Bursa Sağlık Müdürlüğü Eğitim Şube Müdürlüğü 2007 1/4 Dünyanın her yerinde her 4 kişiden biri yaşamının bir döneminde KANSER olacak ERKEN TANI HAYATA ZAMAN TANI Bugünkü tanı ve tedavi olanakları ile kanser TEDAVİ EDİLEBİLİR BİR HASTALIKTIR SANILDIĞI GİBİ KANSER MUTLAK ÖLÜMCÜL BİR HASTALIK DEĞİLDİR KANSER NEDİR ? Kanser,normal kurallar dışında diğer doku ve organların aleyhine büyüyen, çoğalan hücrelerin oluşturduğu bir hastalıktır. Vücudun tüm doku ve organlarını tutabilir. Geliştikleri yerde sınırlı kalan kitlelere iyi huylu tümörler, yayılıp çevre dokuları işgal eden ve diğer organlarda tekrar tümör odakları oluşturan kitlelere ise kötü huylu tümörler veya kanser denir. KANSERİN NEDENLERİ; Sigara ve alkol kullanımı, Uzun süre güneş altında kalma, Aşırı dozda röntgen ışınına maruz kalma, Bazı kimyasal maddeler (katran, benzen, boya maddeleri, asbest, bazı kozmetikler ve deterjanlar...) Bazı virüsler, Hava kirliliği, Radyasyona maruz kalma, Kötü beslenme alışkanlığı, JİNEKOLOJİK KANSERLER RAHİM KANSERİ Rahim kanseri her yaşta görülmekle beraber 40-50 yaşlarda daha sıktır. Düzenli muayene ve testler ile rahim kanserinden ölümler giderek azalmaktadır. RAHİM KANSERİ RİSKİ Erken evlenmek, 20 yaştan önce cinsel ilişkiye başlamak, birden fazla kişiyle cinsel ilişki, gebelik sayısının fazla olması rahim boynu kanserine yakalanma riskini arttırır. Bu nedenlerle Erken tanı için her yıl Vaginal smear ( rahim ağzından alınan örnek ) testi yaptırılmalıdır. Eğer; Anormal vaginal akıntı Anormal kanama Cinsel ilişki sonrası kanama Menapoz sonrası kanlı akıntı Şikayetleriniz varsa derhal bir doktora görünmelisiniz. Over (yumurtalık kanserleri)-risk 40-70 yaş arası en sık görülür Yaş ilerledikçe risk artar Çocuksuz kadınlar Erken menopoz Yağdan zengin diyet Uzun adet görenler Ailede over kanseri hikayesi Gebelik, doğum kontrol hapları ve emzirme koruyucudur. Over Ca- tanı Erken evre bulguları yok, erken tanısı zordu Abdominal rahatsızlık, hazımsızlık, erken tokluk, iştahsızlık gibi bulguları olan 40 yaş üzeri kadınlarda şüphelenilmeli Sıklıkla ileri evrede tanı konuluyor. geç evrede, asit toplanması, ağrı, pelvik kitle Over Ca- tanı Kabul gören tarama testi yok Rutin yıllık pelvik muayene Riskli hastalarda: ultrasonografi, kan tetkiki Serviks Kanseri Dünyada her yıl %80’i gelişmekte olan ülkelerde, 500 bin serviks kanseri geliştiği tahmin edilmektedir. Avrupa Topluluğunda kadınlarda 8.en sık rastlanan kanser, dünyada meme ca ardından 2. sıklıkta görülmektedir. Latin Amerika’da yaygın, Yahudi ve Avrupa’lı kadınlarda daha az görülmektedir. Serviks Kanseri Servikal kanserli hastaların %50’den fazlasında tanı öncesi 5 yılda PAP smear yapılmamıştır. Türkiye Kadın Kanserleri Dağılımı SB, 1996 Organ Vaka Sayısı % Meme 3755 23.34 Mide 1083 6.73 Over 823 5.12 Deri 820 5.10 Kolon 632 3.93 Akciğer 631 3.92 Serviks 623 3.87 Beyin 611 3.80 Kemik İliği 587 3.65 Rektum 540 3.36 Erken Tanı Pap smear testi ile tarama erken servikal kanser teşhisi için iyi bir markerdır. Serviks Ca -riskler HPV varlığı Cinsel yaşama başlama yaşının erken olması Çok eşlilik Eşinin çok eşli olması Sigara kullanımı Serviks Ca-taramanın yararları Serviks CA erken dönemde bulgu göstermeyebileceğinden kanserin erken belirlenmesinde PAP smear önemli bir testtir. Başarılı tarama çalışması yapılan her ülkede serviks CA’dan ölüm sayıları azalmıştır. Serviks Ca-klinik bulgular Genelde ilerlemiş evrede bulgu verir Ağrılı cinsel ilişki Post koital, koital veya inter menstural kanama Sulu, kötü kokulu akıntı KANSERDE ERKEN TANI Tedavi şansını arttırır. Tedaviyi kolaylaştırır. Tedavi giderlerini azaltır. Doku ve organ kaybını önleyebilir. HAYAT KURTARIR. İLGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER