Termik Santral

BARTIN, AMASRA TARLAAĞZI MEVKĠĠ’NDE KURULMASI DÜġÜNÜLEN “TERMĠK
SANTRAL” HAKKINDA
Prof. Dr. Mehmet Tunçer
Abant Ġzzet Baysal Üniversitesi
Mimarlık Bölümü BaĢkanı
Amasra ülkemizin ilk pansiyon turizminin geliĢtiği kesimidir ve halen bu özelliğini
sürdürmektedir. Her mevsim tatillerini geçirmek için yerli ve yabancı birçok turist gelmektedir.
AMASTRĠS ANTĠK KENTĠ, OSMANLI KENT DOKUSU, cennet doğası, plajları ve zengin
balık türleri ile, Ģehir ortamından daha çok sessiz ve en güzeli bu görünümünü almıĢ
Amasra‟lıya önemli ölçüde ekonomik olarak katkı sağlamaktadır.
Amasra ve Tarlaağzı termik santralin kurulması düĢünüldüğü “ÇEġM-Ġ CĠHAN” (dünyanın
gözbebeği) cennet parçasıdır. Termik santralin yapımı olasılığına karĢı sivil toplum
kuruluĢları, yerel yönetimler tepki göstermiĢler, yürüyüĢler düzenlemiĢler, toplantılar yaparak
tepkilerini ortaya koymuĢlardır.
Bu yazıda; tartıĢmaları yaklaĢık 3 yıldır sürmekte olan ve Bartın Ġli, Amasra Ġlçesi, Tarlaağzı
Mevkii‟nde kurulması düĢünülen “Termik Santral” hakkında var olan 1/100 000 Ölçekli Çevre
Düzeni Planı kararları açıklanarak, bu santralin yapımına iliĢkin Plan kararları açıklanacaktır.
1. 1/100 000 Ölçekli Zonguldak Bartın Karabük Çevre Düzeni Planı Çevre ve
Orman Bakanlığı tarafından hazırlanarak 2007 yılında onaylanmıĢtır. (Plan 1) Bu
Plan’da Amasra ve yakın çevresi için getirilen kararlar aĢağıda özetle
verilmiĢtir1.
III.5.2. BARTIN VE BARTIN KIYI KESĠMĠ PLANLAMA ALT BÖLGESĠ:
1/25 000 ölçekte Çevre Düzeni Planı yapılacak, Bartın‟ın kıyı kesimlerinin tümünü (Amasra
ve KurucaĢile) ve Bartın Kent Merkezi‟ni kapsayan alanlar.
Bu hüküm uyarınca öncelikle, BU ALT BÖLGE’de 1/25 000 ÖLÇEKLĠ ÇEVRE DÜZENĠ
PLANI HAZIRLANMALIDIR:
GeliĢme potansiyeli olan kentsel kullanım alanları ile bunların etkileĢim alanlarını ya da sahip
olduğu ekolojik değerler açısından korunması ve geliĢtirilmesi gerekli alanları ya da sektörel
açıdan geliĢme potansiyeline sahip alanları kapsayan; nüfus, iĢgücü, sosyal ve ekonomik
veriler ıĢığında geliĢme eğilimlerinin belirlendiği ve daha detaylı incelenerek tamamı için
bütüncül alt ölçekli çevre düzeni planı veya nazım imar planı yapılacaktır.
