uluslararası doğrudan yatırım verileri bülteni

T.C.
BAŞBAKANLIK
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI
ULUSLARARASI
DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
Ocak 2011
YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İÇİNDEKİLER
Sayfa no
Tablolar Listesi
ii
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi
1
-2010 Yılı Kasım Ayı Gelişmeleri
1
-2010 Yılı Ocak-Kasım Dönemi Gelişmeleri
3
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
5
-2010 Yılı Kasım Ayı Gelişmeleri
5
-2010 Yılı Ocak-Kasım Dönemi Gelişmeleri
5
-Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
7
3) Yatırım Projeleri
11
4) Ek Tablolar
12
i
TABLOLAR
Sayfa no
Tablo-1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri-2010 Aylık
1
Tablo-2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı -2010 Aylık
2
Tablo-3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -2010 Aylık
2
Tablo-4:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri- (2009-2010 Kasım )
3
Tablo-5:
Tablo-6:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı - (20092010 Kasım)
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -(2009-2010
Kasım)
4
4
Tablo-7:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2009-2010 Aylık)
5
Tablo-8:
Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler – (2009-2010 Kasım)
5
Tablo-9:
Tablo-10:
Tablo-11:
Tablo-12:
Tablo-13:
Tablo-14:
Tablo-15:
Tablo-16:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2009-2010 Kasım )
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre
Dağılımı - (2009-2010 Kasım)
Yıllar İtibariyle Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (20092010 Kasım)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Ülkelere Göre Dağılımı - (20092010 Kasım)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre Dağılımı
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre
Dağılımı (1954-2010 Kasım)
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri – (2010
Aylık)
6
7
7
8
9
10
10
11
Tablo-ek1:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
13
Tablo-ek2:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
14
Tablo-ek3:
Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
15
Tablo-ek4:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre
Dağılımı - (2009 – 2010 Kasım)
16
Tablo-ek5:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
17
Tablo-ek6:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
18
Tablo-ek7:
Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -(2005 2010 Kasım)
19
ii
ULUSLARARASI DOĞRUDAN YATIRIM VERİLERİ
BÜLTENİ
1) Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi 1
2010 Yılı Kasım Ayı Gelişmeleri
2010 yılı Kasım ayında 629 milyon ABD Doları düzeyinde uluslararası doğrudan yatırım
girişi (fiili giriş/net) gerçekleşmiştir. (Tablo-1)
Tablo 1- Uluslararası Doğrudan YatırımGirişi Bileşenleri – 2010Aylık
(Milyon $)
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
455
454
522
487
467
590
1.004
305
302
318
223
159
246
284
329
315
186
151
Giriş
285
330
316
188
Çıkış
-1
-1
-1
Diğer Sermaye*
21
-27
Gayrimenkul (Net)
150
152
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
Mayıs Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
675
328
646
629
873
507
200
496
537
270
856
377
276
414
562
155
271
856
378
285
416
574
-2
-4
-1
0
-1
-9
-2
-12
3
37
8
-24
17
130
-76
82
-25
204
264
308
344
131
168
128
150
92
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler Kaynak : T.C.Merkez Bankası
1
Uluslararası doğrudan yatırım girişi, 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’na göre Türkiye’de faaliyette
bulunan şirketlerin yurtdışından yaptıkları, TCMB ödemeler dengesi istatistiklerinde sermaye ve diğer sermaye olarak
sınıflandırılan kalemlere ilişkin transferlerin net tutarı ile yabancıların gayrimenkul edinimlerine istinaden transfer
edilen tutarı içermektedir.
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Uluslararası yatırımcıların Türkiye’deki yeni veya mevcut şirketleri ile iştirak ettikleri yerli
sermayeli şirketlerdeki ortaklık paylarına ilişkin transferleri içeren sermaye girişi, 2010 Kasım
ayında 574 milyon ABD Doları düzeyinde gerçekleşmiştir. Sermaye girişinin; 404 milyon doları
mali aracı kuruluşları faaliyetleri sektöründen gelmiştir (Tablo-2).
