beyincik beyincik • Vücut postürü ve hareketin ince düzenlenmesinde önemli rolü vardır • Pekçok kas hareketinin optimal düzeyde yapılmasına katkısı yadsınamaz • Beyin adına planlanan kas aktivitesini değerlendirme ve denetleme görevi yapar Serebellum ve istemsiz hareketlerin kontrolü • Dengenin sağlanması • Postür • Kas tonüsü ile ilgili fonksiyonlar beyinciksizlik • Beyincik yaşam için mutlak olması gereken bir SSS bölümü değildir • Hayatın konforu için gereklidir • Planlı motor aktivitelerimizi yumuşatır ve kibarlaştırır • Dengenin koordinatör merkezidir The cerebellum consists of the cerebellar cortex and a set of deep nuclei fastigial nuclei interposed nuclei dentate nuclei Dorsal view Sagital view Different regions of cerebellar cortex are connected to different deep nuclei • Vermis fastigial nuclei, control proximal muscles • Intermediate zone interposed nuclei, control distal muscles • Lateral zone dentate • Flocculonodular Descending system to brain stem, motor execution Connect to motor & premotor cortices, planning and initiation of movement Connect to vestibular nuclei, control balance and eye movement Genel motor kontroldeki yeri • Vestibuloserebellum – Göz hareketleri ve denge fonk. • Spinoserebellum – Tüm extremite hareketleri – Kas tonusu – Ekstremitelerin distal kısım (öz. eller ve parmaklar) hareketlerinin kontrolü • Serebroserebellum – Hareketin koordinasyonu ve zamanlaması – İkinci istemli hareketin 1/10 s önceden planlanması ve kortekse haber verilmesi Beyinciğe bilgi girişi • Vestibuler organ, vestibuler çekirdeklerden Retiküler Formasyodan Kas, eklem ve tendon reseptörlerinden duysal informasyon alır Beyinciğe bilgi girişi • Alfa motor nöron üzerinde sonlanan motor bilgisinin aynısı spinoserebellar yol ile serebelluma da iletilir – Motor uyaranın etkili kopyası • Motor nöron üzerinde direkt olarak sonlanan yolları yoktur Serebellar kortekse girişler • Tırmanıcı (climbing) lifler – Somaları inf. olive nük. – Purkinje hücreleri ile sinaps yaparlar • Mossy (yosunsu) lifler (pons) – Diğer bütün serebellar aferentler – Granül hücrelerinde sonlanır ve eksite edicidirler Serebellar bilginin işlenme alanları • Purkinje hücreleri – Serebellumun tüm çıktıları – 15 milyon kadar • Granüler hücreler – Granüler tabakadan moleküler tabakaya uzanır – Yaklaşık 1010 • Golgi hücreleri • Sepet (basket) hücreleri • Satellit hücreleri Purkinje cell Microcircuitry of cerebellum 5 cell types Stellate Basket (molecular layer) Purkinje (Purkinje layer) Golgi Granular (Granular layer) Inputs: • Climbing fiber (“+”, excitatory) • Mossy fiber (+) Output: • Purkinje cell axon (“-”, inhibitory) First direct pathway: • climbing fiber (+) Purkinje cells (-) deep nuclei • each climbing fiber projects to a single Purkinje cell • each Purkinje cell receives input from a single climbing fiber • Powerful excitatory connection, each climbing fiber spike cause a burst of spikes in Purkinje cell (called a “complex spike”) Second direct pathway: • Mossy fiber (+) granule cells (axon: parallel fibers, +) Purkinje cells (-) deep nuclei • each parallel fiber projects to thousands of Purkinje cells (high divergence) • each Purkinje cell receives input from ~200,000 parallel fibers (high convergence) • Weak excitatory connection, spatiotemporal summation of inputs from many parallel fibers causes a single spike in Purkinje cell (called a “simple spike”) glomeruli Beyinciğin bilgiyi tanımlaması • Bu periferik duysal bilgi sayesinde mevcut hareketin tüm ayrıntılarını saptar ve motor sistemlerde amaçlanan hareketle karşılaştırır Yapılmakta olanlayapılmak istenen arasında fark varsa gerekli düzeltme sinyallerini üretir ve motor sisteme dahil eder Serebellar bilginin işlenmesi • Serebellum vücudun hemen her tarafının o andaki durumu hakkında bilgi sahibidir Serebellum bu bilgileri bilinçaltı seviyede işler, hareketlerin yapılması ve kontrolünde kullanır Serebellum hiçbir motor hareketi planlamaz ve işleme koymaz Serebellar bilginin işlenmesi • Korteks tarafından • İskelet kaslarının planlanan bir hareketin planlanan hareketi düzenlenmesi ve doğru yapıp koordinasyonu ile yapmadığını denetler ilgilenir (hata kontrolü) • Yazmak, koşmak, • Birinci hareket konuşmak, sportif yapılırken, onu takip faaliyetler gibi ardarda edecek ikinci hareketle hızlı ve sıralı kas ilgili bilgileri kortekse aktivitelerini organize gönderir eder açma/kapamakapama/açma olayı • Planlı bir hareketin başlangıcında – Agonist kasları aktive edecek sinyal yollarının açılmasına – Antagonist kasları aktive edecek sinyal yollarının kapanmasına – Yardımcı olur • Ekstremite hareketlerinin sarkaç özelliği – Topa vurmak, uzanıp bir eşya almak – Hareketin başlaması, hızlanması ve gerekli yerde durdurulması gerikir • Ekstremite hareketinin aşmasını durdurabilmek için – Antagonist kas aktivitesi – Ve agonist kas aktivitesinin söndürülmesi Aşmayı önleme ve söndürme olayı Serebellar bozukluklar • Hareketin planlanması, kasların kasılması ile ilgili bozukluk yok • Denge, postür, yazı yazma, ritmik ve ardışık hareketler ile yürüme ve konuşma gibi hızlı ve seri kas aktivitelerinde koordinasyonsuzluk ve düzensizlik Serebellum hasarı bulguları • Tremor – İstemli ince hareket ensasında titreme – Hareket esnasında ve hareketin sonunda gözlenir (intasiyonel) • Hipotoni – Kas tonusu azalması – Kas zayıflığı, çabuk yorulma • Nistagmus – Göz başın yan tarafındaki bir noktaya sabitlenemez – Serebellum otomatik silme hareketi yapamaz • Vertigo – Denge bozukluğu – Etraftaki cisimlerin dönmesi • Dismetri-ataksiya – Mesafe tayini bozukluğu • Disdiadokinezi • Dizartri • Rebound-hareketin durdurulamaması