Elektrik Mühendisliğinde İş Güvenliği

19.10.2017
Hatırlatma
• Elektrik ile yaralanma şiddetini etkileyen faktörler
▫ Elektrik devresinin tamamlanıp tamamlanmadığı (Akım
yolunun vücut üzerinden tamamlanması
Elektrik İş Güvenliği ve Mevzuatı
▫ Temas gerilimi (50V)
▫ Akımın şiddeti (30mA)
▫ Akımın geçtiği yol (Vücut direncini değişimi ve kalp
üzerindeki etki)
AKIMA BAĞLI YARALANMALAR
▫ Akımın dokulardan geçtiği süre (0,3 sn üzerindeki
temaslar tehlikeli)
▫ Vücut dokularının direnci
▫ Temas biçimi
2017-2018 Güz Dönemi
Elektrik Akımı ile Meydana Gelen
Kazalar
Elektrik akımı ile meydana gelen kazalar, tesir bakımından
(yaralanma/ölüm
mekanizmaları) üç
ana
gruba
ayrılabilirler.
1) Elektrik akımının doğrudan doğruya sinirler, kaslar ve
kalbin çalışması üzerine tesiri,
2) Elektrik akımının sebep olduğu ısınmanın yaptığı
zararlar, mesela arkın sebep olduğu yanmalar.
3) İnsan için zararlı olmayan çok küçük akımlarda, korku
sebebi ile mesela düşme, çarpma vb. gibi mekanik zararlar.
1. Akımın kaslar üzerine etkisi
• Kas spazmı
▫ Tetanik kasılmalar
▫ İskelet kaslarında
 50 Hz- 10-40 mAmp
Yaralanma/ Ölüm Mekanizmaları
1. Akımın Kaslar üzerine Etkileri
 Ventriküler Fibrilasyon
 Solunum kasları spazmı
 Solunum ve kardiyak merkezlerin felci
2. Termal yanıklar



Kontak Yanıkları
Ark Yanıkları
Yıldırım Yanıkları
3. Travmalar
1.1. Ventriküler fibrilasyon
• En sık ölüm nedeni ( 110- 220 V AC)
• Öncelikle ileti sistemi bozulur
▫ Ventriküler fibrilasyon
▫ Kardiyak arest
80 mA – 0,3 sn
• Tıbbi aletler! ( 100 mikroamper)
• Kardiyak Siklus
▫ Fleksör kaslar daha güçlü
T
1
19.10.2017
1.2.Solunum kasları
spazmı
• Akımın gögüs ve batından geçtiği
olgular
• Diafram- İnterkostal kaslar
• Konjestif –hipoksik görünüm
• Asfiksi bulguları
▫ Özellikle peteşiyal kanamalar
1.3. Solunum ve kardiyak merkezlerin
felci
• Beyin sapı etkilendiğinde
• Kalp çalışmaya devam edebilir
 Suni solunuma devam
• EKT de dikkat
2. Termal Yanıklar
Akımın geçtiği bölgenin kesit yüzeyi
• Gerilim seviyesi ile doğrudan ilgili
• Isı artışı gerilim değerinin karesi ile
• Termal yanıkların oluşumunda önemli
• Kesit alanı azaldıkça ısı üretimi artmakta
orantılı,
• >1000 V
▫ yaygın termal yanıklar
KESİT ALANI
ISI
• El bileği- Dirsek gibi bölgelerde
2.1 Kontak Yanıkları
• Komplikasyonlar
2.2 Ark Yanıkları
• Sıklıkla Yüksek voltaj
• Kıvılcım şeklinde
▫ Hipovolemik şok
• Hem giriş – Hem çıkış
▫ Septik şok
▫ Böbrek yetmezliği
• Çok sayıda ark lezyonları ( Yüksek Voltaj)
2
19.10.2017
2.3 Dendritik yanıklar
3. TRAVMA
• Yıldırımlar – 250.000 V ve üzeri
• Ağaç dalları şeklinde deri lezyonları
• Zaman geçtikçe kaybolur
• Sekonder travmalar
▫ Savrulma
• Oluşum
▫ Parçalanmış eritrositlerden çıkan hemoglobinin dokuları
boyaması
• Genel beden travması
▫ Yüksekten düşme
▫ Vazodilatasyon
Kaza Sınıfına Girmeyen Elektriksel
Ölüm/Yaralanma Olayları
Müdahale ve İlk Yardım
• İDAM
• CİNAYET
OTOPSİ
• İNTİHAR
3