Tablo 2- Uluslararası Doğrudan YatırımGirişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı (2010 Aylık)
(Milyon $)
Sektörler
Tarım, Avcılık ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
1
0
55
7
1
1
1
0
0
1
3
42
41
27
0
4
59
32
1
16
285
0
0
2
145
3
3
11
0
4
0
124
43
61
27
0
7
37
6
0
2
330
7
0
1
82
2
5
12
4
0
5
54
43
68
22
1
49
24
9
0
10
316
3
0
18
21
7
1
1
0
0
1
11
67
17
10
1
5
25
12
1
8
188
Mayıs Haziran Temmuz Ağustos
4
0
2
26
13
2
3
1
3
0
4
43
12
16
0
1
39
10
0
2
155
1
0
3
27
3
2
0
0
5
10
7
66
6
57
7
4
66
8
0
26
271
1
0
3
69
0
26
25
1
0
1
16
76
91
19
6
27
537
8
2
17
856
1
0
2
62
47
2
0
0
0
6
7
61
8
83
35
8
34
16
50
18
378
Eylül
Ekim
Kasım
1
0
15
61
35
6
1
0
0
4
15
35
6
13
38
21
46
45
1
3
285
1
0
1
25
1
7
0
9
0
1
7
75
8
5
6
5
180
97
6
7
416
1
0
3
27
0
7
0
12
1
0
7
65
8
8
9
37
404
8
0
4
574
Geçici Veriler, Kaynak: T.C. Merkez Bankası
574 milyon dolar olan nakit sermaye girişinin; 357 milyon dolarlık bölümü Asya ülkeleri
kaynaklıdır (Tablo-3).
Tablo 3- Uluslararası Doğrudan YatırımGirişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı -2010 Aylık
(Milyon $)
Ülke
ABÜlkeleri
Almanya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
Toplam
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
188
7
17
81
8
5
70
3
0
5
54
0
35
35
33
1
0
0
285
276
13
135
25
36
3
64
12
0
21
0
0
21
14
8
2
7
0
330
266
19
49
25
69
3
101
8
0
8
0
0
34
24
14
4
10
0
316
145
17
19
20
6
4
79
21
0
7
0
0
15
14
12
1
1
0
188
Geçici Veriler, Kaynak : T.C. Merkez Bankası
2
Mayıs Haziran Temmuz Ağustos
106
14
15
24
13
4
36
4
0
17
0
0
28
20
19
0
8
0
155
186
45
1
48
2
7
83
1
0
66
0
3
15
14
10
3
1
0
271
610
67
28
40
27
6
442
1
0
76
0
0
169
166
164
1
3
0
856
275
105
0
69
7
3
91
7
0
20
0
0
76
73
60
0
3
0
378
Eylül
Ekim
Kasım
210
9
9
57
16
3
116
20
0
10
1
2
42
14
11
1
28
0
285
358
38
137
25
4
4
150
20
0
25
0
0
12
12
8
1
0
1
416
162
78
2
20
2
5
55
10
0
44
0
0
357
18
11
0
339
1
574
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Kasım Dönemi Gelişmeleri
2010 yılı Ocak-Kasım döneminde net doğrudan uluslararası yatırım girişi (fiili giriş), 6.257
milyon ABD doları düzeyinde gerçekleşmiştir. (Tablo4).
Uluslararası doğrudan yatırım girişleri kaleminde yer alan sermaye girişi 2010 yılının ilk on
bir ayında toplam 4.054 milyon ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo-4).
Tablo 4 : Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişi Bileşenleri - (2009 -2010/Kasım)
(Milyon $)
Ocak-Kasım
2009
%Değişim
2010
7.649
6.257
-18,2
6.009
4.166
-30,7
5.455
4.020
-26,3
Giriş
5.519
4.054
-26,5
Çıkış
-64
-34
--
554
146
-73,6
1.640
2.091
27,5
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
Diğer Sermaye*
Gayrimenkul (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
3
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Kasım döneminde 4.054 milyon ABD Doları olan uluslararası doğrudan
yatırım girişinin 1.451 milyon doları mali aracı kuruluşların faaliyetlerinden kaynaklanmıştır (Tablo
5).
