9. SINIF KONU ANLATIMI 15 CANLININ TEMEL BİLEŞENLERİ ORGANİK MADDELER 9- ENZİMLER-1 5) ENZİM Tepkimelere girerek tepkimenin gerçekleşmesini sağlayan biyolojik katalizörlerdir. Tepkimenin başlayabilmesi için gerekli olan aktivasyon enerjisini düşürürler ve reaksiyonun daha hızlı gerçekleşmesini sağlarlar. Tepkime sonucunda değişikliğe uğramadan serbest kalırlar. Tepkimenin sonucuna, ürün çeşit ve miktarına etki etmezler. Enzimlerin Yapısı Enzimlerin büyük bir kısmı proteinlerden oluşmuştur. Enzimler BASİT ENZİM ve BİLEŞİK ENZİM olmak üzere iki gruba ayrılırlar. BASİT ENZİM: Sadece apoenzim kısmından oluşmuştur. Apoenzimin yapısında sadece protein bulunur. Enzimin çalışabilmesi için yardımcı kısma ihtiyacı yoktur. BİLEŞİK ENZİM: Apoenzim kısmın haricinde yardımcı kısım da taşıyan enzimlerdir. Apoenzim ve yardımcı kısmın birleşmiş haline HOLOENZİM denir. Bu enzimlerin çalışabilmesi için yardımcı kısmın bulunması gerekir. Yardımcı kısım mineralden oluşmuşsa KOFAKTÖR; vitaminden oluşmuşsa KOENZİM adını alır. Enzimler bir reaksiyonun hızını aşağıdakilerden hangisini azaltarak hızlandırır? Hayvansal bir hücrede gerçekleşen enzimatik bir reaksiyon tamamlandığında, hücredeki ; A) Reaksiyonun sıcaklığını 1. Enzim B) Oluşan ürün miktarını 2. Ürün C) Harcanacak substrat miktarını 3. Substrat D) Reaksiyonu başlatan enerjiyi Moleküllerinden hangilerinin miktarı azalır? E) Ortamın pH değerini A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 C) Yalnız 3 D) 1 ve 2 E) 1 ve 3 Aşağıda verilen maddelerden hangisi bir insan hücresinde sentezlenemez? A) Protein Bileşik bir enzimin yapısında; B) Glikojen 1. Vitamin C) Enzim 2. Protein D) Temel amino asit 3. Mineral E) Glikoprotein moleküllerinden hangileri kesin olarak bulunur? A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 C) Yalnız 3 D) 1 ve 2 E) 2 ve 3 ENZİMLERİN ÖZELLİKLERİ 1)Sadece canlılar tarafından sentezlenir. 2)Sitoplazmada serbest halde ya da organel içinde bulunabilirler. 3)Etki ettikleri maddeye SUBSTRAT denir. 4)Hücre içinde ya da hücre dışında görev yapabilirler. 5)Enzimler substrata özgüdür. Enzimle substrat arasında anahtar kilit ilişkisi vardır. Bu sayede bir enzim tüm tepkimeleri gerçekleştiremez.