deney raporu - aliosmanatik.com.tr

DENEY RAPORU
Deney Adı
Besleme Gerilim Düzenleri
Deneyi Yaptıran Ar. Gör.
İsmail Dilman
Raporu Hazırlayan
(İsim / Numara / Bölüm)
İlay Köksal
150130051
Bilgisayar Mühendisliği
Grup Numarası ve
Deney Tarihi
B37 – 08.10.2015
Rapor Notu
Teslim Edildiği Tarih
15.10.2015
Teslim Alındığı Tarih
Pozitif Beslemeler
(S1 Off, Bir Diyot)
Devreye seri şekilde iki diyot bağlıdır. Bu diyotlardan ikincisi kapalıyken
tranzistörden geçmiş ve değeri düşülmüş şebeke geriliminin sadece pozitif değerleri diyottan
geçer. RL direncini akımı 50 mA olacak şekilde ayarladığımızda osiloskopta görünen grafik:
V0
(volt)
25 V
10
20
30
40
t(ms)
50
Teorik Hesaplama: Vo(DC) = Vp / π = 25 / 3,14 = 7,96 V
Ölçülen Değer: 6,48 V
IRL ( mA)
150
mA
10
20
30
t(ms)
Teorik Hesaplama: IRL(DC) = Ip / π = 150 / 3,14 = 47,77 mA
Ölçülen Değer: 50 mA
(S1 On, İki Diyot)
Eğer diyotların ikisini de açarsak, şebeke geriliminin negatif değeri de ikinci diyot
tarafından devreye verilir. Devrenin bu durumunda osiloskopta görünen grafik:
V
(volt)
25 V
t(ms)
10
20
30
40
50
Teorik Hesaplama: Vo(DC) = 2 * Vp / π = 2 * 25 / 3,14 = 15,92 V
Ölçülen Değer: 16,05 V
IRL (mA)
150
t(ms)
10
20
30
40
50
Teorik Hesaplama: IRL(DC) = 2 * Ip / π = 2 * 150 / 3,14 = 95,54 mA
Ölçülen Değer: 100 mA
Negatif Beslemeler
(S1 Off, Bir Diyot)
Diyotların ters bağlanması ile negatif besleme elde edilir. Diyotlardan biri devreye
bağlı değilken devre transformatörden gelen akımın sadece negatif kısmını devreye geçirir.
V
(volt)
10
20
30
40
50
t(ms)
- 25 V
IRL (mA)
10
20
30
t(ms)
-150
(S1 On, İki Diyot)
İkinci diyot devreye dahil edildiğinde transformatörden çıkan akımın pozitif kısmı da
devreye verilir.
V
(volt)
10
20
30
40
50
t(ms)
-25 V
IRL (mA)
10
20
30
40
50
t(ms)
-150
Pozitif ve Negatif beslemelerde görülen tek fark değerlerin işaretleridir. İşaretleri
farklı olmakla beraber ölçtüğümüz değerler iki besleme türündede aynıdır.
Pozitif Regüle Besleme
Son devrede akım ve gerilim değerleri dalga şeklindedir ve elektronik devreler
tarafından kullanılabilir olması için sabit bir değere getirilmelidir. Bu sebeple zener diyot ve
kapasite kombinasyonu kullanılmıştır ve değerlerin sabitlenmesi amaçlanmıştır.
Devreyi ilk olarak kapasite olmadan, sadece zener diyot ile çalıştırdık.
V1
25 V
t(ms)
10
20
30
40
50
10
20
30
40
50
V0
11,25
t(ms)
IRL(DC) = 100 mA olarak ayarladık ve Vo(DC) = 8,91 V olarak sonuç verdi.
Zener diyot ters bölgede belli bir akıma kadar olan gerilimi sabitler. Bu sebeple
yukarıdaki grafikte gerilim 11,25 değerinde sabitlenmiştir. Zener diyota ve çıkış direncine
paralel bağlanan kapasitör, dalgalılığın azalmasını sağlar. Gerilimin 0 Volttan 25 Volta çıktığı
aralıkta kapasitör dolmaya başlar. Gerilimin 25 Volttan 0 Volta düşmeye başladığı aralıkta ise
kapasitör depoladığı yükü boşaltır. Tam boşalmadan yeni yükle yüklemesi, gerilimin dalgalı
davranışını düzeltir. Bu sayede gerilim dalgalıdan ziyade doğrusal hareket göstermeye başlar.
Kapasitenin artması da dolma ve boşalma hızını azalttığından dolayı dalgalılığı daha da
azaltır.
V1
25,5
20
10
20
30
t (ms)
Vo
10 V
t (ms)
IRL(DC)= 126 mA
Vo(DC) = 11,66 V
Kapasitesi daha yüksek olan bir kapasitör ile aynı devreyi kurduğumuzda osiloskoptan
gördüğümüz grafik:
V1
25,5
V
10
20
30
t (ms)
V0 (volt)
10 V
t (ms)
IRL(DC)= 126 mA
Vo(DC) = 11,66 V