KAYSERİ DAMIZLIK MANDA YETİŞTİRİCİLERİ BİRLİĞİ TARIMSAL YAYIM VE DANIŞMANLIK Silajlık Mısır Yetiştiriciliği Tarımı Mısır sıcak iklim tahılları grubunda olup tek yıllık bir bitkidir. Mısır dünya tahıl ekilişleri arasında buğday ve pirinç den sonra en fazla üçüncü tarımı yapılan bitkidir. Ülkemizde Doğu Karadeniz ve kısmen Marmara bölgesinin haricinde kalan yerlerde sulamadan yetiştirme imkânı yoktur. Mısır bitkisi, büyüme süresince toprakta bol su ister, özellikle sapa kalkma ile çiçeklenme devreleri arasında çok su tüketir. Yağış yeterli değil ise mutlaka sulama ile gereken su verilmelidir. Toprak seçiciliği fazla olmayıp mısırın iyi verim verdiği yerler organik maddece zengin, drenajı iyi, alınabilir besin maddelerince zengin ve pH ı 6- 7 olan yerlerden uygun koşullarda iyi verim alınabilir. Mısırda vejetasyonu 80 – 90 gün olan çeşitlere erkenci, 110 – 130 gün olanlara orta erkenci, 150 ve daha fazla olanları ise geçici çeşit olarak sınıflandırabiliriz. Mısır aynı zamanda iyi bir münavebe bitkisi olup Buğday + Ayçiçeği + Macar Fiği + Mısır olarak ekiliş desenine alınabilir. Silajlık olarak yetiştirilecek ise Macar Fiğinin ardından ikinci ürün olarak yetiştirilip hayvancılık işletmelerinin yem ihtiyacında da rahatlıkla kullanabiliriz. Toprak Hazırlığı: Mısırdan önce serin iklim tahılları grubundan ( Buğday, Arpa vb. ) bir bitki yetiştirilmiş ise hasattan hemen sonra tarla gölge tavında iken veya sonbahar yağışlarından sonra toprak alatavda iken pulluk ile 15 – 20 cm. derinlikten sürülerek tarlada kalan sap artıklarının toprağa karışması sağlanmalıdır. Buğday ve arpa saplarından organik madde olarak faydalanabileceğimiz için toprak altında yeterli çürüme oluşması için bir miktar Azot kaynağı ( Üre ) kullanılarak toprağa karıştırılması gerçekleştirilir ise kışın nemli ortam da sap artıklarının daha iyi bir şekilde çürümesi sağlanacağından organik maddeye dönüşmelerini hızlandırmış oluruz. İlkbaharda ekimden önce kazayağı tırmık kombinasyonu ile toprak uygun zamanda işlenmeli tarla düzleştirilerek iyi bir ekim yatağı hazırlanması sağlanmalıdır. Ekim Zamanı ve Yöntemi: Ekim zamanı ile toprak sıcaklığı yakından ilgilidir. İyi bir çimlenmenin sağlanabilmesi için toprak sıcaklığının 12 – 13 ̊ C olması gerekir. Ekimden önce ilkbahar son donlarının geçmiş olmasına dikkat edilmelidir. Ekim zamanı bölgelerimizin iklim şartların bağlı olmakla beraber genellikle Ege, Akdeniz, Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde Nisan ayı başında, Marmara, Gevher Nesibe Mahallesi Yelkenli Sok. Balcıoğlu Apt. Kat.2 No 4 Kocasinan KAYSERİ Telefon : +90 352 231 42 00 Faks : +90 352 222 14 69 KAYSERİ DAMIZLIK MANDA YETİŞTİRİCİLERİ BİRLİĞİ TARIMSAL YAYIM VE DANIŞMANLIK Orta Anadolu ve Karadeniz Bölgelerinde Nisan sonu, Doğu Anadolu Bölgesinde ise Mayıs ayıdır. İkinci ürün olarak yetiştirilecek ise bölgelerimize göre değişim göstermekle birlikte haziran ayı sonu veya en geç temmuz ayının 8 -10’a kadar ekim gerçekleştirilmelidir. Mısır bir çapa bitkisi olduğu için mutlaka sıraya ekilmelidir. Sıraya ekim için hassas pnömatik mibzerler kullanılabilir. Ekimde sıra arası 70 cm. ye, sıra üzeri ise çeşidin genetik özelliği, toprak verimliliği ve sulama imkanları göz önünde bulundurularak 13 -15 cm. ye ekilmelidir. Bir dekar alanda 8000 – 10000 bitkinin olması iyi bir verim için uygun bir ekimin yapıldığını gösterir. Tohumun 5 – 6 cm. derinliğe düşmesi yeterlidir. Tohumluk olarak seçilen çeşidin mutlaka sertifikalı olmasına dikkat edilmeli, çimlenme gücü yüksek, hastalık ve zararlılara karşı ilaçlanmış olması ve silajlık çeşit olmasına dikkat edilmelidir. Bakım İşleri: 1- Çapalama: Mısır bir çapa bitkisidir. Çapalamanın amacı yabancı ot kontrolü, üst gübreleme olarak verilecek olan gübrenin toprağa verilmesi, toprağın havalandırılması ve boğaz doldurma işleminin gerçekleştirilmesidir. Mısırda iki kez ara çapalama işlemi yapılabilir. Birinci çapalama bitkiler 10 – 15 cm. boya ulaştıklarında toprağı havalandırmak ve kaymak tabakasını kırmak için yapılabilir. Gübreleme ve boğaz doldurma işlemini gerçekleştirmek için mısır 30 – 40 cm. boya ulaştığında ikinci çapalama yapılabilir. 