nüfus - WordPress.com
advertisement
NÜFUS MUSTAFA DOĞRU MALCILAR ANADOLU LİSESİ NÜFUS: Belirli bir zamanda belirli sınırlar içinde yaşayan insan sayısına nüfus denir. Nüfus Piramitleri: herhangi bir yerin nüfus özelliklerini (nüfusun yaş ve cinsiyet yapısını) göstermede temel araçlardan biridir. NÜFUS DEĞİŞİMİ Nüfusun belirli zaman içerisinde çeşitli değişikliklere uğramasına nüfus değişikliği denir. NÜFUS ARTIŞI: Doğum oranı ile ölüm oranı arasındaki fark nüfus artışını gösterir. Bir ülkede doğum oranı fazla, ölüm oranı az ise nüfus artışı meydana gelir. NÜFUS PATLAMASI: Bir bölgede veya ülkede nüfusun aşırı derecede artması olayına nüfus patlaması denir. NÜFUS YOĞUNLUĞU Bir yerde yaşayan insan sayısının, o yerin yüzölçümüne bölünmesi ile elde edilen nüfusa denir. Aktif nüfus, çalışma çağında yani 15-64 yaş grubunda olup kurumsallaşmamış nüfustan oluşmaktadır. BAĞIMLI NÜFUS Çalışan nüfusun bakmakla yükümlü olduğu kişi sayısını ortaya koymaktadır. KALİFİYE ELEMAN Kendi alanında uzmanlaşmış ve iyi yetişmiş elemanlara kalifiye eleman denir. NÜFUS SAYIMI Nüfus sayımı, sınırları belirli olan bir alanda yaşayan insanların belirli bir günde sayılması işlemidir. NÜFUS VE NÜFUS SAYIMLARI Nüfus sayımlarının yapılmasında şu hedefler amaçlanmaktadır. Ülkenin toplam nüfus sayısı. Nüfus artış hızı Kır-kent nüfus özelliği Yerleşim birimlerinin nüfusu. Nüfusun yaş ve meslek grupları. Nüfusun cinsiyet durumu. Nüfus hareketleri. Aktif nüfus özelliği Eğitim seviyesi. 20.yy ’dan önce yapılan nüfus sayımının özellikleri 20.yy ’dan önce yapılan nüfus sayımının özellikleri OSMANLI NÜFUS BİLGİLERİ Dirlik kayıtları için tutulan defterler Tahrir defterleri 1831 de ilk erkek nüfus sayımı 19. yüzyılın sonunda yapılan ilk sayımlar 1927 1831 1801 1709 1748 m.ö-3000 Nüfus yaş gruplarına göre genç,olgun ve yaşlı olmak üzere 3 kısma ayrılır. Ülkedeki kadın ve erkek nüfus sayısı anlaşılmaktadır. 6 yaşını bitiren nüfusa,tüm dünyada eğitim verilmeye çalışılır.Eğitim,okur-yazarlık,ilköğretim,lise,üniversite olarak sınıflandırılır. Bir yıl içindeki ölümlerin toplam nüfusa oranına denir. Bir yıl içindeki doğanların toplam nüfusa oranına denir. Nüfusu 10.000’den az olan yerleşmelere kır nüfusu,fazla olan yerleşmelere de kent nüfusu denir. Doğum anından itibaren,ölüm anına kadar beklenen yaşam süresini anlatır. DÜNYA NÜFUSU NASIL BİR GELİŞİM SEYRİ İZLEMİŞTİR 1 milyara 1802 yılında ulaşılmıştır. 2 milyara 1927 yılında ulaşılmıştır. 3 milyara 1961 yılında ulaşılmıştır. 4 milyara 1971 yılında ulaşılmıştır. 5 milyara 1987 yılında ulaşılmıştır. 6 milyara 12 Ekim 1999 tarihinde ulaşılmıştır. 7 milyara Ekim 2011 tarihinde ulaşılmıştır. Birleşmiş Milletler Nüfus Projeksiyonu 8.3 milyara 2020 yılında ulaşılacaktır. 9,6 milyara 2030 yılında ulaşılacaktır. 10,3 milyara 2040 yılında ulaşılacaktır. 12 milyara 2050 yılında ulaşılacaktır. NÜFUS SIÇRAMA DÖNEMLERİ 1930-1950 YILLARI ARASINDA NÜFUS ARTIŞINDAKİ YAVAŞLAMANIN NEDENLERİ Bu dönem dünyada siyasi ve ekonomik istikrarsızlık dönemidir. 