Slayt 1 - WordPress.com

SU HALDEN HALE GİRER
ISI VE SICAKLIK
ISI MADDELERİ ETKİLER
MADDELERİN AYIRT EDİCİ
ÖZELLİKLERİ
Isı ve Sıcaklık
Farklıdır
Maddelerdeki sıcaklık artışı maddelerin aldıkları ısı miktarına
bağlıdır. Madde ne kadar çok ısı alırsa sıcaklık artışı da o kadar
fazla olur. Özdeş ısıtıcılarda, aynı miktardaki maddelerden
daha uzun süre ısıtılan maddenin sıcaklığı daha yüksek çıkar.
Farklı miktarlardaki maddelere eşit ısı verildiğinde
maddelerdeki sıcaklık artışı farklı olacaktır. Bunun nedeni,
madde miktarlarındaki farklılıktır.
Isı ve Sıcaklık
Farklı mıdır?
Yanmakta olan bir mum ile kalorifer peteğini
düşünelim. Mumun alevinin sıcaklığı elimizi
yakacak kadar yüksek olduğu halde kalorifer
peteğininki bu denli yüksek değildir. Ancak
kalorifer peteği bir odayı ısıtabilirken yanan
mum ile aynı odayı ısıtamayız. Demek ki
sıcaklığı düşük olan kalorifer peteğinin
çevresine verdiği ısı, sıcaklığı yüksek olan
mumun alevinden çok daha fazladır. Sıcaklık
ve ısı ifadeleri günlük hayatımızda birbirine
sık sık karıştırılmaktadır.
Yakıtlarda
Depolanmış Enerji
Akarsuların gücünden yararlanmak için barajlarda depolanan
su, hidroelektrik santrallerde elektrik enerjisi elde etmek için
kullanılır. Akarsuların yağışlarla beslendiğini, yağışların ise su
döngüsü nedeniyle oluştuğunu öğrenmiştik.Elektrik enerjisinin
kaynağı da güneş enerjisidir.
Kömür, petrol ve doğal gaz yenilenemez
enerji kaynaklarımızdandır. Milyonlarca
yıl önce bataklıkların dibinde kalan
bitkiler, üzerindeki katmanların etkisiyle
ısınıp sıkışarak kömürleşmiştir. Petrol de
deniz canlılarının kalıntılarının benzer bir
süreç geçirmesiyle oluşur. Demek ki
petrol, kömür ve doğal gaz gibi enerji
kaynaklarımızın kökeni de güneş
enerjisidir. Bu yakıtların kullanılmasıyla
da güneş enerjisinden dolaylı olarak
faydalanırız.
Odun, bilinen en eski yakıttır. Dünya’da
azımsanmayacak kadar nüfus; ısınmak,
yemek pişirmek ve aydınlanmak için odun
kullanır.
Sıvı yakıtlar petrol ve petrol yan
ürünlerinden elde edildiği gibi farklı
kaynaklardan elde edilen sıvı yakıtlar da
vardır.
Örneğin şeker pancarının işlenmesi
sırasında oluşan atıklarda elde edilen
ispirto da sıvı bir yakıttır.
Yakıtlarda bulunan kimyasal enerji, hareket enerjisine
dönüşmüş olur.
Maddelerin yakılmasıyla açığa çıkan ısının bir enerji çeşidi
olduğunu öğrenmiştik. Isı miktarı joule (J) veya kalori (cal)
birimleri ile belirtilir.
Besinin vereceği enerji, “kcal” veya “kJ” şeklinde kısaltılmış
olarak verilmiştir. “kcal”, kilokalori; “kJ” ise kilojoule biriminin
sembolüdür.
1 kcal = 1000 cal, 1 kJ = 1000 J tanımlarını kullanarak
kolayca dönüşüm yapılabilir. Ayrıca, 1 kcal ≈ 4 kJ tanımı
da dolaylı olarak türetilebilir.