HASTA BAŞI UYGULAMA KONULARI (13.30-14.20) İÇ HASTALIKLARI UYGULAMALI ÇALIŞMA KONULARI İç Hastalıkları Anabilim Dalı'nda Klinik Bilimlere Giriş - İç Hastalıklarına Giriş Uygulamalı Çalışmaları Pazartesi, Salı, Perşembe ve Cuma günleri saat 13.30-14.20 arasında yapılır. Anabilim Dalı'na Pazartesi ve Perşembe günleri Grup A öğrencileri, Salı ve Cuma günleri de Grup B öğrencileri gelir. Öğrenciler her birine 8-10 öğrenci düşecek şekilde araştırma görevlilerine verilir. Araştırma görevlileri, Öğretim ve Sınav Programı'na uygun olarak öğrencilere semiyoloji ve hasta muayenesi konularında beceri kazandırmak için çaba gösterir. Grup A öğrencileri ile yaptıkları uygulamalı çalışmayı bir gün sonra Grup B öğrencileri ile tekrarlar, öğrencilerin sorularına cevap verir, bunlardan cevabı araştırılmak gerekenlere onlarla birlikte kaynak arayarak cevap bulmaya çalışır. Araştırma görevlileri, her uygulamalı çalışma saatinde yoklama yaparak yoklama sonucunu bu amaçla hazırlanmış izlem kartına kaydeder. Her çalışma dilimi sonunda öğrencilerin o çalışma dilimi içinde kazandıkları becerileri yoklar ve 100 üzerinden not takdir etmek suretiyle yapacağı objektif değerlendirmeyi ve yoklama sonuçlarına ait bilgiyi karta doldurarak Uygulamalı Çalışmalardan Sorumlu Öğretim Üyesine verir. Uygulamalı çalışmalarla ilgili bu değerlendirmeler, Ders Bitimi Sınavı sırasında Uygulamalı sınavı yapacak olan öğretim üyesi tarafından dikkate alınabilir. Uygulamalı Çalışmalara yeterli oranda katılmamış olan öğrenciler, Yönetmelik gereğince, Ders Bitimi Sınavına katılma hakkını kaybederler. İç Hastalıkları Anabilim Dalı'nda araştırma görevlileri ile yapılan uygulamalar dışında Pazartesi, Çarşamba, Perşembe ve Cuma günleri saat 10.40-11.30 arasında öğretim üyeleri ile uygulama yapılır. Pazartesi ve Cuma günleri Grup B, Çarşamba ve Perşembe günleri ise Grup A Öğrencileri gruplara ayrılarak ilgili bilim dallarının öğretim üyeleri tarafından yapılacak uygulamalara katılırlar. Uygulamalı Çalışmaların konuları aşağıda belirtilmiştir. GÜZ YARIYILI İçH- U 1 Hastaya yaklaşım, hastaya adıyla hitap, hasta ile ilk karşılaşmanın özellikleri, kendini tanıtma, hastayla ilgili bilgileri öncelikle hastadan almanın önemi, hastayla görüşme tamamlandıktan sonra hasta yakınlarının verebileceği ek bilgiler, hasta ifadesinin uygun şekilde yönlendirilmesi, hastanın anlattıklarının önem verilerek dinlenmesi, hastaya güven ve saygı telkin etmenin önemi, anamnez alma, hastanın şikâyetleri (yakınmaları) ve hastalığın hikâyesi (öyküsü), hasta ile yapılan konuşmanın özet olarak not edilmesi. İçH - U 2 Anamnez alma, hastanın öz ve soygeçmişi, alışkanlıkları, medeni hali, eşinin ve çocuklarının sağlıklı olup olmadığının tespiti, yaşam koşulları, çevresi. İçH - U 3 Hasta muayenesinin optimum koşulları, yatar ve yarı yatar muayene durumları, hastanın vücut yapısının, beslenme ve durumunun değerlendirilmesi, sağlık durumu ile ilgili olarak ilk bakışta göze çarpan özellikler, bilinç durumu, zorunlu durumda bulunup bulunmadığı. İçH - U 4 Hastaya ilk dokunuş: Nabız muayenesi, nabız hızının, düzeninin ve dolgunluk derecesinin araştırılması, en sık rastlanan patolojik nabız şekillerinin hatırlanması. İçH - U 5 Baş ve boyun muayenesi, deformite bulunup bulunmadığı, saçlı deride ve kaşlarda özellikler, yüzde deri ve mukozaların görünümü, solukluk, siyanoz, gözlerle ilgili dışarıdan görülebilen değişiklikler, pupillanın özellikleri, iriste annulus, katarakt, egzoftalmi, enoftalmi, nistagmus, hipertroidinin göz belirtileri, göz kapakları ve konjonktiva ile ilgili değişiklikler, ksantalasma, dudaklar, ağız, yanak içleri ve damak, dil (aft, paslı dil, düz, kırmızı dil), dişler ve dişetleri ve boğazda değişiklikler, bulguların tanı değeri. İçH - U 6 Baş ve boyun muayenesine devam, başta ağrılı nokta, sinüsler, dışkulak yolu ve mastoid kemiğinde duyarlılık, boyunda anormal yapılar, lenfadenomegali: büyümüş lenf bezlerinin yeri, büyüklüğü, sert veya yumuşak oluşu ve birbirleriyle olan ilişkileri gibi özelliklerinin tanı açısından değerlendirilmesi, tiroid bezinin muayenesi, diffüz guatr, nodüler guatr. İçH - U 7 Boyun muayenesine devam, boyun damarlarının muayenesi, boyun venlerinde dolgunluk, ven nabzı, "a" ve "v" dalgalarının belirginleşmesi, tanıda değerleri, ven