C. Senatosu B : 73 yorum. 5 600 liranın yüzde 60`ı da ilâve

C. Senatosu
B : 73
yorum. 5 600 liranın yüzde 60'ı da ilâve ettiğimiz za­
man 3 360 lira ilâve ile netice itibariyle 8 960 lira edi­
yor. 8 960 liranın 30 günlük kıdem tazminatı 268 bin
lira tutuyor.
Muhterem arkadaşlar;
Bu hesap doğru mu? Bunu öğrenmek istiyorum,
sayın bakanım, oyumu kullanacağım.
ÇALIŞMA BAKANI AHMET TEVFİK PAK­
SU (Kahraman Maraş Milletvekili) — Doğru efen­
dim.
SALİM HAZERDAĞLI (Devamla) 4 000 lira
alan bir işçi, 30 yıl hizmet etmiş, bunun yüzde ellisi
iki bin lira. Yani bunu da yüzde 50 ye düşürerek hesap
ediyorum; yüzde 50'si iki bin lira eder. Sosyal yar­
dımlar; sekiz bin lira ise yüzde 30'u 240 bin lira eder.
240 bin lira eder, efendim o zaman. 240 bin lira. Bu
hesap doğru mudur, sayın bakanım? Bu hesaplara gö­
re işçilere tazminatlar, gerçekten kıdem tazminatları
verilecek midir, verilmeyecek midir? Lütfen benim
bu hesaplarda hataya düşüp, düşmediğimi kürsüden
kendileri de açıklarlarsa, bir taraftan acındırma, bir
taraftan abartılma edebiyatı da biter. İşçimize bu pa­
ra verilecekse, kıskanmıyorum, helâl olsun. İşçinin
kıdem tazminatında alınteri vardır, muhterem arka­
daşlarım. Bu alınteri, başka bir şeydir. Bu, verilmeli;
ama lütfen rakamlar konuşursa edebiyat biter.
Ben rakamların konuşturulmasını sayın Hükümet­
ten istirham ediyorum. Saygılar sunarım, teşekkür ede­
rim.
BAŞKAN — Sayın Bakan, soruya cevap lütfede­
cek misiniz? Bulunduğunuz yerden de olabilir, kürsü­
den de olabilir efendim.
ÇALIŞMA BAKANI AHMET TEVFİK PAKSU
(Kahraman Maraş Milletvekili) — Cevap vereceğim.
BAŞKAN — Buyurun efendim.
ÇALIŞMA BAKANI AHMET TEVFİK PAKSU
(Kahraman Maraş Milletvekili) — Efendim, bu yeni
gelen hükme göre, işçi 30 sene çalıştığına göre, 30
maaş nispetinde, son aldığı ücrete göre kıdem tazmi­
natı alacaktır. Bu kıdem tazminatları asgarî ücretin
7,5 katından fazla olamaz.
Burada diğer toplu sözleşmelerle sosyal haklar sağ­
lanmış ise, onlar da bu kıdem tazminatına ilâve edi­
lir. O noktada alınmış sosyal haklar, kıdem tazmina­
tına ilâve edilir.
Demin arkadaşımın verdiği misal, doğrudur. Sos­
yal haklarda meselâ, 5 600 lira alan bir işçi, 30 sene
sonra emekli okluğu zaman, 30 maaş kıdem tazmina­
tı alacaktır ve bunun yanında yüzde 60 sosyal haklar
4 . 7 . 1975
O : 2
sağlanmış ise, onu da ilâve etmek suretiyle alacaktır.
Yapılan hesap doğrudur.
BAŞKAN — Sayın Hazerdağlı'nın vermiş oldu­
ğu rakamların doğru olduğunu Hükümet olarak ifa­
de ediyorsunuz.
BAŞKAN — Efendim verilmiş olan önergeler var,
okutuyorum.
Yüksek Başkanlığa
1475 Sayılı Yasayı değiştiren Yasa tasarısının 1
nci maddesinde yer alan (Kıdem Tazminatına esas
olacak 30 günlük ücret tutarında beher yıl için naza­
ra alınacak miktarı 1475 Sayılı İş Kanununa göre tes­
pit edilmiş olan günlük asgarî ücretin 30 günlük tu­
tarının 7,5 katından fazla olamaz.)
Paragrafın metinden
çıkarılmasını arz ve teklif
ederiz.
Fikret Gündoğan
Solmaz Belül
İstanbul
İstanbul
BAŞKAN — Sayın Gündoğan, Sayın Belül öner­
geniz üzerinde herhangi bir açıklamanız olacak mı
efendim?.
SOLMAZ BELÜL (İstanbul) — Evet
efendim,
açıklayacağım.
BAŞKAN — Buyurunuz Sayın Belül;
«Kıdem tazminatına esas olacak 30 günlük ücret
tutarında beher yıl için nazara alınacak miktarı 1475
Sayılı İş Kanununa göre tespit edilmiş olan günlük
asgarî ücretin 30 günlük tutarının 7,5 katından fazla­
sı olamaz» paragrafının metinden çıkarılmasına müte­
dair vermiş olduğunuz önergeniz üzerinde konuşuyor­
sunuz efendim.
SOLMAZ BELÜL (İstanbul) — Sayın Başkan, sa­
yın senatörler;
Hepinizin bildiği gibi, kıdem tazminatının tarifini
sizlere uzun uzun yapmak istemiyorum. Kıdem taz­
minatı bildiğiniz gibi, işçinin yıpranma payı olarak
işveren tarafından ödenen bir ücrettir.
Binaenaleyh, kıdem tazminatına esas, işçinin işye­
rinde geçen emeğinin karşılığının ödenmesi demektir.
İşçinin işyerinde emeğinin karşılığında işverenin üre­
timinin artması, sermayesinin çoğalmasında, kârının
çoğalmasında işçinin alın terinin, emeğinin
büyük
katkısı vardır.
Binaenaleyh, işçi kıdemli olduğu müddetçe; yani
ne kadar çok o işde çalışmışsa, işverenin o kadar ya­
rarına bir işçi haline gelmiş demektir. Biz, işçilerin bu­
rada kıdem tazminatına bir tavan ücreti getirmekle,
kıdemli işçileri âdeta cezalandırmış olmaktayız
ve
Kanunun fıkraları arasında birtakım çelişkiler getiri mekteyiz, size onu okuyacağım:
130 —