10.11.2016 FİZ-101 Uygulama-V (Kimya Bölümü A-Grubu) (BölümV: Newton’ un Hareket Yasaları) 1. (Halliday, Resnick&Walker, 5.5) Sırtlarında jet roketleri ile hareket edebilen üç astronot, 120 kg’ lık bir göktaşını taşımak için göktaşına şekilde görüldüğü gibi kuvvetler uyguluyorlar. F1 =32 N, F2 =55 N, F3 = 41 N, 1=30 ve 3=60 olarak verilmektedir. Göktaşının ivmesi a) birim vektör gösterimi ile nedir? b) İvmesinin büyüklüğü, c) pozitif x-ekseni ile yaptığı açı ne olur? 2. (Fishbane,Gasiorowicz&Thornton, 4.27) Uzayda hareket halindeki üç adet elektriksel yüke, birbirlerine uyguladıkları elektriksel kuvvetin dışında hiçbir kuvvet etkimemektedir. Uygun bir koordinat sisteminde, kuvvetlerden bazıları şu şekilde verilmektedir. 1. yükün 2. yüke uyguladığı kuvvet, F21 ( 2iˆ 3 ˆj kˆ) N ve 1. yükün 3. yüke uyguladığı kuvvet F31 (3iˆ 2 ˆj 3kˆ) N’ dur. Bu durumda 1. yüke etkiyen net kuvveti bulunuz. 3. (Halliday, Resnick&Walker, 5.7) Şekilde tepeden görünüşü çizilmiş 2,00 kg’ lık bir kutuya iki kuvvet etki etmektedir, fakat sadece biri gösterilmiştir. F1 =20,0 N, a =12,0 m/s2 ve =30,0 ise ikinci kuvveti a) birim vektör gösterimi ile bulunuz. b) Büyüklüğünü ve c) pozitif x-ekseni ile yaptığı açıyı hesaplayınız. 4. (Young&Freedman, 4.58) Test edilmekte olan 2,75 105 N’ luk bir helikopterin konumu r (0,020 m / s 3 ) t 3 iˆ (2,2 m / s ) t ˆj (0,060 m / s 2 ) t 2 kˆ m olarak verilmiştir. Helikopter üzerindeki net kuvveti t =0,5 s anında bulunuz. 5. (Young&Freedman, 4.4) Bir adam, bir kutuyu kamyonun yükleme rampasında yukarı doğru sürüklemektedir. Rampanın eğim açısı 20°’ dir ve adam kutuyu rampa ile 30° açı yapan bir F kuvveti ile yukarı doğru çekmektedir. a) Rampaya paralel olan Fx bileşeninin 60,0 N olması için F kuvvetinin büyüklüğü ne olmalıdır? b) Bu durumda rampaya dik bileşen Fy ne kadar olur? 6. (Young&Freedman, 4.10) Bir rıhtım işçisi, düzgün yatay bir yüzeyde bir buz bloğuna 80 N’luk sabit yatay bir kuvvet uygulamaktadır. Sürtünme kuvveti ihmal edilebilir büyüklüktedir. Blok başlangıçta durgunken 5,00 s de 11,0 m hareket etmiştir. a) Buz bloğunun kütlesi nedir? b) İşçi itmeyi 5,00 s sonra bırakırsa sonraki 5,00 s’ de blok ne kadar yol alır? 7. (Young&Freedman, 4.19) Jüpiter’ in uydusu Io’ nun yüzeyindeki kütle-çekimsel ivme 1,81 m/s2’ dir. Bir karpuzun ağırlığı dünyada 44,0 N ölçülmüştür. a) Karpuzun kütlesi dünyada nedir? b) Karpuzun kütlesi ve ağırlığı Io yüzeyinde nedir? A.OZANSOY, 2016 1 8. (Young&Freedman, 4.34) 0,22’ lik bir mermi 350 m/s hızla giderken büyük bir ağaca çarpar ve 0,130 m gömülür. Merminin kütlesi 1,80 gr’ dır. Sabit bir yavaşlatıcı kuvvet olduğunu varsayınız. a) Merminin durması için geçen süre nedir? b) Ağacın mermiye uyguladığı kuvvet N cinsinden nedir? 9. (Fishbane,Gasiorowicz&Thornton, 4.24) F m1 m2 m3 8,0 N büyüklüğündeki bir kuvvet, arka arkaya istiflenmiş m1=2,0 kg, m2=3,0 kg ve m3=4,0 kg kütleli blokları sürtünmesiz yüzey üzerinde yatay doğrultuda itmektedir. a) Blokların ivmesi nedir? b) 1 nolu bloğa etkiyen kuvvetler ve net kuvvet nedir? c) (b) şıkkını 2 nolu blok için tekrarlayınız. d) (b) şıkkını 3 nolu blok için tekrarlayınız 10. (Serway&Beichner, 5.27) Şekilde gösterilen sistemler denge durumundadırlar. Yaylı kantar N cinsinden ölçeklendirilmiş ise, her bir durumda hangi kuvvetleri gösterir? (Makara ve ipin kütlesi ihmal ediliyor, düzlem sürtünmesizdir). 11. (Young&Freedman, 4.47) Dünya yüzeyinden havalanmakta olan bir uzay gemisinin içinde 6,50 kg kütleli bir aygıt dikey bir telle asılmıştır. Bu gemi başlangıçta durgunken 15,0 s içinde sabit bir ivmeyle 276 m yüksekliğe ulaşmıştır. a) Aygıt için bu zaman içindeki serbest cisim diyagramını çiziniz. Hangi kuvvetin daha büyük olduğunu belirtiniz. b) Telin aygıta uyguladığı kuvveti bulunuz. 12. (Giancoli,4. 32) Bir cam temizleyicisi şekilde gösterilen bir kova-makara aparatını kullanarak kendini yukarı doğru çekiyor. a) Kadın kendini sabit hızla yukarı doğru çekebilmek için aşağı doğru ne kadarlık bir çekme kuvveti uygulamalıdır? b) Kadın bu kuvveti % 15 artırdığında kadının ivmesi ne olacaktır? Kadın ve kovanın kütleleri toplamı 72 kg’ dır. 13. (Fishbane,Gasiorowicz&Thornton, 4.56) 20 N ağırlığındaki bir cisim şekilde görüldüğü gibi asılmıştır. Sürtünme kuvvetleri ile makaraların ve ipin kütlesini ihmal ediniz. Hareketli makaranın iki tarafındaki ipin yatayla yaptığı açı 35 ise dengeyi sağlayan cismin ağırlığını bulunuz. 14. (Giancoli,4. 20) Odaklanmış lazer ışığı kullanan optik cımbız 1,0 µm çapındaki polyester bir boncuğa yaklaşık 10 pN’ luk bir kuvvet uygulayabilir. Boncuğun yoğunluğu yaklaşık suyun yoğunluğu kadardır: 1,0 cm3 hacminin kütlesi 1,0 gr’ dır. Boncuğun ivmesini g cinsinden bulunuz. A.OZANSOY, 2016 2