TEMEL YAŞAM DESTEĞİ SOLUNUM DURMASI: SOLUNUM HAREKETİNİN DURMASI NEDENİYLE VÜCUDUN GEREKLİ OLAN OKSİJENDEN YOKSUN KALMASIDIR TEMEL YAŞAM DESTEĞİ KALP DURMASI: Bilinci kapalı kişide büyük atardamarlardan nabız alınmamasıdır. Kalp durmasına 5-6 dakika içinde müdahale edilmez ise oksijenlenmesi bozulacağı için beyin hasarı oluşur HAYAT KURTARMA ZİNCİRİ 1.) 112 ARANIR 2.) TEMEL YAŞAM DESTEĞİ SAĞLANIR 3.) AMBULANS EKİPLERİNCE YARDIM SAĞLANIR 4.) HASTANE ACİL SERVİSLERİNDE YARDIM YAPILIR TEMEL YAŞAM DESTEĞİ 1. 2. 3. BİLİNÇ KONTROLÜ YAPILIR. BİLİNCİ KAPALIYSA 112 ARANIR. AĞIZ İÇİ KONTROLÜ YAPILIR. TEMEL YAŞAM DESTEĞİ BAŞ-ÇENE POZİSYONU NASIL VERİLİR? BİR EL ALNA KONUR DİĞER EL ÇENEDE OLACAK ŞEKİLDE ÇENE GERİYE İTİLİR YETİŞKİNLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? İLKYARDIMCI KENDİNİ KORUMAK İÇİN İNCE BİR TÜLBENT,GAZLI BEZ VB. KULLANILABİLİR YETİŞKİNLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? OLAY YERİ DEĞERLENDİRİLİR. • • • • • • BİLİNCİ KONTROL EDİLİR 112 ARANIR BAŞ-BOYUN EKSENİ KORUNARAK, SERT ZEMİNE ALINIR SIKAN GİYSİLER GEVŞETİLİR (KRAVAT, KEMER VB.) AĞZINA KÖR DALIŞ YAPILIR BAŞ-ÇENE POZİSYONU VERİLİR (Çene 90 derece olacak şekilde) YETİŞKİNLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? H/Y’NIN SOLUNUM YOLU AÇILDIKTAN SONRA, SOLUNUM BAK,DİNLE,HİSSET YÖNTEMİ İLE DEĞERLENDİRİLİR YETİŞKİNLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? o o a. b. ŞAH DAMARINDAN NABIZ KONTROLÜ YAPILIR. NABIZ ALINAMADIYSA; İKİ PARMAKLA KABURGANIN BİTTİĞİ YER BULUNUR KABURGA TAKİP EDİLEREK KABURGALARIN BİRLEŞME NOKTASINA GELİNİR YETİŞKİNLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? c. d. İKİ PARMAĞIN YANINA DİĞER ELİN TOPUĞU KONUR ELLER BİRBİRİNE GEÇİRİLEREK KENETLENİR YETİŞKİNLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? e. 13. PARMAKLARI GÖĞÜS KAFESİNE DEĞDİRMEDEN, DİRSEKLERİ BÜKMEDEN VÜCUT DİK BİR KONUMA GEÇİLİR GÖĞÜS KEMİĞİ 5-7 CM İNECEK ŞEKİLDE RİTMİK OLARAK 30 BASI UYGULANIR. (DAKİKADA 100 KEZ OLACAK GİBİ) 30 BASI YETİŞKİNLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? 14. 15. 16. 30 basıdan sonra 2 kez soluk verilir Bu işlem (30 bası:2 solunum) 4 tur yapılır 4 turdan sonra solunum ve nabız kontrol edilir 2 NEFES YETİŞKİNLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? 17. Eğer kalp ve solunum çalışmaya başlamışsa; H/Y koma pozisyonuna alınarak 112 gelmesi beklenir. ÇOCUKLARDA DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? OLAY YERİ DEĞERLENDİRİLİR. 1. BİLİNCİ KONTROL EDİLİR 2. 112 ARANIR BAŞ-BOYUN EKSENİ KORUNARAK, SERT ZEMİNE ALINIR SIKAN GİYSİLER GEVŞETİLİR (KRAVAT, KEMER VB.) AĞZINA KÖR DALIŞ YAPILIR BAŞ-ÇENE POZİSYONU VERİLİR (Çene 90 derece olacak şekilde) 3. 4. 5. 