T.C. ERZURUM TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DERS BİLGİ PAKETİ Dersin Adı Elektrik Devre Temelleri Öğretim Dili Türkçe Dersin Verildiği Düzey Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (X) Dersin Türü Zorunlu Seçmeli Ortak (X) () Zorunlu ( ) Kuramsal Saat 3 Uygulama Saat 0 Dersin Amacı Dersin Özet İçeriği Ön Lisans ( ) Lisans (X) Yüksek Lisans () Doktora ( ) Uzaktan Öğretim( ) Diğer ( ) Dersin Alan Kodu Ders Kodu EEM-102 Toplam (saat) Yarıyılı Lokal Kredi AKTS Kredi 3 Güz 3 5 Elektronik mühendisliği temellerini kullanan temel devre elemanları ve bunlarla kurulu devrelerin analiz yöntemleri açısından öğrencilere giriş seviyesinde bilgi ve beceri kazandırmak. Temel kavramlar : Akım gerilim ilişkileri ve ölçülmesi. Yük, ve akı tanımları. Devre diyagramları. Devre yasaları : Kirchoff''un gerilim yasası, Kirchoff''un akım yasası. Enerji ve elektriksel güç. Aktif devre, pasif devre ve kayıpsız devre tanımları. Analiz yöntemleri : Düğüm denklemleri yöntemi, çevre akımı ve dal akımı yöntemleri. Toplamsallık özelliği. Enerji depolayan elemanlar: Kapasite ve endüktans. İki uçlu ve dört uçlu (iki kapılı) devre elemanları: Direnç, endüktans, kapasite, ideal transformatör, fiziksel transformatör, Thevenin ve Norton eşdeğerleri. AC devre analiz teknikleri: Ortalama, etkin değer hesabı. Fazörler. Empedans ve admitans tanımları. Fazör diyagramları ve rezonans. AC devrelerde güç hesapları (ani güç ve ortalama güç) . Maksimum güç transferi. Üç fazlı devreler. 1 T.C. ERZURUM TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Ön Koşul Dersler - Önerilen Seçmeli Dersler - Dersin Koordinatörü - Dersin Öğretim Elemanı Dersin Yardımcı Öğretim Elemanı Yrd. Doç. Dr. Kağan Koray Ayten Öğretim Yöntemleri (X) Sözel Anlatım ( ) Örnek Olay (X) Tartışma (X) Problem Çözme ( ) Deney ( ) Drama ( ) Buluş Yoluyla ( ) Proje Ders Kitabı / Önerilen Kaynaklar (X) Bilgisayar Destekli Uygulamalar (X) Laboratuvar ( ) Tekrar Uygulaması ( ) …………………. 1-Mehmet Bayrak, Elektrik Devreleri ve Devre Analizi, Sürat Üniversite Yayınları, 2013,İstanbul, 2-Christoper R. Robertson, Fundamental Eelctrical and Eelectronic Principles, Elsevier Ltd, 2008, USA, 3-Charles K. Alexander, Matthew N. O. Sadiku, Fundamentals of Electric Circuits, McGraw-Hill Science, 2006, OH., USA, 4-Mustafa Yağımlı, Fevzi Akar, Doğru Akım Devreleri &Problem Çözümleri, Beta Yayım, 2010, İstanbul, 5-Haluk Erna, Pratik Elektrik ve Uygulamalarıyla Modern Elektroteknik, İnkılap Kitapevi, 2000, İstanbul, 6-İhsan Güller, Doğru Akım Devre Analizi ve Çözümlü Örnekler, Birsen Yayınevi, 2010, İstanbul, 7-Uğur Arifoğlu, Elektrik-Elektronik(1) Mühendisliğinin Temelleri, Doğru Akım Devreleri, Alfa Yayınları, 2005, İstanbul, 8-Ali Okatan, Mahmut Ün, Elektronik Mühendisliğine Giriş, Papatya Yayıncılık Eğitim, 2011, İstanbul, 9-Uğur Arifoğlu, Elektrik-Elektronik(2) Mühendisliğinin Temelleri, Alternatif Akım Devreleri, Alfa Yayınları, 2005, İstanbul, 10-Hasan