Dış ticaret dengesi Ekim ayında 7.4 milyar $ açık verirken 12 aylık ticaret açığı 97 milyar $’a yükseldi… Dış ticaret açığı Ekim ayında 2012 yılının aynı ayına göre %32 artarak 7.4 milyar $ olurken (piyasa beklentisi:7.4 milyar $) 12 aylık dış ticaret açığı 97 milyar $’a yükseldi (Eylül 2013: 95.2 milyar $). Ekim ayında ihracat yıllık bazda %8.2 azalarak 12.1 milyar $, ithalat ise %3.7’lik artışla 19.5 milyar $ olarak gerçekleşti. Türkiye Dış Ticaret Dengesi –Ekim 2013 Ocak-Ekim döneminde ihracat yıllık bazda %1.2 azalışla 124.5 milyar $’a gerilerken ithalat da %5.8’lik artışla 207.1 milyar $ olarak ulaştı. Böylece yılın ilk 10 ayında dış ticaret açığı %18.5’lik artışla 82.6 milyar $ seviyesine yükseldi. 2012 Ekim ayında %70.2 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı 2013 Ekim ayında ihracatta azalış ithalatta artış gerçekleşmesiyle %62.1 seviyesine geriledi. Geniş ekonomik grup sınıflamalarına baktığımızda; ithalat tarafında toplam ithalat içinde %13’lük paya sahip tüketim mallarında %8.4 artış görülürken yılın ilk 10 ayında da %13.9’luk artış görüldü. Yılın ilk on ayındaki yüksek altın ithalatı tüketim mallarındaki artışın ana kaynağı olduğu görülüyor. Altın ithalatı Nisan ayındaki 2.5 milyar $’lık zirvesinin ardından düşüş eğilimine girmişti. Ekim ayında ise yeniden artışa geçerek 0.8 milyar $’a yükseldi. Yılın ilk 10 ayındaki altın ithalatı 12.9 milyar $’a ulaşırken 12 aylık birikimli altın ithalatı 13.0 milyar $’dan 13.6 milyar $’a yükselerek altın ticaretinin dış ticareti yeniden olumsuz etkileyebileceğinin sinyalini verdi. Diğer taraftan yılın ilk 10 ayında toplam ithalat içinde %73.4 paya sahip olan ara malı ithalatı bir önceki yıla göre %4.3 artış gösterirken %14.4 paya sahip yatırım malı ithalatı, %8.5 artış gösterdi. Yatırım mallarının Ekim ayında %8.0’lik artışla yılın ilk 9 aylık ortalamasının (%8.5) altında seyretmesi, yatırımlardaki artışın devam etse de bir miktar hız kestiğine işaret ediyor. Ara malı imalatı ise petrol fiyatlarındaki gerilemeye rağmen Ekim ayında bir önceki yılın ayına göre %2 artış göstererek ara malı talebinin güçlü olduğunu gösterdi. İhracat tarafında ise motorlu kara taşıtları en çok ihracat yapılan fasıl olmayı sürdürürken bu faslı kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler faslı ile Elektrikli makine ve cihazlar faslı izledi. Euro Bölgesi ülkelerinde düzelme emarelerine paralel Ocak-Ekim döneminde ihracatta AB’nin payı %41.4 seviyesine yükseldi (2012 Ocak- Ekim:%38.6). Buna karşılık altın ihracatıyla artmış olan Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerinin payının ise altın ihracatının düşüşe geçmesine bağlı olarak ilk 10 ayda %30.1 seviyesine gerilediğini görüyoruz (2012 Ocak-Ekim:%34.6). Mevsimsel etkilerden arındırılmış olarak bakıldığında aylık bazda ihracat % 3.9 ile son 13 ayın en sert düşüşünü gösterirken ithalatın da son 6 ayın en yüksek artışını gerçekleştirmesi dış ticaret dengesindeki iyileşme trendinin hız kaybettiğine işaret ediyor. Ekim ayı verileri dış