Arastirma@Halkyatirim.com.tr +90 212 314 8181 Ekonomik Değerlendirme 30 Eylül 2013 TÜRKİYE EKONOMİSİ Dış dengedeki bozulma yavaşlıyor İthalattaki yavaşlama dikkat çekici 110 12 aylık Altın ve Enerji Hariç Dış Açık (milyar dolar) 100 90 12 aylık Altın Hariç Dış Açık (milyar dolar) 80 70 12 aylık Dış Açık (milyar dolar) 60 50 40 30 20 08.13 04.13 12.12 08.12 04.12 12.11 08.11 04.11 12.10 08.10 04.10 12.09 08.09 10 04.09 İthalat tarafındaki yavaşlama, ekonomik aktivitedeki ılımlı yavaşlamanın da etkisiyle, daha belirgin gerçekleşti. Nitekim, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat, önceki aya ait 12,8 milyar dolar düzeyinde kalmayı başarırken; düzeltilmiş ithalat rakamı Mayıs ayından itibaren hakim olan aşağı trendini koruyarak 19,7 milyar dolara geriledi (Temmuz’da 20,8 milyar dolar ve Nisan’da 22,7 milyar dolar idi). Altın ve Enerji Hariç Dış Ticaret Dengesi 12.08 Ağustos ayında dış ticaret verileri, hem mevsimsel faktörler hem de bayrama bağlı işgünü kaybının etkisiyle, beklentilere paralel olarak her iki tarafta da yavaşladı. Kaynak: TUİK, HLY Ekonomik Araştırmalar Altın ithalatında düşüş İthalattaki yavaşlamada, altın ithalatında beklenen düşüşün gerçekleşmesi etkili. Aylık altın ithalatı, Temmuz ayındaki 1,6 milyar dolardan Ağustos’ta 656 milyon dolara geriliyor. Enerji Maliyeti 70 Enerji İthalatı (milyar dolar) 60 50 Enerji ithalatı ise, 4,6 milyar dolar ile dış dengeye yük olmaya devam ediyor. Enerji ithalatı 8 aylık dönemde 36,5 milyar dolar düzeyinde. Ekonomik aktivite beklenen yavaşlamanın cari denge üzerinde beklenen olumlu etkisinin enerji yükü nedeniyle sınırlı kalabileceği görüşümüzü koruyoruz. 30 20 10 Ağustos ayında cari açığı 2,3 milyar dolar düzeyinde hesaplıyoruz. Ancak, geçen yılın aynı 2013* 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 Kaynak: TUİK, *HLY Ekonomik Araştırmalar Tahmini Ekonomik Araştırmalar Birimi Banu KIVCI TOKALI Ekonomik Araştırmalar Müdürü btokali@halkyatirim.com.tr (212) 314 8188 12 aylık açık artmaya devam ediyor İthalatta gözlenen yavaşlamaya karşın, geçen yılın düşük baz etkisi nedeniyle, 12 aylık dış açıktaki artış devam ediyor. Ancak, altın hariç ve altın ve enerji hariç dengelerde daha ılımlı bir görünüm sözkonusu. Benzer tablolar cari denge göstergeleri için de geçerli. 2002 0 2001 Ara malı ithalatı ve tüketim eğilimindeki yavaşlama da ithalat azalışında etkili. 40 2000 İthalattaki yavaşlamada diğer etkili bir unsur, yatırım eğiliminin azalması. İktisadi yönelim anketindeki yatırım eğilimine yönelik beklentilerin de yansıttığı üzere, sermaye malı ithalatı 3 milyar dolar düzeyinden 2,5 milyar düzeyine geriliyor. Nurcihan AŞIK Uzman Yard. nasik@halkyatirim.com.tr (212) 314 8183 Çekince için lütfen arka sayfaya bakınız. Esengül ÖZDEMİR Uzman Yard. eozdemir@halkyatirim.com.tr (212) 314 8184 Ekonomik Değerlendirme 30 Eylül 2013 2 TÜRKİYE EKONOMİSİ ayında açık 1,3 milyar dolar ile sınırlı kaldığından, 12 aylık açıktaki artış devam edecektir. Eylül ayından itibaren yıllık açık rakamındaki artışın hız kesmesini bekliyoruz. Yılsonu için öngördüğümüz 59 milyar dolarlık cari açık tahminimizi koruyoruz (GSYİH’nin % 7,1’i). Enerji ithalatı yükünün ise 55 milyar dolara ulaşacağını düşünüyoruz. Geçen yılın 60,1 milyar dolarlık rekor düzeyinin hafif altında. Geniş Ekonomik Gruplara göre Dış Ticaret İhracat (milyar dolar) Yatırım Malları Ara Malları Tüketim