Anadolu Üniversitesi İleri Teknolojiler Araştırma Birimi Biyoteknoloji Bilim Dalı BİYOTEKNOLOJİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI Araş.Gör. Handan Açelya AKDAMAR BİYOTEKNOLOJİ? ? BİYOTEKNOLOJİ Bitki ve hayvanları geliştirmek, ürünlerin kalitesini arttırmak ya da özel kullanımlar için mikroorganizmaları geliştirmek amacıyla canlı organizmaların kullanıldığı teknolojileri içeren disiplinler arası bir bilim dalıdır. Canlıların iyileştirilmesi ya da endüstriyel kullanımına yönelik ürünler geliştirilmesini, modern teknolojinin doğa bilimlerine uygulanmasını kapsar. BİYOTEKNOLOJİ NEDİR? Amino asit, Deterjan reaktifi için Enzim, Restriksiyon Enzimler Kimya DNA Zinciri ve Protein Analizleri Biyoçip için Software Biyobilgisayar Bilgi Elektronik Biyosensör İnsan İnsülini İnterferon Makine Tıp DNA Zincir Analiz Cihazları Nanoteknoloji Transjenik Tahıl ve Sebzeler ( mısır, domates ) Ziraat-Gıda Çevre Trikloroetilenin Parçalanması Biyoteknoloji Konuları • • • • • • • • Fermantasyon Seçici dölleme Antibiyotikler Gen klonlama Gen mühendisliği Rekombinant DNA teknolojisi Biyoinformatik Proteomiks BİYOTEKNOLOJİNİN UYGULAMA ALANLARI •Kimya Endüstrisi •Tarım, Ormancılık, Hayvancılık ve Su Ürünleri •Gıda Endüstrisi •Çevre ve Enerji Biyoteknolojisi •Sağlık Sektörü •Malzeme Endüstrisi •Biyoteknoloji Destekleyici Endüstri Kimya Endüstrisi • • • • • • • Proteinler, Amino asitler, Enzimler, Organik asitler, Çözücüler, Pestisitler, Çeşitli polimerler gibi bazı kimyasal maddelerin üretimi Tarım, Ormancılık, Hayvancılık ve Su Ürünleri • Sebze ve meyve tohumlarının kalite iyileştirilmesi • Yüksek verimli hayvan ve bitki türlerinin eldesi (GMO) • Balık aşısı ve hormonları • Ekonomik önemi olan bitki ve hayvanların genetik özelliklerinin belirlenmesi,gen bankalarının kurulması Gıda Endüstrisi • Yiyecek ve içecek maddelerinin üretimi, • Fermente gıda maddelerinin üretiminde kullanılan başlatıcı kültürlerin tanımlanması, geliştirilmesi. Çevre ve Enerji Biyoteknolojisi • Alternatif enerji üretim teknolojileri ile temiz enerji kaynaklarının (hidrojen gazı, etil alkol v.b.) üretimi. • Doğada parçalanabilen biyopolimerleri üretecek mikroorganizmaların geliştirilmesi. • Bioremeditasyon. Biyoteknolojiyi Destekleyici Endüstri Biyokimya ve moleküler biyolojik teknikler için cihazlar, reaktifler ve biyolojik sistemlerle uyumlu malzemelerin üretimi. Sağlık Sektörü • Aşı ve farmasötik gibi yüksek değerli proteinlerin tedavi ve tanı amaçlı üretimi, geliştirilmesi • Hücre kültürü, genom analizleri • Gen terapi Sağlık Sektörü • Biyomedikal görüntüleme sistemlerinin geliştirilmesi • Hastalıkların fizyolojik kökeninin saptanması • Protez ve yapay organ üretimi • İnsan yaşam kalitesini arttırıcı ve sağlığını koruyucu yeni teknolojik ürünlerin oluşturulması Malzeme Endüstrisi • • • • • • Biyobozunur ve biyoinert sentetik polimerler Biyosensörler İlaç taşıyıcı sistemler Yapay deri DNA çipleri İmplant polimerler Tanı Merkezleri • Adli Tıp • DNA parmakizi • Hastalık DNA tanısı • Türe Özgü Kimlik BİYOTEKNOLOJİNİN TARİHÇESİ VE DÜNYADAKİ ÖNEMİ • İlk lisansüstü