EKG örnekleriyle aritmi ve yönetimi Doç. Dr. Kaan OKYAY Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Ankara Hastanesi Kardiyoloji ABD • Aritmi hemodinamik bozukluğa neden oluyormu? • Hastanın asıl sorunu aritmi mi? • Hemodinami izin veriyorsa önce 12 lead EKG elde edilmeli • Taşiaritmiler – Dar QRS • Supraventriküler taşikardiler – Geniş QRS • Ventriküler taşikardiler • Supraventriküler taşikardiler • Bradiaritmiler – İleti sistemi sorunları Dar QRS’li taşikardiler SİNÜS TAŞİKARDİSİ •Uyarı çıkaran odak sinüs düğümündedir •Kalp hızı > 100/dk – – – – – – – Ağrı Hipovolemi Hipotansiyon Ateş Hipoksi, hiperkapni Anemi Kalp yetersizliği – Pulmoner emboli – İlaç etkileri (atropin, dopamin, dobutamin, adrenalin) – Tiroid hastalıkları – Alkol – Nikotin, kafein kullanımı – Enfeksiyon. Tedavi: Nedenin ortadan kaldırılması Uygunsuz sinüs taşikardisi: B-bloker, CCB, İvabradine SUPRAVENTRİKÜLER TAŞİKARDİLER • AV Nod Bağımlı – AVNRT – AVRT – PJRT • AV Noddan Bağımsız – – – – – – Sinüs Taşikardisi SNRT Uygunsuz Sinüs Taşikardisi Atriyal Fibrilasyon - Flutter Atriyal Taşikardi Multifokal Atriyal Taşikardi AV NOD REENTRAN TAŞİKARDİ (AVNRT) • AV nod içinde yer alan bir reentri • Tüm paroksismal supraventriküler taşikardilerin ~ %50’si • Kadınlarda daha sık • Genellikle ilk semptom 40 yaşın altında • Hız 130 – 250/dk. arası (Ortalama 170/dk.) AKSESUAR YOLLARA BAĞLI TAŞİKARDİLER WPW • Kısa PR • Delta dalgası • Geniş QRS ATRİYAL TAŞİKARDİ • Kısa, kendiliğinden sonlanan AT • Paroksismal, sürekli AT • Incessant AT Paroksismal Supraventriküler Taşikardiler (SVT): Taşikardi atağının tedavisi • Vagal manevralar – – – – Karotis masajı Ikınma Öksürük Nefes tutma .. Vs • ADENOZİN – Büyük damar yolu – Hızlı etki – 6 – 24 mg IV puse • IV verapamil (İSOPTİN 10 mg amp) – İlk seçenektir – 10 mg ampulleri 2 -5 dk yavaş puşe edilir Paroksismal Supraventriküler Taşikardiler: Taşikardi atağının tedavisi • IV diltiazem (DİLTİZEM 25 MG AMP) – 25 mg flakonları 2-5 dk yavaş puşe edilir – 15 dk sonra 12.5 mg ek verilebilir • IV beta-bloker (BELOC 5 MG AMP) – İkinci seçenektir 5 mg puşe edilir. – 5’er dk ara ile 3 kez tekrarlanabilir • Sınıf 1c ve Sınıf 3 antiaritmikler • Kombinasyon?? • Kardiyoversyon – Mutlaka SENKRON yapılmalı – Midazolam (Dormicum) ile sedasyon sonrası 50, 100J ile başanıp 360J çıkılır ATRİYAL FLUTTER • Erkeklerde sıktır (4.7:1) • Atriyal hız 240 - 400 / dakika arasındadır, ancak tipik olarak 300 / dakika hızında görülür • Ventrikül cevabı AV nodu bloke edici ajan almayanlarda 2:1’dir ATRİYAL FLUTTER • Tedavi – Ventrikül hızı kontrolü zordur • • • • B bloker Ca ant. Digoksin Sınıf 1c ve Sınıf 3 antiaritmikler – Overdrive pacing – Kardiyoversiyon Atriyal Fibrilasyon TEDAVİ PRENSİPLERİ • Ventrikül hızının kontrolü • Embolik olayların önlenmesi • Sinüs ritminin sağlanması (farmakolojik ve elektriksel kardiyoversiyon) WPW+AF tedavi • Kardiyoversiyon • Digoksin ve Ca anagonistleri kullanımından kaçınılmalı • Beta bloker • Sınıf 1 ve Sınıf 3 antiaritmikler Atriyal fibrilasyonda hız kontrolü: İlaçlar ve dozları Yükleme Dozu Etkinin Başlangıç Süresi İdame Dozu 500 mcg/kg iv 1 dakikada 5 dakika 60-200 mcg/kg/dk iv 2.5-5 mg iv bolus, toplam 3 doz 5 dakika -- Diltiazem 0.25 mg/kg iv 2 dakikada 2-7 dakika 5-15 mg/saat iv inf Verapamil 0.075-0.15 mg/kg iv 2 dakikada 3-5 dakika -- Amiodaron 150 mg 10 dakikada Günler 0.5-1 mg/dakika 0.25 mg iv her 2 saatte, maks 1.5 mg ≥60 dakika 0.125-0.375 mg/gün iv-oral İLAÇ Esmolol Metoprolol Digoksin GENİŞ QRS’Lİ TAŞİKARDİLER • QRS süresinin >120 msn • Kalp hızı > 100 atım/dk • 12 derivasyonlu EKG • Hasta stabil değilse (Hipotansiyon, kalp yetmezliği, angina) önce kardiyoversiyon sonra tanısal değerlendirme Geniş QRS’li Taşikardi nedenleri • Eşlik eden dal bloğu olan veya hıza bağlı dal bloğu gelişen supraventriküler taşikardiler – – – – – Sinüs taşikardisi Atriyal taşikari Atriyal flatter, fibrilasyon AVNRT AVRT • Antegrat iletide aksesuar yolu kullanan SVT’ler (WPW) – – – – Sinüs taşikardisi Atriyal taşikari Atriyal flatter, fibrilasyon AVRT (Antidromik taşikardi) • Ventriküler taşikardi Geniş QRS’li taşikardili hastaya yaklaşım Hikaye Fizik muayene Eski MI öyküsü 1. Kalp sesi değişiklikleri Dal bloğu varlığı Düzensiz Juguler A dalgaları WPW varlığı İlaç kullanımı EKG Geniş QRS taşikardi Düzenli veya düzensiz? Düzenli Vagal manevralar Adenozin Düzensiz Bazaldaki QRS morfolojisi ile aynımı: SVT ve BBB, AVRT Atriyal fibrilasyon Değişken bloklu AFL veya AT KAH, yapısal kalp Hastalığı öyküsü: VT? 1:1 AV ileti ACC/AHA/ESC Kılavuzu 2003 1:1 AV ileti Var veya bilinmiyor Yok Prekordiyal Derivasyonlarda QRS morfolojisi V hız > A hız: VT A hız > V hız: AT, AFl Tipik LBBB veya RBBB= SVT •Konkordans •RS yokluğu •R tepe noktası S süresi > 100 ms VT RBBB paterni •V1’de qR, Rs veya Rr’ •+90 ile -90 arası aks VT LBBB paterni •V1’de R 30 msn den uzun •V1’de RS süresi >60 msn •V6’da q dalgası VT QRS morfolojisi RBBB paterni (V1 pozitif) V1 V6 VT SVT RBBB aberasyon VT - V1’de monofazik veya bifazik patern - V6’da derin S dalgası (R/S oranı < 1) SVT - V1’de trifazik (rSR`) patern, - V6’da tirfazik (qRS) patern ve R/S oranı > 1 QRS morfolojisi LBBB paterni (V1 negatif) V1-2 VT >0.03 sn Çentik >0.06 sn SVT SVT: VT : - V6 Q dalgası Dar R LBBB Erken dik çentiksiz aberasyon Q yok V1-2’de dar r dalgası