İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Adolesan Sağlığı Sempozyum Dizisi No: 43 • Mart 2005; s. 147-150 Miyopi Prof. Dr. Emel Başar Miyopi veya yakını görüp uzağı görememek gözler istirahat durumundayken gelen ışığın retinada odaklanamamasından kaynaklanan bir kırma kusurudur. Gelen ışık retinanın önünde odaklanır ve bu odaklanmayı retina üzerine çekebilmek için konkav camlı gözlükler veya eksi değerli kontakt lensler kullanılır. Miyopinin etyolojisinde göz, küresinin uzun olması sorumlu olabilir. Bu aksiyel miyopi olarak isimlendirilir. İndeks miyopide ise göz merceğinin kırıcılığının çok artması ve ışınları retinanın önünde kırması söz konusudur. Histeride ve bazı ilaç alımlarında ise akomodasyon siller adale spasmı nedeniyle artabilir (Tablo 1). Miyopi multifaktöriyel kaynaklı gen hastalığıdır. Miyopi geni ( genleri) taşıyan hastalar çevresel faktörlerden etkilenirler. Tayvan’da (Çin) yapılan bir Tablo 1. Miyopinin Etyolojisi (Agarwal’den) Aksiyel miyopi Kurvatür Miyopisi İndeks Miyopisi Kırılma Yüzeyinin Pozisyonu Uzun göz küresi *Buftalmi Keratokonus *Göz merceğinin Lentikonus *Diabet *Konjenital uzun Sferofaki Göz merceğinin Fonksiyonel İlaçlar Histeri *Calcium eksikliğinin skleranın 147 • Emel Başar araştırmada çok okuyan monozigot ikizlerde miyopi oranı %92.4 bulunmuşken okuma alışkanlığı olmayanlarda %79.1 bulunmuştur. PREVELANS Çocuklarda refraksiyon kusurları araştırması Çin, Şili, Nepal ve Hindistan’da benzer metodlarla yapılmış olup Çin’in kırsal kesimlerinde %55, Nepal kırsal kesiminde %3 olarak (15 yaş kızlarda) bulunmuştur. Tayvan’da yapılan bir çalışmada (SCORM -Singapur kohort miyopi risk faktörleri çalışması) 7 yaşta %27.8, 8 yaşta %34.3, 9 yaşta %43.9 oranları verilmiştir. Amerikada 0.5 dioptriden büyük miyopi toplumun %43’ünde saptanmıştır. KLASİFİKASYON Basit Miyopi Eksi 6 dioptriye kadar olan ve büyüme çağlarında ortaya çıkan miyopidir. Patolojik Miyopi Büyüme çağından sonra da ilerler ve patolojik değişiklikler sergiler. Miyopinin semptomları uzaktan bakıldığında cisimleri bulanık görme, başağrısı, cisimleri yakına getirmek, bulantı ve yorgunluk olabilir. Miyopinin gözü, tüm ölçüleri ile daha büyüktür, korneaları da daha geniştir. Ön kamara derinlikleri fazladır. Göz merceği arka kutupta opasiteler gösterebilir. Konjenital miyopi maternal toksemi, rubella, prematürite ve konjenital glokomla birlikte olabilir. Gece miyopisi ise nedeni tam bilinmeyen ve ışık seviyesi düştüğünde ortaya çıkan bir miyopidir.Vitreusları dejenerasyon gösterebilirler. Vitre dekolmanı oluşabilir. Skleranın incelmesi ile skleral stafilomlar görülebilir. Görme alanı daralması ve halka skotomları izlenebilir. Retina arka kutupta disk normalden büyüktür ve miyopik yarımay diye adlandırabileceğimiz koroidin gözün fazla büyümesi ile gerilmesi ve disk temporalinde uzaklaşması ile ortaya çıkan bir beyazlık görülür. Ayrıca makulada Fuch noktası denilen koroidal kanama odağı korioretinal atrofi, periferik retina dejenerasyonları retinal delik ve yırtıklar stafiloma ve 148 Miyopi • ektaziler