AKUT KONFÜZYONEL DURUM
DELİRİUM
Dr. Işın Baral Kulaksızoglu
Tanım
Akut veya subakut gelişen, beyin
metabolizma ve işlevlerinde yaygın, geçici
ve genellikle de geri dönüşümlü bir
bozukluktur
Tanım: DSM IV’e göre
• Dikkati belli bir konu üzerine odaklama, sürdürme
veya yeni bir konuya kaydırma yetisinde azalma ile
giden bilinç bozukluğu
• Daha önce var olan yerleşik veya gelinen defans ile
açıklanamayan algı bozukluğunun veya bilişsel
değişikliğin olması
• Oluşan bozukluk kısa süre içerisinde gelinir ve gün
içinde dalgalanmaklar eğilimi taşır
• Öykü, fizik muayene ya da laboratuar bulgularından
elde edilen veriler de bu bozukluğun genel tıbbi
durumun doğrudan fizyolojik etkilerine bağlı olduğunu
gösterir
sıklık
• Genel hastane popülasyonunda % 12- 27
• >60 yaş : % 33
• Kanser hastalarında: % 25
Deliriuma hazırlayıcı faktörler
•
•
•
•
•
•
•
>60 yaş olmak
beyin hasarı
kronik beyin hastalığı
psiko-sosyal stress
uyku yoksunluğu
algısal yüklenme ve yoksunluk
inmobilizasyon
Prodromal belirtiler
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Yorgunluk
Uyku ve uyanıklıkta bozulma
Dış uyaranlara aşırı duyarlılık
dalgınlık
Çok canlı rüya görme
Dikkat dağınıklığı
Çabuk sinirlenme ve alınma
Tedaviye uyumsuzluk
aşırı duygusal tepkiler
Klinik belirtiler
• Bilinç düzeyinde bozulma
• Dikkat fonksiyonunda bozulma
– sürdürme
– odaklama
– yer değiştirme
• Amaca yönelik düşünme ve planlama
• Bellek bozukluğu
• Algı kusurları
Klinik tipler
• Hipoaktif-hipoalert tip
• hiperaktif-hiperalert tip
• mikst tip
Ayırıcı tanı
• Demans
• Fiziksel hastalığa sekonder ortaya
çıkan:
– psikotik bozukluk
– mood bozukluğu
– anksiyete bozukluğu
• Kişilik bozukluğu
• Disosiyatif bozukluk
Deliriumun nedenleri-1
PRİMER SEREBRAL HASTALIKLAR
• kafa travması
• epilepsi
• serebro-vasküler hastalık
– geçici iskemik atak
– hipertansif ensefalopati
– emboli ve SAK
– migren
– serebral vaskülit
Deliriumun nedenleri-2
• İntrakraniyal yer kaplayan lezyonlar
– Abse
– Anevrizma
– Neoplazma
– Parasiter kistler
– Subdural hematom
Deliriumun nedenleri-3
• İntrakraniyal enfeksiyonlar
– viral ensefalit
– AİDS
– bakteriyel menenjit
– her türlü viral, fungal ve bakteriyel
enfeksiyonlar
Deliriumun nedenleri-4
SEKONDER SEREBRAL HASTALIKLAR
ENFEKSİYÖZ NEDENLER
• bakteriyemi
• septik şok
• infektif endokardit
• intraabdominal enfeksiyonlar
• hepatit
• toksik şok sendromu
• diğer viral ve bakteriyel enfeksiyonlar
Deliriumun nedenleri-5
METABOLİK BOZUKLUKLAR
•
•
•
•
•
•
•
•
hipoksi
hipo/hiper glisemi
hipo/hiper kalemi
hipo/hiper natremi
hipo/hiper kalsemi
hipo/ hiper magnezemi
hipo/hiper termi
asidoz / alkaloz
Deliriumun nedenleri-6
ENDOKRİN BOZUKLUKLAR
•
•
•
•
•
Panhipopituitarizm
Hipo/hiper tiroidi
Hipo/hiperparatiroidi
Addison Hastalığı
Cushing Sendromu
Deliriumun nedenleri-8
Diğer
•
•
•
•
•
•
Hepatik ensefalopati
Üremik ensefalopati
Karsinoid sendrom
Porfiri
Wilson Hast.
Büyük ameliyatlar
Deliriumun nedenleri-10
EKSOJEN MADDELERE BAĞLI DURUMLAR
• İlaçlar:
•
Zehirli
Maddeler
– Aminofilin
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Antiaritmikler
Antikolinerjikler
Antihipertansifler
Kortikosteroidler
İnterferon
Morfin
İndometazin
Digital türevler
Antineoplastikler
Antiparkinsonlar
Antikonvülsanlar
Anfetamin
–
–
–
–
Karbonmonoksit
Ağır metaller
Organik çözücüler
Organik fosfat
bileşikleri
– Uçucu maddeler
• Alkol
• Uyuşturucular
tedavi
• etyolojik problemin tanısı ve tedavisi
• semptomatik tedavi
– farmakolojik tedavi
• Haloperidol oral veya İV
– psikososyal düzenlemeler
• destekleyici tedavi
sonuç
tam sekelsiz düzelme
fiziksel hastalığın kötüleşmesi ile koma
ve exitus
geçici süre afektif, kognitif ve
davranışsal bozukluklarla girişten sonra
tam düzelme
kalıcı kognitif ve/veya kişilik
bozukluğunun yerleşmesi, defans
post-travmatik stress bozukluğu