basıncının klinik olarak tahmini İçH - U 8 Boyun muayenesine devam, boyun arterlerinin inspeksiyon ve palpasyonu, sık rastlanan anormal karotis nabzı şekilleri, baş ve boyunda arterlerin oskültasyonu, bulguların tanı değerleri, karotis masajı tekniği. IçH - U 9 Sırtın, vertebral kolonun ve her iki hemitoraksın inspeksiyonu, deformite bulunup bulunmadığı, göğüs deformitesi şekilleri, göğüste amfizeme bağlı değişim, fıçı göğüs, kifoz, skolyoz, düz sırt, asimetrik sırt, vertebral kolonda duyarlılığı artmış vertebra olup olmadığı, dik oturur durumda başa basmakla vertebral kolon üzerinde duyarlılık araştırması, hareketle ağrı olup olmadığı, solunum hareketlerinin simetrisi, inspiriyum ve ekspiriyum süreleri ile ilgili değişiklikler, patolojik solunum şekilleri, takipne ve hiperpne, Cheyne-Stokes solunumu, her iki hemitoraksın palpasyon ve perküsyonu, hipersonorite ve matite bulgularının tanı anlamları, kostofrenik sinusların muayenesi. IçH - U 10 Sırtın muayenesine devam, akciğerlerin oskültasyonu, inspiriyum ve ekspiriyum süreleri, sık rastlanan patolojik solunum sesleri, ince ve kalın kuru raller, wheezing, inspiriyumda yaş raller, solunumun her iki fazında yaş raller, plevrada frotman, diğer patolojik solunum sesleri, bel bölgesinin inspeksiyonu, palpasyonla ve vurma ile böbrek lojlarında duyarlılık artması bulunup bulunmadığı, bulguların tanı değerleri. IçH - U 11 Araştırma görevlisi tarafından her öğrenci için o güne kadar yapılan çalışmalarla ilgili bilgi ve beceri yoklaması ve değerlendirme. IçH - U 12 Ön göğsün ve prekordiyumun muayenesi, inspeksiyon, sık rastlanan göğüs ve sternum deformiteleri, sternum ve prekordiyumun kabarık oluşu, tanı değeri, kalp tepe vurumunun normal kişide özellikleri, apikal vuruda patolojik değişiklikler, pulsasyon alanının genişlemesi, görünen galo, öngöğüste diğer pulsasyonlar, sol ikinci interkostal aralıkta pulsasyon, bulguların tanıda değerleri. IçH - U 13 Öngöğsün ve prekordiyumun muayenesi, palpasyon, kalp tepe vurumunun palpasyonu, patolojik değişiklikleri, sternumun ve parasternal bölgenin palpasyonu, sağ ve sol ventrikül aktiviteleri, kalp dinleme odakları, pulmoner odakta pulsasyon, palpabl ikinci ses, tril, tanıda değerleri. IçH - U 14 Kalbin dinlenmesi, oskültasyonda dikkat edilecek noktalar, normal kalp sesleri, birinci ve ikinci seste patolojik değişiklikler, seslerde fizyolojik ve patolojik çiftleşmeler, klikler, ilave kalp sesleri, atriyal (presistolik) ve ventriküler (protodiyastolik) galolar, perikardiyal üçüncü ses, perikard frotmanı, bu değişikliklerin tanı bakımından anlamları. İçH - U 15 Normal ve patolojik kalp seslerinin dinlenmesine devam, kalp seslerindeki değişiklikler hakkındaki bilgilerin tekrar gözden geçirilmesi, üfürümler, üfürümlerin frekans ve şiddet özellikleri, kalp sesleri ile ilgili, sistolik üfürümler, çeşitleri, masum ve fonksiyonel üfürümler, patolojik üfürümler, örnekler dinlenmesi. İçH - U 16 İçH - U 17 Sistolik üfürümlerle ilgili örnekler üzerinde çalışmaya devam. Diyastolik üfürümler, çeşitleri, tanı değerleri İçH - U 18 Sistolodiyastolik üfürümler, devamlı üfürümler, venöz üfürümler, kalp sesleri ve üfürümlerle ilgili hasta dinlemeye devam İçH - U 19 Akciğerlerin ön göğüsten perküsyon ve oskültasyonu, klavikula üstü çukurların ve koltukaltı bölgelerinin muayenesi, meme semiyolojisi, lenfadenomegali, subklavia, arterinin ve aksiller arterlerin palpasyonu, karaciğer göreceli (rölatif) ve kesin (mutlak, absolü) matitelerinin aranması. Traube alanının muayenesi, dalak perküsyonu. İçH - U 20 Karın muayenesi, inspeksiyon, karnın normal bombeliği, deride değişiklikler, anormal ven dolgunluğu, göbek fıtığı, simetrik karın şişliği, assit, asimetrik karın şişliği, karın şişliğinin perküsyonla muayenesi, bulguların tanı bakımından değerlendirilmesi. İçH - U 21 Karın palpasyonu, karaciğer büyümesinin aranması, büyümüş karaciğerin nitelikleri, kıvamı, yüzeyinin durumu, düz veya değişik büyüklükte nodüller bulunuşu, karaciğerin ağrılı olup olmadığı büyümenin belirli bir loba özgü olup olmadığı, karaciğere veya karna basmakla boyun venlerindeki dolgunluğun artışı, hepato-juguler röflü, anlamı. İçH - U 22 Araştırma görevlisi tarafından her öğrenci için o güne kadar yapılan çalışmalarla ilgili bilgi ve beceri yoklaması