uluslararası doğrudan yatırım verileri bülteni

T.C.
BAŞBAKANLIK
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI
ULUSLARARASI
DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
Eylül 2010
YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İÇİNDEKİLER
Sayfa no
Tablolar Listesi
ii
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
1
-2010 Yılı Temmuz Ayı Gelişmeleri
1
-2010 Yılı Ocak-Temmuz Dönemi Gelişmeleri
3
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
5
-2010 Yılı Temmuz Ayı Gelişmeleri
5
-2010 Yılı Ocak-Temmuz Dönemi Gelişmeleri
5
-Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
7
3) Yatırım Projeleri
11
4) Ek Tablolar
12
i
TABLOLAR
Sayfa no
Tablo-1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri-2010 Aylık
1
Tablo-2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı -2010 Aylık
2
Tablo-3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -2010 Aylık
2
Tablo-4:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri- (2009-2010 Temmuz )
3
Tablo-5:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı - (2009-2010
Temmuz)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -(2009-2010
Temmuz)
Tablo-6:
4
4
Tablo-7:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2009-2010 Aylık)
5
Tablo-8:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2009-2010 Temmuz)
5
Tablo-9:
Tablo-10:
Tablo-11:
Tablo-12:
Tablo-13:
Tablo-14:
Tablo-15:
Tablo-16:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2009-2010 Temmuz )
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre
Dağılımı - (2009-2010 Temmuz)
Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (20092010 Temmuz)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Ülkelere Göre Dağılımı - (20092010 Temmuz)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre
Dağılımı (1954-2010 Temmuz)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri – (2010
Aylık)
6
7
7
8
9
10
10
11
Tablo-ek1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
13
Tablo-ek2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
14
Tablo-ek3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
15
Tablo-ek4:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2009 – 2010 Temmuz)
16
Tablo-ek5:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
17
Tablo-ek6:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
18
Tablo-ek7:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -(2005 2010 Temmuz)
19
ii
ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi1
2010 Yılı Temmuz Ayı Gelişmeleri
2010 yılı Temmuz ayında 1.118 milyon ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan
yatırım girişi (fiili giriş/net) gerçekleşmiştir. (Tablo-1)
Tablo 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri – 2010Aylık
(Milyon $)
Ocak
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
422
488
521
830
430
578
1.118
272
336
317
566
122
234
815
263
309
295
434
131
249
799
Giriş
264
310
296
436
135
250
799
Çıkış
Sermaye (Net)
-1
-1
-1
-2
-4
-1
0
Diğer Sermaye*
9
27
22
132
-9
-15
16
Gayrimenkul (Net)
150
152
204
264
308
344
303
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler Kaynak : T.C.Merkez Bankası
1
Uluslararası doğrudan yatırım girişi, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’na göre Türkiye’de faaliyette
bulunan şirketlerin yurtdışından yaptıkları, TCMB ödemeler dengesi istatistiklerinde sermaye ve diğer sermaye olarak
sınıflandırılan kalemlere ilişkin transferlerin net tutarı ile yabancıların gayrimenkul edinimlerine istinaden transfer
edilen tutarı içermektedir.
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Uluslararası yatırımcıların Türkiye’deki yeni veya mevcut şirketleri ile iştirak ettikleri yerli
sermayeli şirketlerdeki ortaklık paylarına ilişkin transferleri içeren sermaye girişi, 2010 Temmuz
ayında 799 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir. Sermaye girişinin; 508 milyon doları
mali aracı kuruluşların faaliyetlerinden gelmiştir (Tablo-2).