2- Sulama: Mısırda birim alandan yüksek verim alabilmek için bitkiyi su stresine sokmadan zamanında ve yeteri kadar sulama yapılmalıdır. Ekim döneminde toprakta yeteri kadar nem yoksa çıkış işleminin gerçekleştirmek için sulama yapılmalıdır. Mısırda yapraklarda kıvrılma oluşmaya başlamış ise bitkinin su istediğini anlayabiliriz. Mısırın gelişme dönemlerinde fazlaca suya ihtiyaç duyduğu dönemler; Birinci ara çapa yapıldıktan hemen sonra bitki boyu 10 -15 cm. olduğunda, Boğaz doldurma ve gübreme işleminden sonra, Tepe püskülü çıkışından 7 – 10 gün önce ( Çiçeklenme döneminde bitkideki su ihtiyacı maksimum seviyeye çıkmaktadır.) Daneler süt olum döneminde iken sulama işlemi yapılabilir. Gevher Nesibe Mahallesi Yelkenli Sok. Balcıoğlu Apt. Kat.2 No 4 Kocasinan KAYSERİ Telefon : +90 352 231 42 00 Faks : +90 352 222 14 69 KAYSERİ DAMIZLIK MANDA YETİŞTİRİCİLERİ BİRLİĞİ 3- TARIMSAL YAYIM VE DANIŞMANLIK Gübreleme: Ekim yapılacak alandan alınacak toprak numunesinin tahlili sonucuna göre oluşacak değerlere göre gübreleme yapılması önerilir. Mısırdan iyi bir verim alabilmek için toprağın organik madde ve bitki besin maddelerince zengin olması gerekir. Ekiminden önce imkânlar dâhilinde ise sonbahar aylarında dekara 1 – 2 ton yanmış çiftlik gübresinin verilmesi verime olumlu olarak yansıyacaktır. Macar fiğinden sonra ikinci ürün olarak ekilirse fiğden kalan kök ve toprak üstü kısımlarının organik maddeye dönüşmesi ile mısır için uygun bir ortam oluşturmuş oluruz. Azotlu gübrenin bir kısmı ekim ile kalan kısmı ise boğaz doldurma döneminde yapılacak çapalama ile verilebilir. Eğer azotlu gübreyi üç kez verme imkânımız var ise 1/3 ünü ekim ile birlikte, 1/3 ünü sapa kalkma döneminde ve kalan 1/3 lük kısmını ise tepe püskülünü çıkarmadan 8 – 10 gün önce vermemiz verime olumlu olarak yansıyacaktır. Fosforlu gübrenin tamamı ekim ile birlikte verilmelidir. Ülkemiz toprakları potasyum besin maddesince genellikle zengindir. Toprak tahlili sonucuna göre eğer potasyum ihtiyacı ortaya çıkmış ise ekim ile birlikte verilebilir. Burada en önemli nokta tekniğine uygun olarak alınmış toprak numunesinin laboratuvar şartlarında tahlil ettirilmesi ve çıkan sonuçlara göre gübreleme programının oluşturulmasıdır. Aksi takdirde bitkinin ihtiyacı olmayan gübreyi vermemiz söz konusu olacağından gereksiz harcama kalemleri oluşturmuş oluruz. Bu durumun direkt olarak ürünü yetiştirme maliyetine yansıyacağını unutmamalıyız. Hasat Zamanı ve Verim: Silajı yapılacak mısırın kalitesinin, silolama yeteneği ve en yüksek verimin sağlandığı döneminde hasadı yapılmalıdır. Verim çeşidin verim kabiliyetine, yetiştirme bölgesine ve bakım şartlarına bağlı olmakta birlikte tüm şartların uygun olduğu durumlarda dekardan 8 ton silajlık mısırın alınabileceği unutulmamalıdır. Silaj yapılacak bitkinin nem oranı çok önemlidir. Nem oranının yüksek veya düşük oluşu yapılacak silajın kalitesini düşürür, bozulmalara sebep olur. Silaj yapımı için en uygun zaman koçanlardaki danelerin olgunlaşmaya yüz tuttuğu, ancak dişle rahatlıkla ezilebilecek derecede suyunu kaybetmediği devredir. Kıyılan materyal mümkün olan en kısa süre içerisinde siloya doldurulmalıdır. Silajlık materyal 10-15 cm sap ve saman serilen zemin üzerine tabakalar halinde yayılır ve traktör vb. aletler ile sıkıştırma işlemi yapılır. Siloda hava bırakmamaya dikkat edilmelidir. Gevher Nesibe Mahallesi Yelkenli Sok. Balcıoğlu Apt. Kat.2 No 4 Kocasinan KAYSERİ Telefon : +90 352 231 42 00 Faks : +90 352 222 14 69