ODEN LOJİSTİK A.Ş. INCOTERMS · EXW ( Ex Works ): Ex works Kelimesinin kısaltılması olarak kullanılan EXW, tüm masraf ve risklerin alıcıya ait olduğunu bildiren uluslararası ticaret terimidir. Bu teslim şeklinde satıcı malları kendi sahasında (imalathane, fabrika, depo vs.) nakliyeciye teslim edilmeden ve ihracat gümrük işlemleri yaptırılmamış olarak hazır etmesi ile sorumluluğunu yerine getirmiş olur. EXW işlemlerde, satıcının riskleri minimum olmakla birlikte, alıcı malı depodan kendi nakliyecisi ile teslim alarak, o noktadan sonraki tüm masrafları ve riskleri üstlenmiş olur. Bu terim alıcının, kendi ülkesinden, satıcının ülkesindeki gümrük çıkış işlemlerini direkt ya da dolaylı temsilcisi vasıtasıyla gerçekleştiremediği durumlarda kullanılmamalıdır. Örneğin Türkiye'den ihraç edilecek bir malzeme için EXW satış yapılması durumunda, Türk Gümrük Mevzuatı ihracat işlemlerinin satıcı veya temsilcisi gümrük müşaviri haricinde başkası tarafından yapılmasına imkân vermemektedir. Incoterms 2000'e göre bu gibi durumlar FCA teslim şekli kullanılmalıdır. Buna alternatif olarak Türkiye'deki bazı ihracatçı şirketler, hiçbir sorumluluk almak istemediklerinde, alıcı şirket ile aralarında anlaşarak. Burada yapılan gümrükleme ve iç nakliye masraflarını, direkt olarak alıcıya veya alıcının nakliyecisine fatura etmek suretiyle çözüm bulmaktadırlar. Eşyanın üretildiği yerde alıcıya teslim edilmesidir. · FCA: (Free Carrier ) : İngilizce Free Carrier teriminin kısaltılmış şeklidir. Uluslararası ticarette, satıcının ülkesinde teslim yeri belirterek taşımacıya teslim anlamına gelmektedir. Bu tür ticarette ihracat formaliteleri ve belirlenen yere kadar olan yurtiçi nakliye masrafları satıcıya aittir. Alıcı ise, belirlenen yerden sonraki nakliye ve alıcı ülkedeki ithalat formalitelerinden sorumludur. · FAS (Free Alongside Ship ): İngilizce Free Alongside Ship (FAS) terimi, uluslararası ticarette, satıcının ismi belirtilen limandaki geminin yanında teslimatı gerçekleştirmesi anlamına gelmektedir. Bu tür ticarette ihracat formaliteleri ve alıcının belirlediği limandaki, yine alıcının belirlediği geminin yanına kadar olan nakliye masrafları satıcıya aittir. · FOB ( Free On Board ): Tedarikçinin malzemeyi nakliye yapılacağı geminin güvertesine taşıyana kadar olan sorumluluğunu içerir. Fabrikadan liman gümrüğüne kadar olan taşıma masrafları ile, liman gümrüğü ve liman masrafları tedarikçiye aittir. Malzeme gemi güvertesine taşındıktan sonraki sorumluluk ise müşteriye aittir. Deniz taşımacılığında kullanılan bir terim olup, petrol fiyatları ile ilgili olarak CIF ile birlikte en sık kullanılan terimdir.Bu teslim şeklinde taşıma bedelini kim ödüyorsa taşıyıcıyı o belirler.Yani taşıyıcı alıcı tarafından belirlenir. · CFR ( cost and freight ) : Mal bedeli ve navlun anlamına gelen uluslararasi bir ticari terim. İthalat ve ihracatta taşınan ürünün, daha önce belirlenmiş limana kadar bütün taşıma masraflarının tamamen ihracatçı firma tarafından karşılanacağını belirtir. Fakat masraflardaki artış veya nakliye sırasındaki hasarlar karşı tarafın (alıcının) sorumluluğundadır. CIF"Cost Insurance & Freight"(deniz nakliyesi), CIP"Cost Insurance Paid To"(kara, hava ve birleşik taşımalı nakliyeler) tanımlamasından farkı sigorta sorumluluk detayı içermemesidir. · CPT (Carriage Paid To ): Teslim şeklinden sonra belirtilen yere