ELEMENT VE BİLEŞİKLER ELEMENT VE BİLEŞİKLER Okul bahçemizi çevreleyen demir parmaklıklar,mutfakta kullandığımız bakır cezve ve alüminyum tencereler sırasıyla çok sayıda demir,bakır ve alüminyum atomlarından oluşmuştur. Çok sayıda aynı çeşit atomların bir araya gelerek oluşturduğu maddeler element denir. Elementlerdeki atomlar tek çeşittir ve elementler saf maddelerdir. Demir elementi, raylar,okul bahçemizin parmaklığı,inşaat demirleri olarak karşımıza çıkmaktadır. ELEMENT VE BİLEŞİKLER farklı atomlardan oluşur. Örneğin;demir parmaklığı oluşturan atomlar cezveyi oluşturan atomlardan faklıdır. Hidrojen ,oksijen ve iyot elementini oluşturan atomlar kümeler halinde bulunmaktadır. Atomların oluşturduğu atom kümesi molekül olarak adlandırılır. Atom ve molekül maddelerin özelliğini taşıyan en küçük birimlerdir. Dünyamızda 100den çok, farklı element ve buna bağlı olarak da 100den çok atom vardır. ELEMENT VE BİLEŞİKLER Bazı moleküller tek çeşit atomdan oluşurken,bazı moleküller farklı çeşit atom içerebilir. Örneğin;şekilde gördüğümüz gibi iki iyot atomundan oluşurken,su molekülü iki hidrojen ve bir oksijen atomundan oluşmaktadır. Molekülü oluşturan farklı çeşitteki atomların büyüklükleri ve özellikleri de birbirinden farklıdır. Bir molekül iki atomdan oluştuğu gibi çok fazla sayıda atomdan da oluşabilir. Moleküller az sayıda atom içeriyorsa basit yapılı, çok sayıda atomdan oluşmuşsa karmaşık yapılı olarak adlandırılır. Örneğin;su,iyot,hidrojen ve oksijen molekülleri basit yapılı iken, hücrede bulunan karbonhidrat,yağ ve proteinler karmaşık yapılı moleküllerdir ELEMENT VE BİLEŞİKLER En az iki farklı elementin bir araya gelerek oluşturdukları yeni,saf maddelere bileşik denir. Bileşik kendisini oluşturan elementlerden tamamen farklı özelliklere sahiptir. Bileşiklerin çoğu moleküllerden oluşmuştur. Bir bileşiği oluşturan moleküllerin her biri diğeriyle aynı sayıda atom içerir. Örneğin; su bir bileşiktir ve bir bileşiği oluşturmak için çok sayıda su molekülü bir araya gelir.suyu oluşturan moleküllerden her biri diğeriyle eşit sayıda atom içerir. ELEMENT VE BİLEŞİKLER Madde moleküllerden oluşmuşsa o madde moleküler yapıda, atomlardan oluşmuşsa madde atomik yapıda bulunur. Bazı bileşikler moleküler yapıya sahip iken bazı bileşikler moleküler yapıya sahip değildir. Örneğin;tuz,molekül kümelerinden oluşmamıştır. Bu sebeple her bir tuz tanesi farklı taneciklerin oluşturduğu düzenli bir yığın şeklindedir ELEMENT VE BİLEŞİKLER Belirli sayıdaki atomlar birleşerek atom kümesi oluşturduğunda bu atom kümelerinden oluşan yapı moleküler yapılı bileşiktir. Bileşik, tanecik yığınlarından oluşmuş ise moleküler yapıda bulunmaz. Sonuç olarak bileşikler moleküler yapıda olabileceği gibi moleküler yapıda bulunmayabilir. ELEMENT VE BİLEŞİKLER Maddelerin görünümünü keserek,parçalayarak,ufalayarak,hal değişikliğine uğratarak vb. benzer yollarla değiştirebiliriz. Bu durumda madde özelliğini kaybetmez. Sadece görünümünde meydana gelen değişiklere fiziksel değişim denir. Örneğin;bir cam bardağı kırdığımızda ,cam parçaları yine cam özelliğini taşır. Sadece camın görünümünde bir değişiklik meydana gelir ELEMENT VE BİLEŞİKLER Maddenin hal değiştirmesi fiziksel değişimdir.katının erimesi,sıvının buharlaşması ve sıvının donarak katı hale geçmesi sırsında ,madde kimlik değiştirmez. Sadece maddeyi oluşturan taneciklerin arasındaki uzaklık değişir. ELEMENT VE BİLEŞİKLER Ekmeğin kızarması,sütün ekşimesi,kibritin,odunun,mumun ve kömürün yanması sırasında maddelerin kimlikleri değişir ve farklı özellikte yeni maddeler oluşur. Bir maddenin çeşitli etkilerle başka maddeler dönüşmesi kimyasal değişim olarak adlandırılır. Kimyasal değişim sırasında renk değişimi,gaz çıkışı,ısı veya ışık yayılması gibi belirtiler gözlenir. ELEMENT VE BİLEŞİKLER Kimyasal değişim, hayatımızın bir parçasıdır. Canlılık faaliyetlerimiz sırasında birçok kimyasal değişim gerçekleşmektedir. Örneğin;solunum yaparken karbon dioksitin açığa çıkması,yediğimiz besinlerin sindirilmesi,bitkilerin büyüyüp gelişmesi kimyasal değişimdir. ELEMENT VE BİLEŞİKLER ELEMENT VE BİLEŞİKLER