ve değerlendirme BAHAR YARIYILI İçH - U 23 Karaciğer palpasyonuna devam, dalak palpasyonu, büyük dalağın nitelikleri, dalak çentiğinin ele gelmesi, karın içinde kitle, niteliklerinin belirlenmesi, dolu safra kesesinin ele gelmesi (veziküler hidrops), böbreklerin tek ve iki elle muayenesi, renal arterlerin oskültasyonu. İçH - U 24 Karında ağrılı noktalar, Murphy'nin safra kesesi ağrılı noktası, MacBurney'in apandis ağrılı noktası, ağrılı üreter noktaları, over ve adnekslerle ilgili ağrılı noktalar, inguinal bölgenin muayenesi, femoral arterlerin palpasyonu. lenfadenomegali, nitelikleri, ingüinal fıtık, anal bölgenin ve dış genital organların muayenesi ve rektal tuşe ile ilgili bilgiler. İçH - U 25 Ekstremitelerin muayenesi, eklemler, deri altında nodül, parmaklar, parmak uçları, tambur çomağı parmaklar, tırnakların görünümü, çukur (kaşık biçimi) tırnak, tırnakların kırılabilirliği ve büyüme hızı ile ilgili bilgiler, tırnakta hemorajik lekeler, avuç içlerinin muayenesi, periferik arter pulzasyonlarının muayenesi, arteria dorsalis pedis ve arteria tibialis posterior nabızlarının ve poplitea arteri nabzının muayenesi, diz ekleminde sıvı aranması, bütün bu bulguların tanı ile ilgili anlamları. İçH - U 26 Kan basıncı ölçülmesi, ölçüm için gerekli optimum koşulların gözden geçirilmesi, sağlıklı bir kan basıncı ölçümü için dikkat edilecek noktalar, ölçme tekniği, denemeler. İçH - U 27 Anamnezin yazılması, sistemlere göre anamnez yazılması (solunum sistemine, dolaşım, sindirim, ürogenital ve sinir sistemlerine ait bulguların ayrı ayrı yazılması), topografik muayeneye göre anamnez yazılması (muayene sırasında anlatılmış olan sıraya göre, baş ve boyun, göğüs, karın ekstremiteler gibi bölgelere göre bulguların yazılması), yazıda dikkat edilecek noktalar. İçH - U 28 "İlk tanı"nın ve ayırıcı tanıya girecek muhtemel tanıların belirtilmesi, etyolojik tanı (romatizmal kalp hastalığı gibi), anatomik tanı (mitral darlığı gibi), fonksiyonel tanı (kalp yetersizliği gibi), fonksiyon bozukluğunun veya hastalığın ilerleme derecesinin belirtilmesi (angina pektoris, fonksiyon kapasitesi ikinci sınıf gibi). Problem kavramı, problemlerin belirlenmesi, tanıyı kesinleştirmek için ve problemlerin çözümü için yapılması gerekenlerin planlanması. IçH - U 29 Nörolojik muayene, normal kemik-tendon refleksleri, patolojik refleksler, motor ve sensoriyel fonksiyonların değerlendirilmesi, serebellar fonksiyonların temel muayene yöntemleri. IçH - U 30 Hareket ve duyu muayenesi IçH - U 31 Solunum sisteminin muayenesine toplu bakış, hasta muayenesi IçH - U 32 Kardiyovasküler sistemin muayenesine toplu bakış, hasta muayenesi IçH - U 33 Sindirim sistemi muayenesine toplu bakış, hasta muayenesi IçH - U 34 Sindirim sistemi muayenesine toplu bakış, muayenesine devam IçH - U 35 Ürogenital sistemle ilgili muayene yöntemleri, hasta muayenesi IçH - U 36 Lokomotor sistemin muayenesine toplu bakış, hasta muayenesi IçH - U 37 IçH - U 38 Nörolojik muayeneye toplu bakış, hasta muayenesi İdrar tahlili, idrar sedimentinin incelenmesi IçH - U 39-43 Genel durum muayenesi ve sistem muayenelerinin tekrar edilmesi IçH - 44-45 Araştırma görevlisi tarafından her öğrenci için o güne kadar yapılan çalışmalarla ilgili bilgi ve beceri yoklaması ve değerlendirme. ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI UYGULAMALI ÇALIŞMA KONULARI Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı'nda Klinik Bilimlerine Giriş-Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uygulamalı Çalışmaları Pazartesi, Salı, Perşembe ve Cuma günleri saat 13.30-14.20 arasında yapılır. Anabilim Dalı'na Pazartesi ve Perşembe günleri Grup B öğrencileri, Salı ve Cuma günleri de Grup A öğrencileri gelir. Öğrenciler her birine en çok 10 öğrenci düşecek şekilde araştırma görevlilerine verilir. Her araştırma görevlisinin bir uygulama grubu vardır. Geçerli nedenlerle pratik yapamaması durumunda önceden belirlenmiş olan yedek araştırma görevlisi pratiği yapar. Araştırma görevlileri, Öğretim ve Sınav Programı'na ve hazırlanan Pratik uygulama kitabına uygun olarak öğrencilere semiyoloji, fizik muayene, tanı ve tedavi uygulamaları konularında beceri kazandırmaya yönelik eğitim yapar. Öğrencilerin sorularına cevap verir, bunlardan cevabı araştırılması gerekenlere onlarla