EKONOMİ VE İHRACAT BÜLTENİ Mart 2015, Sayı 03 Güncel İthalat Rakamları yayınlandı Fas Ülke Raporu Ticaret Dairesi tarafından 2014 Ocak-Kasım Dönemi ithalat rakamları açıklandı. Yapılan açıklamaya göre; “2014 Yılı Kasım ayı ithalatı bir önceki yılın aynı ayına göre % 10 oranında bir artış göstererek 160.1 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2014 yılı Ocak - Kasım dönemi ithalatı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre % 5 oranında bir artış göstererek 1 milyar 528 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. “ KKTC’nin ülke gruplarına göre yapılan ithalat rakamlarına, ithal edilen ürün bilgilerine ve detaylı bilgiye burayı tıklayarak ulaşabilirsiniz. Temel Makro Ekonomik Göstergeler GSYİH ( Milyon $ ) 105.101 2014 Yılında 9 Sanayi Yatırımı Teşvik Belgesi Aldı 2014 yılında Devlet Planlama Örgütü tarafından toplam 22 tane yatırım projesi teşvik belgesi almaya uygun bulunmuştur. 2012’de bu rakam 17 idi, 2013’te 21’e yükseldi, 2014’te ise 22’ye yükselmiştir. Bu 22 tane projenin 8 tanesi turizm, 9 tanesi sanayi ve 5 tanesi de eğitim sektörü olmak üzere özellikle yurt yatırımlarına yönelik projeler yer almaktadır. 2014 yılında verilen 22 teşvik belgesiyle yaklaşık 765.3 milyon TL’lik bir sabit sermaye yatırımı hayata geçmiş olacaktır. Bu sabit sermaye yatırımlarının 725.3 milyon TL’si turizm, 15.7 milyon TL’si sanayi ve 24.3 milyon TL’si de eğitim yatırımlarına harcanacaktır. 2001-2014 yılları arasında yatırım teşvik belgesi verilen toplam proje sayısı 488’e yükseldi. Bunların 262’si sanayi, 144’ü turizm, 49’u eğitim, 21’i sağlık, 4’ü ulaştırma, 2’si basın-yayın, 5’i haberleşme, 1’i alış veriş merkezi yatırımlarına verilmiştir. Daha fazla bilgi için tıklayın KBGSYİH ( $ ) 3.199 Büyüme Oranı ( % ) 4.54% Nüfus 32.853.000 Yüzölçümü ( km² ) 71.850 Başkent Rabat Para Birimi Resmi para birimi Dirhem’dir (MAD)’dur. 1 Dirhem 0.26 TL değerindedir. Yine 1 Dirhem, 0.039 Euro’ya ve 0.099 Amerikan Doları’na tekabül etmektedir. 1 Fas Dirhem’i 100 Santim (Demir Para) olarak değer bulmaktadır. Dolaşımdaki banknot paralar 10, 20, 50, 100, 200 Fas dirhemidir. Pasaport, vize İşlemleri ve lisan Fas, gerek AB ülkelerine gerekse de Türkiye'ye vize uygulamamaktadır. Ülkenin resmi dili Arapça olmakla birlikte iş ilişkilerinde güneyde Fransızca, kuzeyde İspanyolca ve Fransızca konuşulmaktadır. Devlet memurlarının çoğunluğu da Fransızca kullanmaktadır. İngilizce giderek yaygınlaşmasına rağmen ülkede yaygın olarak Fransızca konuşulması bazen bir dezavantaj olabilmektedir. İş yazışmaları ve ticari materyalin Fransızca olması gerekmektedir. Daha fazla bilgi için tıklayınız Detaylı bilgi için tıklayınız Sayfa 2 KKTC Merkez Bankası Bülten’nin 2014 - IV. Sayısı Güney Kıbrıs ekonomisinde 4. çeyrekte daralma gerçekleşti Güney Kıbrıs ekonomisinin 2014 yılı dördüncü çeyreğinde Gayri Safi Yurtiçi Hasıla büyümesi olumsuz yönde gerçekleşmiş ve 2013 yılının dördüncü çeyreği ile karşılaştırıldığında -2,0% olarak gözlemlenmiştir. Dönemsel ve iş günlerine göre belirlenmiş verilerde de Gayri Safi Yurtiçi Hasıla oranı 2013 yılının dördüncü