(Çevre ve Orman Bakanlığı, ÇED ve Planlama Gn. Md. lüğü, 1/100 000 Ölçekli Plan
Hükümleri, S.3),
IV.2.2.7. Türkiye TaĢkömürü Kurumu tarafından, taĢkömürü havzasındaki kömür
iĢletmelerinin (Kozlu, Kilimli, Çatalağzı, Amasra vd.) verimli ve etkin iĢletilmesine, çağdaĢ ve
modern teknolojiler kullanılmasına ve tasman alanlarının belirlenerek önlemler alınmasına
yönelik olarak “TaĢkömürü Yönetimi Ana Planı” hazırlanır (yage S.19). (Böyle bir plan
hazırlanmadan Amasra‟daki iĢletymeler özelleĢtirilmiĢtir)
VI.1.5. BARTIN VE BARTIN KIYI KESĠMĠ PLANLAMA ALT BÖLGESĠ
Bartın Ġl sınırından baĢlayan, Amasra ve KurucaĢile arası kıyı kesimini içeren alanlar ile
Bartın Kent Merkezini içine alan alanlarda 1/25 000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı
hazırlanacaktır (yage S.26);
1
Çevre ve Orman Bakanlığı, ÇED ve Planlama Gn. Md. lüğü, 1/100 000 Ölçekli Plan Hükümleri, UTTA
Planlama, Projelendirme, Danışmanlık Ltd. ve Jeotek Ltd. İşortaklığı.
1
PLAN’DA BU KESĠMĠN DOĞAL VE KÜLTÜREL/ARKEOLOJĠK DEĞERLERĠNĠN
KORUNMASI VE BU BÖLGENĠN BĠR EKO-TURĠZM BÖLGESĠ OLARAK GELĠġTĠRĠLMESĠ
ÖNGÖRÜLMEKTEDĠR. AĢağı’daki kararlar da bunu gerçekleĢtirmeye yönelik olarak
verilmiĢtir.
VI.1.5.1. Kıyı kesimlerinde, kıyı ve doğa turizmi potansiyeli, Bartın ve çevresine iliĢkin doğa
ve kültür turizmi potansiyeli değerlendirilerek, turizme yönelik kararlar üretilecektir (yage S.
26).
II.2.3. Turizm
Planlama Bölgesi‟nde, gelecek vaat sektörlerden biri, turizm ve rekreasyon (eğlence–
dinlence) sektörüdür. Safranbolu, Amasra, KurucaĢile, Filyos, Çakraz, Ġnkumu vd. uzun
yıllardan beri ülkede hafta sonu turizminin baĢlıca ziyaret noktalarından olmuĢtur. Turizmin
çeĢitlendirilmesi, veriminin artırılması ve sürekliliğinin sağlanması konusunda ülke ölçeğinde
ciddi çabalar harcanmaktadır. Korunması zorunlu olan
doğal ve kültürel/tarihsel değerlere iliĢkin hedefler ile ekonomik sektörlerin geliĢmesine iliĢkin
hedefler, birlikte, turizm ve rekreasyon hedefinin ve hizmet sektörünün geliĢtirilmesine destek
olacaktır (ZBK Plan Açıklama Raporu S. 20) .
Bartın, 3000 yıllık geçmiĢinden günümüze taĢıdığı seçkin tarihi, kültürel ve folklorik değerleri
ile olağanüstü güzellikler sergileyen doğal turizm kaynaklarıyla önemli bir çekiciliğe sahiptir.
Bartın Ġli, kültür turizminde; Ġnkumu, Amasra, Güzelcehisar, Mugada, Kızılkum, Çakraz,
Akkonak, Göçkün, KurucaĢile Tekkeönü, Hatipler, Çambu, Karaman, Kapısuyu pilajları ile
deniz turizminde; Bartın ırmağı ile ırmak turizminde; Uluyayla, Ardıç ve Gezen yaylaları ile
yayla turizminde; Küre Dağları Milli Parkı, kanyonlar, mağaralar, Ģelaleler, düdenler gibi ilginç
karstik oluĢumları ile dağ turizminde; Gürcüoluk, Sipahiler ve Uluyayla Mağaraları ile mağara
turizminde; gerek karasal alanlar gerekse su yüzeyli alanlar üzerinde sahip olduğu zengin
yaban hayatı ile av ve yaban hayatı turizminde değerlendirilebilecek kaynaklara sahiptir. Bu
yönüyle EKOTURIZM VE KÜLTÜR TURiZMĠ‟nin ve buna bağlı geliĢecek hizmetler
sektörünün ön planda olduğu bir kimlik üstlenecektir. Turizm sektörünü, tarım ve
sanayi izleyecektir (ZBK Plan Açıklama Raporu S. 37) .