Selçuk Selek, Doğru Akım(DC) Devre Analizi, Seçkin Yayıncılık, 2006, İstanbul, 11-Hasan Selçuk Selek, Doğru Akım(AC) Devre Analizi, Seçkin Yayıncılık, 2006, İstanbul, 2 T.C. ERZURUM TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Başarı Notunu Değerlendirme Sistemi ( ) Doğrudan Dönüşüm Sistemi (X) Öğretim Üyesi Takdiri ( ) Bağıl Değerlendirme Ölçme ve Değerlendirme Araçlar Kısa Sınav(lar) Ara Sınav(lar) Ödev(ler) / Seminer(ler) Dönem Ödevi / Proje Uygulama (Lab., Atölye, Arazi, PBE Raporları) Diğer (…………………………….) Yarıyıl Sonu Final Sınavı Toplam 3 Sayı 1 1 Oran 30 30 1 40 % 100 T.C. ERZURUM TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Hafta 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Haftalara Göre Ders İçerikleri Konular Faz açısı, karmaşık sayılar, karmaşık sayıların polar formda gösterilmesi, bir karmaşık sayının eşleniği, karmaşık sayılarda dört işlem, karmaşık sayıların kökleri, karmaşık sayıların logaritması, empedans, sinüzodial gerilimlerin ve akımların toplanması ve çıkarılması, Düğüm gerilimleri yöntemi, göz akımları yöntemi, göz akımları yöntemi matrisle çözümü, Wheatstone köprü devresi, Düğüm gerilimleri yöntemi, göz akımları yöntemi, göz akımları yöntemi matrisle çözümü, Wheatstone köprü devresi Düğüm gerilimleri yöntemi, göz akımları yöntemi, göz akımları yöntemi matrisle çözümü, Wheatstone köprü devresi, Süperpozisyon teoremi, Thevenin teoremi, Norton teoremi ve örnek problemler. Süperpozisyon teoremi, Thevenin teoremi, Norton teoremi ve örnek problemler. Süperpozisyon teoremi, Thevenin teoremi, Norton teoremi ve örnek problemler. Süperpozisyon teoremi, Thevenin teoremi, Norton teoremi ve örnek problemler. Temel kavramlar, akım ve gerilim türleri, sinüzodial akım ve gerilim, ortalama ve etkin değer, birim basamak fonksiyonu,birim impuls fonksiyonu, üssel fonksiyonlar, sinüzodial fonksiyonlar, Temel kavramlar, akım ve gerilim türleri, sinüzodial akım ve gerilim, ortalama ve etkin değer, birim basamak fonksiyonu,birim impuls fonksiyonu, üssel fonksiyonlar, sinüzodial fonksiyonlar, 10 11 Alternatif akımın temel esasları; Doğru ve alternatif akımın karşılaştırılması Sinüsoidal alternative akımın elde edilmesi Alternans, periyot, frekans Açısal hız, dalga boyu Alternatif gerilim ve akımın değerleri Sinusoidal bir dalganın vektörel gösterilişi Faz ve faz farkı Alternatif akımın temel esasları; Doğru ve alternatif akımın karşılaştırılması Sinüsoidal alternative akımın elde edilmesi Alternans, periyot, frekans Açısal hız, dalga boyu 4 Ön Hazırlık T.C. ERZURUM TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 12 13 14 Alternatif gerilim ve akımın değerleri Sinusoidal bir dalganın vektörel gösterilişi Faz ve faz farkı Alternatif akımın temel esasları; Doğru ve alternatif akımın karşılaştırılması Sinüsoidal alternative akımın elde edilmesi Alternans, periyot, frekans Açısal hız, dalga boyu Alternatif gerilim ve akımın değerleri Sinusoidal bir dalganın vektörel