birlikte kaynak arayarak cevap bulmaya çalışırlar. Araştırma görevlileri, her uygulamalı çalışma saatinde yoklama yaparak öğrencilerden gelmeyenleri bu amaçla hazırlanmış İzlem Kartı'na kaydederler ve her Çalışma Dilimi'nde yoklama sonuçlarına ait bilgiyi, İzlem Kartı'na işleyerek Uygulamalı Çalışma Sorumlusu Öğretim Üyesine verir. Uygulamalı çalışmalarla ilgili yoklama sonuçları değerlendirilir. Uygulamalı çalışmalara yeterli oranda (%80) katılmamış olan öğrenciler, Yönetmelik gereğince, Ders Bitimi Sınavı'na girme hakkını kaybederler. GÜZ YARIYILI ÇSH -U 1 Tanışma: Öğretim görevlisi pratik yapacağı grubu toplar. Kendisini tanıtır. Gruptaki tüm öğrencileri de tanımaya çalışır. Pratiklerin nasıl yürüyeceğini anlatır ve sabit bir buluşma yeri belirleyerek öğrenciyi bilgilendirir Öykü almada yetişkin hasta ile çocuk hastanın farkları, değişik yaş gruplarında öykü alma sırasında dikkat edilecek hususlar, çocuktan ve ailesinden sağlıklı bir öykü almanın koşulları, değişik gruplarda öyküde üzerinde durulacak değişik dönemler, acil koşullarda getirilen hasta ile elektif koşullarda getirilen hastalarda öykü almanın farkları, hasta ailesine ve hastaya güven ve saygı telkin etmenin önemi, hastanın şikayetlerinin net bir şekilde öğrenilmesi ve kimlik belirlenmesi gerektiği konusunda öğrenci pratikleri için genel bir giriş yapar. ÇSH -U 2 Yenidoğanda yaklaşım ve öykü alma: Yenidoğanda yaklaşım prensiplerinin aktarılması. Sorunu ve bebeği tanımak için sorgulanması gereken soruların; şikâyetlerin her birinin başlangıç tarihi, özellikleri, gelişimleri, şikâyetleri azaltan veya artıran olaylar gibi sorgulanması. Gebelik, doğum ve doğum sonrası döneme ilişkin ayrıntılı bilgi edinilmesi, çocuğun beslenme durumu, nörolojik gelişimi ve aşıları ile ilgili bilgilerin ve kimin bakımında olduğunun öğrenilmesi. Yenidoğan tarama testlerinin, K vitamininin yapılıp yapılmadığının sorgulanması. Soy geçmiş bilgilerinin; sosyo-ekonomik ve kültürel durum, akraba evliliği, kardeşleri, ölü doğumlar, düşükler ve ölen kardeşler hakkında bilgi edinilmesi. ÇSH -U 3 Sütçocuğunda yaklaşım ve öykü alma: Sütçocuğuna yaklaşım prensiplerinin aktarılması. Sorunu ve bebeği tanımak için sorgulanması gereken soruların; şikayetlerin her birinin başlangıç tarihi, özellikleri, gelişimleri, şikayetleri azaltan veya artıran olaylar gibi sorgulanması. Gebelik, doğum ve doğum sonrası döneme ilişkin ayrıntılı bilgi edinilmesi, çocuğun beslenme durumu, nörolojik gelişimi ve kimin bakımında olduğunun öğrenilmesi. Yenidoğan tarama testlerinin, K vitamininin yapılıp yapılmadığının sorgulanması ve aşıları ile ilgili bilgilerin kronolojik sıra ile alınması. Çocuğun daha önceden geçirdiği hastalık ve ameliyatların, kronik hastalığı olup olmadığının, devamlı kullandığı ilaçların veya ilaç allerjisinin sorgulanması. Soy geçmiş bilgilerinin; akraba evliliği, kardeşleri, ölü doğumlar, düşükler ve ölen kardeşler hakkında bilgi edinilmesi. Ailede benzer hastalıkların araştırılması. Ailenin sosyo-ekonomik ve kültürel düzeyinin öğrenilmesi. ÇSH -U 4 Çocukta yaklaşım ve öykü alma: Çocuğa yaklaşım prensiplerinin aktarılması. Sorunu ve çocuğu tanımak için sorgulanması gereken soruların; şikâyetlerin her birinin başlangıç tarihi, özellikleri, gelişimleri, şikayetleri azaltan veya artıran olaylar gibi sorgulanması. Gebelik, doğum ve doğum sonrası döneme ilişkin gerekli kısa bilgi edinilmesi. Çocuğun beslenme, gelişimi, aşıları ile ilgili bilgilerin kronolojik sıra ile alınması. Eğitimi ile ilgili bilgilerin, çalışıyorsa yaptığı işin ve çalışma ortamının özellikleri, daha önceden geçirdiği hastalık ve ameliyatların, kronik hastalığı olup olmadığının, devamlı kullandığı ilaçların veya ilaç allerjisinin sorgulanması. Soy geçmiş bilgilerinin; akraba evliliği, kardeşleri, ölü doğumlar, düşükler ve ölen kardeşler hakkında bilgi edinilmesi. Ailede benzer hastalıkların araştırılması. Ailenin sosyo-ekonomik ve kültürel düzeyinin öğrenilmesi. ÇSH -U 5 Ergende yaklaşım ve öykü alma: Ergenlik döneminin özel olduğunun ve bu döneme özel yaklaşım prensiplerinin aktarılması. Sorunu ve ergeni tanımak için sorgulanması gereken soruların; şikâyetlerin her birinin başlangıç tarihi, özellikleri, gelişimleri, şikayetleri azaltan veya artıran olaylar gibi sorgulanması. Gebelik, doğum