuvveti veya ağırlığı ölçmek için Dinamometreler veya yaylı el kantarları kullanılır. Dinamometreler, kuvvet ölçen araçlardır ve cisimlerin esneklik özelliğinden faydalanılarak yapılmışlardır. KUVVETLERİN BİLEŞKESİ (Bileşke Kuvvet) Bir cisme aynı anda uygulanan iki veya daha çok kuvvetin yerini tutan tek kuvvete Bileşke Kuvvet denir. R ile gösterilir. Aynı Yön ve Doğrultulu Vektörlerin Bileşkesi . BÖLÜM III Ölçme-Değerlendirme • Bireysel öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme Değerlendirme • Grupla öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme Değerlendirme • Öğrenme güçlüğü olan öğrenciler ve ileri düzeyde öğrenme hızında olan öğrenciler için ek ÖlçmeDeğerlendirme etkinlikleri ÖRNEK: Cem, Arda ve Ece şekildeki dinamometrelerle üzüm, elma ve eriklerin ağırlıklarını ölçtüklerinde dinamometrelerin gösterdiği değerler şekildeki gibi olmaktadır. Buna göre; A) En ağır meyve hangisidir? Üzüm; 5 N, Elma; 20 N, Erik; 6N En ağır meyve elmadır. B) 22N’luk bir cismi hangi dinamometre ile ölçebiliriz? Cem’in dinamometresi en fazla 7 N ölçebiliyor. Arda’nın dinamometresi en fazla 25N ölçebiliyor. Ece’nin dinamometresi en fazla 10 N ölçebiliyor. 22 N’luk bir cismi sadece Arda’nın dinamometresi ölçebilir. Dersin Diğer Derslerle İlişkisi BÖLÜM IV Planın Uygulanmasına İlişkin Açıklamalar www.fendersi.gen.tr FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMENİ www.fendersi.gen.tr OKUL MÜDÜRÜ