İnkılap (Tablo) - SosyalBilimler.biz

SAVAŞLAR
Trablusgarp Savaşı (1911-12):
Osmanlı & İtalya
Uşi Antlaşması (1912)
Balkan Savaşları
I. Balkan Savaşı (1912-13):
Osmanlı & Karadağ, Yunanistan,
Bulgaristan, Sırbistan.
Londra Ant. (1913)
II.Balkan Savaşı (1913):
Bulgaristan & Yunanistan,
Romanya, Sırbistan, Karadağ,
Osmanlı.
1913 Bükreş Ant.: Balkan
Devletleri kendi arasında.
1913 İstanbul Ant.:
Osmanlı & Bulgaristan
1913 Atina Ant.:
Osmanlı & Yunanistan
1914 İstanbul Ant.:
Osmanlı & Sırbistan
I.Dünya Savaşı (1914-1918)
İtilaf Devletleri
İngiltere, Fransa, Rusya,
Yunanistan, Japonya, Romanya,
İtalya, Sırbistan, ABD
İttifak Devletleri
Almanya, Avusturya-Macaristan,
İtalya (İtilaf olacak), Osmanlı,
Bulgaristan
Cepheler:
Taarruz Cepheleri
- Kafkas
- Kanal
Savunma Cepheleri
- Çanakkale
- Irak, Suriye-Filistin
- Hicaz-Yemen
Müttefiklere Yardım İçin
- Romanya, Makedonya, Galiçya.
GİZLİ ANTLAŞMALAR
Osmanlıyı Paylaşma
Tasarıları:
1915 Boğazlar Antlaşması:
Rusya’yı
kendi
yanlarında
tutabilmek için İngiltere ve
Fransa
tarafından
İstanbul,
Boğazlar ve Marmara kıyıları
Rusya’ya vaat edilmiş.
1915 Londra Antlaşması: 12
Ada ve G.Batı Anadolu,
İtalyanlara vaat edilerek İtilaf
devletlerinin yanına geçtiği
antlaşmadır.
1916 Sykes-Picot Antlaşması:
İngiltere ve Fransa’nın Osmanlı
topraklarını
paylaştıkları
antlaşmadır. Çukurova, G.Doğu
Anadolu, Musul ve Suriye
çevresi
Fransızlara,
Irak
İngilizlere bırakılacak. Diğer
bölgelerde ise bir Arap devleti
kurulacak.
1916 Petrograt Antlaşması:
D.Anadolu ve Trabzon’a kadar
olan Karadeniz kıyıları daha
önceki bölgelere ek olarak
Rusya’ya bırakılmıştır.
1916 Mac-Mahon Antlaşması:
İngilizlerin Mısır valisi MacMahon ile Hicaz Emiri Şerif
Hüseyin arasında yapılmıştır.
Arapların Osmanlı Devletine
isyan
etmelerine
karşılık
bağımsız bir Arap devleti vaat
edilmiştir.
Not: Rusya’da Bolşevik ihtilali
sonunda kurulan yeni rejim
tarafından gizli antlaşmalar
dünya kamuoyuna duyurulmuş,
böylece
uygulama
alanı
bulamamışlardır.
İŞGALLER
CEMİYETLER
ÖZELLİKLERİ
İngiltere:
- Musul (İlk işgal edilen yer)
- İskenderun, Urfa, Antep,
Maraş, Kars, Batum.
Not: Paris barış konferansına
göre; Urfa, Antep, Maraş
Fransa’ya bırakıldı.
Fransa:
- Dörtyol, Mersin, Adana.
- Urfa, Antep, Maraş.
İtalya:
- Antalya, Konya, Bodrum,
Kuşadası, Fethiye, Marmaris.
Yunanistan:
- Uzunköprü, Hadımköy.
Çanakkale sav.Sonuçları:
* Savaş en az iki yıl uzadı.
* Bulgaristan İttifak devletleri
yanında savaşa girdi.
* Gizli Ant.gündeme geldi.
* Rusya yardım alamayınca
Çarlık rejimi zor duruma düştü
ve 1917’de Bolşevik ihtilali oldu
* M.Kemal kahraman oldu.
Milli (Yararlı) Cemiyetler:
1. İzmir Müdafaa-i Hukuk:
İzmir’in işgalinden önce kurulmuş ve
Rumların iddialarının yanlışlığını ispatlamaya
çalışmıştır.
2. Reddi İlhak: İzmir’in işgalinden sonra
silahlı direniş faaliyetlerinde bulunmuş ve
Kuvva-i Milliye birliklerini kurmuştur.