ve doğum sonrası döneme ilişkin gerekli kısa bilgi edinilmesi. Çocuğun beslenme, gelişimi, aşıları ile ilgili bilgilerin kronolojik sıra ile alınması. Eğitimi ile ilgili bilgilerin, çalışıyorsa yaptığı işin ve çalışma ortamının özellikleri, daha önceden geçirdiği hastalık ve ameliyatların, kronik hastalığı olup olmadığının, devamlı kullandığı ilaçların veya ilaç allerjisinin sorgulanması. Soy geçmiş bilgilerinin; akraba evliliği, kardeşleri, ölü doğumlar, düşükler ve ölen kardeşler hakkında bilgi edinilmesi. Ailede benzer hastalıkların araştırılması. Ailenin sosyo -ekonomik ve kültürel düzeyinin öğrenilmesi. ÇSH -U 6 Bir yaştan küçük çocukta beslenme öyküsü alma: Bebeğin doğum tarihi, kaçıncı gebelik haftasında ve kaç kilo doğduğu ve şu anki boy-kilo bilgileri de alındıktan sonra beslenme öyküsünün eksiksiz alınması için gerekli sorgulama ve değerlendirme bilgilerinin aktarılması. ÇSH -U 7 Bir yaştan büyük çocukta beslenme öyküsü alma: Boy-kilo bilgileri alındıktan sonra beslenme öyküsünün eksiksiz alınması için gerekli sorgulama ve değerlendirme bilgilerinin aktarılması ÇSH -U 8 Tartı ölçümü ve persantil eğrileri kullanarak değerlendirilmesi: Çocukların büyümegelişme değerlendirmesinde tartının önemi vurgulanır. Tartı almada dikkat edilecek noktalar aktarıldıktan sonra bu noktalara dikkat edilerek öğrenci ile birlikte alınan tartı persantil eğrisine işaretlenir ve yorum yapılır ÇSH -U 9 Boy (yatarak-ayakta), baş çevresi ölçümü ve persantil eğrileri kullanarak değerlendirilmesi: Çocukların büyüme- gelişme değerlendirmesinde boyun ve özellikle 2 yaştan küçük çocuklarda baş çevresinin önemi vurgulanır. Bu ölçümler alınırken dikkat edilecek noktalar aktarıldıktan sonra öğrenci ile birlikte alınan boy, baş çevresi ölçümleri persantil eğrilerine işaretlenir ve yorumlanır, ÇSH -U 10 Beden sıcaklığı (aksiler, rektal) ve kan basıncı ölçümlerinin (sfigmomanometrik yöntemle) alınması: Ölçümler alınırken dikkat edilecek noktalar aktarıldıktan sonra öğrenci ile birlikte ölçümler yapılır ve değerlendirilir. ÇSH -U11 Ortadan sapma skoru, desimal yaş ve hedef boy hesaplaması: Çocuğun gelişim değerlendirilmesinde bu parametrelerin önemi vurgulanır ve alınan ölçüm sonuçları, verilen formüllerle değerlendirilir ÇSH -U12 Uygun şekilde el yıkama becerisinin öğretilmesi: Her hastanın muayenesinden önce alınması gereken temizlik önlemleri anlatılır ve uygun şekilde el yıkama kuralları aktarılarak her öğrenciye el yıkatılır. ÇSH -U 13 Genel durum değerlendirilmesi: Hastanın genel durum değerlendirilmesi son derece önemlidir. Hastaya hemen müdahale edilmesi gerekliliğinin olup olmadığı genel durum değerlendirilmesi ile mümkündür. Hastada ilk 5-10 saniyede gözleme dayanarak yapılan değerlendirmede ilk izlenim tecrübeli hekime önceliklerini ve acil girişim gereksinimi belirlemede yol göstericidir. Görünüm hastanın tonusu, etrafla iletişimi-etkileşimi, avutulabilirlik, bakışı, konuşma/ ağlaması, konvulsif hareketlerin varlığı ile değerlendirilir. Solunum işi oksijenizasyon ve ventilasyonun yeterliliğinin hızlı gözlemsel göstergesidir. hızlı solunum, stridor, hışıltı, boğuk-kısık ses gibi anormal solunum yolu sesleri, vücut pozisyonu ve çekilmeler varlığı ile değerlendirilir. Cildde şokta ve solunum yetersizliğinde gözle görülen değişiklikler olur ve deride alacalanma, solukluk, siyanoz varlığı dolaşım ve solunum yetersizliğinin ağırlığını yansıtır. Ayrıca, huzursuzluk, postür, fiziki sakatlık, majör anomali, yüzde dismorfi, beslenme durumu (zayıf/şişman) da değerlendirilir. Acil müdahale gerektiren bir durumun saptanması halinde hastanın stabilize edilmesi gerektiği ve sonra ayrıntılı öykü almaya devam edilmesinin doğru olduğu bilgisi vurgulanılır. Bu bilgiler aktarıldıktan sonra alınan hastada öğrencilerle birlikte genel durum değerlendirilir. ÇSH -U 14 Deri ve derialtı dokusunun ve hidrasyon durumunun değerlendirilmesi: Pigmentasyon, solukluk, sarılık, siyanozun anlamları ve patolojileri. Derideki döküntüler, eritemli döküntüler, makulopapüler döküntüler, roze lekeler (spots), peteşiyal ve purpurik döküntüler, veziküllü döküntüler, multiform döküntüler, hemanjiyom, mongol lekesi, telenjektazi, strialar, sellülit, ödem, derialtı yağ dokusu , yenidoğanda sklerem, derialtı amfizemi, saç ve