çeyreği ile karşılaştırıldığında -2,0% olarak hesaplanmıştır. Detaylı bilgi için tıklayın Merkez Bankası’nın kamuoyu ile paylaşılması amacıyla hazırlanan Bülten’in IV. sayısına ulaşmak burayı tıklayın Şubat Ayından Enflasyon Düştü Devlet Planlama Örgütünden yapılan açıklamaya göre Temel Yılı Tüketici Fiyatları Genel Endeksi’nde, bir önceki aya göre %-1.28, bir önceki yılın Aralık ayına göre %-2.14 ve bir önceki yılın aynı ayına göre %-0.21 değişim gerçekleşmiştir. Detaylı bilgi için tıklayınız. Detaylı bilgi için tıklayınız 2014 Yılında KKTC’den Güney Kıbrıs’a ihraç edilen ürünlerin listesi 2014 Yılında KKTC’den Güney Kıbrıs’a Euro değerinde en yüksek ihracı yapılan ürünlerin aşağıdaki tabloda belirtilmiş olduğu gibi; plastik mutfak eşyaları, balıklar, demir döküntü ve hurdaları, naylon çantalar, mermer (işlenmiş), mobilyalar olduğu görülmektedir. Diğer tüm ürünlerin listesine ulaşmak için burayı tıklayınız Rekabet Kuruluna Bakanlar Kurulu tarafından Av.Sezi Sıdal ve Kubilay Sepetçioğlu yeni üyeler olarak atandılar İlk dönem Kurul üyesi olarak görev yapan Mustafa Gündüz ve Av. Hatice Acay’ın görev sürelerinin dolması nedeniyle Kıbrıs Türk Barolar Birliği adayı olarak Av. Sezi Sıdal, Kıbrıs Türk Sanayi Odası adayı olarak Kubilay Sepetçioğlu Bakanlar Kurulu tarafından üyeliğe atandılar. Rekabet Edebilirlik Raporu Açıklandı! Kıbrıs Türk Ticaret Odası’nın yayınladığı, 2014-2015 dönemini kapsayan Rekabet Edebilirlik Raporu için tıklayınız Güney Kıbrıs İstatistik Servisi işsizlik rakamlarını açıkladı T.C. Merkez Bankası’nın Sunumu! Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın TC Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a 11 Mart 2015 tarihinde yaptığı “Ekonomik Gelişmeler” konulu sunumu için tıklayınız Güney Kıbrıs İstatistik Servisinden yapılan açıklamaya göre bölge ofislerine kayıtlı işsiz kişi sayısı Şubat 2015 itibarıyla, 50,240 kişiye ulaşmıştır. Bu rakam 2014 yılının Şubat rakamları ile karşılaştırıldığında, 2015 yılındaki işsiz kişi sayısı bir önceki seneye göre %5,6 düşüş göstermiştir yani 2,964 kişi azalmıştır. Sayfa 3 Güney Kıbrıs Ocak - Aralık 2014 Dönemi Dış Ticaret İstatistikleri Toplam İthalat İhracat Rakamları Güney Kıbrıs İstatistik Servisi tarafından yapılan açıklamaya göre 2014 Ocak – Aralık ayları arasındaki toplam ithalat €5.133 milyon olarak hesaplandı. 2013 yılının Ocak – Aralık dönemlerinde gerçekleşen €4.830 milyonluk miktara göre ithalatta artış olduğu gözlemlendi. Bununla birlikte, aynı dönemin toplam ihracat miktarı ise €1.441 milyon olarak gerçekleşti. İhracatın €1.609 milyon olarak gerçekleştiği 2013 yılının Ocak- Aralık dönemi ile karşılaştırıldığında, 2014 yılında ihracatta düşüş olduğu görülmektedir. Sonuç olarak, 2014 yılı Ocak - Aralık dönemi Güney Kıbrıs’ın ticaret açığı €3.691,9 milyon iken, 2013’te aynı dönem ticaret açığı €3.221 milyon olarak gerçekleşmişti. 