1930-1950 YILLARI ARASINDA NÜFUS ARTIŞINDAKİ YAVAŞLAMANIN NEDENLERİ Bunun öncesinde 1914-1918 yılları arasında yaşanan 1.dünya savaşı ve bunun ortaya koyduğu ekonomik, siyasi ve sosyal yıkımların etkisi henüz bitmeden dünyanın 1930’lu yıllardan sonra başlayan siyasi çekişmeler ve 1940 ‘ta başlayan 2.dünya savaşı yıllarının ortaya koyduğu siyasi sosyal,ekonomik sorunlar ,mal ve can kayıpları,hastalık ve ölümlerdir. 1930-1950 YILLARI ARASINDA NÜFUS ARTIŞINDAKİ YAVAŞLAMANIN NEDENLERİ Bu yıllarda güvende olmayan insanlarda doğum azalmış,genç nüfus silah altında olduğu için evlilikler azalmış ve savaşın yol açtığı yıkımlar ve can kayıplarıdır. 1960 YILINDAN SONRA DÜNYA NÜFUSU DAHA HIZLI BİR ARTIŞ SÜRECİNE GİRMESİNİN NEDENLERİ Tarımdaki gelişme ve endüstrileşme Tıp Bilimindeki gelişmeler Teknolojik gelişmeler Kadınların eğitim ve ekonomik bağımsızlıklarının artması Güvenli ve yeterli su imkanlarının artması Avrupa’ya yoğun bir göç yaşanmıştır.Bu durum dünya nüfusunun dağılışını bozmuştur. Çalışan kadınlar az çocuk istediği için nüfus artış hızı da azalmıştır. Nüfusun gelişimini ya da değişimini dönemlere ayırarak inceleme işine demografik süreç modeli diyoruz. Doğurganlık ve ölüm oranları Sağlık alanındaki ilerlemeler Beslenme imkanlarının artması Eğitim seviyesinin yükselmesi Yaşam standartlarının yükselmesi Nüfus planlaması Savaşlar Deprem,Sel gibi doğal afetler. Üretim artar. Vergi gelirleri artar. Mal ve hizmetlere talep artar. Yeni endüstri dalları doğar. İhracatta rekabet kolaylaşır. İşsizlik artar. Kalkınma hızı düşer. Kişi başına düşen milli gelir azalır. Tasarruflar azalır ve tüketim artar. İç ve dış göçler artar. İnsanların temel ihtiyaçlarının karşılanması zorlaşır. İhracat azalır. Demografik (nüfusa bağlı) yatırımlar artar. Çevre kirlenmesi artar. Belediye hizmetleri zorlaşır Nüfus artışı,ülke kaynaklarının kullanımın dolayısıyla da tüketimini hızlandırır. Genelde savaşların olduğu ülkelerde erkek nüfusunun azlığından söze dilebilir.Kastamonu da Ersizler diye bir köy bulunmaktadır.Bunun sebebi buranın mezarlığına Kurtuluş savaşı yıllarında uzun süre erkek defnedilmemiştir. NEREYE GİDİYORUZ Nüfus Yoğunluğu Belli bir alanda yaşayan nüfusun, o alana oranıdır. Nüfus yoğunluğu 3 farklı biçimde ifade edilir. 1.Aritmetik nüfus yoğunluğu 2.Tarımsal nüfus yoğunluğu 3.Fizyolojik nüfus yoğunluğu Fizyolojik Nüfus yoğunluğu Bir ülkenin toplam nüfusun, tarım alanları yüzölçümüne bölünmesi sonucu ele edilen nüfus yoğunluğudur. Fizyolojik nüfus yoğunluğu, nüfusun tamamını tarımla geçiniyor kabul ettiği için yanıltıcı sonuçlar verebilir. Tarımsal Nüfus Yoğunluğu Bir ülkenin tarımla geçinen kırsal nüfusunun, toplam arazisine bölünmesiyle elde edilen nüfus yoğunluğuna denir. Tarımsal nüfus yoğunluğu tarım alanlarının genişliği hakkında bilgi verir. Dağlık bölgelerde tarım alanları dar olduğu için ve yağışların fazla olduğu yerlerde sulamaya gerek duyulmadan tarım yapıla bildiği için, kırsal nüfus fazladır. Dağlık ve engebeli yerlerde tarım arazisi az olacağı için tarımsal nüfus yoğunluğu’da az olabilir.