T ablo 5- U lus lararas ı D oğrudan Y atırım G irişle rinin Sektörlere Göre Dağılım ı (2009-2010/Kas ım )
(M ily o n $)
Oc ak-K asım
Sektörler
2 009
43
1
79
1 .4 29
1 70
71
3 35
2 14
58
2 24
3 57
1 .9 75
1 96
3 01
22
3 09
6 10
5 05
9
40
5 .5 19
T ar ım , Av cılık ve Or m ancılık
B alıkçılık
M ad encilik v e T aşocak çılığ ı
İ m alat S anay ii
G ıd a Ürü n leri, İ çecek ve T ütü n İm a latı
T ekstil Ü rü n leri İm ala tı
K im yas al M a dd e ve Ür ün lerin İm a la tı
M akin e ve T eçhiza t İ ma latı
E lektrikli Op tik Aletler İ m ala tı
M oto rlu K ara Ta şıtı , Rö m o rk ve Y ar ı- R ö mo rk İm a la tı
D iğ er İ ma lat
E lek tr ik, G az ve Su
İ nşaat
T op tan ve Per aken de T icar et,
O teller ve Lok an talar
U laş tır m a, H ab erleşm e v e D ep olam a Hizm etler i
M ali Ar acı Ku r uluş lar ın F aaliy etleri
G ayr im en k ul K iralam a v e İ ş F aaliyetleri
S ağlık İ şleri v e S os yal H izm etler
D iğer T o p lum sal, So sy al ve Kişisel H izm et F aaliyetleri
T o pla m
20 10
21
0
10 5
55 2
11 2
62
54
27
13
29
25 5
61 6
32 6
28 7
10 3
16 8
1.45 1
25 1
61
11 3
4.05 4
Geçici V eriler, K ay nak : T.C.Merkez Ban kası
2010 yılı Ocak-Kasım döneminde nakit sermaye girişinin %68,6’sı AB ülkeleri kaynaklıdır
(Tablo 6).
T a b lo 6 - U lu s la ra ra s ı D o ğ ru d a n Y a tırım G irişle rin in Ü lk elere G ö re D a ğ ılım ı -( 2 0 0 9 -2 0 1 0 /K a s ım )
( M ily o n $ )
O c ak-K asım
Ül kel er
20 09
A B Ü lk e le ri
A lm an y a
F r an sa
H o lla nd a
İ ng ilte re
İ ta ly a
D iğe r A B Ü lk e ler i
D iğe r A v r up a Ü lke le ri ( A B H a r iç)
A frik a Ü lk e le ri
A .B .D .
K a na d a
O rta - G ü n ey A m e rik a v e K a ra yip le r
A sya
Y a kın v e O rta D o ğu Ü lke le ri
K ö rfez Ü lk e le ri
D iğ e r Ya k ın v e O rta d o ğu Ü lk e ler i
D iğe r A sya Ü lke le r i
D iğe r Ü lk e ler
T o pla m
2 010
4 .3 34
4 39
6 08
6 16
3 20
2 75
2 .0 76
2 80
1
2 19
51
16
6 06
3 21
1 79
73
2 85
12
5 .5 19
2.782
412
412
434
190
47
1.287
107
0
298
55
5
805
405
351
14
400
2
4.054
Ge ç ic i V e rile r , K ay na k : T.C. Me rk e z Ba nk a sı
4
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2) Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısı
2010 Yılı Kasım Ayı Gelişmeleri
2010 yılı Kasım ayında 139 adet uluslararası sermayeli şirket kurulmuş olup, 19 adet yerli
sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 7).
Tablo 7- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2009-2010 Aylık)
( Şirket Sayısı)
2009
2010(Ocak-Kasım)
% Değişim
Yeni
Ocak
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran
Temmuz
Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
Aralık
Toplam
İştirak
179
170
186
164
177
230
203
208
179
207
218
217
2.338
44
45
57
44
47
54
44
48
43
50
45
64
585
Şube
Toplam
8
3
2
2
7
9
6
4
4
2
10
7
64
Yeni
İştirak
202
199
249
218
251
214
218
206
174
181
137
-2.249
231
218
245
210
231
293
253
260
226
259
273
288
2.987
46
46
42
42
49
55
43
55
35
30
19
-462
Şube
6
7
9
6
5
5
5
11
5
6
2
-67
Toplam
254
252
300
266
305
274
266
272
214
217
158
-2.778
10,0
15,6
22,4
26,7
32,0
-6,5
5,1
4,6
-5,3
-16,2
-42,1
---
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
2010 yılı Ocak-Kasım Dönemi Gelişmeleri
2010 yılı Kasım ayı sonu itibariyle 2.316 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube kurulmuş
olup, 462 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir (Tablo 8).