6. ÇOCUKLARDA DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? • • H/y’nın solunum yolu açıldıktan sonra, solunum BAK,DİNLE,HİSSET YÖNTEMİ ile değerlendirilir Solunum yoksa; ÇOCUKLARDA DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? 11. ŞAH DAMARINDAN NABIZ KONTROLÜ YAPILIR. 12. NABIZ ALINAMADIYSA; a. İki parmakla kaburganın bittiği yer bulunur b. Kaburga takip edilerek kaburgaların birleşme noktasına gelinir ÇOCUKLARDA DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? c. İki parmağın yanına diğer elin topuğu konur d. Parmakları göğüs kafesine değdirmeden, dirsekleri bükmeden vücut dik bir konuma geçilir 13. GÖĞÜS KEMİĞİ 2-4 cm İNECEK ŞEKİLDE RİTMİK OLARAK 30 TANE BASI UYGULANIR. (DAKİKADA 100 KEZ OLACAK GİBİ) ÇOCUKLARDA DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? 14. 30 Basıdan sonra iki soluk verilerek devam edilir. 15. 5 turdan sonra solunum ve nabız kontrol edilir ÇOCUKLARDA DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? 17. Eğer kalp ve solunum çalışmaya başlamışsa; H/Y koma pozisyonuna alınarak 112 gelmesi beklenir. BEBEKLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? OLAY YERİ GÜVENLİĞİ ALINMALIDIR 2) BİLİNCİNE TOPUKLARINA HAFİFÇE VURARAK BAKILIR 3) EĞER BİLİNCİ YOKSA 112 ARANIR 1) BEBEKLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? SERT ZEMİNE ALINIR,ÜZERİNDEKİ GİYSİLER AÇILIR. 5) AĞZININ İÇİNE BAKILIR, CİSİM VARSA ALINIR (KÖR DALIŞ YAPILMAZ) 6) BAŞ-ÇENE POZİSYONU VERİLİR (45° OLACAK ŞEKİLDE) 4) BEBEKLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? 7) BAK –DİNLE –HİSSET İLE SOLUNUMU KONTROL EDİLİR 8) EĞER SOLUNUMU YOK İSE; AĞIZ VE BURUNU BİRARADA ALACAK ŞEKİLDE İKİ TANE NEFES VERİLİR BEBEKLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? 9) BEBEĞİN NABZINA KOL ATARDAMARINDAN BAKILIR 10) NABIZ ALINMIYORSA; KALBİN YERİ BULUNUR. BEBEKLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? 11) BEBEKLERDE KALBİN YERİNİ BULMAK İÇİN; a) İşaret ve yüzük parmağı iki meme ucuna konur b) Orta parmak ortalarına konur. BEBEKLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? c) Parmaklar birleştirilir ve kendine doğru çevrilir. d) Başa yakın parmak kaldırılır.Böylece iki parmak kalbin üstüne gelmiş olur. BEBEKLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? 12. Bebeğin göğsünü yükseltecek kadar, 1 saniye süren iki soluk verilir 13. Göğüs 1-1,5 cm çökecek şekilde 30 kez bası uygulanır. 14. Basıdan sonra 2 nefes verilir. 15. Bu işleme (30 bası : 2 solunum) 5 tur devam edilir. 30 bası 2 NEFES BEBEKLERDE DIŞ KALP MASAJI VE YAPAY SOLUNUM NASIL YAPILIR? 16) On turdan sonra solunum ve nabız kontrolü yapılır 17)Eğer her ikisi birden yoksa 5 tur daha yapılır. 