II.4.10. Turizm - KentleĢme
Turizmle ilgili tüm yatırımların doğal, tarihsel ve sosyal çevreyi kollayıcı, koruyucu ve
geliĢtirici bir yaklaĢım içinde olmasına azami özen gösterilmelidir. Turizmin özellikle doğa
turizmi ve kültür turizminin kentsel ve doğal çevreleri koruyup geliĢtirmeye yönelmesine
yönelik stratejiler ve planlama kararları geliĢtirilecektir. Safranbolu, Bartın, Amasra gibi
tarihsel çevrelerin bütüncül koruma amaçlı planlanması, kent ile kullanım, ulaĢım iliĢkilerinin
kurulması bir alt ölçekte önem taĢımaktadır (ZBK Plan Açıklama Raporu S. 28) .
.
VI.26.1.2. Manzara Yolu (Turistik Yol)
Amasra - Bartın - AbdipaĢa – Ovacuma - Safranbolu arasındaki ana akslar, etkileyici ve
özgün doğal karakterinin korunması amacıyla “manzara yolu (turistik yol)” olarak
korunacaktır;
Bu yolun iki yanındaki doğal bitki örtüsü korunacaktır. Bu yolun altyapısının iyileĢtirilerek
korunması sağlanacaktır. Yol boyunca dinlenme ve özel bakı/manzara noktaları
düzenlemeleri, yapılaĢmaya gidilmeden yapılacaktır (yage S. 45).
VI.26.3.6. Bartın ve Amasra Limanları geliĢtirilecek, deniz ulaĢımı ve yatçılığa yönelik
değerlendirilecektir (yage S. 47).
2
PLAN 1: AMASRA VE YAKIN ÇEVRESĠ‟NE ĠLĠġKĠN 1/100 000 ÖLÇEKLĠ ÇEVRE
DÜZENĠ PLAN KARARLARI
Kaynak : http://www.cedgm.gov.tr
V.5.2.2. Amasra
Amasra Kenti‟nde doğal ve tarihsel/kültürel çevrenin korunması, kent kimliğinin geliĢtirilmesi,
sağlıklı ve yaĢanabilir bir turizm merkezi oluĢturulabilmesi amacıyla bölgenin özelliklerine
uygun, doğal çevreye, tarihi mirasa ve kültürel dokuya duyarlı ve koruyucu, bölge
ekonomisine ve toplumsal yaĢantıya katkıda bulunacak sürdürülebilir turizm politikasının
geliĢtirilmesi gerekmektedir. Bu politika sadece Amasra Kenti‟ni değil Amasra Ġlçesi‟nin
tümünü kapsayacak bir politika olacaktır.
Planlama döneminde, Amasra ilçesi, planda öngörülen strateji ve politikalarla geliĢmiĢ,
sağlıklı ve yaĢanabilir bir doğa ve kültür turizmi merkezi olacaktır (ZBK Plan Açıklama
Raporu S. 38) .
BU DOĞA CENNETĠ’NE DEĞĠL TERMĠK SANTRAL YAPMAK, DÜġÜNMEK BĠLE BÜYÜK
BĠR HATA OLACAKTIR.
ÜLKEMĠZĠN ĠMZA ATTIĞI KORUMAYA ĠLĠġKĠN ULUSLAR ARASI SÖZLEġMELER,
KORUMA VE SĠT KARARLARI, 1/100 000 VE ÖNCEKĠ 1/25 000 ÖLÇEKLĠ ÇEVRE
DÜZENĠ
PLAN
KARARLARI
VE
PLAN
RAPORLARI
BUNUN
MÜMKÜN
OLAMAYACAĞINI GÖSTERMEKTEDĠR.
