e**t*m*n ekonom*k temeller

TOPLUMSAL BİR KURUM OLARAK
EĞİTİM
 İnsanlık tarihi insanın eğitsel tarihidir.
 Toplumsal yaşamın ihtiyaçlarını eğitim kurumları
sağlar.
 Kurumlar düzenli ve organize edilmiş, statüler, roller
ve normlar bütünüdür. Aile, hukuk, din, politika,
ekonomi ve eğitim birer kurumdur.
 Bu toplumsal kurumlarda yer alan bireylerin her
birinin statü, rol ve uyması gereken normlar
kalıplaşmıştır.
EĞİTİM VE KALKINMA
 Kalkınma kavramı, toplumsal, kültürel, siyasal, eğitsel
ve ekonomik içeriklidir.
 Kalkınma bir ülkenin yurttaşlarının daha iyi yaşam
koşulları elde etmelerini sağlar.
 Kalkınma aynı zamanda ulusal gelirin o ülkenin
yurttaşları arasında dengeli dağılmasına olanak sağlar.
EĞİTİM VE KALKINMA
Kalkınmanın eğitimle ilişkisi 3 boyutludur.



Kalkınma için gerekli bilgi ve beceriye sahip insan
gücünü yetiştirmek
Kalkınma için gerekli düşünsel yapıyı, zihniyeti
değiştirmek
Bilgi üreterek ,teknolojiyi geliştirmek
BEŞERİ SERMAYE
 Beşeri sermaye, bireye mal olmuş, bilgi ve becerilerle
diğer kazanılmış niteliklerin değeridir.
 İnsana yapılan yatırımlar, ekonomik büyümeyi
etkilemede önemli bir role sahiptir.
EĞİTİM-EKONOMİK GELİŞME
İLİŞKİSİ
 Yapılan araştırmalarda;
 98 ülkenin eğitim düzeyleri ile ekonomik büyümeleri
arasında pozitif bir ilişki olduğu,
 uzun vadede eğitim harcamalarının, ekonomik
büyüme üzerinde pozitif etkisi olduğu saptanmıştır.
EĞİTİM-GELİR İLİŞKİSİ
 Ülkenin kalkınması ile gelir dağılımı arasında bir ilişki
vardır. Gelir dağılımı insanlık tarihinde hep bir sorun
olarak var olmuştur. Bu sorun birkaç yıldan beri
varlığını çok daha fazla hissettirmiştir.
 Eğitim ile gelir ilişkisini en iyi açıklayan yaklaşım
insan sermayesi yaklaşımıdır. Bu yaklaşıma göre
bireylerin eğitim düzeyleriyle gelirleri arasında bir
ilişki vardır.
EĞİTİM-GELİR İLİŞKİSİ
 Eğitimin hem yatırım hem de tüketim özelliği vardır.
 Eğitim insanın kendi kendisine yaptığı ve uzun vadede
yüksek kazanç sağladığı bir yatırımdır.
 Bill Gates'e göre de artık dünyanın neresinde olursa
olsun iyi eğitimli kişilerin hemen hemen aynı gelir
seviyelerinde olmaları mümkün olacaktır. Gelecekte
temel gösterge bilgi olacağı için bir kişinin gelir
düzeyini öğrenmek için eğitim düzeyinin ne olduğunu
sormamız yeterli gelecektir.
EĞİTİM İSTİHDAM İLİŞKİSİ
 Günümüzde özellikle eğitim istihdam ilişkisi giderek
önem kazanmaktadır.
 Piyasa şartları istihdamın nasıl olması gerektiğine yol
göstermektedir.
 Türkiye’de bilinçli istihdam politikasının başlangıcı
olarak planlı kalkınma dönemi gösterilmektedir.
EĞİTİM İSTİHDAM İLİŞKİSİ
 Türkiye’de istihdam sorununun önemli nedenleri;
1.
2.
3.
4.
5.
6.
hızlı nüfus artışı,
yetersiz gelir,
teknolojik gelişmeler,
iç, dış göçler,
bölgeler arası gelişme farklılıkları ve
eğitim politikasındaki sorunlar yer almaktadır.
EĞİTİM VERİMLİLİK İLİŞKİSİ
 Eğitim verimlilik üzerinde iki şekilde etkide
bulunmaktadır;
 teknolojik gelişmeye ve verimli kazançlara dönüşen
bilimsel bilginin gelişimine olanak sağlaması,
 çalışanların nitelik ve yeteneklerinin artmasına
yardımcı olarak, onların yeni iş süreçlerine uyumunu
kolaylaştırmasıdır.
EĞİTİM VERİMLİLİK İLİŞKİSİ
 Maliyet-yarar analizi: çıktı sabit, maliyetleri düşürme.
 Maliyet-etkililik analizi: tüketilen kaynaklara göre
eğitim çıktılarının miktarının artması.
EĞİTİMDE MALİYET
 Eğitimin toplam maliyeti, kamusal ve özel eğitim
harcamaları ile vazgeçme maliyetinin toplamı olarak
tanımlanır.
 Eğitim nedeniyle hem bireysel olarak hem de
toplumsal olarak uğranılan gelir kayıplarının tümüne
vazgeçme maliyetinin toplamı olarak tanımlanır.
 Bir başka ifade ile eğitim alırken ekonomiye katkıda
bulunamamadan kaynaklanan maliyettir..
EĞİTİMDE FİNANSMAN
 Bir toplumda eğitimi finanse etmek için kullanılan
finansman modeli üç şekilde değerlendirilmektedir:
Eğitim olanaklarının ne ölçüde sunulabildiği,
2. Eğitim için ayrılan kaynakların etkin dağılımı,
3. Eğitim için ayrılan kaynakların eşitlikçi ve
hakkaniyete uygun olarak dağıtımıdır.
1.
EĞİTİMİN YATIRIM VE TÜKETİM ÖZELLİĞİ
 Günümüzde bütün ülkeler;
1.
2.
3.
4.
5.
işgücünün verimliliğini arttırmak,
sağlık ve beslenmeyi geliştirmek,
gelir dağılımını düzeltmek,
doğurganlığı azaltmak ve
gelecek kuşakların eğitim olanaklarını arttırmak için
eğitime yatırım yapmaktadırlar.
EĞİTİMDE SUNUM-İSTEM İLİŞKİSİ
 Eğitimde sunumun yapılabilmesi fiziksel ve personel
eksikliğin giderilmesine bağlıdır.
 Eğitim hizmetleri içerisinde en önemli öğe
öğretmendir.
 Sağlıklı bir sunumun yapılması nitelikli öğretmen ve
diğer personele bağlıdır.
 Burada önemli olan çağdaş değerlere uygun olarak
eğitimde istem oluşmadan sunumun hazırlanmasıdır.
EĞİTİMDE SUNUM-İSTEM İLİŞKİSİ
 Eğitim hizmetlerine olan istem, kişinin belli bir konu
ile ilgili olarak, belli bir seviyede, belli bir eğitim
kurumuna devam edebilme olanağı olarak
tanımlanabilir.
 Eğitim sunumunun niteliği eğitim istemini
etkilemektedir.
EĞİTİM PLANLAMASI
 Eğitim planlaması geleceği araştırmaktadır ve




hedeflerini ona göre saptamaktadır.
Üç yaklaşım vardır:
Toplumsal istem yaklaşımı: eğitimin maliyeti değil
toplumun istekleri ön plandadır.
İnsan gücü yaklaşımı: ekonominin gereksinim
duyduğu nitelikli insangücü ile eğitimin hedefleri
uzlaşmaktadır.
Verim oran yaklaşımı: eğitimi bir yatırım olarak kabul
eder.