MEDİKAL CİHAZLAR İÇİN KLİNİK VERİ DEĞERLENDİRME

MEDİKAL CİHAZLAR İÇİN KLİNİK VERİ
DEĞERLENDİRME
04.05.2016
AdviQual
KLİNİK VERİ DEĞELENDİRMESİNİ NEDEN
YAPIYORUZ?
• Cihazın Temel Gerekliliklere uygunluğunu göstermenin bir metodu
• Klinik Veri Değerlendirme Teknik Dosyanın ve/veya Tasarım dosyasının bir
parçası
• 93/42/EEC Ek 1 Bölüm 6 ve 90/385/EEC Ek 1 Bölüm 5’de Temel Gerekliliklere
Uyum için Klinik Veri Değerlendirmenin gerekliliğinden bahseder.
• Klinik Veri Değerledirme 93/42/EEC Ek 1 ve 90/385/EEC Ek 1 Bölüm 5a’ya göre
yapılmalıdır.
• Tüm medikal cihazlara uygulanmalıdır.
KLİNİK DEĞERLENDİRME NEDİR?
• Klinik Değerlendirme, bir medikal cihaza ait olan klinik verilerin, klinik açıdan söz
konusu cihazın güvenliğini ve performansını doğrulamak için değerlendirilmesi
ve analizidir.*
• ONAYLAYICI KURULUŞLAR TARAFINDAN ÜRÜN PAZARA VERİLMEDEN ÖNCE
ÜRETİCİ’NİN TAMAMLAMASI BEKLENEN BİR SÜREÇTİR.
• İlk değerlendirme ürün pazara çıkmadan önce yapılan uygunluk
değerlendirme sürecinde gerçekleştirilir
• Ürünün pazardaki kullanımı boyunca elde edilen veriler ile periyodik
olarak güncellenir
*MEDDEV 2.7.1 rev3
KLİNİK DEĞERLENDİRME KILAVUZU
CLINICAL EVALUATION: KEY APPLICABLE
STANDARDS AND GUIDELINES
KLİNİK DEĞERLENDİRME SÜRECİ
KLİNİK DEĞERLENDİRME ADIMLARI
• Gerekli klinik veri desteği icin “TEMEL GEREKLERİN” belirlenmesi
• Cihazın belirlenen kullanım amacı için mevcut klinik verinin bulunması
• Bulunan verilerin cihazın güvenlik ve performansını göstermek için
değerlendirilmesi
• Gerekirse! Cihazın Temel Gereklilikler ve kullanım amacında belirlenen tanım
icin gereken ek verinin oluşturulması
• Tüm verilerin biraraya getirilerek klinik güvenlik ve performans açısından bir
sonuca varılması
KLİNİK DEĞERLENDİRME KAPSAMI BELİRLENİRKEN
AŞAĞIDAKİ SORULAR CEVAPLAMALIDIR
• Söz konusu cihazın tasarım özelliklerinin ve/veya hedef
hasta kitlesinin özel bir dikkate ihtiyacı var mıdır?
• Eşdeğer cihaz verileri söz konusu cihazın güvenlik ve/veya
performans değerlendirmesi icin kullanılabilir mi?
• Klinik değerlendirmede kullanılacak olan veri çeşitleri ve
kaynakları nelerdir?
*MEDDEV 2.7.1 rev3
EŞDEĞER CİHAZ NEDİR?
1. Kullanım amacı (tedavi edilecek durum, vücutta kullanılan
bölge, hedef hasta)
2. Teknik özellikleri (Cihazın tasarımı, kullanılan malzemeler,
ölçütleri, çalışma prensibi vb…)
3. Biyolojik Özellikleri (kullanılan malzemelerin
biyouyumlulukları)
KLİNİK DEĞERLENDİRMEDE KULLANILAN
DOKÜMAN VE VERİLERİN KAYNAKLARI NEDİR?
Klinik değerlendirmede söz konusu cihazın ve/veya eşdeğer
cihazın aşagıdaki verileri tartılarak kullanılır:



Literatür taraması ile oluşturulan veriler
Klinik deneyim ile oluşturulan veriler – Market sonrası izleme
Klinik çalışma sonucunda oluşturulan veriler
LİTERATÜR TARAMASI İLE OLUŞTURULAN VERİLER
• Literatür taraması üreticinin elinde olmayan verileri bularak ürün güvenlik ve performansını
kanıtlamak icin kullanılır. Burada elde edilen veri;
• Söz konusu ürünün kendisine
• Söz konusu ürüne eşdeğer ürüne
• Söz konusu ürüne benzer bir ürüne ait olabilir.