3
2. 1/100 000 Ölçekli Zonguldak, Bartın Karabük Çevre Düzeni Planı’nda;
ORGANĠZE SANAYĠ, KÜÇÜK SANAYĠ, BÖLGESEL LĠMAN, SERBEST BÖLGE,
VE TERMĠK SANTRAL gibi çevresel sorun yaratabilecek yatırımlar, önlem
alınmak kaydı ile; 1990’lardan beri planlanan ve geliĢtirilmesine çalıĢılan
FĠLYOS VADĠSĠ’nde oluĢturulması planlanan “ BÖLGESEL ÇALIġMA ALANI”
na yönlendirilmiĢtir (Plan 2) .
PLAN 2: FĠLYOS ÇEVRESĠ ve FĠLYOS VADĠSĠ ÇEVRESĠ‟NE ĠLĠġKĠN 1/100 000
ÖLÇEKLĠ ÇDP KARARLARI Kaynak : http://www.cedgm.gov.tr
VI.27. Enerji Üretim Alanları (STR.4)
Enerji üretimine iliĢkin tesisler yapılmadan önce olası Çevresel Etkileri irdelenecek ve
Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) süreci tamamlanacaktır. Bu kapsamda, kurum ve
kuruluĢların uygun görüĢlerinin alınması ve mütabakatı zorunludur. KurulmuĢ/kurulacak
tesislerde, ilgili mevzuat çerçevesinde çevresel tüm önlemlerin alınması zorunludur (yage S.
48).
AMASRA TARLAAĞZI ĠÇĠN HAZIRLANAN “ÇEVRESEL ETKĠ DEĞERLENDĠRME
RAPORU” ASLINDA FĠLYOS VADĠSĠ ĠÇĠN HAZIRLANMALIYDI2. ĠMAR HUKUKUNA
GÖRE BĠR ALT ÖLÇEKLĠ PLAN KARARI (1/25 000, 1/5000, 1/1000) ANCAK, ÜST
ÖLÇEKLĠ PLAN KARARI DOĞRULTUSUNDA HAZIRLANABĠLĠR (Burada üst ölçek 1/100
000’dir)
Yani, ANAYASA niteliğinde Üst Ölçekli bir Plan olan 1/100 000 Ölçekli Zonguldak Bartın
Karabük Planlama Bölgesi Çevre Düzeni Planı‟nda TERMĠK SANTRAL bulunmamaktadır ve
buna iliĢkin itirazlar da Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından reddedilmiĢtir. Buna rağmen
hazırlanan “ÇED Raporu” nun hukuken geçerliliği bulunmamaktadır.
2
http://www.cedgm.gov.tr/cedsureci/ced_basvuru_dosyasi/458_ptd.pdf
4
VI.27.1. Enerji Üretimi (Termik)
VI.27.1.1. Termik Santrallerde ileri teknoloji kullanılacaktır. Çevreyi koruyacak önlemler
alınacaktır. Bu yönde kararlar için Havza Yönetim Birimi, Ekonomik Kalkınma Ajansı (EKA),
Valilikler ile ağır sanayi ve enerji sektörleri iĢbirliği ve eĢgüdüm içinde çalıĢacaklardır (yage
S. 48).
V.31. PLANLAMA BÖLGESĠNDEKĠ AĞIR SANAYĠLERĠN FĠLYOS YATIRIM HAVZASI‟NA
YÖNLENDĠRĠLMESĠ SAĞLANACAKTIR. (STR.1) (PLAN 2) Ancak, planlama bölgesinin
fiziki/ekonomik yapısı ve Yatırım Havzası‟nda bulunan Filyos Serbest Bölgesi‟nin statüsü
gereği yer seçimi olanağının bulunmadığı durumlarda;
- Demir-çelik Sanayi, diğer Sanayi Alanları veya Organize Sanayi
Bölgelerinde yer alabilir.
- Termik Santrallerde; yatırımcılar / yatırımcı kurumlar faaliyete iliĢkin alternatifli yer
seçimini bu plan kapsamında, bölgede yaratacağı sosyal, ekonomik ve mekansal
değiĢimleri de göz önünde bulundurarak yapacaktır.