kadar ( Örnek CPT İstanbul ) satıcının navlunu ödenmiş bir şekilde malı teslim edecek olması anlamına gelir. Satıcı malları sağlam bir şekilde kendi nakliyecisine teslim ettikten sonra ,çıkış gümrük işlemlerini yaptırır ve yükleme ile ilgili bilgileri ve evrakları , alıcıya iletmekle yükümlüdür. Alıcı bu bilgileri aldıktan sonra malları hasara karşı sigortalatmalıdır. Çünkü malların nakliyeciye teslim edilmesinden sonraki tüm hasarlar ve ek masraflar alıcıya aittir. Bu teslim şekli deniz yolunda kullanılan CFR terimiyle aynı sorumlulukları içerir. CPT ise deniz yolu dahil karayolu ve diğer taşıma şekillerinde(kombine olarak) kullanılır. · CIP ( Carriage and Insurance Paid to - Taşıma ücreti ve sigortası ödenmiş olarak teslimat ): Bu teslim şeklinde CPT ve CFR teslim şeklindeki gibi satıcı malın taşınma masraflarını öder, buna ek olarak malın sigorta masrafları da satıcıya aittir. Satıcı malların çıkış gümrüğünü yapar, navlun masrafını ve sigortasını ödeyerek, malı teslim şeklinde belirtilen yerde (örneğin CIP İstanbul) teslim etmekle yükümlüdür. Bu teslim şeklinde satıcı sigorta yaptırmak zorunda değildir fakat yaptırmadığı takdirde mala gelecek tüm hasar, kayıptan sorumludur. Malın ilgili yere geldikten sonraki tüm masrafları (ordino, gümrük komisyonu, ardiye vs.) alıcıya aittir. CIP, deniz taşımacılığında kullanılan CIF ile aynı şartlara sahiptir. CIP, deniz yolu dahil karayolu ve diğer taşıma şekillerinde (kombine olarak) kullanılır. · DAF (Delivered At Frontier - Sınırda Teslim ): Bu teslim şekli üzerinde anlaşılmış bir ihracat işleminde, satıcı malzemelerin ihraç gümrüğünü yaptırdıktan sonra, malları sınırda ya da teslim şeklinden sonra ifade edilen yerde fakat sınırı geçirmeden hazır olarak bekletmesini gerektirir. Bu teslim şeklini satıcılar fazla risk almamak adına kendi ülkelerinden gümrük işlemlerini yaparak ve de hatta kendi araçları ile dışarıdan nakliyeci kullanmadan sınırda mal teslim etmek için kullanıyorlar. Fakat uluslararası ticarette çok kullanılan bir teslim şekli değildir. Karayolu ve tren yolu yüklemelerinde kullanılır. Burada ayrıca DAF teriminin her zaman sınırda teslim anlamına gelmediğini, terimden sonra kullanılcak yer ismi ille de bu yerin sınırının belirtileceğine dikkat etmek lazım. Örneğin Kayseri'den DAF İstanbul olarak yapcağınız bir satışta, ihracat gümrüğünü yaptıktan sonra malzemeleri İstanbul'da teslim edebilirsiniz. Aynı şekilde Almanya'daki bir firma ile yer DAF Stuttgart olarak yer belirtildiyse, teslimi Almanya sınırında değil, Stuttgart'ta yapacaktır. · DEQ (Delivered ex quay - Limanda karaya teslim ): Limanda karaya teslim anlamına gelen Uluslararası Ticaret Odası (ICC) tarafından oluşturulan Incoterms'de yer alan uluslararası ticaret terimidir. DEQ teslim şekline göre satıcının risk maliyeti alıcının risk maliyetine göre biraz daha fazladır.“Limanda karaya ya da rıhtımda teslim” terimi, satıcının, belirlenen varış limanındaki rıhtımda (iskelede), ithalat için gerekli gümrükleme işlemleri yerine getirilmeden malları alıcıya teslim ettiğini ifade etmektedir. Satıcı, malların belirlenen varış limanına taşınması ve rıhtıma boşaltılmasına ilişkin bütün hasar ve masrafları üstlenmek zorundadır.DEQ terimi, alıcıya malların ithalat için gümrüklenmesi ve bununla ilgili tüm işlemleri, vergileri, resim ve diğer harçları üstlenmesi yükümlülüğünü