veya r yok, erken dik inen S dalgası V6’da q dalagası yoktur V1-2’de dar r, uzamış veya çentikli geç pik yapan S dalgası V6’da q dalgası varlığı Negatif Konkordans Pozitif Konkordans RS >100 msn AV dissosiasyon Füzyon ve Capture atımları F VES C Füzyon CAPTURE Ventriküler Fibrilasyon • Ventrikül miyokardının, hızlı, organize ve senkron olmayan kasılmasıdır. • Yüzey EKG’de belirli QRS dalgası yoktur • Birçok olguda VT’yi izler Ventriküler Taşikardi V Fib Ventriküler Fibrilasyon • Tedavi: – Hava yolunu aç – 2-5 soluk ver – Defibrilatör hazırsa: Defibrilasyon: 360 J Tek şok, – CPR • Kompresyon/solutma oranı 30/2 (Saniyede 2 kompresyon) – Defibrilasyona dirençli olgularda • 300 mg veya 5 mg/kg amiodaron puşe → defibrilasyon – Diğer ilaçlar • • • • Atropin Magnezyum Lidokain NaHCO3 Torsades de Pointes • Tedavi – Elektrolit bozukluğu varsa düzeltilmesi – IV Magnezyum – Gecici pace veya isoproteronol ile kalp hızının arttırılması Bradiaritmiler SİNÜS BRADİKARDİSİ • Uyarı çıkaran odak sinüstedir. • Aşırı vagal tonusa ya da sempatik tonus. • Etyolojik faktörler – ilaç etkileri (dijital, diltiazem, verapamil, beta-blokerler, anestezikler, antiaritmikler vb.) – Akut inferior MI – Hipoksi – Hipotermi – Vagal stimülasyon ve yüksek sempatik blok yer alır – Hipotiroidi ■ Hız: 40-60 vuru/dk Uyarı İletim Sorunları Birinci derece AV Blok • Uyarı sinüs nodundan çıkar • Her P dalgası sonrası bir QRS dalgası gelir • PR mesafesi > 0.20 sn İkinci derece AV Blok (Wenkebah Ritmi) • PR mesafesi giderek uzar ve en son P dalgası ventriküle iletilmez İkinci derece AV Blok (Mobitz Tip 2) • PR mesafesi uzamadan bir P dalgası ventriküle iletilmez Yüksek dereceli AV blok • A-V ilişki değişkendir Üçüncü Derece AV Blok • A-V ilişki yoktur • Dar QRS’li ise uyarı nod bölgesinden • Geniş QRS’li ise uyarı his veya ileti yollarından çıkmaktadır. DAL BLOKLARI QRS >120 msn V1-V3 RsR’ Lateralde geniş S QRS >120 msn, V1’ de derin S Lateralde (d1-avl-v5-6) geniş QRS Lateralde Q dalgası eksikliği Ekstrasistol Kalbin prematüre kasılması normal ritimden bağımsız ve normal uyarı kaynağı olan sinoatriyal düğüm dışındaki kalbin başka bir bölümünden çıkan uyarıya yanıt olarak gelişen bir aksiyondur. Ekstrasistolü bir duraklama takip eder (kompanzatuar pause) ve kalbin elektriksel sistemi “reset” lenir, pasuse sonrasındaki atım ise normalden daha güçlüdür. Bu daha güçlü kontraksiyonlar çarpıntı olarak hissedilebilir. ekstrasistol, ekstra atım, premature atım, premature kontraksiyon, premature sistol ,premature ventriküler atım (PVA), ventriküler premature sistol (VPS), ventriküler ekstrasistol (VES) Atriyal ekstrasistol Ventriküler ekstrasistol