cari açık aralık ayında 6,8 milyar dolar oldu

CARİ AÇIK ARALIK AYINDA 6,8 MİLYAR DOLAR OLDU
 TCMB verilerine göre Aralık ayında cari işlemler dengesi 6,8 milyar dolar açık verdi. Geçen yılın
aynı ayında 8,37 milyar dolar açık verilmişti. Piyasa ortalama beklentisi 6,7 ve bizim
beklentimiz 6,6 milyar dolar açık verilmesi yönündeydi. Böylece, önceki ay 47,4 milyar dolara
yükselen 12 aylık birikimli cari açık 45,8 milyar dolara inerek beklendiği gibi düşüş eğilimine geri dönmüş
oldu. Turizm gelirlerinde son çeyrek için yapılan aşağı yönlü revizyonlar (yaklaşık 600mn dolar) cari açığı
olumsuz etkilerken, yılı beklenenden yüksek bir seviyede kapamasına da yol açtı. Ancak, öncü göstergeler
Ocak ayında yıllık cari açığın düşüş eğilimine devam edeceğini düşündürmektedir. Bu sonuçlar sonrasında,
milli gelire oranla cari açık 2014 yılını %5.7 düzeyinde bitirmiştir. Öte yandan, enerji dışı cari denge GSYH’ya
oranla %0.4’e yükselirken, altın hariç cari açık %5.2’ye geriledi, enerji ve altın dışı cari fazla da %0.9
düzeyinde sabit seyretti.
 Cari açıkta Aralık’ta gözlenen iyileşmede, dış ticaret açığının geçen yılın aynı ayına göre
gerilemesi ana etken olurken, hizmetler dengesinin geçen yıla göre daha yüksek fazla vermesi
kötüleşmeyi sınırlandırdı, yatırım giderleri ise geçen yılın üzerindeydi. Dış ticaret açığı, ithalatın
daralması ve ihracatın sınırlı da olsa artış göstermesi sonrasında Aralık’ta yıllık bazda %14.6 azalmıştı. Buna
karşılık, hizmetler dengesi içinde turizm gelirlerinin geçen yıla göre %2.3 artış gösterdiği izlendi, bavul ticareti
ise Rusya krizinin etkisiyle yıllık bazda %9.5 gerileme gösterirken, taşımacılık gelirlerinin ise yıllık bazda arttığı
gözlendi. Yatırım geliri dengesinin ise geçen yıla göre sınırlı yükseldiği izlendi.
 Finansman tarafında; cari açık ve net hata noksan toplamının finanse edilememesi nedeniyle
resmi rezervlerde 5,6 milyar dolarlık sert azalış gözlendi. Portföy kanalında, önceki aylara göre sınırlı
da olsa giriş eğilimi ağır basarken, banka yurtdışı tahvil ihraçlarında azalış (net geri ödeme 11 mn dolar)
devam ederken buna karşılık şirket ihraçlarında da yavaşlama gözlendi. Alt kırılım olarak; Hisse senetlerinden
4mn dolar çıkış, DIBS’a ise 286mn dolar giriş gözlendi. Doğrudan yatırımlar ise 0.9 milyar dolarlık bir girişe
işaret etti. Bu gerçekleşmede BBVA’nin Garanti Bankası’ndaki payını artırma işlemlerinin etkisi gözlendi.
Bankaların ve şirketlerin uzun vadeli kredi yenilemelerinde güçlü (toplam net borçlanma 2,5 ve 1,4 milyar
dolar) bir görünüm vardı. Finansmana önceki dönemde yüklü katkılarda bulunan net hata-noksan kalemi ise
önceki üç ayda olduğu gibi çıkışa (1,0 milyar dolar) işaret etti. Bu kanaldan Ocak-Ağustos döneminde toplam
net giriş 8,0 mlr dolar olmuştu, son üç ayda çıkış ise 6,5 milyar dolara ulaştı. Bütün bu gelişmeler sonucunda
cari açık finanse edilemediğinden TCMB döviz rezervlerinde 5,6 milyar dolar azalış gözlendi. Buna karşılık, bu
eğilimin Ocak ayında terse döndüğünü, TCMB döviz rezervlerinin Aralık sonuna göre 1,4 milyar dolar civarı
artış göstermesinden dolayı, bilmekteyiz.
 Yakın dönem cari açık seyri açısından altın ihracatının Ocak ayında patlama göstermesi belki bir
kereye mahsus ama olumlu bir sinyal oldu. Altın ihracatı 2014 yılında aylık ortalama 268mn dolar
gerçekleşirken Ocak ayında ihracat 1,3 milyar dolar civarına sıçramıştır. Ayrıca altın ithalatının İAB
açıklamasına (2.3 ton altın ithal edilmiş) dayanarak Ocak ayında 200mn dolar civarı gerçekleşeceğini
öngörürken (geçen Ocak 378mn dolar) tüm bu nedenlerle dış ticaret dengesini olumlu etkileyeceğini
düşünüyoruz. 2012 yılında Ocak-Aralık döneminde altın dış ticareti dengesi 5,7 milyar dolara yakın fazla
verirken, 2013 yılında 11,8 milyar dolar açık verilmişti. 2014 yılı ise 3,9 milyar dolar açık ile kapanmıştı. Bu
tür sürpriz etkiler nedeniyle, önceki yıllarda olduğu gibi ana eğilim açısından ihracat ve ithalat verilerini altın
etkisini dışlayarak izlemek daha sağlıklı olmaya devam edecektir.