gösterilişi Faz ve faz farkı Fazör gösterimi, sabit fazörler Fazör vektör tekniği ile toplama çıkarma. Alternatif akımın temel esasları; Doğru ve alternatif akımın karşılaştırılması Sinüsoidal alternative akımın elde edilmesi Alternans, periyot, frekans Açısal hız, dalga boyu Alternatif gerilim ve akımın değerleri Sinusoidal bir dalganın vektörel gösterilişi Faz ve faz farkı Fazör gösterimi, sabit fazörler Fazör vektör tekniği ile toplama çıkarma. Quız-1. DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI Doğru ve alternatif akımı tanımak ve arasındaki farkı kavramak, RC-RL devreleri doğru ÖÇ akımda analiz yapabilmek. 01 Temel direnç devreleri ve bunların Kirşof Kanunları yardımıyla analizini bilir. ÖÇ 02 Bağımlı/bağımsız kaynak, kapasite, bobin elemanlarının matematiksel modellerini ve ÖÇ kullanımlarını bilir. 03 RL, RC devrelerine ait birinci derece lineer diferansiyel eşitliklerin çözümlerini bilir. ÖÇ 04 Karmaşık güç kavramını bilir ÖÇ 05 Kirchhoff''un akım ve gerilim kanunlarını tanımlayabilmek ve uygulayabilmek. ÖÇ 06 5 T.C. ERZURUM TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ LİSANS PROGRAM ÇIKTI VE YETERLİLİKLERİ Program Çıktıları ve Yeterlilikleri PY Matematik, fen ve mühendislik bilgilerini uygulama becerisi 01: PY Deney tasarımı ve deneyin gerçekleştirilmesi ile birlikte elde edilen verilen işlenmesi ve 02: yorumlanması becerisikarşılayacak nitelikte sistem, bileşen ya da süreç tasarımı becerisi PY Öngörülen ihtiyaçları 03: PY Çok – disiplinli takım çalışmalarında etkin ve verimli bir biçimde görev alma becerisi 04: PY Mühendislik problemlerini belirleme, formülize etme ve çözme becerisi 05: PY Mesleki ve etik sorumluluklar anlama becerisi 06: PY Etkili iletişim kurma becerisi 07: PY Mühendislik çözümlerinin küresel ve ulusal ölçekteki etkilerini anlamak için gerekli olan 08: geniş kapsamlı eğitim PY Mesleki donanım ihtiyaçlarının tespiti ve hayat boyu öğrenme süreçlerine dahil olma becerisi 09: PY Gündemdeki konular hakkında bilgi sahibi olma 10: PY Mühendislik uygulamaları için gerekli olan yöntemlerin, modern mühendislik gereçlerinin ve 11: kişisel yeteneklerin kullanılması becerisi Dersin Öğrenme Çıktıları* ÖÇ 01 ÖÇ 02 ÖÇ 03 ÖÇ 04 ÖÇ 05 * 1: Çok Düşük 2: Düşük PY 01 5 5 4 5 5 3: Orta PY 02 PY 03 4 5 3 5 5 4: Yüksek Program Çıktıları ve Yeterlilikleri PY PY PY PY PY PY 04 05 06 07 08 09 4 5 5 5: Çok Yüksek 6 3 3 PY 10 5 PY 11 5 5 3 5 5 T.C. ERZURUM TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Dersin Öğrenme, öğretme ve değerlendirme etkinlikleri çerçevesinde iş yükü hesabı (Ortalama Saat) Etkinlikler Sayısı Ön Hazırlık Etkinlik Toplam İş Süresi Süresi Yükü Kuramsal Ders 14 1 14 Uygulamalı Ders 14 3 42 Ödev(ler) / Seminer(ler) Dönem Ödevi / Proje Uygulama (Lab., Atölye, Arazi, PDÖ) Diğer bilgi edinme çalışmaları 1 12 1 12 Kısa Sınav(lar) 1 12 1 12 Ara Sınav(lar) 1 12 1 12 Yarıyıl Sonu Final Sınavı 1 24 2 48 Toplam İş Yükü (Saat) 140 Dersin AKTS Kredisi 4.7 7