eğitim programlarına ABD’de 1947 yılında ve İngiltere’de 1958 yılında başlanmıştır. • AB’nin Altıncı Çerçeve Programının toplam 17.5 milyar €’luk bütçesinin 2.3 milyar €’luk kısmını biyoteknoloji oluşturmuştur. • Günümüzde pek çok gelişmiş ve gelişmekte olan ülke lisans ve lisansüstü biyoteknoloji diploması vermektedir. • Şu anda yaklaşık 200 hastalık için piyasada 300’den fazla biyoteknolojik ilaç var. TÜRKİYE’DEKİ DURUM • VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planında Biyoteknoloji, bilim ve teknolojiyi geliştirme çerçevesindeki temel amaçlar arasında kabul edilmiştir. • 1986 yılında Biyoteknoloji Derneği kurulmuştur. • Şu anda toplam 6 üniversitede yüksek lisans ve doktora programları yürütülmektedir. ANADOLU ÜNİVERSİTESİNDE BİYOTEKNOLOJİ YÜKSEK LİSANS PROGRAMI Biyoteknoloji Yüksek Lisans programı kabul önkoşulları • Tercihen, fen, mühendislik, eczacılık ve tıp alanlarının herhangi bir bölümünden bir lisans diplomasına sahip olmak, • Anadolu Üniversitesi Lisansüstü Eğitim-Öğretim ve Sınav Yönetmeliği’ ne göre öğrenci olarak kabul edilebilmek için gerekli şartları sağlamak Biyoteknoloji Yüksek Lisans programı kabul önkoşulları • En az 2.40/4.00 (60/100) lisans not ortalamasına sahip olmak, • (LES) başvurduğu programın puan türünde en az 50 standart puan almak, • KPDS, ÜDS, TOEFL ya da IELTS sınavlarından birinden en az 50 veya eşdeğeri puan almak gerekir. • Adayların başarı notu 1.25 ile çarpılan LES puanının % 50’si, lisans ortalamasının % 30’u ve yabancı dil puanının % 20’si alınarak hesaplanır. Programın Amacı • Biyoteknolojiyi kullanarak yeni ürün üretimi • Hizmet ve tanı teknolojilerinin geliştirilmesi için araştırma altyapısının oluşturulması • Biyoteknoloji araştırmaları için gerekli araştırmacı-üretici yetiştirmek • Üniversite-sanayi işbirliğiyle sanayide AR-GE desteğinde yeni yapılanmaların oluşması için biyoteknoloji parkı atmosferini oluşturmak Program kapsamında verilecek dersler • • • • • • • • • Biometry İleri Biyokimya Temel Biyoinformatik Alternatif Tedavi yöntemleri Atıkların Arıtımı için Anaerobik Biyoteknoloji Bitki Kimyası Analiz ve Araştırma teknikleri Çevre Kalitesinin İzlenmesine Biyomonitorlama ve teknikleri Doğal Bileşiklerin Yapı Tayininde UV ve IR Spektrofotometrisi Doğal Bileşiklerin Yapı Tayininde Kütle Spektrometrisi • • • • • • • • • • • Deneysel Farmakoloji Doğal Bileşiklerin ayrılmasında kromatografik teknikler Ekolojik planlama ve tasarım Farmakobiyoteknoloji Gıda teknolojisinde fiziksel işlemler İlaç tasarlama ve uygulama İleri toksikoloji İleri Farmakognozi I-II İleri Moleküler Genetik İleri polimer kimyası İmmünoloji Program kapsamında verilecek dersler • • • • • • • • • İstatiksel termodinamik Kök hücre biyolojisi Moleküler biyoloji tekniklerinin Farmokolojiye uygulanması Mikrobiyal enzimler ve biyoteknoloji Mikrobiyal fizyoloji Modern biyoteknoloji Mühendislik sistemlerinin ekonomik analizi Moleküler taksonomi Moleküler genetik yöntemler • • • • • • • • Reseptör, Sinyal Transdüksiyonu ve İlaç etkisi Rekombinant DNA teknolojisi Süperkritik Akışkanlar Seramik sensörler Taramalı