1 Yunanistan 2 İsrail En Çok İthalat ve İhracat Yapılan Ülkeler 2014’te de Yunanistan, Güney Kıbrıs’ın en çok ürün ithalatı ve ihracatı yaptığı ülke Miktar (€ 000's) % olmaya devam etmiştir. En çok itha€ 1.207.370 23,52% lat ve ihracat yapılan ülkeleri Tablo 1 ve Tablo 2’de bulabilirsiniz. € 487.372 9,49% 3 İngiltere € 374.205 7,29% 4 İtalya € 363.082 7,07% 5 Almanya € 356.733 6,95% Tablo 2 Ocak - Aralık 2014, En çok ihracat yapılan ülkeler Miktar (€ 000's) 1 Yunanistan € 219.637 15,24% 2 İngiltere € 135.861 9,42% 3 İsrail € 77.345 5,37% 4 Amerika Birleşik Devletleri € 47.548 3,30% 5 Çin € 39.420 2,73% Ocak - Aralık 2014, En çok ithalat yapılan ülkeler En Çok İhracatı Yapılan Yerli Ürünler İstatistik Servisi verilerine göre 2014 yılı % Ocak - Aralık dönemi ihracat miktarının Tabo 3 Ocak - Aralık 2014, En çok ihracatı yapılan "yerli ürünler" Miktar (€ 000's) Patates € 41.299 5,67% Narenciye Balık (Canlı,Taze,Soğutulmuş veya Donmuş € 19.626 2,70% € 21.823 3% Hellim € 89.601 12,31% Meyve ve Sebze Suları € 21.016 2,89% Bakır € 16.022 2,20% Çimento € 46.960 6,45% Eczacılık Ürünleri € 207.326 28,47% Borular, Plastik Ürünleri,levhalar Hurda Kağıt, Cam, Metal (değerli metaller dahil değildir) Altın (İşlenmemiş, yarı işlenmiş, toz şeklinde) € 10.849 1,49% € 41.527 5,70% € 48.303 6,63% Telekominikasyon malzemleri € 24.859 3,41% € 728.118 milyonu yerel olarak üretilmiş ürünler oluştururken, 2013 yılında €710.257 milyonu oluşturmuşu. Dolayısıyla Güney Kıbrıs’ta yerel olarak üretilen ürünlerin ihracatında 2014 yılında artış gerçekleştiği görülmektedir. 2014’te en çok ihracatı yapılmış olan yerli ürünlerin ihracat miktarlarını Tablo 3’te görebilirsi- % niz. Tüm ülkelere ve ürünlere ait miktarı ve detaylı bilgiyi buraya tıklayarak bulabilirsiniz. Güney Kıbrıs’ın ticaretine ait veriler sunan çalışmanın A bölümünde genel ticaret istatistiklerini, B bölümünde Avrupa Birliği üyesi olmayan ülkelerle gerçekleşen ticareti, C bölümünde ise Avrupa Birliği ülkelerle arasında gerçekleşen ticarete ait verileri bulabilirsiniz. Sayfa 4 Sıkça Sorulan Sorular Güncel ithalat-ihracat (dış ticaret) istatistiklerine nasıl ulaşırım? İstatistiklere için tıklayınız Ayrıca Ticaret Dairesi İstatistik-Araştırma Şubesi tarafından hazırlanan "Dış Ticaret İthalat ve İhracat İstatistikleri" kitabını ise Ticaret Dairesi İstatistik Bölümü’nden satın alabilirsiniz. Sanayi Dairesi tarafından sağlanan devlet destekleri nelerdir? Standart Belgeleri, Pazar Araştırması Ve Pazara Giriş, Yurt Dışı Fuar, Yurt Dışı Marka Tescili, Yurt Dışı Reklam ve Yurt Dışı Kira Desteklerinin detayları için tıklayınız İthalat ve İhracat (dış ticaret) ile ilgili mevzuat nedir? Detaylı bilgi için Dış Ticaret (Düzenleme Ve Denetim) Yasası’na; tıklayınız ve Dış Ticaret (Düzenleme Ve Denetim) Tüzüğü” ‘ne: tıklayınız Güney Kıbrıs’a yapılan ihracatla ilgili mevzuat nedir? Güney Kıbrıs’a yapılan ihracat Yeşil Hat Tüzüğü tarafından düzenlenmiştir. Tüzük için tıklayınız İhracatta Navlun iadesi kapsamı nedir? Asgari yerel katma değeri %30 veya asgari yerel girdi oranı %40 olarak tespit edilen KKTC menşeli sanayi ürünlerine navlun iadesi ödenmektedir. Navlun iadesinin kapsamı ve detayları için tıklayınız Serbest Liman ve Bölgelerle ilgili yasal mevzuat nedir? Serbest Liman ve Bölgelerle ilgili detaylar için tıklayınız