• Literatür taramanın stratejisinin ve ana elementlerinin belirtildigi literatür tarama protokolü ve
raporu oluşturulur.
• Ulaşılan veriler daha sonrasında değerlendirilerek uygunluk ve katkı seviyeleri belirlenir.
• Oluşturulan protokol, rapor ve ulaşılan yayın referansları klinik değerlendirme raporuna
eklenmelidir.
LİTERATÜR TARAMA SÜRECİ & İNCELEME & RAPORLAMA
Literatür Tarama Protokol ve Raporu
a) Literatür taramanın protokolü aşağıdaki soruların cevaplarını içermelidir;
i.
ii.
iii.
iv.
v.
vi.
Hangi tarih aralığında,
Kimler tarafından,
Hangi anahtar kelimeler kullanılarak,
Hangi arama motorları kullanılarak,
Kaç yayına ulaşıldığı
Hangi Seçim kriterleri (dahil etme ve hariç tutma) kullanılacağı
b) Literatür tarama tamamlandıktan sonra sonuçların sunulduğu ve
değerlendirildigi rapor yazılmalı
LİTERATÜR TARAMASI İÇİN HANGİ PLATFORMLAR
KULLANILABİLİR?
• PUBMED.COM
• CLINICALTRIALS.GOV
• COCHRANELIBRARY.COM
• SCIENCEDIRECT.COM
KLİNİK DENEYİM İLE OLUŞTURULAN VERİLER
• Üretici tarafından oluşturulan pazar sonrası izleme raporları (PMS),
firma tarafından gerçekleştirilen registry (kayıt) çalışmaları
• Olumsuz olay veri bankası (Adverse event database)
• Gönüllü hasta kullanımı ile oluşmuş Pazar öncesi veriler
• Klinik açıdan önemli düzeltici faaliyetler (geri toplamalar, onaylayıcı
kurum / bakanlık uyarıları vb)
PAZAR SONRASI GÖZETİM (PMS)
• Pazar sonrası gözetim raporları üretici firma tarafından oluşturulur ve ürünün
pazardaki performansını değerlendirildiği raporlardır.
• Ürün ile ilgili olarak ruhsatlandırma durumu (ürünün hangi ülkelerde satışta
olduğu, yıllara göre satış verileri, vb…)
• Müşteri şikayet analizi
• Oluşmuş olan olumsuz olaylar ve var ise buna istinaden alınan önlemler (geri
toplama, bilgilendirme vb…)
• Üretici firma özellikle bu bilgiler ile daha önceden öngörmediği bir risk ile
karşılaşır ise buna istinaden alınacak önlemler
KLİNİK ÇALIŞMA SONUCUNDA
OLUŞTURULAN VERİLER
• Üretici tarafından gerçekleştirilen bilimsel çerçevede cihazın kullanım amacına
olan uygunluğunun ve mevcut standartlara uygunluğunun değerlendirilmesi için
tasarlanan hasta üzerinde gerçekleştirilen klinik çalışmalardır.
• “EN ISO 14155, Parts 1 & 2, Clinical Investigations of Medical Devices for Human
Subjects” çerçevesinde tasarlanır ve yürütülür.
• Çalışmanın başlatılması için gerekli onayların alınması gereklidir; Etik komite ve
Bakanlık onayları.
KLİNİK VERİLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ (APPRAISAL)



Kullanılan verinin uygunluğunu/limitlerini değerlendirilmelidir
Kullanılan her bir veri güvenlik ve performans değerlendirmesine
katkısı açısından teker teker değerlendirilir.
Değerlendirme için tek bir yöntem olmadığı için değerlendirmeyi
yapan kişinin yöntemi net bir şekilde belirtmesi gerekmektedir.
AdviQual
KULLANILAN VERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ (APPRAISAL)
VE ANALİZİ
• Kullanılan verinin uygunluk ve katkı değerlendirmesinin yapılmasının ardından,
veriler güvenlik ve performans katkıları açısından değerlendirilirler.