Elektron mikroskobu ve mikroanaliz teknikleri Uygulamalı Matemetik I-II Yakıt ve Enerji Yeni ve yenilenebilir Enerji kaynakları Programın Uygulanması Süresince Kullanılabilecek Laboratuvar İmkanları Eczacılık Fakültesi Temel Eczacılık Bilimleri Bölümü •İnverted Mikroskop • Mikrobiyolojik steril kabin •Yatay DNA jel Elektroforezi •Polarograf •Dikey Protein Jel Elektroforezi •HPLC •Transfer Ünitesi •Kapiller Elektroforez •Spektrofotometre •Koloni sayıcı Programın Uygulanması Süresince Kullanılabilecek Laboratuvar İmkanları • Eczacılık Teknoloji Bölümü •Partikül boyut ve dağılım cihazı •Diferansiyel taramalı kalorimetre •Yüksek Basınçlı Homozenizatör •Jel Elektroforez ve Dökümantasyon Sistemi Dikey Jel Elektroforez Tankı Programın Uygulanması Süresince Kullanılabilecek Laboratuvar İmkanları • Eczacılık Meslek Bilimleri Bölümü •İzole organ banyosu •Tail-flick/ Hot-plate •Aktivite kafesi/Rota-rod •Metabolik kafes •Kan basıncı ölçüm cihazı •Solunum ventilatör •Plethysmometre •FTIR İzole organ banyosu Programın Uygulanması Süresince Kullanılabilecek Laboratuvar İmkanları • Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi •Optik Mikroskop •Isı Mikroskobu •Civalı Porozimetre •TEM •SEM •Mikrosertlik ölçüm cihazı •Viskozimetre SEM ZEİSS SUPRA50VP Programın Uygulanması Süresince Kullanılabilecek Laboratuvar İmkanları • Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi •Gaz piknometresi •Tane boyutu analiz cihazı •Numune kesme işlemi için diskler •Renk spektrometresi ve parlaklık ölçüm cihazı •Kalıplama malzemeleri •X-ışını kırınım cihazı (XRD) •Fotonik sensör •TG- DSC ünitesi •Çok amaçlı sentezleme ünitesi •Dilatometre •Osiloskop Programın Uygulanması Süresince Kullanılabilecek Laboratuvar İmkanları • Fen Fakültesi •HPLC •Homojenizatör •PCR •UV transilluminatör •Fermentör •Porometre •BOD cihazı •Ultra mikroplate reader •Jel görüntüleme sistemi •Hücre sayıcı •Ultrasonik sonikatör •Steril kabin •Karbondioksit etüvü •İnverted mikroskop •DNA sekans sistemi •Fluoresans mikroskop Programın Uygulanması Süresince Kullanılabilecek Laboratuvar İmkanları • Fen Fakültesi •Elementel analiz cihazı •Atomik absorbsiyon spektrofotometresi •UV spektrofotometre •İyon kromatografi •Gaz kromatografi •Polarimetre •İletkenlik ölçümü HPLC Programın Uygulanması Süresince Kullanılabilecek Laboratuvar İmkanları • Bitki İlaç ve Bilimsel Araştırmalar Merkezi (BİBAM) •İzole organ banyosu •Tail-flick/ Hot-plate •Aktivite kafesi/Rota-rod •Metabolik kafes •Kan basıncı ölçüm cihazı •Solunum ventilatör •Plethysmometre •FTIR •Gaz kromatografisi •GC-MS •GC-FT/IR •UV •HPLC Programın Uygulanması Süresince Kullanılabilecek Laboratuvar İmkanları • Bitki İlaç ve Bilimsel Araştırmalar Merkezi (BİBAM) •NMR •pH metre •Refraktometre •Distilasyon Apareyi •Clevenger Apareyi •Perkin Elmer Optima •Volumetrik Nem miktarı Apareyi •Soxhlet Apareyi •Rotary Evaporatör Cihazı Programın Uygulanması Süresince Kullanılabilecek Laboratuvar İmkanları • Çevre Sorunları Araştırma Uygulama Merkezi •Flamefotometre •Bacagazı ölçüm cihazı •Partikül boyut analiz cihazı •Atık su analiz fotometresi