görülebilir. Kan damarları skleroze olabilir. Miyopinin hipertansiyon ve diabetik retinopati üzerine inhibitör etkisi olabilir. Profilaksi Çocuklarda bifokal gözlük kullanarak miyopinin progresyonunu önlemek denenmektedir. Son yıllarda progressif multifokal gözlükler de gündemdedir. Keza erişkinlerin miyopisinde de bu çeşit gözlükler faydalı olabilir. Konverjansı nötralize eden prizmalarda denenir. Atropin nonselektif, antimuskarinik bir ajan olup aksiyal uzamayı ve deprivasyona bağlı uzamayı akomodasyonu bloke ederek önleyebilir. %0.1,%0.25,%0.5 konsantrasyonları çocuklarda miyopiyi önlemek için denenmiştir (ATOM çalışması). Japonlar yakın çalışmalarda akomodasyonu rahatlatmak için periyodik olarak uzağa bakmak gerektiğini bildirmişlerdir. Tedavide; Konkav ve eksi değerli gözlükler, kontakt lensler kullanılabilir. Excimer Lazer ile LASIK tedavisi yapılabilinir. Miyopik intraokuler lensler veya şeffaf göz merceği ekstraksiyonu yetişkinlerde gündeme gelebilir. Son yıllarda intrastromal korneal halkalar yerleştirilerek tedavi denenmektedir. Çevresel ve genetik faktörler miyopi gelişmesi üzerine etkilidir. Akomodasyon teorisine göre devamlı okuma gibi akomodasyonu artıran işlemler aksiyal glob uzunluğunu artırır. Deprivasyon teorisinde net göremeyen bazı hayvanlar ilk gelişim devrelerinde hızlanmış aksiyel göz büyümesi gösterirler (maymun, tavuk gibi). Optik siniri kopmuş kişiler miyopi geliştirir bu da miyopi gelişmesinde retinal elementlerin de rol aldığını gösterir. Bazı nörotransmitterler (atropin prenzepin, naloxone, reserpine) aksiyel büyümeyi durdurur (Maymun modellerinde).Genetik geçiş söz konusudur. Prematüre, düşük doğum kilosu ve malnutrisyon miyopi sebebi olabilir. Çocuklar genelde hipermetrop doğar, 8-10 yaşlarında emetrop olurlar, Miyopi 6-14 yaşlarında başlar daha sonraki okul yıllarında manifest hale geçer. 1 yaşta yapılacak sikloplejiksiz muayene negatif sferik değer veren, kaide- 149 • Emel Başar ye ters astigmat veren çocukların okul yıllarında miyopik olmağa meyilli olduğu bildirilmektedir. KAYNAKLAR 1. Saw SM: Refraction and Refractive Errors. Theory and Practice : In Pediatric Ophthalmology and Strabismus ed Taylor D, Hoyt CS. Elsevier Saunders, London, 3rd edition, 2005, vol I, p46-55. 2. Agarwal A: Myopia In Textbook of Opthalmology ed Agarwals et al. Jaypee Brother, New Delhi, 2002 Vol I p.165-169. 3. Lopez-Murillo H: Myopia In Current Ocular Therapy Ed Fraunfelder FT Ray FH W.B. Saunders, London, 2000, p.590-591. 4. Pokharel GP, Negrel AD, Munoz SR, Ellwein LB. Refractive Error Study in Children: results from Mechi Zone, Nepal.Am J Ophthalmol. 2000; 129: 436-44. 5. Murthy GV, Gupta SK, Ellwein LB, Munoz SR, Pokharel GP, Sanga L, Bachani D. Refractive error in children in an urban population in New Delhi. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2002; 43: 623-31. 6. Mutti DO, Mitchell GL, Moeschberger ML, Jones LA, Zadnik K. Parental myopia, near work, school achievement, and children’s refractive error. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2002; 43: 3633-40. 150