Tablo 8- Kuruluş Türlerine Göre Uluslararası Sermayeli Şirketler - (2009 - 2010/Kasım)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Kasım
2009
Yeni
% Değişim
2010
2.101
2.249
7,0
İştirak
509
462
-9,2
Şube
59
67
13,6
2.669
2.778
4,1
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
5
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Kasım döneminde; 2.778 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve
perakende ticaret sektörü olmak üzere, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri ile imalat sanayi
sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 9). İmalat sanayiinde faaliyette bulunan
uluslararası sermayeli şirketlerde gıda ürünleri, içecek ve tütün imalatı birinci sırada yer alırken,
bunu kimyasal madde ve ürünleri imalatı ile tekstil ürünleri imalatı izlemektedir.
2010 yılı Ocak-Kasım döneminde kayıtlı sermayesi 500.000 doların üzerinde olan 229 adet
uluslararası sermayeli şirket, şube kuruluşu ile yabancı ortak iştirak gerçekleşmiştir. Bu şirketlerin
53 adedi imalat sanayinde, 43 adedi toptan ve perakende ticaret sektöründe, 26 adedi elektrik, gaz
ve su sektöründe faaliyette bulunmaktadır (Tablo 9).
Tablo 9- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Sektörlere Göre Dağılımı- (2009-2010/Kasım)
( Şirket Sayısı)
<50.000$
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faa.
Toplam
2010 (Ocak-Kasım)
2009
Sektörler
50.000$ 200.000$
200.000$ >500.000$
500.000$
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
200.000$ >500.000$
500.000$
Toplam
30
33
174
24
6
19
9
9
107
76
124
473
82
139
9
292
110
21
26
129
15
6
13
7
5
83
29
125
323
60
92
2
130
42
3
8
40
3
1
3
4
3
26
4
23
82
15
21
3
18
7
6
4
41
7
5
4
4
1
20
23
30
55
17
16
4
36
10
60
71
384
49
18
39
24
18
236
132
302
933
174
268
18
476
169
25
37
147
25
6
15
7
1
93
38
115
451
82
141
5
285
94
15
19
120
22
10
13
6
1
68
28
103
339
43
92
2
102
38
10
2
36
1
2
7
2
0
24
7
29
71
11
23
1
27
11
5
10
53
10
2
12
4
1
24
26
25
43
8
20
3
22
14
55
68
356
58
20
47
19
3
209
99
272
904
144
276
11
436
157
1.542
979
224
242
2.987
1.420
901
228
229
2.778
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
6
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
2010 yılı Ocak-Kasım döneminde kurulan 2.778 adet uluslararası sermayeli şirketin, 1.135
adedi AB ülkeleri, 742 adedi Yakın ve Ortadoğu ülkeleri, 427 adedi ise diğer Avrupa ülkeleri
ortaklı şirketlerdir (Tablo-10).
Tablo 10- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sermaye Büyüklüğü Açısından Ülkelere Göre Dağılımı - (2009-2010/Kasım)
( Şirket Sayısı)
2009
Ülkeler
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Kuzey Afrika Ülkeleri
Diğer Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B .D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Diğer Ülkeler
Toplam
<50.000$
792
283
81
115
313
215
16
14
93
79
14
10
281
66
39
80
96
104
17
1.542
50.000$ 200.000$
2010 (Ocak-Kasım)
200.000$>500.000$
500.000$
424
161
36
60
167
143
16
13
31
22
9
5
258
65
48
78
67
83
6
979
82
32
10
12
28
41
5
0
14
8
6
0
52
23
9
8
12
29
1
224
125
37
19
18
51
32
2
0
10
7
3
2
48
14
10
7
17
23
0
242
Toplam
<50.000$
50.000$ 200.000$
1.423
513
146
205
559
431
39
27
148
116
32
17
639
168
106
173
192
239
24
2.987
619
216
66
74
263
228
28
16
75
64
11
8
318
62
25
132
99
113
15
1.420
315
113
40
46
116
137
31
8
24
13
11
2
303
49
49
141
64
79
2
901
200.000$500.000$
81
25
12
11
33
36
4
1
5
3
2
2
79
15
12
29
23
16
4
228
>500.000$
120
33
23
15
49
26
2
0
16
14
2
0
42
5
6
16
15
19
4
229
Toplam
1.135
387
141
146
461
427
65
25
120
94
26
12
742
131
92
318
201
227
25
2.778
Geçici Veriler , Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
Türkiye’deki Uluslararası Sermayeli Şirketler
2010 yılı Kasım ayı sonu itibariyle 21.537 adet uluslararası sermayeli şirket ve şube
kurulmuş olup, 4.913 adet yerli sermayeli şirkete de uluslararası sermaye iştiraki gerçekleşmiştir.
