Büyük Taarruz Slaytı Indirmek için Tıklayınız

►Yunanlıların,Birinci
ve İkinci İnönü
Savaşlarında mağlup olmaları,İtilaf
Devletlerinin desteğini
kaybetmelerine neden oldu.Ancak
İngilizler, Yunanistan’a desteğini
artırdı.Bu yüzden yeni Yunan Kralı
Konstantin,başarılı olacağına
inandığı için gazetelere Ankara’da
randevu verdi.
Yunanistan Kütahya-Eskişehir
Muharebeleriyle
Türk ordusunu güçlenmeden ortadan
kaldırma
• TBMM Hükümeti’ni dağıtarak kesin sonuca
ulaşma
• İnönü Muharebelerinin intikamını alma
• Sevr Antlaşmasını TBMM’ye zorla kabul
ettirme
•
hedeflerine ulaşmayı amaçlamıştır.
•
Yunanistan'ın, II.İnönü Savaşı'nın yorgunluğu
içinde olan Türk ordusunun toparlanmasına
fırsat vermeden saldırıya geçmesi.
► Yunanistan
İnönü'den Afyon'a kadar geniş Bir
saha üzerinde saldırıya geçmiştir.
► M. Kemal İsmet Paşa'ya Sakarya Nehri'nin
doğusuna çekilmesini söylemiştir Afyon, Eskişehir
ve Kütahya Yunanların eline geçmiştir.
TBMM'de bazı kişiler başarısızlığın suçunu M.
Kemal'e yüklemek istemiştir.
M. Kemal başarılı olabilmek için olağanüstü
yetkiler istemiştir.
Kurtuluş Savaşı'nda kaybedilen ilk ve tek savaş
Eskişehir-Kütahya Savaşı'dır.
• M. Kemal'e Başkomutanlık Yetkisinin Verilmesi :
• TBMM, M. Kemal'e üç ay süreyle Başkomutanlık
yetkisini veren kanunu kabul etmiştir (5 Ağustos
1921).Böylece:
• M. Kemal, yasama ve yürütme yetkisini doğrudan
kullanmaya başlamıştır.
M. Kemal, İstiklal Mahkemeleri'nin de kendisine
bağlanmasıyla yargı gücünü de kullanmıştır.
Erzurum Kongresi'nde askerlik görevinden istifa eden
M. Kemal, milli irade ile başkomutan olmuştur.
20 Temmuz 1922'de Başkomutanlık Kanunu sınırsız
uzatılmış, M. Kemal'in cumhurbaşkanı seçilmesine
kadar kanun, geçerliliğini sürdürdü.
►
Tekâlif-i Milliye Emirleri
(7-8 Ağustos 1921)
► Ordunun
ihtiyacını karşılamak ve Sakarya
Savaşı'na hazırlanmak için M. Kemal, Tekalif-i
Milliye Emirleri'ni yayınlanmıştır.
► 1. Her ilçede bir tane Tekalif-i Milliye
Komisyonu kurulacak.
2. Halk, elindeki silah ve cephaneyi 3 gün içinde
orduya teslim edecek.
3. Her aile bir askeri giydirecek.
4. Yiyecek ve giyecek maddelerinin %40'ına el
konacak ve bunların karşılığı daha sonra geri
ödenecek.
5. Ticaret adamlarının elindeki her türlü giyim
eşyasının %40'ına el konacak ve bunların
karşılığı daha sonra geri ödenecek.
► 6.
Her türlü makineli aracın %40'ına el
konacak.
7. Halkın elindeki binek hayvanlarının ve
taşıt araçlarının %20'sine el konacak.
8. Sahipsiz bütün mallara el konacak.
9. Tüm demirci, dökümcü, nalbant, terzi
ve marangoz gibi iş sahipleri ordunun
emrinde çalışacak.
10. Halkın elindeki araçlar aylık 100 km.
askeri ulaşım yapacaklar.
Çıkacak problemleri gidermek için
beş ayrı yerde İstiklâl Mahkemeleri
işleve sokulmuştur.