vücut kıllanmasında değişiklikler, terleme durumu, tırnaklar., turgor-tonus, gözyaşı varlığı ve idrar çıkışı değerlendirilir. ÇSH -U 15 Yüzeyel lenf bezleri muayenesi ve değerlendirilmesi: Değişik anatomik bölgelerdeki lenf bezlerinin kıvamlarının, sayılarının, büyüklüklerinin, tek tek veya birlikte olup olmadıkları, komşu dokuya yapışıklık durumları ve fluktuasyon açısından muayenesi yapılır. Değerlendirilirken üzerinde durulması gereken noktalarla (lokal-generalize, ağrısız-ağrılı, lastik kıvamında-sert gibi) neler düşünülebileceği vurgulanır. İÇSH -U 16 "Baş, yüz, göz, kulak, burun ve ağız-boğaz muayenesi: Başın büyüklüğü ve şekli, baş çevresi persantillerinin değerlendirilmesi, suturalar ve fontaneller hakkında bilgi verilmesi, erken ve geç kapanmalarının anlamları, fontanelin gergin, pulsatil veya çökük olması, sefal hematom, caput succadeneum, craniotabes, hidrosefali değerlendirilmesi, bazı konjenital anomalilerdeki tipik yüz görünümleri, düşük kulak, hiperteleorizm, yüzde ödem (böbrek hastalıkları, KKY mediasten kompresyonu), adenoid yüz görünümü, yüzde asimetri, çocuğun görme fonksiyonunun gelişimi, strabismus, nistagmus, batan güneş manzarası, hiperteleorizm, egzoftalmi, endoftalmi, proptosis, mikroftalmi, buftalmus, göz kapağında ptozis, midriazis, myozis, konjonktivit, hordeolum araştırılır. Gözdibi muayenesinin önemi vurgulanır. Kulak kepçesi anomalileri ve birlikte olabilen diğer anomaliler, düşük kulak, tragus hassasiyeti, parotitis, burun muayenesi, koana atrezileri, epistaksis aranır. Dudaklarda yarık dudak, ragat, herpetik lezyon varlığı, diş, dişetleri ve ağız mukozasında döküntü, stomatit-gingivit, aft gibi lezyonlar açısından muayene edilir, yarık damak, yüksek damak varlığı dilde; paslı, çilek dili, fasikülasyon, makroglossi araştırılır, Stenon kanalı ve koplik lekelerinin araştırma noktaları gösterilir, tonsillerle farinks hiperemi- hipertrofi, eksüda açısından değerlendirilir, postnazal akıntı aranır. ÇSH -U 17 Boyun ve toraks muayenesi: Boynun eğik oluşu, tortikolis, boyunda ödem, vena kava superior obstrüksiyonu, boyundaki lenf bezleri, tiroglossal kist, tiroid bezinin muayenesi, palpasyon ve üfürüm dinlenmesi. Boynun öne fleksiyonunda kısıtlanma, ense sertliği, boyun venlerinde pulzasyon, venöz dolgunluk, hepatojuguler reflünün aranması Toraksın biçimi, simetrik olup olmadığı, sternum anomalileri (pectus ekskavatus ve carinatus), torakstaki raşitik bulgular, memeler ve aksiller kıllanma gibi püberte bulguları, aksiller ve supraklaviküler lenf bezlerinin muayenesi, ÇSH -U 18 Solunum sistemi muayenesi: İnspeksiyonla; siyanoz,solunum sıkıntısı (burun kanadı solunumu, interkostal , suptasternal çekilme),stridor, hırıltı varlığı araştırılır, dakika solunum sayısı sayılır, göğsün ekspansiyon ve şekline bakılır, çomak parmak varlığı araştırılır. Palpasyon; Trakea ve servikal , supraklaviküler lenfbezleri palpe edilir. Perküsyon; Büyük çocuklarda vokal fremitus ve matite araştırılır. Oskültasyon; solunum seslerinin niteliği, inspiryum/ekspiryum oranı, solunum seslerinde azalma ve ilave ses olup olmadığı araştırılır. ÇSH -U 19 Karın muayenesi: İnspeksiyon; Uygun karın muayenesi şartlarının oluşturulması, solunumla karın hareketlerinin ilişkisi, karında distansiyon, kollateral dolaşım, fıtıklar, göbek platosu ve yan olukları, barsak anslarının görünümü, artmış peristaltik hareket ve strialar açısından değerlendirilmesi. Oskültasyon; dört karın kadranının ve göbek çevresinin dinlenmesi Palpasyon; ağrılı nokta, kitle ve organomegali aranması. Rebound ve defans bakılması, olive aranması, assit varlığı değerlendirilmesi, Perküsyon; asit ve kitle araştırılması ÇSH -U 20 Sırt ve ekstremitelerin muayenesi: Skapulaların pozisyonu, vertebral zincirin biçimi, kist dermoid, sakral meningosel, meningomiyelosel, postür, kifoz, lordoz, skolyoz, ekstremitelerin simetrisi, işlevleri, polidaktili, sindaktili, klinodaktili, genu varum, genu valgus vs bakılması, çomak parmak, kaşık tırnak, simian çizgisi araştırılması, eklemlerin ağrı, şişlik, kızarıklık ve hareket kısıtlılığı açısından değerlendirilmesi. Kas gücü ve tonus muayenesi yapılır. ÇSH -U 21 Çalışma Dilimi'nin sonu, araştırma görevlisi tarafından her öğrenci için o güne kadar yapılan çalışmalar ile ilgili bilgi ve beceri