C. Senatosu B : 28 Değerli senatörler; Bilindiği üzere, Enstitü geniş kapasiteli 64 bin ka­ rakterle 90 bin karakter arasında hafızaya sahip bir bilgisayar sistemini büyük masraflarla tesis etmiş bu­ lunmaktadır. Elektronik beyin adı ile anılan bu has­ sas ve pahalı aracın teknik ve idarî alanda en verimli şekilde kullanılması Enstitünün çalışmalarına hız ve­ recek önemli bir unsurdur. Bu sistemin tam kapasite ile çalıştırılması, korunması ve beklenen randımanın alınması ise, her şeyden önce yetişkin elemana ihtiyaç göstermektedir. Bu konuda duyulan yetenekli eleman noksanlığı bir yana, uzun sürede güç şartlar altında yurt içi ve yurt dışı eğitimlerle yetiştirilen operatör, prog­ ramcı, sistem - analiz proje yönetmeni ve teknisyen gibi personelin Enstitü bünyesinde muhafazası için gerekli malî tedbirlerin alınması lazımdır. 53 sayılı Kuruluş Kanunundaki özel hükme daya­ nılarak müessesede sözleşmeli personel çalıştırılması imkânları da araştırılıp, ortaya konulmalıdır. Yan öde­ melerle ilişkin Kararnamenin mevcudiyetine rağmen, Devlet İstatislik Enstitüsünde bilfiil makine başında çalışan 150 makine operatörüne, kadro unvanının, iş unvanına uymaması nedeniyle, yan ödeme yapıla­ mamakta olduğunu müşahade etmiş bulunuyorum. Bu hususun da halledilmesi lâzım gelmektedir. Değerli arkadaşlarım ; Devlet İstatistik Enstitüsüne 53 sayılı Kanunla verilmiş bulunan görevlerin tam manasıyle yerine ge­ tirilebilmesi için, bu kuruluşa gelecek yıllarda daha ge­ niş imkanlar sağlanması icap etmektedir. Sözlerime burada son verirken, 1975 Malî Yılı Bütçesinin Devlet İstatistik Enstitüsüne, memleketimi­ ze hayırlı ve yararlı olmasını temenni eder, Yüce Se­ natoya saygılar sunarım. (A. P. sıralarından alkışlar) BAŞKAN — Grupları adına başka söz isteyen sa­ yın üye?... Yok. Şahısları adına Sayın Aslanoğlu, buyurun. HİKMET ASLANOĞLU (Balıkesir) — Sayın Baş­ kan, sayın senatörler; Enstitü Bütçesi üzerinde geçen yıl grupum adına söz almıştım. Bu defa kişisel görüşlerimi dile getirmek üzere huzurunuzdayım. Modern devletin aydınlatıcısı ve yol göstericisidir İstatistik. Modern devlet çalışmalarının temel taşların­ dan birisidir İstaistik. İstatistik, olayların analiz ve in­ celeme metodudur. İstatistikî çalışmalarda toplamak, yorumlamak, sınıflandırmak, gruplamak, analiz ve so­ nuçlar elde etmek büyük bir dikkat ister. Yeterli ol­ mayan analiz, bilimsel olmayan inceleme sonunda çı­ 1 . 1 . 1975 O : 1 kan neticeler bizi yanlış hükümlere götürebilir. Çağı­ mızda fezanın esrarı çözülmüştür. İlmin akıl ermez gelişmesinde istatistiğin kullanılmasındaki pay bü­ yüktür. Artık politik alanda, ekonomik ve sosyal alan­ da, tababette karar almak, tutarlı sonuçlara varmak, teşhis koymak kehanet değildir. Önemli olan; ekono­ mik, sosyal, kültürel ve doğal olayların nicelik ve ni­ teliklerinin, oluşum şartlarının, yapılarının zaman için­ de gösterdikleri değişimlerin güvenilir metotlarla or­ taya konulab ilmesidir. İstatistiğin yüklendiği ağır gö­ revin esası budur. Memleketimizde bu görev Devlet İstatistik Ensti­ tüsünün tekelindedir. Hükümetlerin, ilim adamları­ nın, özel ve kamu sektöründeki müteşebbisin ihtiyaç duyduğu çok önemli göstergeler olan sayısal bilgilerin toplanması, değerlendirilmesi ve kullanıma sunulma­ sı bu kuruluş tarafından gerçekleştiribilmektedir. Elli yıllık mazisi içinde Devlet İstatistik Enstitü­ sünün gelişiminin gözden geçirilmesinde ümit verici sonuçlara varılmaktadır. Nitekim, nüfus sayımları ile işe başlayan Teşkilât, bugün bütün konulara el atmış, en ileri ülkeler seviyesinde istatistik yapan bir eğitim müessesesi vasfını kazanmış, ismini ve faaliyetlerini yurt içinde ve yurt dışında kabul ettirmiştir. Sayısal bilgilerin toplanmasında en güvenilir usul­ lerin kullanılması amacı ile personel eğitimine önem vermiş ülkelerin ihtiyacını karşılayacak sayıda istatis­ tik uzmanı, programcı, sistem çözümleyici, anketör yetiştirmiş, sayım ve anket çalışmalarını milletlerarası prensip ve standartlara uygun olarak sürdürme gele­ neğinin yerleşmesini sağlamıştır. Çalışmalarında dai­ ma objektif olma prensibini benimsemiş, memleket gerçeklerini olduğu gibi yansıtmayı amaç edinmiş, po­ litik etkenlerin dışında görev yapmıştır. Toplanan bil­ gilerin yurt kalkınması dışında hiçbir maksatla kul­ lanılamayacağına, kişisel bilgilerin üçüncü şahıslara herhangi bir yoldan intikal etmeyeceğine vatandaşı ik­ na etmiş, (hatırlarsınız ziraî sayımda bunda İstatistik çok müşkülâta maruz kalmıştır.) istatistik eğitimini bütün yurtta yaygın hale getirmiştir. İstatistik Enstitüsünün bu konulardaki gösterdiği atılımları, sayısal bilgileri toplama ve ilgililerin isti­ fadesine sunma hususunda gösterdiği çabalarından da­ ha çok önemli görmekteyim. Devlet İstatistik Enstitüsünün yüklendiği görevler son derece ağırdır. 53 sayılı Kanunla verilmiş görev­ leri vardır, Hükümetin istediği konularda çeşitli çalış­ malar yapmak zorundadır, planların ihtiyaç gördüğü bütün verileri temin etmek mecburiyetindedir. Bu