Tablo 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı (2010 Aylık)
(Milyon $)
Sektörler
Ocak
Tarım, Avcılık ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Şubat
1
0
55
18
1
1
1
1
0
1
13
17
40
28
0
4
52
32
1
16
264
Mart
0
0
2
156
4
2
11
0
4
1
134
18
61
28
0
7
30
6
0
2
310
Nisan
6
0
1
93
3
5
13
4
0
6
62
19
69
24
0
48
17
9
0
10
296
Mayıs
3
0
17
33
8
1
1
1
0
1
21
311
16
12
1
5
18
12
0
8
436
Haziran
4
0
3
37
13
2
3
1
3
1
14
18
12
17
0
1
31
10
0
2
135
Temmuz
0
0
3
38
3
2
0
0
5
11
17
41
6
58
6
4
59
9
0
26
250
0
0
2
80
1
26
25
2
0
2
24
52
89
14
1
27
508
7
2
17
799
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
799 milyon dolar olan nakit sermaye girişinin; 559 milyon dolarlık bölümü AB ülkeleri
kaynaklıdır (Tablo-3).
Tablo 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -2010 Aylık
(Milyon $)
Ülke
AB Ülkeleri
Almanya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak
169
7
17
72
8
4
61
3
0
4
54
0
34
33
32
1
1
0
264
Şubat
258
12
135
17
36
2
56
12
0
21
0
0
19
12
7
2
7
1
310
Geçici Veriler, Kaynak : T.C. Merkez Bankası
2
Mart
248
18
49
17
69
2
93
8
0
8
0
0
32
22
13
4
10
0
296
Nisan
396
16
19
12
6
2
341
21
0
6
0
0
13
12
11
1
1
0
436
Mayıs
88
13
15
15
13
3
29
4
0
16
0
0
27
20
19
0
8
0
135
Haziran
166
44
1
40
2
6
73
2
0
65
0
4
13
12
9
3
1
0
250
Temmuz
559
67
17
21
21
5
428
0
0
76
0
0
164
164
163
1
0
0
799
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Temmuz Dönemi Gelişmeleri
2010 yılı Ocak-Temmuz döneminde net doğrudan uluslararası yatırım girişi (fiili giriş),
4.387 milyon ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. (Tablo4).
Uluslararası doğrudan yatırım girişleri kaleminde yer alan sermaye girişi 2010 yılının ilk
yedi ayında toplam 2.490 milyon ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo-4).
Tablo 4 : Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri - (2009 -2010/Temmuz)
(Milyon $)
Ocak-Temmuz
%Değişim
2009
2010
4.996
4.387
-12,2
4.089
2.662
-34,9
3.822
2.480
-35,1
Giriş
3.833
2.490
-35,0
Çıkış
-11
-10
--
267
182
-31,8
907
1.725
90,2
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
Diğer Sermaye*
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
3
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Temmuz döneminde 2.490 milyon ABD Doları olan uluslararası doğrudan
yatırım girişinin 715 milyon doları mali aracı kuruluşların faaliyetlerinden kaynaklanmıştır (Tablo
5).
T ablo 5- U lus larara s ı D oğrud an Y atırım G irişle rinin S ektö rlere Gö re Da ğılım ı ( 2009-2010/T em m uz)
(M ily o n $)
O c ak-T em mu z
Sektörler
2 009
T ar ım , A v cılık ve Or m ancılık
B alıkçılık
M a d encilik v e T a şocak çılığ ı
İ m alat S anay ii
G ıd a Ürü n leri, İ çe cek v e T ütü n İm a latı
T e kstil Ü rü n leri İm ala tı
K im yas al M a dd e ve Ür ün lerin İm a la tı
B .Y. S . M a k in e ve T e çhiza t İm a latı
E lek trik li O p tik A letle r İ m ala tı
M oto rlu K ara Ta şıtı , R ö m o rk ve Y ar ı- R ö mo rk İm a la tı
D iğ er İ ma lat
E le k tr ik, G az ve Su
İ nşaa t
T op tan ve Per ake n de T ica r et,
O teller ve L ok a n talar
U laş tır m a, H a b erleşm e v e D ep ola m a Hiz m etle r i
M a li Ar a cı Ku r uluş la r ın F aa liy etleri
G ayr im en k ul K ira lam a v e İ ş F aaliyetleri
S ağlık İ şle ri v e S os ya l H iz m etle r
D iğer T o p lum sa l, So sy al ve Kişisel H iz m et F a aliyetle ri
T o pla m
23
1
45
1 .0 94
94
45
3 06
1 91
48
52
3 58
1 .4 75
1 13
2 54
7
1 18
2 84
3 82
4
33
3 .8 33
20 10
14
0
83
45 5
33
39
54
9
12
23
28 5
47 6
29 3
18 1
8
96
71 5
85
3
81
2.49 0
Geç ici V erile r, K ay na k : T.C.Mer ke z Ba n ka sı
2010 yılı Ocak-Temmuz
döneminde nakit sermaye girişinin %75,7’i AB ülkeleri
kaynaklıdır (Tablo 6).