Toplamda 26.450 adet uluslararası sermayeli şirket ülkemizde faaliyette bulunmaktadır (Tablo 11).
T ab lo 1 1 - Y ıl la r İ tib a riy l e K u ru l u ş T ü rleri n e G ö re U lu sla ra ra sı S erm ay el i Ş i rk etl erin S a y ı sı
( Ş ir ke t S ay ısı)
Yıl
Y en i
İş tira k
Şube
T opl am
1 9 54 -20 0 4 ( B iriki m l i )
6.40 8
1 49 1
29 3
8 .1 92
2 0 05
2 0 06
2 0 07
2.04 0
2.38 7
2.82 3
459
625
644
52
63
63
2 .5 51
3 .0 75
3 .5 30
2 0 08
2 0 09
2.62 3
647
67
3 .3 37
2.33 8
58 5
64
2 .987
2.24 9
46 2
67
2 .778
2 0.86 8
4 .9 1 3
66 9
2 6 .4 50
2 0 10 /K ası m
G en el To p l a m
Ge ç ic i V e riler , K ay na k : Ha z ine Mü ste şarlığ ı
7
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
26.450 adet uluslararası sermayeli şirketin, başta toptan ve perakende ticaret olmak üzere,
imalat sanayi, gayrimenkul kiralama ve iş faaliyetleri sektörlerinde faaliyette bulundukları
görülmektedir. İmalat sanayiinde faaliyette bulunan uluslararası sermayeli şirketlerde gıda ürünleri,
içecek ve tütün imalatı birinci sırada yer alırken, bunu kimyasal madde ve ürünleri imalatı ile tekstil
ürünleri imalatı izlemektedir (Tablo 12).
Tablo 12- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Kasım)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Kasım
Sektörler
2009
49
67
352
43
16
35
26
18
214
120
273
824
166
235
17
420
146
2.669
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork,Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
8
(1954-2010/Kasım)
2010
55
68
356
58
20
47
19
3
209
99
272
904
144
276
11
436
157
2.778
Genel Toplam
424
548
4.486
502
466
500
361
244
2.413
563
2.477
7.944
1.811
2.299
306
4.220
1.372
26.450
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
26.450 adet uluslararası sermayeli firmanın ülke gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise
AB ülkeleri ortaklı girişim sayısının 13.976 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. AB
ülkeleri ortaklı uluslararası sermayeli şirketlerin içinde Almanya 4.448 adet firma ile birinci sırayı
alırken, onu İngiltere (2.324 adet) ve Hollanda (1.911 adet) izlemektedir (Tablo 13).
Tablo 13- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı (2009-2010/Kasım)
( Şirket Sayısı)
Ocak-Kasım
Ülkeler
2009
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
(1954-2010/Kasım)
2010
1.276
451
139
185
501
385
65
131
100
31
14
571
146
98
150
177
205
33
20
152
22
2.669
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
9
1.135
387
141
146
461
427
90
120
94
26
12
742
131
92
318
201
227
39
14
174
25
2.778
Genel Toplam
13.976
4.448
1.911
2.324
5.293
3.505
494
1.302
1.115
187
140
4.865
861
766
1.496
1.742
1.862
412
174
1.276
306
26.450
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
26.450 adet uluslararası sermayeli firmanın illere göre dağılımına bakıldığında; İstanbul
ilinin 14.058 adet ile birinci sırada yer aldığı görülmektedir. İstanbul ilini Antalya (3.173 adet),
Ankara (1.693 adet) ve İzmir (1.516 adet) illeri takip etmektedir (Tablo 14).