-
Yatırımcılar / yatırımcı kurumlar yer seçimini ilgili kurum ve kuruluĢların görüĢlerini
alarak bu plan kapsamında değerlendirilmek üzere Bakanlığa iletir. Bu doğrultuda alt
ölçekli plan ve çevresel etki değerlendirmesi çalıĢmaları birlikte yürütülür. Onaylanan
planlar sayısal ortamda koordinatlı olarak, veri tabanına iĢlenmek üzere, Bakanlığa
gönderilir (yage S. 23).
Alternatifler tartıĢılmadığı gibi tek alternatifmiĢ gibi, Amasra Tarlaağzı sürekli gündemde
tutulmaktadır. Bunda kömürün Amasra‟dan çıkarılmasının ve taĢıma maliyetinin minimize
edilmesinin düĢünüldüğü açıktır. Ancak ÇEVRESEL MALĠYET / KAMUSAL MALĠYET göz
ardı edilmektedir.
3. Termik Santrallerin Doğal Çevre ve Peyzaj Üzerine Etkileri:
Bir termik santral bulunduğu yerin coğrafyasına nasıl zarar verir ? Havayı nasıl kirletir?
Ġnsanları nasıl zehirler? Bunu görmek için alternatif çok aslında Türkiye‟de. Ama hem termik
santralin hem de kömürün verdiği zararları bir arada görmek istiyorsanız, Ģüphesiz ki
gitmeniz gereken ilk yerlerden biridir Soma. Çünkü hem kömür madenleri hem de termik
santral bu Ģirin ilçeyi, bırakın yaĢamayı, nefes bile alınamayacak bir yer haline getiriyor3.
Tarlaağzı‟na yapılacak bir termik santral Amasra ve Bartın‟ın insan sağlığını tehdit ederek
bölgedeki doğa ve kültürel turizm olgusuna büyük bir darbe indirecektir. Bütün dünyada
yasaklanmakta olan termik santral atıkları ile su, toprak ve hava kaynaklarını kirletmekle
kalmayacak, orman varlığını, deniz su ekolojik ortamını yok edebilecek, ekolojik bakımdan
hassas bir bölge olan “Kastamonu-Küre Dağları Milli Parkı”nı da etkisi altına alacaktır.
Projenin inĢaat döneminde yapıların yapılacağı bölgeler ile açık kül depolama alanı ve
liman alanında göstermeye baĢlayacak olan peyzaj karakteri, iĢletme döneminde bazı
ünitelerde geri dönüĢümü olmayacak biçimde farklılıklara uğrayacaktır.
TARLAĞAZI Proje alanında, doğal çevre ve peyzaj değiĢimine neden olabilecek baĢlıca
sebepler Ģu Ģekilde sıralanmaktadır:
· Tahrip olan ve bu tahrip sonucunda değiĢen yüzey örtüsü,
· Ortadan kaldırılacak olan bitki örtüsü,
· ĠnĢa edilecek üniteler / kullanımlar,
· Arazi desenindeki / kullanımındaki değiĢim,
· Kazı - dolgu çalıĢmaları sonucunda değiĢen topografya,
3
http://www.yesildunyagazetesi.com/245_Komurun-pencesinde-kivranan-sehir--Soma.html
5
Doğal ve fiziksel anlamda gerçekleĢecek en büyük değiĢim liman kıyısı, santral alanı,
regülatör, iletim yapısı, yükleme havuzları, cebri borular ve santral ünitelerinin yerleĢim
yerlerinde yaĢanacaktır.
Bu noktalarda doğal bitki örtüsü tahrip olurken, ekosistemdeki denge, müdahaleler
sonucunda geçici olarak aksaklıklara uğrayacaktır.
6
Kömürün pençesinde kıvranan Ģehir: Soma
TÜRKĠYE
11/02/2010 / 22:50
Bir termik santral bulunduğu yerin coğrafyasına nasıl
zarar verir ? Havayı nasıl kirletir? Ġnsanları nasıl zehirler?