getirmektedir. · DDU ( Delivered Duty UnPaid - Gümrük Resmi Ödenmeksizin Teslimat ): Türkçe olarak "Gümrük Resmi Ödenmeksizin Teslim" anlamına gelen bir terimdir ve satıcının, ithalat için gümrüklemeden ve belirtilen varış yerinde gelen taşıma aracından boşaltmadan malları alıcıya teslim ettiğini ifade eder. · DDP (Delivered Duty Paid- Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslimat ) : Türkçe "Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim" anlamına gelmektedir. Satıcının ithalat için gümrüklenen ve belirtilen varış yerinde gelen taşıma aracından boşaltmadan malları alıcıya teslim ettiğini ifade eder. · DES ( Delivered Ex - Varış limanında güvertede teslimat ) : Bu teslim şekli üzerinden anlaşılmış bir işlemde, DES ifadesinden sonra ilgili varış limanının da belirtilmiş olması gerekir. Satıcının sorumluluğu malları belirtilen varış limanına getirene kadardır. Varış limanı noktasına kadar malların navlun, sigorta vs. tüm masrafları ve riskleri satıcıya aittir. Gemi limana varış yaptıktan sonra, malzemelerin tahliyesi, ithalat gümrüklemesi ve geri kalan tüm işlemler alıcının sorumluluğu altındadır. Genellikle kömür, tahıl, toz kimyasallar gibi malzemlerin nakliyesinde kullanılan bu teslim şekli, ayrıca kendisine ait ya da kiralık gemisi olan satıcılar tarafındanda tercih edilmektedir. Kelime anlamında da anlaşılacağı üzere, bu terim sadece deniz yolu ve iç su taşımacılığında kullanılmalıdır. · CIF ( Cost, insurance & freight ): Uluslararası ticaretle ilgili bir terimdir. Sözcük karşılıkları mal bedeli, sigorta ve navlun anlamındadır. Bu tip ticarette satıcı, CFR teriminde olan yükümlülükleri aynen üstlenmekte, ancak bunlara ek olarak taşıma sırasında malların kayıp ve hasar riskine karşı deniz sigortası sağlama yükümlülüğünü de almaktadır. Burada sigorta sözleşmesini akdetmek ve sigorta primini ödemek, satıcıya düşmektedir. Alıcının dikkate alması gereken husus, CIF teriminde satıcıdan yalnızca asgari düzeyde bir sigorta kapsamı sağlanmasının beklendiğidir. CIF terimi, malların ihraç işlemlerinin de satıcı tarafından yapılmasını öngörür. Bu terim, yalnızca deniz ya da nehir taşımacılığında kullanılabilir. Eğer taşıma işleminde, örneğin roll-on/roll-off ya da konteyner trafiğinde olduğu gibi "gemi bordası" nın herhangi bir pratik anlamı kalmamışsa, bu durumda CIP teriminin kullanılması daha uygun olacaktır. Satıcının Yükümlülükleri Malların sözleşme hükümlerine uygun olarak sağlanması (malları ve faturayı ya da ona eşdeğer bir elektronik mesajı satış sözleşmesi uyarınca sağlamak; yine sözleşme tarafından gerekli görülen başka herhangi bir belgeyi hazır bulundurmak) Lisans, yetki ve formaliteler (kendi risk ve masraf alanına dahil olmak üzere, malların ihracı için gerekli herhangi bir izni ya da yetkiyi almak; yine malların ihracı için gerekli bütün formaliteleri tamamlamak) Taşıma sözleşmesi yapmak (masrafları kendisine ait olmak üzere, malların, sözleşmede tanımlanan türde mallar için normal olarak kullanılan bir deniz, karayolu, havayolu (ya da duruma göre nehir) taşıma aracı ile olağan bir rota izlenerek, belirlenen varış noktasına taşınması amacıyla, yine olağan koşullar içeren bir sözleşme akdetmek) Sigorta sözleşmesi yapmak (sözleşmede yer alan anlaşmaya uyarınca, alıcının ya da işleme konu olan mallarla sigorta kapsamına girecek türde bir ilişkisi olan başka herhangi