22.12.2015 FİZ-111 Uygulama-VIII(Biyoloji Bölümü B-Grubu) (BölümVIII: Potansiyel Enerji ve Enerjinin Korunumu 1. (Berkeley, Cilt-I, Bölüm 5) Bir m kütlesini yukarı doğru 1000 cm/s hızla atalım. Cismin ne kadar yükseleceğini enerjinin korunumunu kullanarak bulunuz. 2. (Serway&Beichner, 8.10) Şekilde gösterildiği gibi 0,5 kg kütleli bir parçacık, yatay bileşeni 30 m/s olan vi ilk hızıyla P’ den atılır. Parçacık, P’ nin 20 m üzerinde bir maksimum yüksekliğe çıkar. Enerjinin korunumunu kullanarak, a) vi ’ nin düşey bileşenini, b) parçacığın P’ den B’ ye hareketi esnasında üzerine etkiyen kütle çekim kuvvetinin yaptığı işi bulunuz. 20 m vi θ P 60 m A B 3. (Serway&Beichner, 8.11) 3 kg’ lık bir kütle, 30 ’ lik sürtünmesiz bir eğik düzlemde durgun halden harekete başlar ve d uzaklığı kadar kayarak kütlesi ihmal edilebilir gerilmemiş bir yaya değer. Kütle 0,2 m daha kayar ve kuvvet sabiti k= 400 N/m olan yayı sıkıştırarak bir anlık durur. Kütle ile yay arasındaki ilk d uzaklığı nedir? d k θ 4. (Serway&Beichner, 8.31) 3 kg 5 kg Şekildeki 3 kg’ lık cisimle yüzey arasındaki sürtünme katsayısı 0,4’ tür. Kütleler durgun halden harekete başladığında, 5 kg’ lık kütle 1,5 m’ lik bir düşey uzaklığa indiğinde hızının büyüklüğü nedir? 5. (Serway&Beichner, 8.42) İki boyutlu bir kuvvet için potansiyel enerji fonksiyonu, U ( x, y) 3x3 y 7 x şeklindedir. (x,y) noktasında etkiyen kuvveti bulunuz. 6. (Serway&Beichner, 8.59) k=100 N/m 2 kg 37° Sürtünmeli bir eğik düzlem üzerinde bulunan bir blok, 100 N/m’ lik kütlesi ihmal edilebilir bir yaya bağlanmıştır. Yay gerilmemiş durumda iken, blok ilk hızsız bırakılır. Makara sürtünmesizdir. Blok duruncaya kadar eğik düzlem üzerinde aşağıya doğru 20 cm hareket ediyorsa blok ile düzlem arasındaki sürtünme katsayısını bulunuz. A.Ozansoy, 2015 1 7. (Fishbane,Gasiorowicz&Thornton, 7.13) Kütlesi 15 kg olan bir gülle, 6 m yükseklikten serbest bırakılarak, yay sabiti 104 N/m olan düşey konumdaki bir yayın üzerine düşerek yayı sıkıştırıyor. a) Yayın maksimum sıkışma mesafesini hesap ediniz. b) Bu yayın üzerine 60 kg kütleli bir adam 1,5 m yükseklikten atlarsa yayı ne kadar sıkıştırır? 8. (Karaoğlu, 5.13) 30 eğimli ve sürtünme katsayısı 0,5 olan bir eğik düzlemin alt ucundan m kütleli bir cisim 5 m/s hızla fırlatılıyor. Duruncaya kadar eğik düzlem üzerinde ne kadar yol alır? 9. (Fishbane,Gasiorowicz&Thornton, 7.36) Kütlesi M olan bir oyuncak araba, alt kısmı R yarıçaplı bir çemberden oluşan sürtünmesiz parkur üzerinde yer almaktadır. H>2R olmak üzere, araba hareketine H yüksekliğinden başlamış ise, a) çemberin tabanında arabanın hızı H R nedir? b) Çemberin tepesinde arabanın hızı nedir? c) Çemberin tepesinde yolun arabaya uyguladığı kuvvet ne kadardır? d) Arabanın yerçekimi etkisi altındayken, çemberi düşmeden dönebilmesi için minumum hızı ne olmalıdır? A.Ozansoy, 2015 2