çankırı karatekin unıversıty

İSTANBUL ŞEHİR ÜNİVERSİTESİ
SBE Kamu Hukuku Doktora Programı
2016-2017 Bahar Dönemi
HUK 610 - Anayasa Yargısı
DERS PLANI
Dersin Adı
Kodu
Anayasa Yargısı
Dönem
HUK 610
Saat (T+P)
Bahar
Kredisi AKTS
3
Önkoşul
Eğitim Dili
Türkçe
Ders Türü (Zorunlu / seçimlik)
Seçimlik
Ders Koordinatörü
Prof. Dr. Serap Yazıcı
Öğretim Üyesi/ e-mail
Prof. Dr. Serap Yazıcı / serapyazici@sehir.edu.tr
Asistanlar
Arş. Gör. Pınar Yazıcı / pinaryazici@sehir.edu.tr
Dersin
Amacı
Bu dersin amacı, demokratik bir anayasa düzeninin asli unsurlarından olan hukuk devleti
ilkesinin yerleşmesinde, anayasa yargısının rolünü tespit etmektir.
Öğrenme
Çıktıları
Bu dersi alan öğrenciler, anayasa yargısı ile hukuk devleti arasındaki ilişkiyi, teorik
çalışmalar ve ampirik örnekler ışığında değerlendirmiş olacaklardır.
Dersin İçeriği
Dersin konusu, anayasa yargısı ile hukuk devleti arasındaki ilişkiyi teorik çalışmalar ve
ampirik örnekler ışığında ortaya koymaktır. Bu amaçla, öğrencilerden, iki aşamalı bir çalışma
yapmaları beklenecektir. İlk 8 hafta boyunca, öğrenciler, anayasa yargısı ve hukuk devleti
arasındaki bağı tespit etmek amacıyla, teorik ve karşılaştırmalı incelemelerde
bulunacaklardır. Müteakip haftalarda ise Türk Anayasa Mahkemesinin –soyut norm
denetimi, somut norm denetimi, bireysel başvuru gibi– farklı kararlarında, hukuk devletinin
gereklerine aynı önemi izafe edip etmediği araştırılacaktır.
Değerlendirme Bileşenleri
1. Ödev (8. Haftanın sonunda öğrencilerden ilk 8 hafta boyunca % 50
yaptıkları araştırma sonuçlarını içeren yazılı bir ödev hazırlamaları
istenecektir.)
Ders Başarısını
Değerlendirme 2. Ödev (Öğrencilerden, 9. haftadan itibaren AYM kararları üzerinde % 50
karşılaştırmalı bir çalışma yapmaları beklenecektir. Bu çalışmalarının
sonuçları, yazılı bir ödeve dönüştürülecektir.)
TOPLAM
100
HAFTALIK KONULAR VE ÖN ÇALIŞMALAR
Ön
Çalışmalar
Haftalar
Konular
1 (8 Şubat)
Tanışma ve dersin nihai hedefi konusunda öğrencilerin bilgilendirilmesi
2 (15 Şubat)
Hukuk Devleti Nedir, Ne Değildir?
Anayasa Yargısının Bu İlkenin Yerleşmesindeki Rolü*
*Dersin ilk bölümü, hukuk devleti nedir, ne değildir tartışmalarına ve hukuk devleti
esasına dayanan bir siyasal düzenin kurulmasında anayasa yargısının rolüne
1
hasredilmiştir. Öğrencilerin, bu bölümdeki tartışmalara cevap oluşturacak bir
araştırmayı yapabilmeleri için aşağıdaki kaynaklar önerilmektedir:
 Arslan, Zühtü. Anayasa Teorisi, Seçkin Yayınları, Ankara, 2005, s. 22-24
 Council
of
Europe
CM
Documents,
CM(2008)170,
http://www.coe.int/t/dghl/standardsetting/minjust/mju29/CM%20170_e
n.pdf
 Erdoğan, Mustafa. Anayasa Hukuku, Orion Kitabevi, Ankara, 2011, s. 35-44
 European Commission for Democracy Through Law (Venice Commission),
Report on the Rule of Law, adopted by the Venice Commission at its 86th
plenary session (Venice, 25-26 March 2011), Strasbourg, 4 April 2011,
http://www.venice.coe.int/webforms/documents/default.aspx?pdffile=CD
L-AD(2011)003rev-e;
 Feyzioğlu, Turhan. Kanunların Anayasaya Uygunluğunun Kazaî Murakabesi,
AÜSBF Yayınları, Ankara, 1951
 Gönenç, Levent. Siyasi İktidarın Denetlenmesi-Dengelenmesi ve Yargı,
Ankara: Adalet Yayınevi, 2014
 Gözler, Kemal. Anayasa Hukukunun Genel Teorisi, Cilt II, Ekin Basım Yayın,
Bursa, 2011, s. 696-753; 770-799
 Göztepe, Ece. Anayasa Şikayeti, Ankara Üniversitesi Yayınları, Ankara, 1998
 Göztepe, Ece. Anayasa Yargısı ve Demokrasi, Toplum ve Bilim, Sayı: 123,
2012, s. 44-56
 Göztepe, Ece. “Anayasa Yargısının Meşruluğu”, Demokratik Anayasa, der.