Kütahya Eskişehir Savaşları’ndan sonra Sakarya
Nehri’nin doğusuna çekilen Türk kuvvetleri
ihtiyaçlarını gidermeye çalışıyordu.
Bu sırada Yunanlılar,Türk ordusuna son darbeyi
vurarak TBMM’yi dağıtmak amacıyla 14 Ağustos
1921’de yeniden ilerlemeye başladılar.
► Yunanlılar
Sakarya
Nehri’nin birkaç
yerinden geçerek 23
Ağustos’tan itibaren
Türk kuvvetleriyle
karşılaştılar. Yunan
kuvvetleri 100 km’lik
bir cephe üzerinde
taarruza başladı.
► Yunanlıların
bir ara Polatlı’ya kadar yaklaşmaları
üzerine Mustafa Kemal Paşa orduya şu emri
vermiştir;
Hattı müdafaa yoktur,sathı müdafaa vardır.O
satıh bütün vatandır.Vatanın her karış toprağı
vatandaşın kanıyla sulanmadıkça bırakılamaz.
 Türk ordusu bu emre sonuna kadar
uydu.Atatürk bu emirle dünya
askerlik litatürüne ‘topyekün savaş’
kavramının girmesini sağladı.
 Yunanlılar Türk kuvvetlerine üstünlük
sağlayamadı.11 Eylülde saldırıya
geçen Türk ordusu,22 gün,22 gece
süren Sakarya Meydan Savaşı’nı
zaferle sonuçlandırdı ve Yunan
kuvvetlerini Sakarya Nehri’nin
batısına attı.
Sakarya Savaşı’nın Kazanılması
Sonucunda
►
►
►
►
►
►
►
Tüm yurtta büyük sevinç yaşandı ve Türk milletinin
bağımsızlığın kazanılacağına inancı arttı.Ayrıca halkın
TBMM’ye ve orduya olan güveni tam olarak sağlandı.
Yunanlıların,Türk ordusunu yok etme,Ankara’yı alma ve
Sevr’i kabul ettirme hayalleri sona erdi.
Yunanlılar savunmaya geçti,Türk ordusu düşmanı yurttan
atmak için taarruza geçti.
II.Viyana ile başlayan geri çekilme sona erdi.
TBMM,Mustafa Kemal Paşa’ya mareşallik rütbesi ve gazilik
unvanı,Fevzi Çakmak’a da mareşallik rütbesi verdi.
Dış politikada olumlu gelişmeler oldu,Kars ve Ankara
Antlaşması imzalandı.
İtilaf Devletleri TBMM’ye ateşkes ve barış önerisinde
bulundular.
İtilaf Devletleri 22 Mart 1922'de üç
ay süre ile ateşkes istemişler ve
isteklerini TBMM'ye sunmuşlardır:
Doğu'da bir Ermeni Devleti kurulacak.
Edirne, Kırklareli ve Babaeski Yunanlara, İzmir ve
Tekirdağ ise Türklere bırakılacak.
TBMM mecburi askerliği kaldıracak ve asker sayısı
85 bine çıkarılacak.
Anlaşma yapıldıktan sonra İtilaf Devletleri
İstanbul'u terk edecek.
Sevr Barış Antlaşması'nın adlî, mâlî ve ekonomik
maddeleri TBMM lehine değiştirilecek.
► Önemi
► İtilaf Devletleri'nin istekleri Sevr'in yumuşatılmış
halinden başka bir şey değildir.
TBMM bu teklifleri kabul etmeyerek Büyük Taarruz
hazırlıklarına başlamıştır.
►
► Antep,Maraş,Urfa
ve Çukurova bölgesinde
Türk halkının şiddetli direnişi ile karşılaşan
Fransızlar Türk topraklarını işgal etmenin
mümkün olmadığını görmüşlerdir,
► Türk ordusunun Sakarya Meydan Savaşı’nda
Yunanlıları ağır yenilgiye uğratması
sonucunda Fransızlar TBMM Hükümeti ile
Ankara Anlaşması’nı imzaladı.