Tablo 6- Uluslararası Doğrudan Yatırım G irişle rinin Ülkelere Göre Dağılım ı -(2009-2010/T emmuz)
( M ilyon $)
Ocak-Temmu z
Ülkeler
2009
A B Ü lkeleri
Alm anya
Fr ansa
H ollanda
İ ngiltere
İ talya
D iğer AB Ülkeler i
D iğer Avrupa Ü lkeleri (AB Hariç)
A frika Ü lkeleri
A .B .D .
K anada
O rta -Güney A merika ve K arayipler
A sya
Y akın ve O rta D oğu Ü lkeleri
K örfez Ü lkeleri
D iğer Yakın ve O rtadoğu Ülkeler i
D iğer A sya Ü lkeleri
D iğer Ü lkeler
T oplam
2010
3.204
284
597
435
118
224
1.546
183
0
156
0
10
268
171
65
66
97
12
3.833
1.884
177
253
194
155
24
1.081
50
0
196
54
4
302
274
254
12
28
0
2.490
Geçici Veriler, Kaynak : T.C. Merkez Bankası
4
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
2010 Yılı Temmuz Ayı Gelişmeleri
2010 yılı Temmuz ayında 53 adet uluslararası sermayeli şirket kurulmuş olup, 18 adet yerli
sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 7).
Tablo 7- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2009-2010 Aylık)
( Şirket Sayısı)
2009
2010(Ocak-Temmuz)
% Değişim
Yeni
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Toplam
İştirak
184
174
189
166
179
234
205
213
179
207
200
208
2.338
45
46
57
44
49
55
45
46
45
49
40
64
585
Şube
8
3
2
2
7
9
6
4
4
1
10
8
64
Toplam
Yeni
İştirak
200
200
251
220
236
176
52
-----1.335
237
223
248
212
235
298
256
263
228
257
250
280
2.987
44
46
42
43
47
38
18
-----278
Şube
Toplam
5
7
9
6
3
5
1
-----36
249
253
302
269
286
219
71
-----1.649
5,1
13,5
21,8
26,9
21,7
-26,5
-72,3
-------
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
2010 yılı Ocak-Temmuz Dönemi Gelişmeleri
2010 yılı Temmuz ayı sonu itibariyle 1.371 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 278 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir
(Tablo 8).
T ablo 8- K uruluş T ürlerine Göre U lus lararası Serm ayeli Şirketler - (2009 - 2010/Temmuz )
( Şirket Say ıs ı)
Ocak -Temm uz
% D eğişim
2009
Yeni
İştirak
Şube
To plam
2010
1.331
1.3 35
0,3
341
2 78
-18,5
37
36
-2,7
1.709
1.6 49
-3,5
Geçici Veriler, Kay nak: Hazine M üsteşarlığı
5
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Temmuz döneminde; 1.649 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan
ve perakende ticaret sektörü olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ile imalat sanayi
sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 9). İmalat sanayiinde faaliyette bulunan
uluslararası sermayeli şirketlerde gıda ürünleri, içecek ve tütün imalatı birinci sırada yer alırken,
bunu kimyasal madde ve ürünleri imalatı ile makine ve teçhizat imalatı izlemektedir.