 İhracatın (altın hariç) Ocak ayında çok sert daralma göstermesi ise olumsuz bir sinyal olarak
kaydedilmiştir. Ocak ayında TİM verilerine göre, altın hariç ihracat, Irak’a olan ihracatın %16, AB’ye
ihracatın %7.0 azalış göstermesi ile yıllık bazda %9.8 azalış göstermiştir. Geçen yılın tamamında altın hariç
ihracat yıllık bazda %4.3 artış kaydederken son aylarda artış hızı iyice yavaşlamıştı.
 İthalat için önemli bir öncü gösterge olabilecek Gümrük Bakanlığı verileri Ocak ayında
daralmanın hızlanacağını düşündürüyor. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, bir süredir her ayın ikinci günü
bir önceki aya ilişkin resmi olmayan ihracat ve ithalat verilerini açıklıyor. Gümrük Bakanlığı verilerinin, resmi
TUİK verilerine özellikle ithalat tarafında çok yakın olduğunu görüyoruz. Söz konusu verilere göre, Ocak
ayında ihracat 12,3 milyar dolar ve ithalat 16,7 milyar dolar düzeyinde oluşmuş. Böylece, dış ticaret açığı ise
4,4 milyar dolara gerilemiş. Bu ise, dış ticaret açığının yıllık olarak daralma eğiliminin güçleneceği anlamına
geliyor. Bu düşüşte ise yukarıda bahsettiğimiz gibi altın ihracatındaki sürpriz sıçrama ve enerji ithalatının
geçen yılın aynı ayının altında kalması etkili olmuşa benziyor.
 Cari
açıktaki
iyileşme
senaryomuzdaki
eğiliminin
yılsonu cari
açık
2015
yılında
tahmini
da
üzerindeki
devam
etmesini
beklerken,
risklerin aşağı yönlü
baz
olduğunu
düşünüyoruz. Önceki yıl cari açığı azaltan faktörlerin başında gelen finansal koşullarda gözlenen
sıkılaşmanın (daha sıkı para politikası duruşu, BDDK önlemleri ve daha yüksek kredi faizleri) 2015 yılında
etkisini azaltacağını öngörürken, buna karşılık petrol fiyatlarının da 2014 yılı ortalamasının (99 dolar) çok
altındaki mevcut düzeyini koruması durumunda cari açıktaki iyileşmeye çok belirgin katkıda bulunacağını
düşünmekteyiz. Buna karşılık, Irak ve Rusya gibi önemli ihracat pazarlarındaki sorunlu görünüm ve AB’de
gözlenmekte olan durgunluk ise dış ticaret açığını artırıcı riskler arasında takip edilmektedir. OVP’de 2015 yılı
cari işlemler dengesi tahmini, %4 büyüme ve petrol fiyatı ortalama 101.9 dolar varsayımı altında, 46 milyar
dolar (GSYH’ya oranla %5.4) olarak belirlenmişti. Bizim tahminimiz ise, %3.5 büyüme ve 70 dolar varsayımı
altında, 41,5 milyar dolar düzeyinde (GSYH’ya oranla %5.1) bulunmaktadır. Ancak, şu anki petrol fiyatları yıl
boyu korunursa 36-38 milyar dolara (GSYH’ya oranla %4.5-4.7) kadar geri çekilme potansiyeli var gibi
durmaktadır.
Bu rapor Burgan Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından hazırlanmıştır. Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve
tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından
kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise
genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle,
sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar
doğurmayabilir. Raporda yer alan içerik, müşterilerin verilen stratejilerden kârlı çıkacağının ya da zararlarının limitli
olacağının, Burgan Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından verilmiş sözü veya garantisi olarak kabul edilemez.
Burada yapılan analizlere dayanarak ve özellikle kaldıraç sistemi kullanan piyasalara yapılan yatırımlar zararla da
sonuçlanabilir. Bu raporun ticari amaçlı kullanımı sonucu oluşabilecek zararlardan dolayı kurumumuz ve
kurumumuz çalışanları hiçbir sorumluluk üstlenmemektedir. Bu raporda yer alan bilgiler, güvenilir olduğuna
inanılan kaynaklardan derlenmiş olup doğrulukları ayrıca araştırılmamıştır. Bu nedenle, bu bilgilerin tam veya
doğru olmamasından, kullanılan kaynaklardaki hata ve eksik bilgilerden dolayı doğabilecek zararlar konusunda
kurumumuz ve kurumumuz çalışanları herhangi bir sorumluluk kabul etmez. Raporda yer alan bilgiler Burgan
Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’nin yazılı izni olmadan çoğaltılamaz, yayınlanamaz veya üçüncü kişilere gösterilemez.
Detaylı uyarı için tıklayınız.