Balıkesir
ve
Alaşehir
Kongrelerini
düzenlemiştir.
3. Trakya Paşaeli: Mavri Mira’ya karşı
Edirne’de kuruldu.
4. Trabzon Müdafaa-i Hukuk: Pontus
Rumlarına karşı kuruldu. Erzurum kong.
Sonra
D.Anadolu
Müdafaa-i
Hukuk
cemiyetine bağlandı.
5. Milli Kongre: İstanbul’da kuruldu. Basınyayın yolunu kullandı. Kuvva-i Milliye
tabirini ilk kez kullandı.
6. D.Anadolu Müdafaa-i Hukuk: Ermeni
devleti kurulmasını önlemek için kuruldu.
7. Klikyalılar: Merkezi İstanbul’dur. Adana
ve çevresinde Ermeni dev.kurmayı önlemek
için kuruldu.
Yararlı Cemiyetlerin Ortak
Özellikleri:
* Bölgesel ve milliyetçidirler.
* İşgallere karşı kuruldular.
* Milli direniş bilinci uyandı.
* Azınlık çalışmasını önlemek
* Sivas kong.ile birleştiler.
I.Dünya Savaşı’nın Sonuçları
1. Yaklaşık 10 milyon insan
hayatını kaybetmiştir.
2. Bazı büyük devletler yıkıldı,
yeni devletler kuruldu
(Avusturya, Macaristan,
Yugoslavya, Polonya,
Çekoslovakya).
3. Bazı devletlerde rejim
değişikliği oldu (Rusya’da
Komünizm, İtalya’da Faşizm,
Almanya’da Nazizim,
Türkiye’de Cumhuriyet).
4. Yeni silahlar kullanıldı (Uçak,
tank, denizaltı).
5. Kurtuluş savaşına ve II.Dünya
savaşına sebep olmuştur.
6. Milletler Cemiyeti
kurulmuştur.
ZARARLI CEMİYETLER
A.Azınlıkların Kurdukları:
1. Mavri Mira: Trakya, İstanbul ve Ege’yi
Yunana bağlama amacındadır.
2. Etnik-i Eterya: 1894 yılında kurulmuştu.
“Megalo İdea” hayali için çalıştı.
3. Rum Pontus: Karadeniz kıyı şeridinde
büyük Pontus devletini kurmayı amaçladı.
4. Hınçak ve Taşnak: Wilson P.yararlanarak
D.And ve Çukurova’da Ermeni dev.kurmak.
5. Makabi Alyans: Yahudilerin
ayrıcalıklarının sürdürülmesi için kuruldu.
KURTULUŞ SAVAŞI
Doğu Cephesi: Ermeniler ile
Kazım Karabekir’in kuvvetleri
çarpıştı. Gümrü Antlaşması
Yapıldı. (2 Aralık 1920)
Güney Cephesi: Fransa ve
Ermeniler
ile
savaşıldı.
Ankara Ant. İle kapandı
(TBMM-Fransa-20Ekim1921)
Batı Cephesi:
I.İnönü sav. Londra Konf.,
Moskova ant., Teşkilat-ı
Esasi, Türk-Afgan Dostluk
Antlaşması.
II.İnönü: Tekalif-i Milliye.
Sakarya Sav.: Kars Ant,
Ankara Ant.
Büyük Taarruz: Mudanya
Ateşkesi.
B. Milli Varlığa Düşman Cemiyetler:
1. Sulh ve Selamet-i Osmani: Padişaha bağlı.
2. Teali İslam: Hilafet ve Ümmetçiliğe bağlı.
3. Kürt Teali: D.And’da Kürt dev kurmak.
4. İngiliz Muhipleri: İngiliz mandası.
5. Wilson İlkeleri: Amerikan mandası.
Zararlı Azınlık Cemiyetlerinin
Özellikleri
* İtilaf dev.tarafından destek.
* Osmanlıyı parçalama amacı.
* Ermeni, Rum ve Yahudi din
adamları ve kiliseler yardımı.
* Bağımsız devlet kurmayı
amaçladılar.
GENELGELER
Havza Bildirisi: Protesto.
Amasya Genelgesi: Program.
ErzurumKon:Bölgesel-Milli.
Balıkesir-Alaşehir Kong.:
Sivas Kong.: Milli(Ulusal).
Amasya Görşmesi: Tanınma.
Misak-ı Milli: Sınırlar ve
Program.