2010 yılı Ocak-Temmuz döneminde kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 130
adet uluslararası sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştirak gerçekleşmiştir. Bu
şirketlerin 31 adedi imalat sanayinde, 22 adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe, 17 adedi
elektrik, gaz ve su sektöründe faaliyette bulunmaktadır (Tablo 9).
Tablo 9- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı- (2009-2010/Temmuz)
( Şirket Sayısı)
2009
Sektörler
<50.000$
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faa.
Toplam
50.000$ 200.000$
2010 (Ocak-Temmuz)
200.000$ >500.000$
500.000$
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
200.000$ 500.000$
>500.000$
Toplam
30
33
174
24
6
19
9
9
107
76
124
473
82
139
9
292
110
21
26
129
15
6
13
7
5
83
29
125
323
60
92
2
130
42
3
8
40
3
1
3
4
3
26
4
23
82
15
21
3
18
7
6
4
41
7
5
4
4
1
20
23
30
55
17
16
4
36
10
60
71
384
49
18
39
24
18
236
132
302
933
174
268
18
476
169
13
21
98
20
5
11
7
1
54
24
68
260
55
99
0
168
64
5
12
73
19
3
11
4
0
36
14
61
198
32
53
2
65
19
3
1
24
0
2
5
0
0
17
4
9
32
8
11
0
13
10
3
5
31
5
0
8
3
0
15
17
14
22
3
12
1
12
10
24
39
226
44
10
35
14
1
122
59
152
512
98
175
3
258
103
1.542
979
224
242
2.987
870
534
115
130
1.649
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
6
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Temmuz döneminde kurulan 1.649 adet uluslararası sermayeli şirketin, 684
adedi AB ülkeleri, 416 adedi Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 262 adedi ise diğer Avrupa ülkeleri
ortaklı şirketlerdir (Tablo-10).
Tablo 10- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Temmuz)
( Şirket Sayısı)
2009
Ülkeler
<50.000$
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Kuzey Afrika Ülkeleri
Diğer Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Diğer Ülkeler
Toplam
792
283
81
115
313
215
16
14
93
79
14
10
281
66
39
80
96
104
17
1.542
50.000$ 200.000$
2010 (Ocak-Temmuz)
200.000$>500.000$
500.000$
424
161
36
60
167
143
16
13
31
22
9
5
258
65
48
78
67
83
6
979
82
32
10
12
28
41
5
0
14
8
6
0
52
23
9
8
12
29
1
224
125
37
19
18
51
32
2
0
10
7
3
2
48
14
10
7
17
23
0
242
Toplam
<50.000$
1.423
513
146
205
559
431
39
27
148
116
32
17
639
168
106
173
192
239
24
2.987
383
130
43
45
165
139
19
9
43
39
4
4
191
36
16
78
61
71
11
870
50.000$ 200.000$
193
68
24
30
71
90
18
4
14
9
5
1
161
33
27
62
39
51
2
534
200.000$500.000$
>500.000$
42
13
7
6
16
16
2
66
18
8
10
30
17
1
6
4
2
2
38
10
4
12
12
8
1
115
11
10
1
0
26
2
3
9
12
8
1
130
Toplam
684
229
82
91
282
262
40
13
74
62
12
7
416
81
50
161
124
138
15
1.649
Geçici Veriler , Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
2010 yılı Temmuz ayı sonu itibariyle 20.592 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 4.729 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir.
Toplamda 25.321 adet uluslararası sermayeli şirket ülkemizde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 11).