yoklaması ve bunun sekreterliğe iletilmesi Bahar Yarıyılı BAHAR YARIYILI ÇSH -U 22 Kardiyovasküler sistemin muayenesi: İnspeksiyon; Siyanoz, göğüs deformitesi çomak parmak varlığı araştırılır, apeks atımı ve suprasternal çukur gözlenir. Palpasyon; periferik nabızlar, prekordium muayenesi (apeks yeri ve prekordium aktivitesi) yapılır, üfürüm varlığında tril araştırılır. Oskültasyon; Her dört odak dinlenerek birinci, ikinci ses tek-çift, sert-yumuşak olarak değerlendirilir, üçüncü ve dördüncü kalp seslerinin varlığı ve nitelikleri belirlenir. Açılma sesi, klik, frotman, perikardial vuru, üfürüm gibi ek seslerin varlığı değerlendirilir. Üfürüm duyulmuşsa; şiddeti, en iyi işitildiği yer, hangi siklusta işitildiği ve yayılımının olup olmadığının araştırılması gerektiği vurgulanır. ÇSH -U 23 Dış genital organlar ve ergenlik değerlendirilmesi: Kız çocuklarında; anüs muayenesiyle anal fissür, fistül, polipler, hemoroidlerin varlığı araştırılır. Labia majorlar kontrol edilir, gerekirse klitoris boyu ölçülür, kuşkulu genitalya, ingunal-femoral herni varsa tanımlanır. Ergenliğin değerlendirilmesi için; Meme, pubik ve koltukaltı kıllanması çizelgeye göre evrelenir ve kaydedilir. Erken veya geç puberte var ise nedenleri hakkında kısaca bilgi verilir. Erkek çocukta; Penis ve skrotum gözlenir, gerekiyorsa penis boyu ölçülür, testisler iki elle palpe edilerek skrotumda olup olmadığı kontrol edilir, hipospadias, epispadias, mikropenis, inguinal herni, kuşkulu genitalya varsa tanımlanır. Ergenliğin değerlendirilmesi için; pubik ve koltukaltı kıllanması ve penis boyu ile testis hacmi (orşidometri ile testis hacmi ölçülür, orşidometri yoksa testisin uzunluğu ile çapı ölçülür hacim hesaplanır.) çizelgeye göre evrelenir ve kaydedilir. Erken veya geç puberte var ise nedenleri hakkında kısaca bilgi verilir. ÇSH -U 24 Nörolojik muayene- Motor sistem muayenesi ve derin tendon reflekslerinin değerlendirilmesi: Yüz, boyun ve ektremite kaslarının gücü değerlendirilir (1-5), kas tonusu değerlendirilerek hipotoni, hipertoni, spastisite, rijidite araştırılır. Hasta yürütülerek ataksik, spastik, distrofik-ördekvari ve stepaj yürüyüş olup olmadığı belirlenir. Bu durumlar hakkında kısaca bilgi verilir. Üst ekstremite (biseps, triseps, brakioradialis) ve alt ekstremite (patelle, aşil) reflekslerine bakılarak refleks canlılığı derecelendirilir. Arttığı ve azaldığı durumlar hakkında bilgi verilir. ÇSH -U 25 Nörolojik muayene - Yüzeyel, patolojik reflekslerin değerlendirilmesi ve duyu muayenesi: Yüzeyel refleksler (karın derisi, kremaster, taban derisi, superfisiyal anal) ve patolojik reflekslerin (patella klonusu, aşil klonusu, babinski) başlıcalarının muayenesi yapılır ve değerlendirilmeleri hakkında bilgi verilir. Duyu muayenesi; yüzeyel duyular (dokunma, ağrı ve ısı duyusu) ve derin duyulardan Romberg (pozisyon ve derin duyu) testi değerlendirilir ve kısaca bilgi verilir. ÇSH -U 26 Nörolojik muayene - Kraniyal sinir ve serebellar muayene: Tek tek kranial sinirlerin fonksiyonu kontrol edilir, serebellar muyene için; üst ve alt ekstremite için koordinasyon muayenesi yapılır, tremor, atetoid, koreik, distonik ve diğer istemsiz hareketlerle, dismetri ve disdiadokinezi tanımlanır. ÇSH -U 27 Yenidoğanın ve sütçocuğunun nörolojik muayenesi: Bu dönemin nörolojik muayenesi ayrıcalıklıdır. Bilinç, postür ve genel nörolojik muayene yanında emme, yakalama, moro vb. gibi primitif reflekslerin nasıl aranacağı gösterilir ve kaybolması gereken aylar vurgulanır. ÇSH -U 28 Yenidoğanın tanımlanması: Yenidoğan dönemi çok özel bir dönemdir. Yenidoğan'ın tanımı, prematürite, postmatürite. Dubowitch, Finström kriterleri, miad hesaplaması, membran rüptür zamanı. APGAR skoru, SGA, AGA, LGA, tanımlarının yapılması, yenidoğan muayenesinden önce yapılması gereken temizliğin anlatılması ve sistemik muayenede dikkat edilmesi gereken noktaların vurgulanması. ÇSH -U 29 Yenidoğanın sistemik fizik muayenesi: Daha önce vurgulanmış sistem muayene ayrıntılarına dikkat edilerek yenidoğanda tam bir fizik muayene yapılır. Saptanan patolojik bulgular öğrenciyle paylaşılır. ÇSH -U 30 Sütçocuğunun sistemik fizik muayenesi: Daha önce vurgulanmış sistem muayene ayrıntılarına dikkat edilerek sütçocuğunda tam bir fizik muayene yapılır. Saptanan patolojik