3 Başbakanlığa almaya hakkımız yok. Bunu ifade ediyorum

T.B.M.M.
B:45
27.12.1999
0:3
Başbakanlığa almaya hakkımız yok. Bunu ifade ediyorum ve kasım ayı sonu itibariyle de içborç
stoku 22 katrilyon 700 trilyon liraya ulaşmış durumdadır. Aralık ayı sonu itibariyle bunun üzerine
1-1,5 katrilyon lira daha binerse, demek ki 24-25 katrilyon lira mertebesindeki içborcu biz 2000 yı­
lında ödeyeceğiz, ayrıca bunun da faizini ödeyeceğiz ve 2000 yılı bütçesinde 21 katrilyon lira olan
faiz, 2000 yılı sonu itibariyle çok daha yüksek mertebelere çıkacaktır; bunu ifade etmek istiyorum
değerli arkadaşlar. Onun için, biz, bütçedeki taşıt kaleminin çıkarılmasını istiyoruz.
Kamu kuruluşları taşıt kiralaması yoluna gitsin. İmkânı olanlar azamî nispette taşıt kiralama­
sına gitti. Bazı kamu iktisadî teşebbüsleri, PTT gibi kuruluşlar bunu yapıyor. Bu usul çok daha eko­
nomik oluyor ve özel maksatla, israf maksadıyla taşıtları kullanmak mümkün olmuyor. Onun için,
bütün kamu kurumlarında kiralama yoluna gitmek lazım. Çok zarurî olan yerlerde ancak taşıt alı­
mına gitmek lazım. Türkiye bu kadar lüksü taşıyamıyor değerli arkadaşlar.
Tabiî, bu paraları millet ödüyor, bu paralan vatandaş ödüyor, bu paralar vatandaştan vergi ola­
rak alınıyor. Bakın, iki gün önce haberleşmeye, Telekom hizmetlerine yüzde 30 zam getirildi. Bu
1,5 milyar dolardır. Niye; Telekom'un cirosu 5 milyar dolardır; yüzde 30'u, 1,5 milyar dolar yapar.
Hükümet, bir kalemde 1,5 milyar doları, oradan, vatandaşın sırtını yükledi.
Vatandaş artık, bunalmış vaziyette; vatandaşın vergi ödeyecek hali yok; vatandaş perişan va­
ziyette, sefil vaziyette kalmış, geçim imkânlarından mahrum; çiftçi öyle, esnaf öyle, memur öyle;
bütün çalışan insanlar, üreten insanlar bu dar durumdayken, kamu kurumlarının, bu taşıt saltana­
tına hakları yoktur.
Herkes kendi arabasını kullansın, çok istisnaî olarak... Bendeniz, ilk mühendisliğimi TÜPRAŞ'ta yaptım; o zaman ismi İPRAŞ'tı, petrol rafinerisiydi, 1960'h yıllarda. Birinci umum müdür
Amerikalı, ikinci umumudur de Türktü; yansı Caltex'indi, yarısı da Türkiye Petrol 1 erinindi. Sade­
ce genel müdürünün makam arabası vardı; onu söylüyorum; rafineri müdür de diğer müdürlerde
parkta bulunan, havuzda bulunan arabalara biner, gidecekleri yere giderdi. Biz, mühendis olarak
kendi arabalarımızı kendimiz kullanırdık. Herhangi bir iş için İzmit dışı bir yere gidecek olsak, ken­
dimiz kullanırdık; yani, kamu kurumlarında şoförü de makam arabasını da kaldırmak lazım, araba
kiralama yoluna gitmek lazım. Araba kiralama yoluna giderseniz, arabanın mazotu da benzini de
araba sahibine aittir; bakımı da, tamiri de araba sahibine aittir ve siz, ona, kilometre başına belli bir
ücret ödersiniz; kilometreyi açtığınız zaman, yine sözleşmede zaruret halinde, onun da bedelini
ödersiniz; ama, siz, arabayı alıp da şoförün eline verdiğiniz zaman, o arabaların bakımı yapılmaz,
korunmaz, fevkalade israfil şekilde kululanılır, arızalarına dikkat edilmez ve kamu bundan çok za­
rar eder..
Bu, Batılı kurumlarda hep böyledir; devletinde de böyledir, kamu kuruluşlarında da böyledir,
bütün kurumlarında bu böyle; yani, işin ekonomisi budur. Onun için, bu kalemin bütçeden çıkarıl­
ması lazım; milletin, bu israfı, bu saltanatı taşımaya takati kalmamıştır. Bugün Türkiye, topladığı
vergilerin yüzde 85'ini yüzde 86'sını faize ödeyen bir ülke haline gelmiştir.
Bakın, 2000 yılında, hükümet olarak, milleti limon gibi sıkacaksınız; vergi isteyeceksiniz, zam
yapacaksınız. Akaryakıt Tüketim Vergisine, buradan Ek Vergi Kanununu geçirirken yüzde 300
olan Bakanlar Kurulunun zam yetkisi sınıra dayandığı için yüzde 500'e çıkardınız. Yani, kur artış­
larının dışında, şimdi, yüzde 40'ta akaryakıta zammı, belki, bugün yarın zammı patlatacaksınız.
2000 yılında, ilk altı ay zam yapmamak için, zamları baskraltında tutmak için, şimdi, bu 1999'un
son altı ayında alabildiğine zam yapıyorsunuz. Zaten, tüketici fiyat indekslerine, toptan eşya fiyat
indekslerine bakarsanız, 1999 yılında, özel sektör yüzde 40 mertebesinde zam yapmış yüzde 42-43;
kamu sektörü yüzde 90 küsur 95-96 zam yapmış; yani, kamu sektörü özel sektöre göre 1 mislinden
-490-