BIYOLOJI GENEL LISE (Haftada 2, yilda 74 ders saati)

BİYOLOJİ
GENEL LİSE
(haftalık ders sayısı 2, yıllık toplam 74 ders saati)
GİRİŞ
Biyoloji dersi programının 74 ders saatinde gerçekleştirilmesi
öngörülmüştür. Lisenin 12. sınıfında, diğer sınıflara kıyasla, pratik ve
serbest ders saatlerinin sayısı fazladır (toplam 13 ders saati). Bu sayının
artırılması nedenlerinden biri okul ve sınıftaki koşulların elverişli olup
olmamasıdır. Program içeriği iki kategori ve dört altkategoriden
oluşmuştur. Birinci kategori (Hayatsal Olaylar) bir altkategoriden oluşur:
1. Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji. İkinci kategori (Canlılar ve
Çevre) üç alt kategoriden oluşur:
1. Biyonik ve Biyomimarcılık, 2. İnsan ekolojisi ve 3. Evrim. 12.
sınıf öğretim programı uzak ve yakın çevre ihtiyaçlarının, ayrıca öğretim
müfredatlarının ortaya koyduğu amaçların gerçekleştirilmesi doğrultusunda hazırlanmıştır. Bu sırada ortaöğretimin ikinci ve üçüncü seviyesine
ait içerikler arasında bağlılığın sağlanmasına da ayrı önem verilmiştir.Bu
sınıfta gerçekleştirilmesi öngörülen program bir bütün ve ayrı ayrı
konular olarak kendi içinde bir tutarlık gösterecek ve mantıklı olacak
şekilde hazırlanmıştır. Örneğin, Genetik mühendisliği ve biyoteknoloji,
biyonik, insan ekolojisi v.b. konular. Reformlara uygun olan 12. sınıf
öğretim programının ikinci bir özelliği ders içeriklerinin ''karışım''
şeklinde sunulmasıdır. Geleneksel programlarda botanik, zooloji, ekoloji
ve diğer biyoloji kollarına ait içerikler ayrı ayrı işlenirken, yeni
programlarda bu içerikler içiçe girmiş, bir bütünlüğü oluşturmuş ve diğer
bilimlerle ilişki kurmuş şeklinde verilmiştir. Böylece öğrencilere günlük
yaşam için gerekli olan bilgileri benimseme ve ileride bu bilgilerden
yararlanabilme fırsatı verilmiştir.
Sonunda belirtilmesi gerekir ki, birbirine çok benzer olan birinci,
ikinci ve üçüncü seviye öğretim programları her derste gerçekleştirilmesi
gereken konulara indirgenince farklı içeriklerin ortaya çıktığı görülür.
185
UZAK HEDEFLER
12. sınıf biyoloji dersinin hedefi:
· Birey ve populasyonlarda görülen hayatsal olaylara ait esas
kanunları, evrimsel açıdan ve moleküler düzeyde kavrayabilmek
için yetenekleri geliştirebilme;
· Canlılar ve çevre (ekoloji, evrim) hakkındaki bilgileri geliştirebilme, bu bilgileri uygulayabilme (biyonik, biyomimarcılık) ve
çevre sorunlarını yapıcı ve onarıcı bir şekilde çözebilme (insan
ekolojisi);
· Bilimsel verilerin elde edilmesi ve işlenilmesi konusunda, insan ile
çevre yararları doğrultusunda uygulayabilmek (hidroponik, biyolojik monitoring vb.) için becerileri geliştirebilme.
GENEL HEDEFLER
O Tutum ve değerlerin geliştirilmesi açısından:
· Canlılara ve çevreye karşı saygılı ve sorumlu davranarak ekolojik
dengeyi sağlayabilme;
· Kişisel davranışları (işbirlikçilik, açıklık, hoşgörülük, saygınlık,
gönüllülük, eleştirilik) geliştirebilme (gönüllü 10 kişi zorunlu 1000
kişiden daha çok iş yapar; cesur bir zihniyet korkak bir yetenekten
daha iyidir);
O Bilgi açısından:
· Biyolojik kavram ve terimleri (genetik mühendisliği, populasyon
genetiği, ekoloji vb.) kavrayabilme;
· Biyolojik kavram ve ilkeleri kavrayıp aralarında ilişki kurabilme;
· Biyolojik işlem ve yöntemleri kavrayabilme;
O Anlama açısından:
· Biyolojik gerçek ve ilkeleri anlayabilme ve aralarında mantıklı
bağlılık (biyoloji ve teknik, biyoloji ve eczacılık) kurabilme;
· Etki ve tepki ilişkilerini anlayabilme (green hous etkisinin
sıcaklığı artırması, neticeleri);
· Yöntem ve süreçleri açıklayabilme;
186
O Uygulama açısından:
· Biyolojik gerçek ve ilkeleri uygulayabilme (hidroponik, elverişsiz
koşullarda denizaltı gemisi, uzay gemisi ve kutuplarda minyatür
ekolojik sistemlerin kurulması);
· Süreç ve yöntemleri uygulayabilme;
· Biyolojik sorunları çözebilme;
O Bilgi alış verişi açısından:
· Pratik çalışma yada incelemeye ait bir rapor yazabilme;
· Bilgi kaynaklarından yararlanarak incelemelere ait verileri takdim
edebilme;
· Biyolojik sorunlara ait bilgileri aktarabilme (genetik mühendisliği, insan ekolojisi ve diğer bilimlere ait bilgileri sözlü
anlatabilme, tablo ve grafik şeklinde gösterebilme);
· Çevre sorunları konusunda ''genel düşün, yerel davran'' yada ''sera
etkisi'' kuralına uygun olarak tartışabilme (çevre OYQ);
O Eleştirel düşünme açısından:
· Yararlı olan ve yararlı olmayan bilgileri birbirinden ayırt
edebilme;
· Gerçekleri yargılardan ayırt edebilme;
· Hekimlik, baytarlık, tarım, enerjetik (yapay petrol v.b.) alanındaki
sorunları çözebilmek için biyolojik ilkeleri uygulayabilme;
· ''Bir figür 1000 sözcük kadar değerlidir'' deyimini açıklayabilme.
PROGRAM İÇERİĞİ
Kategori
Alt kategori
Ders
Saatleri
Yüzdelik %
I.
Hayatsal
Olaylar
II.
Canlılar ve
Çevre
I.1. Genetik Mühendisliği
ve Biyoteknoloji
15
20
II.1. Biyonik ve Biyomimarcılık
6
8
II.2. Ekolojinin Esasları
ve İnsan Ekolojisi
II.3. Evrim
32
8
43
11
Pratik çalışma
Serbest Saatler
8
5
11
7
Toplam
74
100
187
188