(Uygulamalarınızı Geliştirin_Çocuklarda Obezitenin Yaşam
advertisement
Çocukluklarda Obezitenin Yaşam Kalitesine Etkisi Prof. Dr Prof. Dr.. Muazzez Garipağaoğlu Beslenme ve Diyet Uzmanı 4 Mayıs 2012 tarihinde Acıbadem Üniversitesi “Obezite” konulu 3. Geleneksel Bilgi Güncelleme Sempozyumu’nda sunuldu. Doğumda Beşinci ayda International Journal of Pediatric Obesity. 2006; 1: 11-25 Obesitenin maliyeti • Fizyolojik • Psikolojik • Ekonomik 1st International Abdominal Obesity Congress 2010, January, Hong Kong • We don’t want pregnant men • We don’t want permenant pregnant women • We don’t want never ever pregnant children VİSSERAL YAĞ DOKUSU BEL ÇEVRESİ ÖLÇÜMÜ Fizyolojik olarak • Hiperinsülinemi-Tip 2 diyabet • Hiperlipidemi • Hipertansiyon Kardiyo vasküler hastalıklar • Karaciğer yağlanması • Ortopedik sorunlar • Cilt lezyonları • Adet düzensizlikleri Sağlıklı bir hücre Psikolojik olarak • Sınıf arkadaşlarının eğlence konusu oldukları • Oyun arkadaşı olarak tercih edilmedikleri • Yarışmalara katılamadıkları • Sosyal yaşamlarının olumsuz etkilendiği • Özgüvenlerinin düşük olduğu bilinmektedir. Büyük porsiyonlar Besin endüstrisi Karbonatlı içecekler Genetik Enerji yoğunluğu yüksek besinler Şeker Fiziksel aktivite azlığı Şişmanlığın risk faktörleri Okulda beslenme Atıştırmalıklar TV Glisemik indeks Anne baba ihmali Reklamlar Fast Food Çalışan anne Fakirlik Bilgisayar Çocuklar susayınca ne içiyorlar? Pepsi, ice tea Süt .............. Ayran 1 kutu gazlı içecek 35 adet küp şeker içerir 35 adet küp şeker = 2 dilim ekmek 1 kutu gazlı içecek • 140 kalori • 60 mg kafein • Fosforik asit • Renk vericiler Süt nasıl içiliyor? Sade mi? Nesquikli mi? Hazır meyve suyu Meyve suyu Meyve suyu Meyve suyu Hazır meyve suları (çabuk şeker) Okul çocukları • Her gün 1 kutu meyve suyu içiyor • 1 kutu meyve suyu = 100 kalori • 2.300g/8ay ağırlık kazancı İnsülin direnci ??? Karbonatlı içecekler Karbonatlı içeceklerin çocukların sağlığı üzerine olumsuz etkileri, Tüm zamanların en önemli konularından biridir. Karbonatlı içecekler • Fazla ve boş enerji nedeniyle şişmanlığa • Sütlü besinlerin tüketimini azaltmaları nedeniyle kalsiyum, protein ve pek çok besin ögesinin eksikliğine • İçerdikleri fosforik asit ve kafein nedeniyle osteoporoza, kemik kırıklarına • İçerdikleri şeker nedeniyle diş çürüklerine neden olur. (mg) Big Mac ekmeğinin içeriği Zenginleştirilmiş, beyazlatılmış buğday unu (mayalanmış arpa unu, tiamin, riboflavin, niasin, demir, folik asit), su, yüksek fruktozlu mısır şurubu, maya, sıvı yağ (kısmen hidrojene edilmiş soya yağı, mısır yağı, kanola ve/veya pamuk yağı), tuz, buğday gluteni, alfa amilaz, mono ve digliserit, propiyonik asit, kalsiyum sülfat, askorbik asit, azodikarbomit, mısır unu, soya unu, patates unu, kalsiyum peroksit, diasetil tartarik asit esterleri. OKUL YEMEKLERİ Menü Kalori Besin grubu Ezogelin çorba 210 ☺ Mezgit pane / Pat. Haşlama 465 ☺☺ Bodrum soslu makarna 280 ☺☺ Ispanak graten 298 ☺ ☺ Havuç kızartma 210 ☺ İlkbahar salata 80 ☺ Mısırlı roka salata 75 ☺ Muzlu puding 220 ☺☺☺ Vezir parmağı 317 ☺ Yoğurt 84 ☺ Ayran 45 ☺ 50-100 ☺ Meyve/Meyve Etli kuru fasulye, Pilav, Cacık, Elma (690 kalori) Şehriye Çorba, Püreli Rosto, Peynirli Börek, Keşkül (1400 kalori) Aynı menüde 2 porsiyon keşkül ve sabah beslenmede