Aykut Çelebi, Ece Göztepe, Metis Yayınevi, İstanbul, 2012
 Göztepe, Ece. “Türkiye’de Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru
Hakkının (Anayasa Şikâyeti) 6216 Sayılı Kanun Kapsamında
Değerlendirilmesi“, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı: 95, 2011, s. 13-40
 Karan, Ulaş. Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Rehberi, İstanbul,
İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2015
 Özbudun, Ergun. Anayasa Yargısı ve Demokratik Meşruluk Sorunu,
Demokrasi ve Yargı, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara, 2005, s. 336352
 Özbudun, Ergun. Anayasalcılık ve Demokrasi, İstanbul: İstanbul Bilgi
Üniversitesi Yayınları, 2015
 Özbudun, Ergun. Türk Anayasa Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2014, s.
125-140; 403-473
 Rosenfeld, Michel. “The Rule of Law and the Legitimacy of Constitutional
Democracy”, Southern California Law Review, Vol. 74, 2001
 Sağlam, Fazıl. “Anayasa Şikâyeti - Anlamı, Kapsamı ve Türkiye
Uygulamasında Olası Sorunlar”, Demokratik Anayasa, der. Aykut Çelebi,
Ece Göztepe, Metis Yayınevi, İstanbul, 2012
 Turhan, Mehmet. “Anayasa Yargısının Demokratik Hukuk Devletindeki
İşlevi ve Meşruluğu”, Anayasa Yargısı İncelemeleri 1, der. Mehmet Turhan,
Hikmet Tülen, Anayasa Mahkemesi Yayınları, Ankara, 2006, s. 41-71
 Yazıcı, Serap. “Hukuk Devleti ve Yargının Bağımsızlığı”, Türkiye’de Siyasal
Yaşam, Dün, Bugün, Yarın, der. Mehmet kabasakal, İstanbul, İstanbul Bilgi
Üniversitesi Yayınları, 2016
 Yazıcı, Serap. Demokratikleşme Sürecinde Türkiye, İstanbul, İstanbul Bilgi
Üniversitesi Yayınları, 2012, s. 291-342
3 (22 Şubat)
Hukuk Devleti Nedir, Ne Değildir?
2
Anayasa Yargısının Bu İlkenin Yerleşmesindeki Rolü
4 (1 Mart)
Hukuk Devleti Nedir, Ne Değildir?
Anayasa Yargısının Bu İlkenin Yerleşmesindeki Rolü
5 (8 Mart)
Hukuk Devleti Nedir, Ne Değildir?
Anayasa Yargısının Bu İlkenin Yerleşmesindeki Rolü
6 (15 Mart)
Hukuk Devleti Nedir, Ne Değildir?
Anayasa Yargısının Bu İlkenin Yerleşmesindeki Rolü
7 (22 Mart)
Hukuk Devleti Nedir, Ne Değildir?
Anayasa Yargısının Bu İlkenin Yerleşmesindeki Rolü
8 (29 Mart)
Hukuk Devleti Nedir, Ne Değildir?
Anayasa Yargısının Bu İlkenin Yerleşmesindeki Rolü
9 (5 Nisan)
Öğrencilerin yazılı ve sözlü sunuşları
10 (12 Nisan)
Türk Anayasa Mahkemesi ve Hukuk Devleti*
*Bu bölümde öğrencilerden, AYM’nin kararlarında hukuk devletinin gereklerine ne
ölçüde bağlı olduğunu, Yüksek Mahkemenin çeşitli kararları ışığında
değerlendirmeleri talep edilecektir. Bu çerçevede, AYM’nin soyut norm denetimi,
somut norm denetimi ve bireysel başvurular neticesinde aldığı kararlarda, hukuk
devletinin gereklerini aynı hassasiyetle dikkate alıp almadığı araştırılacaktır. Daha
açık bir deyişle, soyut norm denetimi, somut norm denetimi ve bireysel başvurular
konusunda verilen kararlarda, ülkenin içinde bulunduğu siyasal konjonktürün mü
yoksa hukukun üstünlüğü ilkesinin mi etkili olduğu incelenecektir.
11 (19 Nisan)
Türk Anayasa Mahkemesi ve Hukuk Devleti
12 (26 Nisan)
Türk Anayasa Mahkemesi ve Hukuk Devleti
13 (3 Mayıs)
Türk Anayasa Mahkemesi ve Hukuk Devleti
14 (10 Mayıs)
Türk Anayasa Mahkemesi ve Hukuk Devleti
KAYNAK
Temel Kaynak
Program boyunca takip edilecek eserler, yukarıda ilgili bölümlerde gösterilmiştir.
Ek Kaynaklar
Öte yandan, öğrenciler, ek kaynaklar temin etmekte de serbesttirler.
AKTS / ÇALIŞMA SAATİ TABLOSU
Faaliyetler
Süre (Hafta)
Ders Süresi 14xToplam haftalık ders saati (sınavlar
dahil)
Hazırlık Çalışmaları
Ödev ve Sunumlar
Ara Sınav
Final Sınavı
Toplam Çalışma Saati
Toplam Çalışma Saati / 30
Dersin AKTS Kredisi
3
Süre (Saat)
Çalışma Saati