Prof Dr Davut Albayrak Ondokuz mayıs üniversitesi Tıp Fakültesi Kan merkezi Ve çocuk hematoloji BD -Samsun İNDİREKT COOMBS TESTİ ANTİKOR ARANAN PLAZMA + %5 LİK YIKANMIŞ KIRMIZI KAN HÜCRESİ EKLE FAB UÇLARI ANTİJENE BAĞLI, KÜMELENME YOK AHG EKLE ALT GRUPLARI BİLİNEN KKH AHG PLAZMADAKİ ANTİKOR AHG KKH ÜZERİNDEKİ ANTİKORLARA BAĞLANDI, KÖPRÜ YAPTI KÜMELENME + Ig M ile Hemagglutination ANTİ-HUMAN GLOBULİN ÜRETİMİ POLİKLONAL:Tavşan, keçi veya koyuna saflaştırılmış Ig G ve veya kompleman iv verilir. Antikor cevabı yeterli titreye gelince plazma toplanır. MONOKLONAL:1-Antikor cevabı oluşan tavşanının dalak B hücreleri myeloma ile hibridize edilir. Antikora özgül ve güçlü bağlanan hibridoma klonu genişletilir. Bu hücrelerin kültür ortamına salgıladığı antikor saflaştırılır. 2-Bu klonun Ig geni bakteriye recombinasyon yöntemi ile nakledilir. Recombinant teknoloji ile monoklonal antikor elde edilir. İNDİREKT ANTİGLOBULİN TESTİ Plazmada kırmızı kan hücresi antijenlerine bağlanabilen antikor varlığını araştırır. Elüsyon ile kırmızı kan hücresi yüzeyinden sökülen ve süpernatana geçen antikorun varlığını araştırır AHG TÜRLERİ 1-Polispesifik –çoklu özgül Ig G +C3d 2.Monospesifik-birine özgül Ig G veya C3d, C3b İNDİREKT ANTİGLOBULİN TESTİNİN YAPILIŞI 1. TÜPE 2-3 DAMLA PLAZMA KOY (EDTA LI) 2. 1 DAMLA %3-5 LİK ERİTROSİT SÜSPANYİONU KOY, KARIŞTIR: KAN GRUBU O VE ALT GRUBU BİLİNEN 3. 37°C DE 30-40 DAKİKA BEKLET. 4. 1000 DEVİR/DAKİ KADA 1 DAKİKA SANTRİFÜJ ET 5. KÜMELEŞMEYİ GÖZLE: TAM ANTİKOR Ig M 6.KÜMELEŞME YOK İSE : İZOTONİK NaCL İLE ÜÇ DEFA YIKA-SANTRİFÜJ ET 7.ÜSTTEKİ SIVIYI AT 8. YIKANMIZ ERİTROSİTE 2 DAMLA AHG DAMLAT 1000 DEVİRDE 1 DAKİKA SANTRİFÜJ ET KÜMELEŞMEYİ GÖZLE POZİTİF KONTROL:NEGATİF TESTE IgG BAĞLANMIŞ HÜCRE SÜSPANSİYONU (COOMBS HÜCRESİ) İLE KÜMELEŞME ANTİKOR VE EPİTOP NEDİR? Antikor, B lenfositler ve plazma hücreleri tarafından üretilen immunglobulin (AGME) yapısındaki proteinlerdir. Her antikor kendisinin üretilmesine yol açan antijen epitopu ile seçici ve güçlü olarak bağlanır. EPİTOP Epitop antijen molekülünün antikor üretimini uyarabilen her bir parçasının adıdır. Bir antijen birden çok epitopu olabilir. Epitoplar genellikle peptit parçalardır. Bunun anlamı her Anti D antikorunun aynı olmayacağıdır. Monoklonal antikorlar tek epitopa karşıdır. Ig G PARÇALARI Ig G ANTİKORUN İKİ FAB VE BİR FC BACAĞI VARDIR. Ig G “Y” ŞEKLİNDEDİR. ANTİKOR ANTİJENE FAB (FRAGMENT ANTİBODY) UCU İLE ÖZGÜL OLARAK BAĞLANIR YANLIŞ NEGATİF SERUM VEYA KIRMIZI KAN HÜCRELERİ ETKİNLİĞİNİ KAYBETMİŞ ANTİ (anti-Jka, -Jkb) TESBİTİ İÇİN AKTİF KOMPLEMAN GEREKİR. EDTA lı kan ile tesbit edilemeyebilir. SICAKLIK