Browni (1824 kalori) Ezogelin Çorba, Püreli Kadınbudu Köfte, Amerikan Salata,Tel Kadayıf (1078 kalori) Beslenme Tedavisi • Sebzeler mi? İğrenç • Kolasız yaşanır mı? • Hamburgere bayılırım • Susamadım, koladım • Ya çikolata !!! • Cips, çitos, doritos, ruffels • Dondurma yemeyecek miyim? Neden ne olursa olsun, şişmanlıkta Enerji/Kalori fazlalığı söz konusudur. Enerji/kalori dengesi Harcanan enerji Harcanan enerji Besinlerle alınan enerji Besinlerle alınan enerji = Normal = Şişman Enerji Günümüz çocuklarının genellikle inaktif oldukları ve teorik olarak önerilen enerjiyi harcayamadıkları bildirilmektedir. Canadian Fitness and Lifestyle Research Institute 2006, Alberta Education Ergenler için önerilen günlük enerji değerleri (kalori) Cins Yaş Sedanter Orta derecede aktif Aktif Kız 9-13 1600 1600-1800 1800-2200 14-18 1800 2000 2400 9-13 1800 1800-2200 2000-2600 14-18 2200 2400-2800 2800-3200 Erkek US Department of Agriculture, Us Department of Health and Human Services. Dietary Guidelines for Americans 2010 SONUÇ • Yeterli, ancak inaktivite nedeniyle fazla gelen enerji, Şişmanlığa • Şişmanlığı önlemek amacıyla sınırlanan enerji, Büyümede aksamaya neden olmaktadır. Beslenme ve hareket Şişmanlıktan sorumlu en önemli 2 etkendir. Orta derecede hareketli olarak ve Bilinçli beslenerek, Şişmanlıktan korunmak ya da kurtulmak mümkündür. Besin piramidi... Tahıl Sebze Meyve Süt Et Et-Baklagil Yağ: Yağlar gıda grubu değildir. Ama iyi sağlık için azı gereklidir. Yağ alımınızı balık, kuruyemiş ve mısır, soya, kanola yağla yağları rı gibi sıvı yağlardan karşılayın. Eğlence ve yemeniz arasında denge kurun Besin Piramidi Yağ ve şekerde limitlerinizi bilin Sağlıklı Nesiller için, Yeterli ve Dengeli Beslenme!... İki yaşın altındaki çocuklara • Büyüme ve gelişmenin erken yaşlarda olumsuz etkilenmemesi için, hiçbir şekilde diyet önerilmez. • Çocuğun mevcut beslenmesi değerlendirilir. Varsa besin seçiminde ya da miktarındaki hatalar düzeltilir. • Zaman içinde, • Yavaş yavaş, • Yeterli ve dengeli bir beslenme alışkanlığına sahip olması sağlanır. 2-7 yaş arası çocuklarda Yaşa uygun sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite ile • Ağırlık artışı durdurulur, • Zaman içinde incelmeye olanak sağlanır. Ne var ki bu uygulama, • Sabır gerektirdiği ve • Zaman aldığı için Çoğunlukla başarısızlıkla sonuçlanmaktadır. 7 yaşın üstündeki şişman çocuklara dikkatli bir izlemle, Zayıflama diyetleri önerilmekte ve uygulanmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü Zayıflama diyetlerini, • Ciddi/ağır şişmanlara ya da • Hipertansiyon, hiperlipidemi, hiperinsülinemi gibi komplikasyonları olanlara önermektedir. Çocuklarda ağırlık kaybı, Şişmanlığın derecesine göre 1-3kg/ay arasında değişir. 1kg vücut yağı=7000 kaloridir Bazı besinlerin kalori değerleri • • • • • 1 dilim ekmek ................................... 1 adet köfte ..................................... 1 yumurta ........................................... 1 kibrit kutusu peynir ..................... 1 orta boy meyve .............................. Hangisi şişmanlatır? 70 70 70 70 75 1 su bardağı tam yağlı süt .................. 125 1 su bardağı tam yağlı yoğurt............. 125 1 su bardağı yarım yağlı süt................ 100 1 su bardağı yarım yağlı yoğurt.......... 