bulgular öğrenciyle paylaşılır. ÇSH -U 31 Büyük çocuk ve adolesanın sistemik fizik muayenesi: Daha önce vurgulanmış sistem muayene ayrıntılarına dikkat edilerek büyük çocuk ve adolesanda tam bir fizik muayene yapılır. Saptanan patolojik bulgular öğrenciyle paylaşılır. ÇSH -U 32 Yenidoğanda öykü ve sistemik fizik muayene: Daha önce vurgulanmış öykü alma ve sistem muayene ayrıntılarına dikkat edilerek yenidoğanda ayrıntılı öyküyle birlikte tam bir fizik muayene yapılır. Saptanan patolojik bulgular öğrenciyle paylaşılır. ÇSH -U 33 Sütçocuğunda öykü ve sistemik fizik muayene: Daha önce vurgulanmış öykü alma ve sistem muayene ayrıntılarına dikkat edilerek sütçocuğunda ayrıntılı öyküyle birlikte tam bir fizik muayene yapılır. Saptanan patolojik bulgular öğrenciyle paylaşılır. ÇSH -U 34 Çocukta öykü ve sistemik fizik muayene: Daha önce vurgulanmış öykü alma ve sistem muayene ayrıntılarına dikkat edilerek çocukta ayrıntılı öyküyle birlikte tam bir fizik muayene yapılır. Saptanan patolojik bulgular öğrenciyle paylaşılır ÇSH -U 35 Adolesanda öykü ve sistemik fizik muayene: Daha önce vurgulanmış öykü alma ve sistem muayene ayrıntılarına dikkat edilerek adolesanda ayrıntılı öyküyle birlikte tam bir fizik muayene yapılır. Saptanan patolojik bulgular öğrenciyle paylaşılır ÇSH -U 36-45 Uygulamalar ÇSH -U36 Yenidoğan ve sütçocuğunda kalça muayenesi: Maket üzerinde kalçada; abduksiyon kısıtlılığı, pili asimetrisi değerlendirmesi ve Ortolani, Barlow manevrasının gösterilmesi ÇSH -U 37 Parmak ucundan kapiller kan almak ve periferik yayma yapmak ÇSH -U 38 Periferik yayma değerlendirmek ÇSH -U 39 Tam idrar tahlili yapmak ve patolojileri tartışmak ÇSH -U40 alınması Bakteriyolojik incelemeler için kültür alma tekniklerini aktarmak ve boğaz kültürü ÇSH -U41 Maket üzerinde venöz kan alma ve intravenöz uygulama ÇSH -U42 Maket üzerinde intramüsküler enjeksiyon uygulaması (gluteal ve vastus lateralis bölgesine) ÇSH -U43 ÇSH -U44 Maket üzerinde subkutan enjeksiyon uygulaması Maket üzerinde temel yaşam desteği uygulaması ÇSH -U45 Maket üzerinde lomber ponksiyon uygulaması ÇSH -U46 Çalışma Dilimi'nin sonu, araştırma görevlisi tarafından her öğrenci için o güne kadar yapılan çalışmalar ile ilgili bilgi ve beceri yoklaması ve bunun sekreterliğe iletilmesi İÇ HASTALIKLARI - ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI UYGULAMALI ÇALIŞMA PROGRAMI GÜZ YARIYILI BAHAR YARIYILI TARİH B GRUBU TARİH B GRUBU 12.10.2015 ÇSvH U1 29.02.2016 ÇSvH U23 13.10.2015 İçH U2 01.03.2016 İçH U 24 15.10.2015 ÇSvH U2 03.03.2016 ÇSvH U24 16.10.2015 İçH U3 04.03.2016 İçH U 25 19.10.2015 ÇSvH U3 07.03.2016 ÇSvH U25 20.10.2015 İçH U4 08.03.2016 İçH U 26 22.10.2015 ÇSvH U4 10.03.2016 ÇSvH U26 23.10.2015 İçH U5 11.03.2016 İçH U 27 26.10.2015 ÇSvH U5 17.03.2016 ÇSvH U27 27.10.2015 İçH U6 18.03.2016 İçH U 28 02.11.2015 ÇSvH U6 21.03.2016 ÇSvH U28 03.11.2015 İçH U7 22.03.2016 İçH U 29 05.11.2015 ÇSvH U7 24.03.2016 ÇSvH U29 06.11.2015 İçH U8 25.03.2016 İçH U 30 09.11.2015 ÇSvH U8 28.03.2016 ÇSvH U30 10.11.2015 İçH U9 29.03.2016 İçH U 31 12.11.2015 ÇSvH U9 31.03.2016 ÇSvH U31 13.11.2015 İçH U 10 01.04.2016 İçH U 32 16.11.2015 ÇSvH U10 04.04.2016 ÇSvH U32 17.11.2015 İçH U 11 05.04.2016 İçH U 33 19.11.2015 ÇSvH U11 07.04.2016 ÇSvH U33 20.11.2015 İçH U 12 08.04.2016 İçH U 34 23.11.2015 ÇSvH U12 11.04.2016 ÇSvH U34 24.11.2015 İçH U 13 12.04.2016 İçH U 35 26.11.2015 ÇSvH U13 14.04.2016 ÇSvH U35 27.11.2015 İçH U 14 15.04.2016 İçH U 36 30.11.2015 ÇSvH U14 18.04.2016 ÇSvH U36 01.12.2015 İçH U 15 19.04.2016 ÇSvH U 37 10.12.2015 ÇSvH U15 25.04.2016 İç H U37 11.12.2015 İçH U 16 26.04.2016 ÇSvH U38 14.12.2015 ÇSvH U16 28.04.2016 İçH U38 15.12.2015 İçH U 17 29.04.2016 İçH U 39 17.12.2015 ÇSvH U17 02.05.2016 ÇSvH U39 18.12.2015 İçH U 18 03.05.2016 İçH U 40 21.12.2015 ÇSvH U18 05.05.2016 ÇSvH U40 22.12.2015 İçH U 19 06.05.2016 İçH U 41 24.12.2015 ÇSvH U19 09.05.2016 ÇSvH U41 25.12.2015 İçH U 20 10.05.2016 İçH U 42 28.12.2015 ÇSvH U20 12.05.2016 ÇSvH U42 29.12.2015 İçH U 21 13.05.2016 İçH U 43 04.01.2016 ÇSvH U21 16.05.2016 ÇSvH U43 05.01.2016 İçH U 22 17.05.2016 İçH U 44 07.01.2016 ÇSvH U22 23.05.2016 ÇSvH U44 08.01.2016 İçH U 22 24.05.2016 İçH U 45 …………. 26.05.2016 ÇSvH U45 ………… 27.05.2016 İçH U 46 …………….. 30.05.2016 ÇSvH U46 …………….. 31.05.2016 ÇSvH U46