bir şahsın doğrudan sigorta şirketinden tazminat talep edebileceği bir yük sigortası sözleşmesini kendi masraflarıyla akdetmek; alıcıya, sigorta poliçesini ya da sigorta kapsamını gösterir başka herhangi bir belgeyi sağlamak) Sözleşme, bu alanda güvenilir bir nitelik taşıyan sigortacılar ya da sigorta şirketleri ile yapılacak ve eğer aksi yönde bir anlaşmanın varlığı ifade edilmemişse, Kargo Hükümleri Kurumu (Londra Sigortacılar Kurumu)'nun asgari kapsam hükümlerine ya da bu alanda geçerli başka hükümlere uygunluk gösterecektir. Sigortanın geçerlilik süresi de malların alıcı tarafından teslim alınması ve risk devri hükümlerine uygun olarak belirlenecektir. Alıcı tarafından talep edilmesi halinde satıcı, masrafları alıcıya ait olmak üzere ve eğer olanak varsa, savaş, grev, ihtilal ve halk ayaklanması halleriyle ilgili sigorta işlemlerini de yaptıracaktır. Sigorta kapsamı, asgari olarak, satış sözleşmesinde belirtilen mal bedeli artı yüzde on (toplam % 110) biçiminde belirlenecek ve yine satış sözleşmesinde yer alan para cinsinden karşılanacaktır. Malların teslimi (malları, belirtilen tarihte ya da öngörülen süre içeresinde, yükleme limanındaki geminin bordasına teslim etmek) Risk devri Alıcıya duyuru (alıcıya, gerek malların gemi bordasına aktarıdığını bildirecek, gerekse de malları teslim alma yönünde normal olarak gerekli hazırlıkları yapabilmesine olanak tanıyacak duyuruları yapmak) Teslimin yapıldığına dair kanıt, taşıma belgesi ya da eşdeğer elektronik mesaj (eğer başka türlü bir anlaşmaya varılmamışsa, masrafları kendisine ait olmak üzere, alıcıya, belirlenen varış limanı için gerekli mutad taşıma belgesini geçikmeksizin sağlamak) Sözü edilen bu belge (örneğin devri kabil bir konişmento, devri gayri kabil bir deniz ya da nehir taşıma senedi) satış işlemine tabi olan malları kapsamalı, yükleme için üzerinde anlaşmaya varılan tarihi taşımalı, alıcının varış noktasında mallar üzerinde hak iddia edebilmesine olanak tanımalı ve eğer başka türlü bir anlaşma yapılmamışsa da, alıcıya, transit halindeki mallarını, taşıma belgesini (devri kabil konişmento) bir başka alıcıya devir yoluyla ya da taşıyıcıya talimat vererek satma imkânı vermelidir. Eğer bu türden bir taşıma belgesi birden çok orijinal kopya halinde hazırlanmışsa, bunların tamamı alıcıya teslim edilmelidir. Eğer taşıma belgesinde mal sahibi ile taşımacı arasında yapılan sözleşmeye atıfta bulunuyorsa, satıcı aynı zamanda bu sözleşmenin bir kopyasını da sağlanmalıdır. Satıcı ile alıcının birbirleriyle elektronik iletşim araçları kullanarak haberleşme kararı aldıkları durumlarda, daha önceki paragraflarda sözü edilen belgenin yerini, onunla eş geçerlilikte bir elektronik bilgi değişim (edi) mesajı alabilir. Kontrol-ambalajlama-işaretleme (malların teslimi açısından gerekli olan kontrol işlemleriyle (örneğin kalite kontrolü, ölçüm, tartım, sayım) ilgili masrafları karşılamak, söz konusu alanda, sözleşmede tanımlanan malların ambalajsız olarak yüklenmesi söz konusu değilse malların, kendisi tarafından düzenlenen taşıma işlemi için gerekli biçimde ambalajlanmasını kendi hesabından karşılamak) Ambalajlar, gerektiği biçimde işaretlenecektir. Diğer yükümlülükler (alıcının talebi üzerine, risk ve masrafları da alıcıya ait olmak koşuluyla, maları ithal işlemleri açısından, bazı durumlarda da bu malların bir başka ülkeden transit geçişi