100 1 su bardağı yağsız süt ......................... 75 1 su bardağı yağsız yoğurt.................... 75 1 tatlı kaşığı tereyağı=50 kalori 50kalorix365 gün=18.500 kalori=2.500gram • • • • • • • • 1 kaşarlı tost ..................................... 300 1 hamburger ....................................... 270 Big Mac ................................................ 570 Cheese burger .................................. 320 Patates kızartması (küçük) ............. 200 Patates kızartması (orta) ................ 300 Chicken nugget (6 parça) ................ 300 1 kutu kola .......................................... 140 • • • • • • • • 1 su bardağı meyve suyu ................. 100 1 tabak yağsız yeşil salata ............... 10 1 tabak sebze yemeği ...................... 100 1 simit ................................................. 225 1 poğaça .............................................. 150 1 açma ................................................. 300 1 paket kraker .................................. 150 1 lahmacun ......................................... 250 • 1 yemek kaşığı toz şeker........................ 75 • 1 dilim top kek ....................................... 150 • 1 dilim evde yapılmış kek...................... 300 • 1 kase/porsiyon sütlü tatlı................... 300 • 1 kase dondurma .................................. 250 • 1 kornetto .............................................. 200 • 1 magnum ............................................... 325 • 1 dilim pasta .................................... 400 • 3-4 parça baklava ......................... 300 • 3-4 parça kemalpaşa tatlısı ......... 300 • 1 orta boy gofret ............................. 150 • 100g çikolata ..................................... 500 Yağ 4 tatlı kaşığı Şeker, reçel, bal, pekmez 1-2 yemek kaşığı Süt: 1 su bardağı Yoğurt: 1 kase Peynir: 1 kibrit kutusu Et, tavuk, balık, yumurta 2 köfte kadar Sebze 1-2 porsiyon Meyve 1-2 küçük boy Ekmek 4 dilim 1-3 yaş çocukları için sağlıklı beslenme piramidi Yağ 4-6 tatlı kaşığı Şeker, reçel, bal, pekmez 1-2 yemek kaşığı Süt: 1 su bardağı Yoğurt: 1 kase Peynir: 1 kibrit kutusu Et, tavuk, balık, yumurta 2 köfte kadar Sebze 1-2 porsiyon Meyve 2 küçük boy Ekmek 4-6 dilim 3-6 yaş çocukları için sağlıklı beslenme piramidi Yağ 6 tatlı kaşığı Şeker, reçel, bal, pekmez 1-2 yemek kaşığı Süt: 1-2 su bardağı Yoğurt: 1 kase Et, tavuk, balık, yumurta Peynir:1-2 kibrit kutusu 3 köfte kadar Sebze Meyve 2-3 porsiyon 2 orta boy Ekmek 6-8 dilim Okul çocukları için sağlıklı beslenme piramidi Yağ 6-8 tatlı kaşığı Şeker, reçel, bal, pekmez 1-4 yemek kaşığı Süt: 1-2 su bardağı Yoğurt: 2 kase Peynir: 2 kibrit kutusu Et, tavuk, balık, yumurta 3-5 köfte kadar Sebze Meyve 3-5 porsiyon 2-4 orta boy Ekmek 8-12 dilim Ergenler için sağlıklı beslenme piramidi “Az yersin olursun melek, Çok yersin olursun helak” “Neler yedi neler içti şu diş, Ne altın oldu, ne gümüş Ayşe Garipağaoğlu ???? Yeterli miktarda yiyin, fazla ya da az değil ! Çocuklarda şişmanlığı önlemek için 5 2 1 0 KURALI 5: 5 ya da daha fazla porsiyon sebze-meyve 2: 2 saat ile sınırlı televizyon, bilgisayar vb 1: 1 saat terleyinceye kadar fiziksel aktivite 0: 0 şekerli içecek American Academy of Pediatrics, Pediatric Obesity expert committee, 2008