T ab lo 11- Y ıllar İ tib a riyle Ku ru lu ş T ü rlerin e Gö re Uluslararası Serm ayeli Ş irketlerin S ayısı
( Ş ir ke t S ay ısı)
Yıl
Y en i
İş tira k
Ş ub e
T opl am
1 954-2004 ( B irikimli )
6.408
1491
293
8.192
2 005
2.040
459
52
2.551
2 006
2.387
625
63
3.075
2 007
2.823
644
63
3.530
2 008
2.623
647
67
3.337
2 009
2.33 8
58 5
64
2 .987
2 010/T em muz
1.33 5
27 8
36
1 .649
G en el Toplam
19.954
4.729
638
25.321
Geç ici Ve riler, K ay nak : Haz ine Mü steşarlığ ı
7
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
25.321 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere,
imalat sanayi, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri sektörlerinde faaliyette bulundukları
görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde kimyasal
madde ve ürünleri imalatı ile gıda ürünleri, içecek ve tütün imalatı birinci sırada yer alırken, bunu
tekstil ürünleri imalatı izlemektedir (Tablo 12).
Tablo 12- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Temmuz)
( Şirket Sayısı)
(19542010/Temmuz)
Ocak-Temmuz
Sektörler
2009
35
41
226
31
6
22
20
12
135
78
164
517
106
164
14
276
88
1.709
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
8
2010
24
39
226
44
10
35
14
1
122
59
152
512
98
175
3
258
103
1.649
Genel Toplam
393
519
4.356
488
456
488
356
242
2.326
523
2.357
7.552
1.765
2.198
298
4.042
1.318
25.321
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
25.321 adet uluslararası sermayeli firmanın ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise
AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 13.525 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB
ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 4.290 adet firma ile birinci sırayı
alırken, onu İngiltere (2.269 adet) ve Hollanda (1.852 adet) izlemektedir (Tablo 13).
Tablo 13- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı (2009-2010/Temmuz)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Temmuz
(1954-2010/Temmuz)
Ülkeler
2009
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
2010
821
300
72
122
327
245
39
85
70
15
9
363
93
65
88
117
133
20
11
102
14
1.709
684
229
82
91
282
262
53
74
62
12
7
416
81
50
161
124
138
21
8
109
15
1.649
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
9
Genel Toplam
13.525
4.290
1.852
2.269
5.114
3.340
457
1.256
1.083
173
135
4.539
811
724
1.339
1.665
1.773
394
168
1.211
296
25.321
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
25.321 adet uluslararası sermayeli firmanın illere göre dağılımına bakıldığında; İstanbul
ilinin 13.789 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (3.108 adet),
Ankara (1.692 adet) ve İzmir (1.497 adet) illeri takip etmektedir (Tablo 14).
Tablo 14- Uluslararası Sermay eli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre D ağılımı (İlk 10 İl)
Şirket Sayısı
(1954-2010/Temm uz)
İl
İSTA NBUL
13 .789
ANTA LYA
3 .108
ANKA RA
1 .692
İZMİR
1 .497
M UĞ LA
1 .372
BURSA
497
AYDIN
M ERSİN
439
420
KOCA ELİ
297
ADAN A
190
Diğe r İller
2 .020
Toplam
25.321
Geçici Veriler, Kay nak : Hazine Mü steşarlığ ı
İstanbul ilinde faaliyette bulunan 13.789 adet uluslararası sermayeli firmanın başta toptan ve
perakende ticaret (4.875 adet) olmak üzere, imalat sanayi (2.491 adet), gayrimenkul kiralama ve iş
faaliyetleri (2.060 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 15).
Tablo 15- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı (1954-2010/Temmuz)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork, Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
İstanbul
Antalya
Ankara
İzmir
Muğla
100
186
2.491
224
298
322
208
93
1.346
293
843
4.875
578
1.305
254
2.060
804
77
22
192
28
6
17
3
-138
20
597
435
569
310
8
732
146
24
106
240
19
9
13
32
10
157
117
197
467
73
76
8
265
119
54
51
375
59
25
35
34
17
205
32
108
471
76
94
9
161
66
17
9
53
5
5
1
1
-41
1
199
104
283
166
7
488
45
13.789
3.108
1.692
1.497
1.372
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
10
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
3) Yatırım Projeleri2
2010 Temmuz ayında Hazine Müsteşarlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenen 20
adet proje kapsamında yaklaşık 107 milyon ABD doları tutarında yatırım yapılması öngörülmüştür.