T ablo 14- U lus lararas ı Sermay eli Şirketlerin Sayılarının İllere Göre D ağılımı (İ lk 10 İl)
Şirket Sa yısı
(195 4-20 10 /Ka sım)
İl
İSTA NB U L
14 .058
A N TA LY A
3 .173
A N KA R A
1 .693
İZMİR
1 .516
M UĞ LA
1 .366
B U RSA
514
A Y DIN
447
M ERSİN
429
K O CA ELİ
A D AN A
305
194
D iğe r İller
2 .755
T oplam
26.450
Geçici Veriler, Kay nak : Hazine Mü steşarlığ ı
İstanbul ilinde faaliyette bulunan 14.058 adet uluslararası sermayeli firmanın başta toptan ve
perakende ticaret (4.992 adet) olmak üzere, imalat sanayi (2.491 adet), gayrimenkul kiralama ve iş
faaliyetleri (2.111 adet) sektörlerinde faaliyette bulundukları görülmektedir (Tablo 15).
Tablo 15- Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Faaliyette Bulundukları İllerin Sektörlere Göre Dağılımı (1954-2010/Kasım)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork, Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
İstanbul
Antalya
Ankara
İzmir
Muğla
107
191
2.491
228
293
319
209
91
1.351
308
872
4.992
585
1.333
256
2.111
812
80
23
196
27
6
18
3
-142
24
601
455
565
324
8
747
150
25
108
241
17
8
15
32
10
159
117
202
463
73
75
8
263
118
55
57
373
71
25
37
33
16
191
36
111
477
72
95
8
165
67
17
9
51
5
4
1
1
-40
1
200
107
283
172
6
480
40
14.058
3.173
1.693
1.516
1.366
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
10
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
3) Yatırım Projeleri 2
2010 Kasım ayında Hazine Müsteşarlığı tarafından yatırım teşvik belgesi düzenlenen 6 adet
proje kapsamında yaklaşık 52,9 milyon ABD doları tutarında yatırım yapılması öngörülmüştür.
Böylece 2010 yılının ilk on bir aylık döneminde belgelendirilen yatırım projesi sayısı 163 adede,
belge kapsamındaki yatırımların tutarı ise 3,6 milyar ABD dolarına ulaşmıştır (Tablo 16). Söz
konusu yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam yatırım tutarının (3,6 milyar ABD Doları)
%34,2’si uluslararası ortaklar tarafından karşılanacaktır.
Tablo 16- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri -2010 Aylık
Ocak
Belge Adedi
Şubat
Mart
Nisan
Mayıs
Haziran Temmuz Ağustos
Eylül
Ekim
Kasım
16
16
13
21
11
20
19
11
12
18
6
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
158,1
538,7
110,4
251,1
947,1
353,0
102,9
307,8
294,7
459,3
52,9
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
236,5
811,6
167,8
376,4
1.448,0
558,0
159,1
461,8
405,6
658,9
74,9
6,4
0,2
44,4
18,3
0,9
45,8
67,5
64,3
76,9
46,8
50,8
Yabancı Ortak Payı
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
163 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 119 adedi imalat, 23 adedi hizmetler, 6 adedi
madencilik ve taşocakçılığı, 10 adedi elektrik, gaz ve su, 5 adedi ise tarım ve ormancılık
sektörlerinde düzenlenmiştir.