VE BEKLETME SÜRESİ ANTİKOR-KOMPLEMAN BAĞLANMA SÜRELERİNİ ETKİLEYEBİLİR. ORAN OPTİMAL OLMAYABİLİR. OPTİMAL SERUM/HÜCRE 2-3 DAMLA PLAZMA/1 DAMLA %5 KKH DİR. AŞIRI ÇALKALAMA Anti JKa ve JKb antikorları, polispesifik AHG ve komplemanı korun muş kan ile daha iyi tespit edilir. İNDİRET ANTİGLOBULİN NEGATİF TRANSFÜZYON ETKİSİ AZALMIŞ AMNESTİK REAKSİYON UNUTULMUŞ CEVAPLAR 3. GÜNDE HIZLI ANTİKOR ARTIŞI YAPAR İAT + LEŞİR YANLIŞ POZİTİF KULLANILAN HÜCRE DAT + DIR SOĞUK AGLUTİNİN AHG ÖNCESİ POZİTİF VERİR. AŞIRI SANTRİFÜJ POZİTİF SONUÇ VEREBİLİR. KİRLİ CAM YÜZEYİ KKH KÜMELENDİREBİLİR. KLİNİK ÖRNEKLER BEBEK PLAZMASI ANNE PLAZMASINDAN GEÇEN ANTİKORLARIN SEROLOJİSİNİ GÖSTERİR. BEBEKTE D COOMBS + İSE ANNE PLAZMASINDA ANTİKOR TARAMA YAPILIR. AKUT HEMOLİTİK REAKSİYON OTO-ALLO İMMUN HEMOLİZ. ANNEDE ANTİ D VE KELL ÖNEMLİ Anti D ANTİKOR POZİTİFLİĞİ D+ KAN VERİLMESİ D+ GEBELİK D+ DÜŞÜK GEBE ANNEDE 1:32 ANTİ D ÖNEMLİ. BEYİN ORTA ARTER KAN AKIMI—İNTRA UTERİN TRANSFÜZYON K POZİTİFLİĞİ GEBE ANNEDE 1:8 ANTİ KELL ÖNEMLİ. İNDİREKT AHG KULLANIMI İMMUN HEMOLİTİK ANEMİ D+ VEYA K+ KOCASI OLAN GEBE TRANSFÜZYON ÖNCESİ UYGUNLUK TESTİ MODELİ-SONRA İMMEDİATE ELÜSYONLA ANTİKOR ARANMASI SUB GRUP SUTÜNLARINDAN BAZILARI D,C,E,c,e, K,k, M,N,S,s, Lea, Leb, Fya, Fyb, Jka, Jkb , Xg P1, 37 °C’de invitro saptanan klinik olarak anlamlı antikorlar Her zaman klinik olarak potansiyel anlamlı kabul edilen antikorlar ABO Duffy Rh Kidd Kell SsU Bazen anlamlı reaksiyona yol acabilen antikorlar Lewis Lutheran MNS Cartwright P Cok nadiren klinik olarak anlamlı reaksiyona neden olan antikorlar Leb Xga Chido/Rodgers Bg York HTLA sık karşılaşılan antikorlar anti-D, anti-E, anti-K, anti- Fya Antikoru bulduysan onun klinik bilgi tablosuna bak Tarama hücresinde bakılmış olması zorunlu en az antijenler C;Cw;c;D;E;e;K;k;Kpa;Fya;Fyb;Jka;Jkb;S;s;Lea;Leb;M;N;P1 ve Lua. ANTİKOR TANIMLAMA ÖRNEĞİ 5 VERİCİ TABLOLARIN DEĞERLENDİRİLMESİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER 1.ADIM +3 VE +4 VE NEGATİF VERİCİLERİ DEĞERLENDİR. ŞÜPHEDEN UZAK 2. ADIM +2 VE +1 LERİ AL, KALAN İŞARETLİ SÜTÜNLARLA DEVAM ET 3. ADIM. ENZİM Lİ HÜCRE İLE TESTİ TEKRARLA. ENZİMLE POZİTİFLİĞİ KAYBOLANLARA BAK DOĞRULAMA:BULUNAN SUBGRUP NEGATİF KAN İLE UYGUN ÇAPRAZ SONUCU Antikor bulundu Antikorun Antijenini taşımayan kan torbası taraması- Sub grup tayinleri Çapraz tam uygun torba taraması (antijen sıklıklarının çarpımı kadar torba) Çapraz en az reaksiyon veren torba AHG siz çapraz uygun kan ABO ve D uygun uyumsuz kan Tüpte hemolizle bitmeyen çapraz uygunsuzluğu Biyolojik uyum testi :10-15 ml yetersiz uyumlu kan ver, bekle, damar içi hemoliz için kan örneği al.