TÜRK MÜHENDİS VE MİMAR ODALARI BİRLİĞİ UNION OF CHAMBERS OF TURKISH ENGINEERS AND ARCHITECTS METEOROLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI CHAMBER OF METEOROLOGICAL ENGINEERS Bayındır Sok. No: 49/16 Kızılay/ANKARA Tel:(312)4195604 - Faks:(312)4195705 www.meteoroloji.org.tr Sayı E-Mail: yonetim@meteoroloji.org.tr 03 Ağustos 2010 : 2010/01/05 Konu : Sıcaklık ve Neme Göre Hissedilen Sıcaklık. ANADOLU AJANSI GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de hava sıcaklıkları meteorolojik rasat parklarında bulunan yerden 2 m. yükseklikte kapalı siperler içinde ölçülür. Diğer bir değişle yazılı ve görsel basında belirtilen hava sıcaklıkları gölgede ölçülen hava sıcaklıklarıdır. Bu nedenle; Vatandaşların sokağa çıkmadan önce ölçülen hava sıcaklığından daha çok hissedilecek hava sıcaklıklarına dikkat etmeleri gerekmektedir. Bu hava sıcaklıkları her ne kadar ölçülen hava sıcaklıkları olsa da canlıların bunu aynı oranda algılaması belli atmosferik koşullara bağlıdır. Bu nedenle HİSSEDİLEN HAVA SICAKLIĞI denilen bir kavram geliştirilmiştir. Bu kavram; sıcaklık ve havanın bağıl nemi arasında geliştirilen bir tablo ile yorumlanır. Örneğin bugünlerde bir çok ilimizde hava sıcaklıkları 38-40 derece civarında olmasına karşılık bu iller aynı oranda hissedilen sıcaklıkları yaşamazlar. Bunun nedeni de farklı nem değerlerine sahip olmalarıdır. Bunu bir örnek ile anlatmak gerekirse ; HAVA SICAKLIĞI 33 C olan bir yerleşim yerinde BAĞIL NEM % 65-70 civarında ise HİSSEDİLEN HAVA SICAKLIĞI 42-45 C dolayında olacaktır. Bunun terside geçerlidir. Örneğin Erzurum’da hava sıcaklığı -10-15 derece olduğu zaman çok fazla üşüdüğünü hissetmeyen birisi İstanbul’da -5 derecede nem yüzünden daha fazla üşüyebilmektedir. Özellikle büyük yerleşim birimlerinde yaşayan insanların hissedilen hava sıcaklıklarına ilave olarak şehirler üzerinde oluşan ısı adacıklarından da etkilenmesi kaçınılmazdır. Isı adacıklarının temel nedeni ise şehirleri oluşturan tüm yapıların imal edildiği malzemelerdir. Gün boyunca güneş enerjisi depolayan bu yapı malzemeleri belli bir depolama sürecinden sonra depoladığı enerjiyi tekrar geri verdiği için şehirlerde yaşayan insanlar caddelerde, sokaklarda, hatta parklarda bile gezerken bu yapı malzemelerinden yansıyan sıcaklıkları hissederler. Bu durum sıcaklıkların insanlar üzerindeki etkisini daha fazla arttıran temel faktörlerden birisidir. Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından vatandaşlara duyurulan hava sıcaklıkları gölgede ölçülen hava sıcaklıkları olduğunu daha önce belirtmiştim. Güneşin altında çalışmakta olan veya güneşin altında belli bir müddet de olsa kalmak zorunda olan vatandaşların çok daha dikkatli olması gerekmektedir. Bildiğimiz kadarı ile kırsal alanlarda veya şehir merkezlerinde direkt olarak güneşin altında hava sıcaklığı ölçümleri deneysel olarak bile yapılmamaktadır. Böyle bir deney yapılması halinde termometrenin belirli zaman dilimlerinde inanılmaz sıcaklık değerleri göstermesi sürpriz olmayacaktır. Özellikle Ankara nın da içinde bulunduğu İç Anadolu ve Doğu ve Güneydoğu Anadolu gibi karasal iklim özelliklerinin belirgin yaşandığı yerlerde gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farklılıkları oldukça fazla olmasına karşılık yapılaşmadan ve yapı malzemelerinden dolayı büyük yerleşim merkezlerinde yaşayanlar bu farklılıkları daha az hissetmektedirler. Diğer bir ifade ile gündüz de gecede daha sıcak olmaktadır. Güneşin ve dolayısıyla Sıcaklığın etkisinin çok fazla hissedildiği bu günlerde vatandaşların dikkat etmesi gereken bir başka nokta ise UV-B değerleridir. Başta cilt kanserleri ve katarakt olmak üzere çeşitli deri ve göz hastalıklarına yol açması nedeniyle güneşin etkisinin çok daha fazla hissedildiği 10-16 saatleri arasında güneş ışınlarına maruz kalmamaya özen gösterilmelidir. Adem TAŞCI TMMOB METEOROLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI YÖNETİM KURULU BAŞKANI Sıcaklık ve Neme Göre Hissedilen Sıcaklık (-1) – 26 Soğuk –Serin 27 – 32 Sıcak 33 – 41 Çok Sıcak 42 – 54 Tehlikeli Sıcak Güneş çarpması, ısı krampları veya ısı bitkinliği meydana gelebilir. > 55 Tehlikeli Sıcak Isı veya güneş çarpması tehlikesi oluşur. Termal şok an meselesidir. Fiziksel etkinliğe ve etkilenme süresine bağlı olarak oluşan termal stresten dolayı halsizlik, sinirlilik, dolaşım ve solunum sisteminde bir çok rahatsızlık meydana gelebilir. Fiziksel etkinliğe ve etkilenme süresine bağlı olarak kuvvetli termal stres ile birlikte ısı çarpması ısı krampları ve ısı yorgunlukları oluşabilir.