Bunu görmek için alternatif çok aslında Türkiye’de. Ama
hem termik santralin hem de kömürün verdiği zararları bir
arada görmek istiyorsanız, Ģüphesiz ki gitmeniz gereken
ilk yerlerden biridir Soma. Çünkü hem kömür madenleri
hem de termik santral bu Ģirin ilçeyi, bırakın yaĢamayı,
nefes bile alınamayacak bir yer haline getiriyor.
Ayhan ORHAN___
HABER MERKEZĠ
Soma‟da yaĢanılan çevre felaketini yıllardır biliyor, duyuyorduk aslında. YeĢil Dünya
Gazetesi yayın hayatına baĢladıktan sonra, gerçekleri bir de kendi gözümüzle görelim,
konuyu yeniden kamuoyu gündemine getirelim istedik. Bunun için Soma‟ya hareket ettik.
Ġlçenin her tarafı ya gri ya siyah
Soma‟ya vardığımızda saat 15.00 civarıydı. Bizi önce termik santralin dumanı hiç eksik
olmayan ince uzun bacaları karĢıladı. GiriĢte birkaç kare fotoğraf çektikten sonra Ģehrin
merkezine doğru yolumuza devam ettik.
Birkaç kilometre sonra Soma‟nın giriĢindeydik. Ġlçenin ilk evlerini gördüğümüz anda, yaĢanan
drama ve çevre felaketine tanıklık etmeye baĢladık. Bakımsız yollar, çarpık bir ĢehirleĢme ve
ilçenin üzerine çökmüĢ kesif bir gri duman karĢıladı bizi. Buranın bir kömür Ģehri olduğu her
halinden belli oluyordu. Kömür taĢıyan kamyonlardan ya da yol kenarındaki depolardan
yükselen kömür tozları, ilçenin caddelerine, sokaklarına bulaĢmıĢtı.
Soma’da nefes almak zor
Ġlçede yaĢanan sıkıntılar konusunda bilgi almak üzere, ilk durağımız Ġstasyon Mahallesi
muhtarlığı oldu. Çünkü Muhtar Ġbrahim Ġlhan ilçenin yaĢadığı çevre sorunlarıyla en çok
ilgilenen kiĢilerden biri. Bunu cesurca gündeme getirip kamuoyu oluĢturmaya çalıĢıyor.Bu
nedenle kendisini ziyaret edip, yaĢananları bir de onun ağzından duymak istedik.
Muhtarlık binasının önünde durup araçtan indiğimizde, ilk yaĢadığımız Ģey genzimizi yakan
kesif bir duman kokusuydu. Ciğerlerimize çektiğimiz o kirli hava, Soma‟da yaĢanan çevre
felaketinin boyutlarını da gözler önüne seriyordu. Öyle ki, bu kötü kokuyu ilçenin hemen
hemen her tarafından almanız mümkün. Ciğerlerinize resmen kömür tozu çektiğinizi
hissediyorsunuz Soma‟da
“Halk hastanelerden çıkmıyor”
7
Ġbrahim Ġlhan yıllardan beridir Soma‟da muhtarlık yapıyor. Ġlçede sevilen, sayılan, güvenilen
biri. „Çevre kirliliği‟ deyince, sanki eski ve derin bir yarasına parmak basmıĢçasına iç çekiyor
ve baĢlıyor anlatmaya;
“ Bu santral buraya yapılana kadar, Soma cennet gibi bir yermiĢ. Ormanı yeĢil, havası mavi,
suları berrak bir cennetmiĢ. Ne zaman ki santral yapıldı, o zaman cehenneme döndü
buraları. Artık ormanlarımız gri, sularımız siyah. Gökyüzünü ise görmek çok zor. Soma‟da
çok büyük sıkıntılar yaĢıyoruz. Özellikle A ünitesi denilen eski santralin bacasından adeta
zehir yayılıyor etrafa. Defalarca uyardık. Tedbir alacaklarını söylediler ama yapmadılar.
Geceleri yükselen duman yüzünden her taraf gri renge dönüĢüyor. Gece astığımız çamaĢırı,
sabah kirden siyahlaĢmıĢ halde buluyoruz. Kısacası, hem kömür ocakları hem de santral
yüzünden burada hava ve çevre kirliliği yaĢanıyor.”