Böylece 2010 yılının ilk yedi aylık döneminde belgelendirilen yatırım projesi sayısı 117 adede,
belge kapsamındaki yatırımların tutarı ise 2,4 milyar ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo 16). Söz
konusu yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam yatırım tutarının (2,4 milyar ABD Doları)
%18,7’i uluslararası ortaklar tarafından karşılanacaktır.
Tablo 16- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -2010 Aylık
Ocak
Belge Adedi
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
16
16
13
21
11
20
20
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
158,1
538,7
110,4
251,1
947,1
353,0
107,0
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
237,0
811,2
168,0
376,2
1.448,0
558,0
165,5
6,4
0,2
44,4
18,3
0,9
45,8
67,5
Yabancı Ortak Payı
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
117 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 86 adedi imalat, 22 adedi hizmetler, 4 adedi madencilik
ve taşocakçılığı, 5 adedi ise tarım ve ormancılık sektörlerinde düzenlenmiştir.
2
Uluslararası yatırımcıların, yatırım teşvik mevzuatı kapsamında belgelendirilen Türkiye’deki yatırım projeleri
11
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
EK TABLOLAR
12
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
(Milyon $)
2005
2006
2007
2008
2009
Ocak-Temmuz
2009
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net)
2010
10.031
20.185
22.047
18.269
7.849
4.996
4.387
8.190
17.263
19.121
15.332
6.067
4.089
2.662
8.134
16.982
18.394
14.698
5.920
3.822
2.480
Giriş
8.535
17.639
19.137
14.733
6.002
3.833
2.490
Çıkış
-401
-657
-743
-35
-82
-11
-10
Diğer Sermaye*
56
281
727
634
147
267
182
Gayrimenkul (Net)
1.841
2.922
2.926
2.937
1.782
907
1.725
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
13
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Ocak-Temmuz
Sektörler
Tarım, Avcılık ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2005
5
2
40
785
68
180
174
13
13
106
231
4
80
68
42
3.285
4.018
29
74
103
8.535
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
14
2006
2007
2008
5
1
122
1.866
608
26
601
54
53
63
461
112
222
1.166
23
6.696
6.957
99
265
105
17.639
6
3
337
4.211
766
232
1.109
48
117
70
1.869
568
285
165
33
1.117
11.662
560
177
13
19.137
23
18
152
3.931
1.252
189
200
226
236
77
1.751
1.068
331
2.084
24
170
6.069
656
149
58
14.733
2009
42
1
213
1.713
214
78
339
223
58
233
568
1.727
266
404
48
382
497
559
101
49
6.002
2009
23
1
45
1.094
94
45
306
191
48
52
358
1.475
113
254
7
118
284
382
4
33
3.833
2010
14
0
83
455
33
39
54
9
12
23
285
476
293
181
8
96
715
85
3
81
2.490
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Ocak-Temmuz
Ülke
2005
2006
2007
2008
2009
2009
2010
AB Ülkeleri
5.006
14.489
12.601
11.051
4.739
3.204
1.884
Almanya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
391
2.107
383
166
692
1.267
1.646
3
88
26
8
1.756
1.678
1.675
2
78
2
8.535
357
439
5.069
628
189
7.807
85
21
848
121
33
1.927
1.910
1.783
3
17
115
17.639
954
367
5.442
703
74
5.061
373
5
4.212
11
494
1.405
608
311
196
797
36
19.137
1.211
679
1.343
1.336
249
6.233
291
82
863
23
60
2.361
2.199
1.978
96
162
2
14.733
485
617
774
346
284
2.233
308
1
254
52
19
617
304
166
77
313
12
6.002
284
597
435
118
224
1.546
183
0
156
0
10
268
171
65
66
97
12
3.833
177
253
194
155
24
1.081
50
0
196
54
4
302
274
254
12
28
0
2.490
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak : T.C. Merkez Bankası
15