Ankara Antlaşmasının Sonucunda
► Hatay
dışında bugünkü Suriye sınırımız çizildi.
► Fransa Hatay’ın özerkliğini tanıyarak,buranın
Türkiye’nin bir parçası olduğunu kabul etti.
► Fransa yeni Türk Devletini tanıyan ilk İtilaf Devleti
oldu. Ankara Antlaşması ile İtilaf Devletlerinin
Türkiye’ye karşı oluşturdukları birlik bozuldu.
► Güney Cephesindeki Savaş durumu sona erdi.Buradaki
birlikler Büyük Taarruz için Batı Cephesi’ne kaydırıldı.
► Rusya'nın
gözetiminde Ermenistan,
Gürcistan ve Azerbaycan ile TBMM arasında
Kars Antlaşması imzalanmıştır. Antlaşmaya
göre:
► Önemi :
► Türk Devleti'nin doğu sınırı kesinlik
kazanmıştır.
► Sakarya
yenilgisinden sonra Yunan
ordusu,Eskişehir,Kütahya ve Afyon’un doğusuna
çekilerek savunma önlemleri almaya ve birliklerinin
gücünü artırmaya başladı.
► TBMM,20 Temmuz 1922 tarihinde Mustafa Kemal
Paşa’nın başkomutanlık görevi süresiz olarak
uzatıldı.
► 26 Ağustos sabahı Türk topçusunun ateşiyle
Afyonkarahisar üzerinden Büyük Taarruz başladı.
► Büyük
Taarruz Yunanlıların Eskişehir yönünde
taarruz beklemesiyle Afyonkarahisar yönünde
başladı.27 Ağustostan itibaren Türk kuvvetleri
üstünlüğünü gösterdi, Yunanlılar geri çekilmeye
başladı.
► 30 Ağustosta Mustafa Kemal Paşa’nın bizzat
yönettiği Başkomutanlık Meydan Savaşı’yla
Dumlupınar’ın kuzeyinde Yunan kuvvetleri yok
edildi.
► Mustafa Kemal Paşa,’Ordular ilk hedefiniz
Akdeniz’dir.İleri!’ emrini verdi.6 Eylülde Balıkesir’i,8
Eylülde Manisa’yı işgal altından kurtaran kahraman
ordumuz,9 Eylülde İzmir’e ulaştı.
► Yunan
kuvvetleri
Anadolu’dan
çıkarıldı.Böylece
Kurtuluş Savaşı’nın
askeri safhası
bitmiş,diplomatik
ilişkiler önem
kazanmıştır.
► İtilaf Devletlerinin
TBMM’ye ateşkes
teklifinde bulunmaları
sonucunda Mudanya
Ateşkes Anlaşması
imzalanmıştır.
►3
Ekim 1922 başlayan ateşkes görüşmeleri 11Ekim
1922’ye kadar devam etti.TBMM’yi görüşmelerle
İsmet Paşa temsil etti.Konferansın en önemli
konuları,Doğu Trakya’nın Yunan kuvvetleri
tarafından boşaltılıp Türklere teslim
edilmesi,Boğazlar ve İstanbul’un durumu
idi.İngilizler bu konuda Türk tezinin karşısında
olduklarından görüşmeler çok sert bir havada
geçti.Fransa Türk tezine destek verdi.11 Ekim
1922’de Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalandı.
► Türklerle
Yunanlılar arasındaki çatışmaya son
verilecek.
► 15 gün içerisinde Trakya boşaltılacak;bu
tahliyeden itibaren 30 gün içinde Trakya,Türk
memurlarına devrolunacak.
► Mütarekenin imzalanmasından hemen sonra
İstanbul ve Boğazlar Türk mülki idaresine teslim
olunacak.
► İstanbul ve Boğazlarda bulunan İtilaf
Devletlerinin kuvvetleri asker artırmamak
şartıyla,barışa kadar kalabileceklerdir.