Bildiri Başlığı Kelimelerin Baş Harfleri Büyük Olacak Şekilde, 14

24. Ulusal Kimya Kongresi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, 29 Haziran-2 Temmuz 2010, Zonguldak
Fruktoz Dehidrogenaz Biyosensörlerine Yönelik Modifiye Altın
Yüzeylerin Hazırlanması
Kadir DAMAR, Dilek ODACI, Suna TİMUR
Ege Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyokimya Bölümü, 35100, Bornova, İzmir, TÜRKİYE
kadir_damar@hotmail.com
Fruktoz sebze ve meyvelerde bol bulunan bir monosakkarittir. Özellikle diyabetik
yiyeceklerde sıklıkla kullanılmaktadır. Gıda endüstrisinde proses ve ürün kontrolünde
izlenmesi açısından fruktoz analizi önem taşımaktadır. Ayrıca klinikte fruktozüri hastalığında
fruktozun tayini önemlidir [1]. Fruktozun biyosensörlerle analizi kısa sürede, az miktarlarda
örneklerle, kesin ve duyarlı bir şekilde yapılabilmektedir. Bu anlamda en sık kullanılan enzim
fruktoz dehidrogenaz enzimidir. Fruktoz dehidrogenaz (FDH) ilk olarak 1966 yılında Yamada
ve arkadaşları tarafından Gluconobacter cerinus’tan izole edilmiş ve karakterize edilmiştir
[2-4]. Gluconobacter spp. kaynaklı FDH, (EC 1.1.99.11) molekül ağırlığı yaklaşık 140 kDa
olan membrana bağlı bir enzimdir. Birbirine sıkıca bağlı 67 kDa flavin, 50,8 kDa Hem c ve
19,7 kDa fonksiyonu bilinmeyen peptid birimlerinden oluşan üç alt birimli bir enzim
kompleksidir [3,5]. FDH pirol kuinolin kinon (PQQ) içeren bir kuinoproteindir ve bu enzimler
enzim elektrotları oluşturulmasında idealdirler. Çok sıkı bağlanmamış redoks merkezleri
nedeniyle çözünür kofaktöre ihtiyaç duyarlar. FDH, fruktozun 5-keto-D-fruktoza
oksidasyonunu katalizler ve bu reaksiyon sırasında kendisi indirgenir. İndirgenmiş enzimin
tekrar oksidasyonu kolorimetrik boyalar, elektrokimyasal problar ve medyatörlerle
gerçekleşir. Medyatör (Med) bileşik elektrot yüzeyinde oksitlenirken belirli bir potansiyelde
izlenir [6].
D-Fruktoz + Med yük
Med ind
FDH
Potansiyel
5-Keto-D-fruktoz + Med ind
M yük + n(e-)
Bu çalışmada fruktoz dehidrogenaz enzimi kendiliğinden oluşan tek tabaka yöntemi (SAM)
vasıtasıyla poliamidoamin (PAMAM) dendrimeri kullanılarak altın elektrot yüzeyinde
immobilize edilmiştir. Çeşitli medyatörlerin biyosensör cevabına etkileri incelenmiştir. FDH
biyosensörünün çalışma ve hazırlama koşulları optimize edildikten sonra analitik
karakterizasyonu gerçekleştirilmiştir. Son olarak çeşitli örneklerde fruktoz analizine yönelik
uygulanabilirliği test edilmiştir.
KAYNAKLAR
1. Bhand S.G.,Soundararajan S., Surugiu-Warnmark I., Milea J.S., Dey E.S., Yakovleva M.,
Danielsson B., Analytica Chimica Acta, 2010, Baskıda.
2. Parades A.P., Paralleda J., Fernandez V.M., Katakis L, Dominguez E., Biosensors &
Bioelectronics, 12, 1233-1243, 1997
3. Tkac J., Vostiar I., Sturdik E., Gemeiner P., Mastihuba V., Annus J., Analytica Chimica
Acta, 439, 39–46 2001
4. Ameyama M., Shınagawa E., Matsushita K., Adachi O., Journal of bacteriology, 145, 814823, 1981
5. Tominaga M., Nomura S., Taniguchi I., Biosensors and Bioelectronics, 24, 1184–1188,
2009
6. Bassi A.S, Lee E., Zhu J.X., Food Research International, 31, 119-127, 1998.