Muhtar Ġlhan‟ın anlattığı bir baĢka olay ise, felaketin sonuçlarını özetlemeye yetiyor aslında;
“Halk hasta. Solunum yolları rahatsızlığı yaĢayan çok insan var Soma‟da. Hatta bir çok kiĢi
akciğer kanserine yakalanıp öldü buralarda. Ġzmir yakın olduğu için, genelde hastalarımız
oradaki hastanelere gider. Doktor, gelen hastamızı muayene ettikten sonra, kimliğine bile
bakmadan sorar „Sen Somalı‟mısın‟ diye. Çünkü bir termik santralin insan sağlığında yol
açtığı her türlü zararı ve sebep olduğu hastalıkları bulmak mümkün Somalılar‟da”
Ġkinci durağımız, santralin hemen yanıbaĢındaki Zafer Mahallesi. Mahalle Muhtarı Hüseyin
Balkan da termik santralin rehabilite edilmesi için savaĢ verenlerden. Santralin ilçeye
istihdam sağladığını ancak bunun, yol açtığı çevre tahribatına göz yummak için gerekçe
olamayacağını söyleyen Balkan, 2007 yılında bacalara takılan filtrelerin, sorunu çözmeye
yetmediğinin altını çiziyor;
“ Üç yıl önce evlerimizin üzerine kül ve pislik yağıyordu. Filtrelerin takılmasının ardından
sorun biraz çözülür gibi oldu. Ama küçük bacalarda hala filtre yok. Biz bunlara da bir an önce
filtre takılmasını istiyoruz. Mahallemizin doğusundan sulu kül boruları geçiyor. Bu kül daha
sonra 1 kilometre yukarıdaki Ayıtlı Barajı‟na dökülüyor. Santralin suları buradan da dereye
veriliyor. Özellikle yağıĢlı havalarda, derenin taĢmasıyla birlikte evler ve iĢyerleri, bu pis
sularla doluyor. Gereken yerlere baĢvurular yaptık. Sorunun bir an önce çözülmesini
bekliyoruz.”
Dere yatağı kömür deposu gibi
Ġlçenin bir diğer sorunu da kömür ocakları. Bir kömür ocağının, bulunduğu yerleĢim birimine
verdiği vereceği bütün tahribatlar fazlasıyla var Soma‟da. Bunu en net Ģekliyle görmek üzere,
ilçenin içinden geçen dereye gidiyoruz. Kömür ocakları ve depolarından gelen sular, arıtıma
tabi tutulmadan dereye veriliyor. Bunlar, genelde kömürlerin yıkandığı sular olduğu için, suya
karıĢan kömür tozları dere kenarında 30 santimetre kalınlığında tabakalar oluĢturmuĢ. Dere
yatağı adeta kömür deposu gibi. Dereden etrafa yayılan pis koku ve simsiyah sular da
cabası.
Çevredeki bir kömür iĢletmesine, suları arıtıp posaları kullandıkları için çevre ödülü verildiğini
duyunca gülümseyip geçiyoruz. Bu ülkede birilerine çevre ödülü vermek bu kadar kolay
olmasa gerek.
Maden toprağından yapay tepe
Kömür ocakları, ilçenin coğrafi Ģeklini değiĢtirmiĢ resmen. Ocaklardan çıkan toprak,
yakındaki tepelere döküle döküle, ortaya ihtiĢamlı bir tepe çıkmıĢ. Burayı önce dağın bir
uzantısı zannediyoruz. Ama rengi daha açık. Sorduğumuzda aldığımız bu cevap bizi ĢaĢkına
çeviriyor. ĠĢin daha da vahim tarafı, bu yapay tepenin altında yerleĢim yeri var. Olası bir
toprak kayması, Soma‟da büyük bir felakete yol açacak. Yetkililer ise bu tepeye karĢı
duyarsız. Her geçen gün biraz daha yükselen bu felakete „dur‟ diyen yok.
8
9