ticaret dengesi açısından olumsuz sinyaller içerse de İran ve BM arasında sağlanan uzlaşmanın ardından petrol fiyatlarında geri çekilme yaşanabileceği ve İran’a yapılan altın ihracatının yeniden hız kazanacağı varsayımı altında yanı sıra dış ticaret dengesindeki iyileşme görülebileceğini düşünüyoruz. Ayrıca Euro Bölgesi ekonomisinde toparlanmanın devam etmesi ve yüksek döviz kurunun yurt içi talep üzerindeki sınırlayıcı etkisi de dış ticaret açısından olumlu gelişmeler olarak öne çıkıyor. 1 Hazine Araştırma Bölümü 0216 5035395-48-94 İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%) 95 İthalat ve İhracat Gelişimi (milyar $) 300 -20 275 90 85 80 125 64,2 62,1 -90 75 Toplam İhracat 12 Aylık Ağu.06 Oca.09 May.11 Eki.13 May.04 12 Aylık Altın Hariç Dış Ticaret Verileri (Milyar $) İhracat (altın hariç) Dış Ticaret Açığı (altın hariç) Şub.09 Haz.11 -120 Eki.13 Altın Ticareti (milyar $) 3 234,3 İthalat (altın hariç) Eki.06 Altın İhracatı 2,5 Altın İthalatı 2 150 146,3 1,5 1 100 88,0 0,8 0,5 50 0,1 0 Ara.06 Ağu.08 May.10 Şub.12 Eki.13 Ocak 12 Şubat 12 Mart 12 Nisan 12 Mayıs 12 Haziran 12 Temmuz 12 Ağustos 12 Eylül 12 Ekim 12 Kasım 12 Aralık 12 Ocak 13 Şubat 13 Mart 13 Nisan 13 Mayıs 13 Haziran 13 Temmuz 13 Ağustos 13 Eylül 13 Ekim 13 0 Mar.05 Dış Ticaret Dengesi (milyon USD) Ocak - Ocak- 12-aylık toplam 12-aylık toplam Eki.13 Eki.12 Eki.13 Eki.12 Eki.13 Eyl.13 Dış Ticaret Açığı Enerji Enerji Dışı Toplam İhracat 12-aylık, % Enerji Enerji Dışı Toplam İthalat 12-aylık, % Enerji 12-aylık, % Enerji Dışı 12-aylık, % 7.375 3.935 3.440 12.105 -8,2 552 11.553 19.480 3,7 4.487 -9,6 14.993 8,5 5.596 4.120 1.476 13.191 10,8 843 12.348 18.787 -5,7 4.962 0,3 13.824 -7,7 82.565 40.367 42.197 124.539 -1,2 5.550 118.989 207.104 5,8 45.917 -7,5 161.186 10,3 69.666 43.149 26.517 126.103 13,2 6.493 119.610 195.770 -2,9 49.642 12,3 146.128 -7,2 96.982 49.626 47.356 150.898 0,8 6.765 144.132 247.879 5,5 56.391 -5,3 191.488 9,1 95.202 49.811 45.391 151.984 2,4 7.056 144.928 247.186 4,7 56.867 -4,5 190.319 7,8 Altın Altın İhracatı Altın İthalatı Altın Ticareti (net) 101 786 -685 1.244 272 973 3.189 12.868 -9.679 11.940 6.960 4.980 4.594 13.550 -8.956 5.737 13.035 -7.298 2 -100 -110 Dış Ticaret Dengesi 12 Aylık (sağ) 0 Mar.04 -97 Toplam İthalat 12 Aylık 25 50 -70 -80 100 50 55 Thousands 151 150 60 Türkiye Dış Ticaret Dengesi –Ekim 2013 -60 175 65 200 -50 200 70 -30 -40 225 75 250 247,9 250 İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%) Altın Hariç Karşılama Oranı (%) Hazine Araştırma Bölümü 0216 5035395-48-94 Türkiye Dış Ticaret Dengesi –Ekim 2013 UYARI: Türkiye Halk Bankası A.Ş. Hazine Yönetimi, bilgilendirme amacıyla sunduğu bu yayının hazırlanmasında gerekli özeni ve dikkati göstermesine rağmen, oluşabilecek hata ve eksikliklerden ve yayının ticari amaçlı kullanımından doğabilecek zararlardan sorumlu tutulamaz. Sunulan bilgi, görüş ve veriler herhangi bir yatırım aracını alım veya satım önerisi olarak kabul edilemez. 3 Hazine Araştırma Bölümü 0216 5035395-48-94