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 4- Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Temmuz)
( Şirket Sayısı)
2009
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2010 (Ocak-Temmuz)
Yeni
İştirak
Şube
47
59
288
36
13
27
18
16
178
97
230
757
124
209
13
388
126
2.338
13
10
86
13
5
12
6
1
49
32
67
154
48
49
5
80
41
585
0
2
10
1
0
0
0
1
8
3
5
22
2
10
0
8
2
64
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
16
Toplam
Yeni
İştirak
Şube
60
71
384
50
18
39
24
18
235
132
302
933
174
268
18
476
169
2.987
21
31
187
36
9
27
13
1
101
38
121
422
82
131
3
211
88
1.335
3
7
33
6
1
8
1
0
17
20
25
80
16
37
0
42
15
278
0
1
6
2
0
0
0
0
4
1
6
10
0
7
0
5
0
36
Toplam
24
39
226
44
10
35
14
1
122
59
152
512
98
175
3
258
103
1.649
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 5- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Ocak-Temmuz
1954-2004
2005
Sektörler
2006
2007
2008
2009
( Birikimli )
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2009
2010
1954-2010
/Temmuz
Toplam
131
138
1.937
233
242
232
145
141
944
34
50
400
39
66
37
27
21
210
42
48
441
44
50
39
54
17
237
49
82
497
38
49
58
46
23
283
53
91
471
40
21
48
46
21
295
60
71
384
50
18
39
24
18
235
35
41
226
31
6
22
20
12
135
24
39
226
44
10
35
14
1
122
393
519
4.356
488
456
488
356
242
2.326
89
338
3.048
710
691
121
658
331
9
312
708
162
222
19
487
148
42
404
752
194
266
48
660
178
75
477
808
207
284
43
828
180
117
372
791
220
292
46
675
209
132
302
933
174
268
18
476
169
78
164
517
106
164
14
276
88
59
152
512
98
175
3
258
103
523
2.357
7.552
1.765
2.198
298
4.042
1.318
8.192
2.551
3.075
3.530
3.337
2.987
1.709
1.649
25.321
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
17
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 6- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Ocak-Temmuz
1954-2004
Ülkeler
2005
2006
2007
2008
2009
( Birikimli )
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
4.182
1.405
652
536
1.589
981
146
496
453
43
54
1.657
177
249
540
691
574
191
74
309
102
8.192
1.513
462
189
297
565
311
52
104
90
14
14
375
54
56
118
147
159
30
16
113
23
2.551
1.926
540
257
453
676
356
42
132
111
21
11
396
82
70
104
140
163
24
13
126
49
3.075
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
18
2.027
557
249
436
785
471
48
160
127
33
20
492
118
107
103
164
271
41
23
207
41
3.530
1.770
584
277
251
658
528
50
142
124
18
12
564
131
86
140
207
229
44
13
172
42
3.337
1.423
513
146
205
559
431
66
148
116
32
17
639
168
106
173
192
239
43
21
175
24
2.987
2009
2010
821
300
72
122
327
245
39
85
70
15
9
363
93
65
88
117
133
20
11
102
14
1.709
684
229
82
91
282
262
53
74
62
12
7
416
81
50
161
124
138
21
8
109
15
1.649
1954-2010
/Temmuz
Toplam
13.525
4.290
1.852
2.269
5.114
3.340
457
1.256
1.083
173
135
4.539
811
724
1.339
1.665
1.773
394
168
1.211
296
25.321
Eylül 2010
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 7- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri (2005-2010/Temmuz)
2005
Belge Adedi
2006
2007
2008
2010
(OcakTemmuz)
2009
199
145
198
211
187
117
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
3.266,7
1.721,5
3.917,7
5.394,4
10.810,0
2.465,4
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
4.415,0
2.516,5
5.187,0
7.152,8
16.662,2
3.763,9
51,7
36,1
49,1
50,2
62,2
18,7
Yabancı Ortak Payı
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvi k belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
19