• Kullanılan veri seviyesi eşdegerlik kriterlerine göre güvenlik ve performans
değerlendirmesine katkısı ölçülür.
• Seviye 1: Söz konusu cihazdan elde edilen veriler
• Seviye 2: Eşdeger cihazdan elde edilen veriler
• Seviye 3: Başka benzer cihazdan elde edilen veriler
• GENEL SEVİYE DEĞERLENDİRME;
SEVİYE 1 > SEVİYE 2> SEVİYE 3
KLİNİK VERİLERİN ANALİZ EDİLMESİ
• Veriler analiz edilirken aşağıdaki faktörler göz önünde
bulundurulmalıdır:
• Söz konusu ürün, kullanım amacına uygun performans
gösteriyor mu?
• Söz konusu ürün kullanıcıya ve/veya hastaya bir risk
oluşturuyor mu?
• Söz konusu ürün için mevcut riskler ürünün hastaya
sağladığı faydadan daha fazla mı? daha az mı?
RİSK DEĞERLENDİRMESİ
• Klinik Risklerin Faydalara oranının analiz edilmesi;
• Söz konusu cihaza yönelik risklerin analiz edilmesi
• Söz konusu cihaza yönelik faydaların analiz edilmesi
• Söz konusu cihaza yönelik risklerin elenmesi (mümkün ise)
• Kullanma Kılavuzları (IFU) ve risk analizinde belirlenmemiş risklerin
değerlendirilmesi / belirlenmesi
• Genel Risk / Fayda değerlendirme sonucunun yorumlanması
KLİNİK DEĞERLENDİRME RAPORU
• Tamamlanmış olan önceden bahsedilen safhalardan sonra elde edilen bilgiler
doğrultusunda klinik değerlendirme raporu yazılır.
• Rapor;
• Kapsam ve amaç
• Söz konusu medikal cihazın dayandığı teknoloji, kullanım amacı, kontraendikasyonları
• Değerlendirme koşulları
• Kullanılan veri türü
• Kullanılan veri ile yapılan uygunluk ve katkı değerlendirmesi
• Kullanılan verinin ürünün güvenlik ve performansını nasıl kanıtladığı
• Risk değerlendirmesi
• Ürünün güvenlik ve performansına dair ulaşilan sonuç
KLİNİK DEĞERLENDİRME RAPORU
• Klinik rapor tek başına ürünü bilmeyen bir kişi tarafından okunduğunda
anlaşılabilir ve değerlendirilebilir olmalıdır.
• Üretici firma kendi formatını belirleyebileceği gibi MEDDEV 2.7.1 rehber
dokümanında verilen formatı kullanabilir.
• Sonuç değerlendirmesi özellikle aşağıdaki maddelere cevap vermelidir;
• Belirlenen Temel Gereklilikler ile uyumlu mudur?
• Cihazın güvenlik ve performansı kanıtlanmış mıdır?
• Cihazın oluşturduğu riskler faydalara göre daha az mıdır?
KLİNİK DEĞERLENDİRME RAPORU
• Üretici firma klinik değerlendirme raporunda literatür tarama protokol ve sonucunu mutlaka
özetlemelidir.
i.
Hangi tarih aralığında,
ii.
Kimler tarafından,
iii.
Hangi anahtar kelimeler kullanılarak,
iv.
Hangi arama motorları kullanılarak,
v.
Kaç yayına ulaşıldığı
vi.
Hangi Seçim kriterleri (dahil etme ve hariç tutma) kullanıldığı
• Klinik değerlendirme özellikle eşdeger ürün verilerine ve yayınlarına dayanıyor ise ürünün
eşdeğerliği gösterilerek mevcut veri özeti yapılır.
• Her veri teker teker uygunluk açısından değerlendirilir ve söz konusu verinin performans ve
güvenliğe olan katkısı yorumlanır.
• Literatür tarama sonucunda kullanılan tüm yayınlar özetlenerek bir sonuca varılır. Öngörülen
risklere ek riskler ile karsılaşılır ise mutlaka değerlendirmeye ve sonuca yansıtılmalıdır.
KLİNİK DEĞERLENDİRME RAPORU
• Üretici firma üründe bir değişiklik olduğunda ve/veya klinik değerlendirme raporunda
bir değişiklik olduğunda bu değişikliği hemen onaylanmış kuruluşa bildirmeli ve
değerlendirme raporunda da buna istinaden taahhüt vermelidir.