Malları Diğer İthalat (milyar dolar) Yatırım Malları Ara Malları Tüketim Malları Diğer Ağustos 2013 (%) 11.17 -12.9% 1.03 8.7% 5.61 -27.3% 4.49 9.0% 0.04 5.2% Ağustos 2012 2013 (%) 18.83 18.19 3.5% 2.54 2.56 -0.9% 14.19 13.36 -5.9% 2.03 2.23 9.6% 0.06 0.04 -37.7% 2012 12.83 0.95 7.73 4.12 0.04 Ocak - Ağustos 2012 2013 (%) 99.96 99.43 -0.5% 9.09 9.95 9.4% 54.97 49.96 -9.1% 35.58 39.10 9.9% 0.33 0.41 26.5% Ocak - Ağustos 2012 2013 (%) 157.06 166.99 6.3% 22.16 23.85 7.6% 117.30 123.04 4.9% 17.17 19.63 14.4% 0.42 0.47 10.4% Kaynak: TUİK, HLY Ekonomik Araştırmalar Ülke Gruplarına göre Dış Ticaret Ağustos 2012 2013 İhracat (milyar dolar) Ocak - Ağustos (%) 12.83 11.17 -12.9% 2012 2013 (%) 99.96 99.43 -0.5% 6.2% A-AVRUPA BİRLİĞİ (AB 28 ) 4.33 4.62 6.8% 38.27 40.66 B-TÜRKİYE SERBEST BÖL. 0.15 0.18 15.9% 1.57 1.60 2.2% C-DİĞER ÜLKELER 8.35 6.38 -23.7% 60.12 57.16 -4.9% 1-Diğer Avrupa (AB Hariç) 1.03 1.17 14.4% 8.65 9.01 4.1% 2-Kuzey Afrika 0.65 0.75 15.4% 6.18 6.93 12.1% 3-Diğer Afrika 0.26 0.30 15.3% 2.60 2.76 6.2% 4-Kuzey Amerika 0.45 0.53 16.0% 4.45 4.48 0.7% 5-Orta Amerika ve Karayipler 0.05 0.13 160.2% 0.55 0.75 35.4% 6-Güney Amerika 0.12 0.13 7.2% 1.38 1.44 4.5% 7-Yakın ve Orta Doğu 4.79 2.42 -49.6% 29.08 23.49 -19.2% 8-Diğer Asya 0.95 0.90 -6.0% 6.84 7.86 15.0% 9-Avustralya ve Yeni Zelanda 0.04 0.04 -5.5% 0.31 0.34 10.8% 10-Diğer Ülke ve Bölgeler 0.00 İthalat (milyar dolar) A-AVRUPA BİRLİĞİ (AB 28 ) B-TÜRKİYE SERBEST BÖLGELERİ C-DİĞER ÜLKELER 1-Diğer Avrupa (AB Hariç) 2-Kuzey Afrika 3-Diğer Afrika 4-Kuzey Amerika 5-Orta Amerika ve Karayipler 6-Güney Amerika 7-Yakın ve Orta Doğu 8-Diğer Asya 9-Avustralya ve Yeni Zelanda 10-Diğer Ülke ve Bölgeler 0.01 349.7% Ağustos 2012 2013 (%) 18.83 18.19 -3.4% 6.72 6.63 -1.3% 0.07 0.08 7.3% 12.04 11.48 -4.6% 2.78 2.89 4.1% 0.32 0.27 -14.7% 0.18 0.14 -23.1% 1.02 0.94 -7.6% 0.08 0.09 8.7% 0.33 0.35 3.9% 2.09 1.58 -24.3% 3.97 4.11 3.6% 0.18 0.11 -40.8% 1.09 1.01 -7.9% Kaynak: TUİK, HLY Ekonomik Araştırmalar Çekince için lütfen arka sayfaya bakınız. 0.08 0.10 23.1% Ocak - Ağustos 2012 2013 157.06 166.99 (%) 6.3% 57.18 60.46 5.7% 0.70 0.82 17.9% 99.18 105.71 6.6% 25.03 27.83 11.2% 2.10 2.29 9.0% 1.82 1.70 -6.6% 10.45 9.84 -5.8% 0.66 0.89 34.8% 2.60 2.45 -5.8% 15.55 15.50 -0.4% 32.91 35.41 7.6% 0.71 0.98 37.7% 7.34 8.83 20.3% Ekonomik Değerlendirme 30 Eylül 2013 3 TÜRKİYE EKONOMİSİ HALK YATIRIM ARAŞTIRMA Azmi DÖLEN, G. Müdür Yrd. adolen@halkyatirim.com.tr Işık ÖKTE, Stratejist iokte@halkyatirim.com.tr Banu KIVCI TOKALI, Ekonomist btokali@halkyatirim.com.tr (212) 314 81 07 (212) 314 81 82 (212) 314 81 88 Nurcihan AŞIK, Uzman Yard nasik@halkyatirim.com.tr Sertaç OKTAY, Uzman Yard. sertac.oktay@halkyatirim.com.tr Esengül ÖZDEMİR, Uzman Yard. eozdemir@halkyatirim.com.tr (212) 314 81 83 (212) 314 81 86 (212) 314 81 84 Tuğba İNCE, Uzman Yard. tince@halkyatirim.com.tr (212) 314 81 85 (212) 314 81 07 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Bu sayfalarda yayınlanan görüş, yorum, haber veya öneriler nedeniyle ortaya çıkacak ticari kazanç veya kayıplardan Halk Yatırım Menkul Değerler A.Ş. sorumlu değildir. Buradaki yazı, görüş ve yorumlar sayfa ziyaretçilerini bilgilendirme niteliği taşımaktadır. Rapor sayfalarında yayınlanan hiçbir yazı, görüş, resim, analiz ve diğer sunumlar izin alınmadan yazılı veya görsel basın organlarında yayınlanamaz. Çekince için lütfen arka sayfaya bakınız.