Untitled - Çınar Gözlem Evi

advertisement
Teleskop: gökyüzüne açılan kapı
Teleskop sözcüğü, uzak anlamına gelen “tele” ve uzağa bakmak
anlamına gelen “skopein” Yunanca sözcüklerinden oluşmuştur.
En basit tanımıyla teleskop, gözlerimizle göremeyeceğimiz
uzaklıktaki cisimleri görmemizi sağlayan ve görüş alanımız
içerisindeki cisimleri yakınlaştırarak daha büyük gösteren bir
cihazdır.
Teleskoplar alışılmış yapılarıyla bir ucu dar diğer ucu geniş olan
uzun bir borudan meydana gelir. Dar uçtan baktığınızda,
gördüğünüz cisimleri daha yakın ve büyük görürsünüz.
Teleskopların diğer bir fonksiyonu; radyo dalgaları, gamma (y)
ve x ışınları gibi gözlerimizle göremediğimiz elektromanyetik
radyasyonların görünmesini sağlamaktır.
Güneş ışınları, gözlerimizle gördüğümüz bir radyasyon çeşididir.
Radyasyon; dalga, parçacık veya foton olarak adlandırılan enerji
paketleri ile yayılan enerjidir.
Sır kapıları aralanıyor
M.Ö. 3500 yıllarında Fenikeliler tarafından keşfedildiği düşünülen
cam, M. S. 1600 yıllarında mercek haline getirilerek ilk teleskopun
bu dönemde üretilmesinin yolunu açtı. Teleskopun bir ihtimal
Hollandalı Hans Lippershy (1570 – 1619) tarafından 1608 yılında
keşfedildiği düşünülmektedir.
İtalyan fizikçi ve gökbilimci Galileo Galilei (1564 – 1642), 1609
yılında teleskopu gökyüzüne doğrultan ilk insan oldu.
Isaac Newton (1642 – 1727), mercek yerine ayna kullanan bir
teleskop yaptı. Bu teleskop, gelen ışığı kıran mercek yerine
(kırılmalı teleskop) ışığı içine alarak geri yansıtan ayna (yansımalı
teleskop) kullanıyordu. Newton’un teleskopu, cisimlerin çıplak
gözle göründüğünden milyonlarca kez daha büyük gösteren
bir sistemle tanıştırdı insanoğlunu.
Amerikalı Mühendis Grote Reber’in 1930’larda ilk radyo
teleskopunu geliştirmesi, teleskopun uzayın sırlarının
çözülmesinde önemli dönüm noktalarından biri olmuştur.
Cam mercekler ve aynalar
Keşfinden bu yana teleskoplar, yapısal olarak büyük değişiklikler
yaşamadı. Günümüz teleskoplarının Galileo’nun ve Newton’un
ürettiği teleskoplardan en önemli farkı büyüklüktür. Teleskoplarda
kullanılan mercekler ve aynalar günümüzde çok daha büyüktür.
Öte yandan bir elinizle tutabileceğiniz kadar küçük teleskoplar
olduğu gibi 305 metreyi bulan teleskoplar da bulunur.
Alışılmış teleskoplar, uzun bir tüp ve tüpün her iki ucunda yer
alan cam mercekler ve/veya aynalardan oluşan bir sisteme
sahiptir. Yaygın olarak kullanılan dört çeşit teleskoptan
bahsedebiliriz.
Optik teleskoplar, güneş ışığı gibi gözlerimizin algılayabildiği
elektromanyetik ışık kümelerini kırarak ya da yansıtarak cisimlerin
görüntülerini oluşturan teleskop türüdür.
Radyo teleskopları, gözlerimizin göremediği ve uzaydaki
cisimlerden gelen zayıf radyo dalgalarını toplayan teleskop
çeşididir. Gamma ışını ve x ışını teleskopları, diğer yaygın türlerdendir.
Çınar Uzay Gözlemevi
Teleskoplar, uzaydan her türlü radyasyonun ve bilginin
alınmasında kullanılan en gelişmiş gözlemevi cihazlarıdır. Çınar
Uzay Gözlemevi, en gelişmiş optik teleskoplardan birine sahip.
Çınar Koleji içinde bulunulan bilgi çağında bir milletin bekasının
bilgili ve bilinçli fertlerden geçtiğinin farkındalığıyla geleceğin
mimarlarını yarınlara hazırlıyor. Uzay Gözlemevi, bu anlayışın
ürünü bir yatırımdır.
Çınar öğrencileri, havanın açık olduğu dönemlerde uzayın
derinliklerinde yapacakları gözlemlerle hem astronomi ilmini
pratikte tecrübe etmek hem de derslerde özümsedikleri bilgilerin
keşfine doğru yolculuğa çıkmak fırsatını yakalayacaklar. Çınarlı
olmanın farkını hissederek…
Işıkla gelen mucize
Teleskoplar, uzak mesafedeki cisimleri yakınlaştırarak gözle
göründüğünden çok daha büyük gösteren bir cihazdır.
Peki, zak mesafedeki cisimleri nasıl olur da çok daha büyük ve
parlak gösterebiliyor? Teleskop, yeryüzüne milyarlarca km
uzaklıktaki Satürn’ü muhteşem halkaları ile birlikte nasıl oluyor da
bizlere gösterebiliyor?
Teleskop, topladığı ışık miktarınca cisimleri gözle görünenden
daha büyük gösterir. Çok daha net ve büyük bir görüntü elde
etmek için topladığı ışığı olabildiğince odaklar. Teleskopun
objektif çapı yani bulundurduğu mercek ve/veya aynanın çapı
büyüdükçe topladığı ışık miktarı artar.
Güneş ışınlarının ve diğer radyasyonların atmosferin içerisinde
emilmesi, uzay gözlemevlerinin geliştirilmesinin yolunu açtı.
Dünyanın yörüngesinde yer alan Hubble Uzay Teleskopu
(Hubble Space Telescope), günümüzün uzayda konuşlanmış
en önemli teleskoplarının başında gelir.
Eğitimli ve hayatı kavramış birey
Teleskoplar, daha çok astronotların uzay araştırmalarında
kullandığı cihazlar olarak bilinir. Öte yandan, özellikle optik
teleskopların eğitimdeki yeri ve önemi son yıllarda artmıştır.
Teleskopun, geleceğimizi inşa edecek olan öğrencilerimize
dönük yüzüne iki açıdan bakabiliriz.
Bu cihazlar öncelikle öğrencilerin astronomi, astrofizik ve
matematik alanlarındaki bilgi dağarcıklarına yeni bilgiler
eklemelerini sağlar. Derste öğrendiklerini, uzayın derinliklerinde
gezerek pekiştirmelerinin yolunu açar.
Teleskopun, eğitiminin hangi aşamasında olursa olsun bir
öğrencinin kişisel gelişiminde önemli rol oynadığını düşünüyoruz.
Yaşadığı hayatı daha iyi kavramış bir birey, hayata ve
yaşadıklarına çok daha eleştirel bir gözle yaklaşır.
Samanyolu’ndaki gezegenlerin ve yıldızların varlığına teleskoptan
çıplak gözle bakan bir öğrencinin, hayata olan yaklaşımının aynı
kalacağını söylemek mümkün değildir.
www.cinaruzaygozlemevi.net
Başakşehir Tel: 0212 487 25 25 Büyükçekmece Tel: 0212 881 80 80
www.cinarkoleji.k12.tr info@cinarkoleji.k12.tr
Download