• Yapılan değerlendirmeler sonucunda hazırlanmış olan Kullanım Kılavuzu kontrol
edilmeli; eklenmesi gereken bir risk, kontraendikasyon, uyarı vb var ise bu
değerlendirilmeli ve raporda belirtilmelidir.
• Pazardaki ürüne dair ve/veya eşdeger ürünlere dair geri toplama bilgisi analiz edilmeli
ve söz konusu ürün için herhangi bir risk teşkil edip etmediği değerlendirilmelidir.
KLİNİK VERİ DEĞERLENDİRMESİ YAPMAMANIN
BİR YOLU VAR MI?
• Yeterince iyi savunursanız bir yolu var. 
• Risk Yönetim sürecinin sonuçları klinik veri değerlendirmesinin yapılmamasını
desteklemeli.
• Ürün – Vücut ilişkisi, Kullanım amacı ve ürün hakkındaki üreticinin beyanları dikkate
alınmalıdır.
• Klinik verinin yokluğunda performans testleri ve klinik öncesi testler önem kazanır.
• Böyle durumlarda onaylanmış kuruluş risk analizi ile birlikte bu testleri de daha dikkatli
inceler.
• Yine üreticinin klinik veri olmaması konusunda yaptığı açıklamalar çok detaylı olmalıdır.
NASIL DEĞERLENDİRİLİR?
Onaylanmış kuruluşların
• planlanmış gözden geçirme denetimlerinde
• değişiklik durumlarında
• Tasarım sertifkası genişletilmesinde veya değişikliğinde klinik veri
değerlendirmesinin incelenmesi için dokümante edilmiş prosedürleri
vardır.
• Üreticiler rutin olarak market sonrası izleme faaliyetlerinden elde
ettikleri verilerle klinik veri değerlendirilmelerini güncellemelidir.
NELERE DİKKAT EDERLER?
• MEDDEV’e uygun klinik değerlendirme dökümantasyonu
• Klinik ile ilgili performans karakteristiklerinin ve belirlenen karakteristiğin
tanımlanması ve doğrulanması
• Risk analizinin yapılıp yapılmadığı ve istenmeyen yan etkilerin tahmin edilmesi
• Risk analizinin tamamlanması sırasında klinik uzmanın görev yapıp yapmadığı ve
gerçek klinik kullanımdan gelen yararların doğru tanımlanıp tanımlanmadığı
• Seçilen klinik değerlendirme yolunun doğru olup olmadığı
• Klinik verinin tanımlanması, anlaşılması, analiz edilmesi ve değerlendirilmesinin
kılavuzlara uygunluğu
NELERE DİKKAT EDERLER?
• Güvenlik, performans, tasarım karakteristiği ve kullanım amacı ile ilgili temel
gerekliliklere uygunluğun gösterilmesi
• Bilimsel literatürlerin kritik değerlendirilmesinin yapılıp yapılmadığı
• İlgili tüm alanlarda (klinik, tasarım, biyolojikler gibi) literatürlerin bulunup bulnmadığı
• Verilen literatürlerin değerlendirilen ürüne eşit ürünler için yapılıp yapılmadığı
• Sınıf III veya implant ürünler için ürüne ait bir klinik çalışma yapılmadıysa çalışmanın
yapılmama nedeninin açıklanması
• Klinik değerlendirme yapıldıysa bu değerlendirmenin tüm yasal gerekliliklere uygun
olarak yapılıp yapılmadığı
NELERE DİKKAT EDERLER?
• Market sonrası klinik izleme planının uygunluğu
• Belirlenen risklerin kabulünün değerlendirilmesi
• Risk kabul edilemez,
• Genel olarak kabul edilir veya
• Bazı koşullarda kabul edilir.
• İlaç kombinasyonlu ürünler için ilacın klinik olarak uygun olduğunun görüşü ilgili Sağlık
Bakanlığından veya EMEA’dan alınmalıdır. Negatif görüşler mutlaka Onaylanmış
Kuruluşlar tarafından değerlendirilir.
• İnsan Kanı türevi taşıyan ürünler için eğer EMEA destekleyici rapor vermezse,
onaylanmış kuruluşun kararı negatif olacaktır.
TEŞEKKÜRLER
bdemirci@adviqual.com