Kuasar Nedir, Ne Değildir II

Kuasar Nedir, Ne Değildir II
Uçsuz bucaksız evrende keşfedilmeyi bekleyen sayısız gök cismi
bulunur. Sırlarla dolu bir evrende yaşamaktayız. Evrenin en
uzak ve karanlık köşelerinde ulaşamayacağımız galaksiler,
gezegenler, yıldızlar, kara delikler, kuasarlar ve henüz
keşfedemediğimiz birçok göz cismi bulunur. Bunlardan biri olan
kuasar muazzam parlaklığıyla dikkatini çekmektedir.
Kuasarların evrenin genç zamanlarında oluştuğu tahmin
edilmektedir. İlk olarak merkezlerindeki devasa kara
deliklerin çekim gücüne kapılan çok fazla maddenin ısınıp ışık
yaymasıyla muazzam bir parlama kazandıkları düşünülmekteydi.
Bu nedenle Kuasarların dev gökadalarda ya da başkasıyla
çarpışıp hareketlenen gökadaların merkezinde olduğu
düşünülmekteydi.
Dünyadan 8 – 10 milyar ışık yılı uzakta olan Kuasarların
kızılötesi teleskoplarla yapılan incelemeler sonucunda
bunların küçük gökadalar olduğu tespit edildi. Kuasarlar çok
uzakta olup bir radyo kaynağı ve içinde bir çok yıldızı
barındıran bir gökadadır. Kuasarlar çok parlak ve enerjiktir.
Bilimsel olarak açıklamak gerekirse, Kuasarlar galaksinin
merkezinde sıkıştırılmış alanlardır. Merkez büyük kütleli kara
delikler ile çevrelenmektedir. Kuasarlarda kırmızıya kayma çok
hızlıdır. Kırmızıya kayma bir cisimden yayılan ışığın dalga
boyunun artmasıdır. Bunun nedeni evrenin genişleme hızıdır.
Evrenin genişleme hızı ışığın hısından daha fazladır ve
gittikçe artmaktadır. Buna bağlı olarak Kuasar ile Dünya
arasındaki mesafe artmaktadır. Kırmızıya kayma miktarı
arttıkça mesafede artıyor demektir. Yani Kuasarlarda kırmızıya
kayma çok fazlaysa Dünyadan o kadar uzaktırlar.
Kuasarların yaydıkları enerji Samanyolu galaksisinin yaydığı
enerjinin yaklaşık 200 ila 400 katıdır. Yayılan radyasyon
spektrum X ışınların ve kızılötesine yakın ultraviyole
ışınları yayarken, bazı kuasarlar güçlü radyo dalgaları ve
gama dalgaları da yayabilmektedir. Kuasara özgü spektrumlar
incelenmediği için ve fotoğraflarda nokta olarak görüldüğünden
yıldız oldukları düşünülmüştür. En parlak Kuasar olarak
bilinen Virgo takımyıldızında bulunan C 273’tür. Yaklaşık 30
milyar ışık yılı uzakta olan bu kadar neredeyse güneş kadar
parlaktır. Mutlak kadir derecesi -26.7 görünür kadir derecesi
12.8’dir. Aslında bu kuasar güneşin trilyon katı, galaksimizin
onlarca katı büyük bir parlaklığa sahiptir. Evrende bilinen
kuasar sayısı yaklaşık 200000 kadardır. Kuasarların dünyadan
en az 3 milyar ışık yılı uzakta olduğu sanılıyordu. Ancak bir
kaç yüz milyon uzaklıkta da kuasarlar keşfedildi. Kırmızıya
kayma metodu ile yapılan hesapların yanlış yapıldığı
düşünülüyor. Ancak yine de uzaklığı 30 milyar ışık yılına
varan bu gök cisimlerinin şimdiki halini görmemiz mümkün
değildir. Evrenin ilk zamanlarındaki halini görebilmekteyiz.
Kuasarların hala pek çok sırları olabilir.