İÇİNDEKİLER Önsöz ................................................................. v Psikoterapiler....................................................... 1 Etki mekanizması ........................................... 7 Aile, eş ve evlilik terapileri ............................... 9 Aile ve eş terapilerinde temel varsayım ............. 12 Evlilik ve aile kavramları ....................................... 14 Evlilik tipleri................................................... 14 Ailenin ve evliliğin devamlılığı .......................... 15 Ailenin evlilikle yapılanması ............................. 17 Aile terapileri ....................................................... 20 Aile terapilerinin misyonu ................................ 21 Hangi terapi modelini kullanmalı? ..................... 22 Aile terapisinde içerik ve süreç ......................... 27 Genç psikoterapistin kaygıları .......................... 29 Psikoterapistin kendini açması ......................... 32 Aile ve eş terapisi gerektiren durumlar .............. 33 Aile terapileri tarihi ............................................... 36 Bilimsel tarih ................................................. 37 Yirminci yüzyılın başlarında aile terapileri .......... 41 Çocuk rehberliği hareketi................................. 44 Profesyonel evlilik danışmanlığı ........................ 44 Adler, Lewin, Bowlby, Bateson ve diğerleri ........ 45 Sistemler perspektifi ....................................... 50 Genel sistemler kuramı ................................... 51 Sibernetik ..................................................... 52 viii Şizmogenez ................................................... 53 Palo Alto grubu ve etkileri ............................... 54 Homeostatik sistem olarak aile......................... 56 Aile içi iletişim ve meta iletişim ........................ 57 Yaşam döngüsü.............................................. 59 Aile yaşam döngüsü........................................ 62 Ailede sağlıklılık ve işlevsellik ................................. 64 Sağlıklı ailelerin özellikleri ................................ 66 Sağlıklı ilişki evi kuramı ................................... 70 Birinci kuşak aile terapileri .................................... 75 Psikanalitik - psikodinamik aile terapisi modeli ... 75 Bowen aile sistemleri modeli ............................ 87 Yapısal (structural) aile terapisi modeli.............. 98 Yaşantısal (experiential) aile terapisi modeli ...... 111 Stratejik aile terapisi modeli ............................ 126 Bağlamsal (contextual) aile terapisi modeli ........ 137 İkinci kuşak aile terapileri ..................................... 147 Milan sistemik aile terapisi ............................... 147 Çözüm odaklı terapiler .................................... 154 Öyküsel (narrative) aile terapisi ....................... 165 Üçüncü kuşak aile terapileri ................................... 175 Bilişsel davranışçı aile ve evlilik terapisi ............. 175 Şema terapi ................................................... 188 Emosyonel odaklı aile terapisi .......................... 195 Cinsellik ve cinsel terapiler .................................... 200 Cinselliğin psikodinamik kökenleri .................... 201 Cinsel işlev bozuklukları .................................. 203 Cinsel terapiler tarihi ...................................... 205 ix Cinsel döngü .................................................. 209 Cinsel işlev bozukluklarının yaygınlığı ................ 219 Organik-fonksiyonel sorunların ayrımı ............... 220 Cinsel işlev bozukluklarında bilişsel davranışçı terapiler ....................................................... 222 Cinsel öykü alma şeması ................................. 227 Cinsel mitler .................................................. 231 Davranışçı teknikler ........................................ 234 Vajinismus .................................................... 236 Kadında cinsel istek ve orgazm bozuklukları ...... 242 Erkeklerde orgazm bozukluğu ve geç boşalma ... 246 Prematür ejakulasyonda terapi ......................... 247 Erektil disfonksiyonda terapi ............................ 248 Evlilik ve eş terapilerine güncel yorum .................... 255 Evliliğin ve ailenin ekonomi-politiği ................... 256 Değişen dünyada kadın ve erkek rolleri ............. 258 Evliliğin sosyolojisi .......................................... 261 “Erkek egemen toplum” söylemleri .................. 263 Günümüzde evlilikten beklentiler ...................... 265 Günümüz evlilik terapilerinin eksikleri ............... 268 Psikoterapilere yeni bir bakış ........................... 269 İnsanın değişim kapasitesi ............................... 272 İnsanın öğrenme kapasitesi ............................. 274 Son Söz .............................................................. 277 Kaynakça ............................................................ 279 Dizin................................................................... 287