ELEKTRONİĞE GİRİŞ ve ANALOG ELEKTRONİK LABORATUVARLARI DENEY RAPORU Deney Adı Besleme Gerilim Düzenleri Deneyi Yaptıran Ar. Gör. İsmail Dilman Raporu Hazırlayan (İsim / Numara / Bölüm) Grup Numarası ve Deney Tarihi Rapor Notu Kubilay Karpat / 150120055 Bilgisayar Mühendisliği B38 - 08.10.2015 Teslim Edildiği Tarih Teslim Alındığı Tarih 15.10.2015 Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği I s t a n b u l T e k n i k U n i v e r s i t e s i ELEKTRONİĞE GİRİŞ ve ANALOG ELEKTRONİK LABORATUVARLARI Pozitif Beslemeler 1. Yarım dalga doğrultucu Devreye transformatör üzerinden gelen alçaltılmış alternatif gerilim paralel bağlı diyotların yalnız birisinden geçirtilerek pozitif besleme elde edildi. M1 üzerindeki akım 50 mA olacak şekilde reosta ayarlandığında Vo noktasında osiloskop ile elde edilen voltaj grafiği aşağıdaki gibidir. V0 (V) 27 V t IRL noktasından geçen akımın grafiğini gözlemleyebilmek için R2 direnci üzerindeki gerilimini osiloskop ile ölçtük. Ohm kanunundan 1 ohmluk direncin üzerine düşen gerilimin yine kendisi üzerinden geçen akıma değer olarak eşit olduğunu biliyoruz bu sebeple ilerleyen aşamalarda da bu yöntem ile akımın grafiğini gözlemleyeceğiz. IRL ( mA) 150 mA t Buradan çıkardığımız sonuç diyotun gerilimin yalnızca pozitif kısmını geçirdiği negatif kısmının ise engellenerek pozitif beslemeli bir devre oluşturulduğudur. Sinüs dalgası için ise teorik hesaplamalarımızı VDC = VP / π IDC = IP / π Denklemleri üzerinden yapacağız V0(DC) = 27 V / 3.14 = 8.59 V IRL(DC) = 150 mA / 3.14 = 47.74 mA 2. Tam dalga doğrultucu Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği I s t a n b u l T e k n i k U n i v e r s i t e s i ELEKTRONİĞE GİRİŞ ve ANALOG ELEKTRONİK LABORATUVARLARI Devre kurulumunu değiştirmeden SW1 anahtarını ON konumuna getirerek D2 diyotu üzerinden de akımın akmasını sağlıyoruz. Bu sayede sinüs dalgasının negatif kısmını da doğrultabiliyoruz. V0(volt) 27 V t IRL (mA) 125 t Tam dalga sinüs denklemleri: VDC =2 VP / π IDC =2 IP / π Hesaplamaları V0(DC) = 2* 27 V / 3.14 = 17,18 V IRL(DC) = 2 * 150 mA / 3.14 = 79,61 mA Negatif Beslemeler 3. Yarım Dalga Doğrultucu Aynı devrede diyotları ters bağlayarak negatif besleme elde ettik. V (volt) t - 28 V Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği I s t a n b u l T e k n i k U n i v e r s i t e s i ELEKTRONİĞE GİRİŞ ve ANALOG ELEKTRONİK LABORATUVARLARI IRL (mA) t -160 Teorik hesaplamalarımız V0(DC) = 28 V / 3.14 = 8.91V IRL(DC) = 160 mA / 3.14 = 50,95 mA 4. Tam Dalga Doğrultucu D2 diyotu devreye dahil edildiğinde 2 numaralı tam doğrultucu devresinin negatifi elde edilir. V (volt) t -28 V IRL (mA) t -150 V0(DC) = 2 * 28 V / 3.14 = 17,82 V IRL(DC) = 2 * 160 mA / 3.14 = 101,91 mA Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği I s t a n b u l T e k n i k U n i v e r s i t e s i ELEKTRONİĞE GİRİŞ ve ANALOG ELEKTRONİK LABORATUVARLARI Pozitif Regule Besleme Elde ettiğimiz beslemeler doğru akım devre ekipmanları tarafından kullanılmaya uygun değildir. Bu beslemelerin grafiklerindeki dalgalanmaları giderip sabit bir gerilim elde etmeliyiz. Bunun için kapasitör, zener diyot ve transistör ekipmanlarından yardım alabiliriz. 5. Kapasite Yok İken V1 25V t V0 11,25 t Yalnızca zener diyot kullanıldığında, zener karakteristiği olarak gerilimi bir noktadan sonra keserek bize 11,25 V kesim sınırı olan bir besleme grafiği verdi fakat yine de düşüm noktalarındaki dalga karakteristiği kullanım için uygun değil. 6. Düşük Kapasite İle Bu düşüm noktalarını yok etmek için kapasitörün devrenin frekansından çok daha düşük frekansta olan dolma / boşalma aralığını kullanacağız. Gerilimin azaldığı noktalarda kapasitör boşalıma giderek gerilimi dengeleyecek. V1 25,5 20 Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği I s t a n b u l T e k n i k U n i v e r s i t e s i ELEKTRONİĞE GİRİŞ ve ANALOG ELEKTRONİK LABORATUVARLARI 7. Yüksek Kapasite İle Az önceki devrede gördüğümüz doğrulanma yüksek kapasiteli bir kapasitör ile daha verimli bir hale geçti. V1 25,5 V t Elektronik ve Haberleşme Mühendisliği I s t a n b u l T e k n i k U n i v e r s i t e s i