18)Eğer solunum ve nabızda gelmiş ise yan pozisyona alınarak ( Kusmaya karşı) 112 beklenir. Solunum Yolu Tıkanıklığı Nedir? Solunum yolunun, solunumu gerçekleştirmesi için gerekli havanın geçmesine engel olacak şekilde tıkanmasıdır. SOLUNUM YOLU TIKANIKLIĞI TIKANMA ÇEŞİTLERİ; AZ DA OLSA, BİR MİKTAR HAVA GEÇİŞİNİN OLDUĞU DURUMA KISMİ TIKANMA, HAVA GİRİŞİNİN TAMAMEN ENGELLENDİĞİ DURUMA İSE TAM TIKANMA DENİR. KISMİ TIKANMA ÖKSÜRÜR NEFES ALABİLİR KONUŞABİLİR DOKUNULMAZ, ÖKSÜRMEYE TEŞVİK EDİLİR. TAM TIKANMA NEFES ALAMAZ ! ACI ÇEKER, ELLERİNİ BOYNUNA GÖTÜRÜR ! KONUŞAMAZ ! RENGİ MORARMIŞTIR ! HEİMLİCH MANEVRASI YAPILIR HEİMLİCH MANEVRASI (YETİŞKİN-ÇOCUK) Hasta ayakta ya da oturur pozisyonda olabilir Bilinci ve ABC’ si kontrol edilir Sırtına 5-7 kez vurulur Çıkıp-çıkmadığı kontrol edilir. HEİMLİCH MANEVRASI (YETİŞKİN-ÇOCUK) Çıkmadıysa, arkadan sarılarak gövdesi kavranır Bir elin baş parmağı midenin üst kısmına, göğüs kemiği altına gelecek şekilde yumruk yaparak konur. Diğer el ile yumruk yapılan el kavranır Kuvvetle arkaya ve yukarı doğru bastırılır Bu hareket 5-7 kez yabancı cisim çıkıncaya kadar tekrarlanılır HEİMLİCH MANEVRASI (YETİŞKİN-ÇOCUK) Eğer cisim çıkmaz ve bilinci giderse; Tıbbi yardım istenir ( 112 ) Hemen Temel Yaşam Desteği uygulanır. HEİMLİCH MANEVRASI (BEBEKLERDE) Hastanın ABC’ si değerlendirilir Bebek ilk yardımcının bir kolu üzerinde ters olarak yatırılır Baş ve diğer parmaklarla boynundan sıkıca tutularak öne doğru eğilir Başı gergin ve gövdesinden aşağıda bir pozisyonda tutulur. HEİMLİCH MANEVRASI (BEBEKLERDE) 5 kez el bileğinin iç kısmıyla omuz arası bölgesinden çok hafif olmayacak şekilde vurulur Diğer kolun üzerine sırt üstü başı elle kavranarak çevrilir Yabancı cismin çıkıp çıkmadığına bakılır HEİMLİCH MANEVRASI (BEBEKLERDE) Çıkmadıysa başı gövdesinden aşağıda olacak şekilde tutulur 5 kez iki parmakla göğüs kemiğinin alt kısmında baskı uygulanır Yabancı cisim çıkana kadar devam edilir Tıbbi yardım istenir ( 1-1-2 ) HEİMLİCH MANEVRASI (BEBEKLERDE) Eğer cisim çıkmadı ve bilincini kaybettiyse; -Hemen iki solunum verilir. -Daha sonra işleme göğüs basısından sonra bir nefes ekleyerek devam edilir. BİLİNCİ KAPALI BEBEKTE HEİMLİCH MANEVRASI 5 BASI 5 BASI 1 NEFES BOĞULMA VÜCUTTAKİ DOKULARA YETERLİ OKSİJEN GİTMEMESİ SONUCU DOKULARDA BOZULMA MEYDANA GELMESİDİR BOĞULMA NEDENLERİ Bayılma ve bilinç kaybı sonucu dilin geriye kayması Nefes borusuna sıvı dolması Asılma Akciğerlerin zedelenmesi Gazla zehirlenme Suda boğulma BOĞULMA BELİRTİLERİ Nefes almada güçlük, hızlı ve derin soluma Soluktan kesilme Sıkıntı basması Cevaplarda isabetsizlik, kararsızlık Yüzde, dudaklarda ve tırnaklarda morluk Ağızda balgam toplanması, köpüklenme Bayılma Boğulmada ilkyardım 1. 2. 3. 4. 5. 6. Boğulma nedeni ortadan kaldırılır Bilinç kontrolü yapılır ABC değerlendirilir TEMEL YAŞAM DESTEĞİ sağlanır Derhal tıbbi yardım sağlanır Yaşam bulguları izlenir Boğulmada ilkyardım 1 2 3 4