2
Uluslararası yatırımcıların, yatırım teşvik mevzuatı kapsamında belgelendirilen Türkiye’deki yatırım projeleri
11
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
EK TABLOLAR
12
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 1- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişleri (Fiili Girişler)
(Milyon $)
Ocak-Kasım
2005
2006
2007
2008
10.031
20.185
22.047
18.269
8.258
7.649
6.257
8.190
17.263
19.121
15.332
6.476
6.009
4.166
8.134
16.982
18.394
14.698
6.171
5.455
4.020
Giriş
8.535
17.639
19.137
14.733
6.253
5.519
4.054
Çıkış
-401
-657
-743
-35
-82
-64
-34
Diğer Sermaye*
56
281
727
634
305
554
146
Gayrimenkul (Net)
1.841
2.922
2.926
2.937
1.782
1.640
2.091
Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Toplam (Net)
Uluslararası Doğrudan Sermaye
Sermaye (Net)
* Uluslararası Sermayeli Firmaların Yabancı Ortaklarından Aldıkları Kredi
Geçici Veriler, Kaynak : T.C.Merkez Bankası
13
2009
2009
2010
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 2- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Sektörlere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Sektörler
Tarım, Avcılık ve Ormancılık
Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
Makine ve Teçhizat İmalatı
Elektrikli Optik Aletler İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Sağlık İşleri ve Sosyal Hizmetler
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2005
5
2
40
785
68
180
174
13
13
106
231
4
80
68
42
3.285
4.018
29
74
103
8.535
14
2006
2007
2008
5
1
122
1.866
608
26
601
54
53
63
461
112
222
1.166
23
6.696
6.957
99
265
105
17.639
6
3
337
4.211
766
232
1.109
48
117
70
1.869
568
285
165
33
1.117
11.662
560
177
13
19.137
23
18
152
3.931
1.252
189
200
226
236
77
1.751
1.068
331
2.084
24
170
6.069
656
149
58
14.733
2009
48
1
89
1.565
196
77
337
220
58
225
452
2.124
212
389
54
391
666
560
106
48
6.253
Ocak-Kasım
2009
43
1
79
1.429
170
71
335
214
58
224
357
1.975
196
301
22
309
610
505
9
40
5.519
2010
21
0
105
552
112
62
54
27
13
29
255
616
326
287
103
168
1.451
251
61
113
4.054
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 3- Uluslararası Doğrudan Yatırım Girişlerinin Ülkelere Göre Dağılımı
(Milyon $)
Ülke
2005
2006
2007
2008
2009
Ocak-Kasım
2009
2010
AB Ülkeleri
5.006
14.489
12.601
11.051
4.930
4.334
2.782
Almanya
Fransa
Hollanda
İngiltere
İtalya
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
A.B.D.
Kanada
Orta -Güney Amerika ve Karayipler
Asya
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Körfez Ülkeleri
Diğer Yakın ve Ortadoğu Ülkeleri
Diğer Asya Ülkeleri
Diğer Ülkeler
391
2.107
383
166
692
1.267
1.646
3
88
26
8
1.756
1.678
1.675
2
78
2
8.535
357
439
5.069
628
189
7.807
85
21
848
121
33
1.927
1.910
1.783
3
17
115
17.639
954
367
5.442
703
74
5.061
373
5
4.212
11
494
1.405
608
311
196
797
36
19.137
1.211
679
1.343
1.336
249
6.233
291
82
863
23
60
2.361
2.199
1.978
96
162
2
14.733
496
616
723
350
314
2.431
305
2
260
52
19
673
361
209
78
312
12
6.253
439
608
616
320
275
2.076
280
1
219
51
16
606
321
179
73
285
12
5.519
412
412
434
190
47
1.287
107
0
298
55
5
805
405
351
14
400
2
4.054
Toplam
Geçici Veriler, Kaynak : T.C. Merkez Bankası
15
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 4- Uluslararası Sermayeli Firmaların Kuruluş Türleri Açısından Sektörlere Göre Dağılımı - (2009 - 2010/Kasım)
( Şirket Sayısı)
Sektörler
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İm.