için gerekli olan, ancak, malların sevke tabi tutulduğu ve/veya asıl çıkış kaynağı olan ülkeden çıkarılan belgeleri, bunlara eşdeğer olan elektronik mesajları edinmesinde alıcıya yardımcı olmak) Alıcının Yükümlülükleri Mal bedelinin ödenmesi (mal bedelini, satış sözleşmesinde belirttiği şekilde ödemek) Lisans, yetki ve formaliteler (risk ve masrafları kendisine ait olmak üzere, gerekli ithal iznini ya da diğer resmi yetki belgelerini almak; malların ithali için zorunlu bütün gümrük işlemleriyle birlikte, eğer gerekli ise, bu malların bir başka ülkeden transit geçişini sağlayacak işlemleri tamamlamak) Malların teslim alınışı (malları kabul etmek ve belirlenen varış limanında bulunan taşıyıcıdan teslim almak, mallar yükleme limanında gemiye aktarıdığı andan itibaren bu mallarla ilgili her tür kayıp ve hasar riskini üstlenmek, satıcıya gerekli duyuruyu yapmaması durumunda, yükleme için tesbit edilen tarihten ya da aynı işlem için tesbit edilen sürenin bitiminden itibaren mallarla ilgili bütün kayıp ve hasar riskini üstlenmek) Ancak, bunun için, söz konusu malların özel olarak sözleşme çerçevesinde ve o amaçla tahsis edilen, başka deyişle bu amaçla bir kenara ayrılan mallar olduğunun teşhis edilebilmesi gerekir. Masrafların bölüşümü (taşıma ve sigorta sözleşmesi maddesi hükümlerine tabi olmak üzere, malların tesliminden itibaren bu mallarla ilgili her türlü masrafı üstlenmek; ayrıca, eğer bu tür masraflar normal olarak taşıma sözleşmesi yapan taşıyıcı firmalarca karşılanmıyorsa, gerek malların varış limanı öncesi transit geçişleri, gerekse de mavna ve iskele masrafları da dahil olmak üzere boşaltma işlemleri sırasında ortaya çıkan masrafları karşılamak, ithalat işlemlerinde geçerli vergi, resim ve her türden resmi ödeme ile birlikte, gümrük giriş işlemleriyle ilgili olan ve gerekliyse, bu malların bir başka ülkeden transit geçişiyle ortaya çıkan bütün masrafları üstlenmek) Eğer alıcı, satıcıya duyuru maddesi uyarınca duyuruda bulunmamışsa, belirlenen tarihten ya da yükleme için tesbit edilen sürenin bitiminden itibaren bu nedenle doğacak bütün ek masrafları yüklenir. Ancak, bunun için, söz konusu malların özel olarak sözleşme çerçevesinde ve o amaçla tahsis edilen, başka bir deyişle, bu amaçla bir kenara ayrılmış mallar olduğunun teşhis edilebilmesi gerekir. Satıcıya duyuru (malların yükleme zamanını ve/veya varış limanını belirleme hakkına sahip olduğu durumlarda, satıcıya bu hususlarla ilgili gerekli duyuruları yapmak) Teslimin yapıldığına dair kanıt, taşıma belgesi ya da eşdeğer elektronik mesaj (eğer sözleşme ile uyum halindeyse, malların satıcı tarafından tesliminin yapıldığına dair kanıt, taşıma belgesi ya da eşdeğer elektronik mesaj maddesi uyarınca taşıma belgesini kabul etmek) Malların denetimi (başka türlü bir anlaşmaya varılmadığı taktirde ve işlem ihracatın gerçekleştirildiği ülkenin resmi görevlilerince zorunlu olarak yapılmıyorsa, yükleme öncesi denetim işlemlerinin masrafının karşılamak) Diğer yükümlülükler (satıcının diğer yükümlülükleri başlığında sözü edilen belgelerin ya da bunlara eşdeğer elektronik mesajların sağlanması sırasında ortaya çıkan bütün masraf ve ödemeleri üstlenmek; satıcının bu konuda kendisine yardım amacıyla yaptığı bütün masrafları tazmin etmek, talep üzerine, satıcıya, sigorta işlemlerinin gerçekleştirilmesi açısından gerekli bilgileri sağlamak)