Yararlı Web Siteleri KKTC Güncel ithalat-ihracat (dış ticaret) istatistiklerine ulaşabileceğiniz ticaret dairesinin web sayfasıdır. Tıklayınız Navlun iadesi hakkındaki detaylara ulaşabilirsiniz. Tıklayınız Serbest Liman ve Bölgelerle ilgili yasal mevzuata ulaşabilirsiniz. Tıklayınız KKTC Maliye Bakanlığı Merkezi İhale Komisyonu Başkanlığı’nın web sayfasıdır. Tıklayınız Türkiye’in Kamu İhale bülteninde KKTC’ye ait ihalelere ulaşabilirsiniz. Tıklayınız TC http://www.ekonomi.gov.tr : Sayfasında, üst kısımda ihracat seçildikten sonra “Bilgi ve Rehberlik” başlığı altındaki “Ticari Bilgi Kaynakları” seçilir ve “Bilgi türüne göre arama yapmak için tıklayınız” bölümü tıklanır. Bilgi Türü başlığından “İhale Duyuruları” seçilerek ihale sitelerine ulaşılabilmektedir. www.musavirlikler.gov.tr: Web sitesinden dilediğiniz ülkeyi seçerek o ülkede bulunan ticaret müşavirliği/ataşeliğine ilişkin sayfaya erişebilirsiniz. Seçtiğiniz müşavirliğe ilişkin sayfada ülkeye ilişkin istatistikler, ekonomik değerlendirme, mevzuat ve ithalatçı firma bilgileri, ihale ve fuarlara ilişkin duyurular yer almaktadır. DİĞER http://www.ungm.org : Birleşmiş Milletler tarafından açılan ihaleler, Birleşmiş Milletler’in resmi ihale portalı olan United Nations Global Marketplace üzerinde “Business Opportunities” bölümden yayınlanmaktadır. http://www.un.org/depts/ptd : Birleşmiş Milletler İhale Birimi (United Nations Procurement Division) web sitesinde “Business Opportunities” bölümünden ihaleler duyurulmaktadır. www.trademap.org : Adresine ücretsiz üyelik gerçekleştirerek ürününüzün Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon numarasını (G.T.I.P. kodu) girerek hem ülke bazında hem de dünya genelinde ithalat ve ihracat rakamlarına ulaşabilirsiniz. www.macmap.org : Market Access Map, bir ihracatçının karşılaşabileceği tarifeler ve tarife dışı engeller gibi pazara giriş koşullarına ilişkin bilgi sağlamaktadır. http://exporthelp.europa.eu : Avrupa Birliği ihracat yardım masasından, AB tarifeleri, AB gereklilikleri ve ihracatla ilgili tüm düzenlemeler ve istatistikler hakkında bilgi alabilirsiniz. http://madb.europa.eu/madb/indexPubli.htm: Avrupa Birliği’nin ihracat hakkında bilinmesi gereken detayları bulabileceğiniz web sayfasıdır. http://ec.europa.eu/eurostat: Avrupa Birliği İstatistik Merkezi ülke ve bölge bazında karşılaştırmalı istatistikler sağlamaktadır. http://europa.eu/legislation_summaries/consumers/ product_labelling_and_packaging/index_en.htm : Web sayfasından Avrupa Birliği’nin etiket ve paketleme mevzuatına ulaşabilirsiniz. http://ec.europa.eu/taxation_customs/dds2/taric/ taric_consultation.jsp? Lang=en&redirectionDate=20110404: Ülkeye göre arama yapmayı sağlayan web sayfası Avrupa Birliği’nin gümrük vergilerine ulaşmanızı sağlamaktadır. http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/? uri=CELEX:32014R1101&from=EN : Avrupa Birliği web sayfası tüm ürünler için gümrük vergilerini sağlamaktadır. http://www.mof.gov.cy/mof/cystat/statistics.nsf/ externaltrade_41main_en/externaltrade_41main_en? OpenForm&sub=4&sel=1#: G. Kıbrıs İstatistik Merkezi.