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
2009
2010 (Ocak-Kasım)
Yeni
İştirak
Şube
47
59
288
36
13
27
18
16
178
97
230
757
124
209
13
388
126
2.338
13
10
86
13
5
12
6
1
49
32
67
154
48
49
5
80
41
585
0
2
10
1
0
0
0
1
8
3
5
22
2
10
0
8
2
64
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
16
Toplam
Yeni
İştirak
Şube
60
71
384
50
18
39
24
18
235
132
302
933
174
268
18
476
169
2.987
44
60
285
44
18
35
18
2
168
72
215
752
125
203
9
355
129
2.249
11
6
60
12
1
12
1
1
33
27
49
135
19
60
2
66
27
462
0
2
11
2
1
0
0
0
8
0
8
17
0
13
0
15
1
67
Toplam
55
68
356
58
20
47
19
3
209
99
272
904
144
276
11
436
157
2.778
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 5- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayılarının Sektörlere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Sektörler
1954-2004
2005
2006
2007
2008
2009
( Birikimli )
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık
Madencilik ve Taşocakçılığı
İmalat Sanayii
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı
Tekstil Ürünleri İmalatı
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı
Makine ve Teçhizat İmalatı
Motorlu Kara Taşıtı , Römork ve Yarı-Römork İmalatı
Diğer İmalat
Elektrik, Gaz ve Su
İnşaat
Toptan ve Perakende Ticaret,
Oteller ve Lokantalar
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri
Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet Faaliyetleri
Toplam
Ocak-Kasım
2009
2010
1954-2010
/Kasım
Toplam
131
138
1.937
233
242
232
145
141
944
89
338
3.048
710
691
121
658
331
34
50
400
39
66
37
27
21
210
9
312
708
162
222
19
487
148
42
48
441
44
50
39
54
17
237
42
404
752
194
266
48
660
178
49
82
497
38
49
58
46
23
283
75
477
808
207
284
43
828
180
53
91
471
40
21
48
46
21
295
117
372
791
220
292
46
675
209
60
71
384
50
18
39
24
18
235
132
302
933
174
268
18
476
169
49
67
352
43
16
35
26
18
214
120
273
824
166
235
17
420
146
55
68
356
58
20
47
19
3
209
99
272
904
144
276
11
436
157
424
548
4.486
502
466
500
361
244
2.413
563
2.477
7.944
1.811
2.299
306
4.220
1.372
8.192
2.551
3.075
3.530
3.337
2.987
2.669
2.778
26.450
Geçici Veriler, Kaynak: Hazine Müsteşarlığı
17
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 6- Uluslararası Sermayeli Firmaların Sayısının Ülkelere Göre Dağılımı
( Şirket Sayısı)
Ülkeler
1954-2004
2005
2006
2007
2008
2009
( Birikimli )
AB Ülkeleri (27)
Almanya
Hollanda
İngiltere
Diğer AB Ülkeleri
Diğer Avrupa Ülkeleri (AB Hariç)
Afrika Ülkeleri
Kuzey Amerika
A.B.D.
Kanada
Orta ve Güney Amerika, Karayipler
Yakın ve Orta Doğu Ülkeleri
Azerbeycan
Irak
İran
Diğer
Diğer Asya
Çin Halk Cum.
Güney Kore Cum.
Diğer
Diğer Ülkeler
Toplam
4.182
1.405
652
536
1.589
981
146
496
453
43
54
1.657
177
249
540
691
574
191
74
309
102
8.192
1.513
462
189
297
565
311
52
104
90
14
14
375
54
56
118
147
159
30
16
113
23
2.551
1.926
540
257
453
676
356
42
132
111
21
11
396
82
70
104
140
163
24
13
126
49
3.075
Geçici Veriler, Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
18
2.027
557
249
436
785
471
48
160
127
33
20
492
118
107
103
164
271
41
23
207
41
3.530
1.770
584
277
251
658
528
50
142
124
18
12
564
131
86
140
207
229
44
13
172
42
3.337
1.423
513
146
205
559
431
66
148
116
32
17
639
168
106
173
192
239
43
21
175
24
2.987
Ocak-Kasım
2009
2010
1.276
451
139
185
501
385
65
131
100
31
14
571
146
98
150
177
205
33
20
152
22
2.669
1.135
387
141
146
461
427
90
120
94
26
12
742
131
92
318
201
227
39
14
174
25
2.778
1954-2010
/Kasım
Toplam
13.976
4.448
1.911
2.324
5.293
3.505
494
1.302
1.115
187
140
4.865
861
766
1.496
1.742
1.862
412
174
1.276
306
26.450
Ocak 2011
Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni
Tablo ek 7- Uluslararası Sermayeli Firmaların Yatırımlarına Verilen Teşvik Belgeleri (2005-2010/Kasım)
2005
Belge Adedi
2006
2007
2008
2010
(OcakKasım)
2009
199
145
198
211
187
163
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon $)
3.266,7
1.721,5
3.917,7
5.394,4
10.810,0
3.576,0
Toplam Yatırım Tutarı* (Milyon TL)
4.415,0
2.516,5
5.187,0
7.152,8
16.662,2
5.358,6
51,7
36,1
49,1
50,2
62,2
34,2
Yabancı Ortak Payı
* Yabancı sermayeli firmalara düzenlenen yatırım teşvik belgelerinin öngörü değerleridir.
Kaynak : Hazine Müsteşarlığı
19