ATP için - Selin Hoca

11. SINIF KONU
ANLATIMI
2
ATP-2
Fotosentez ve kemosentez reaksiyonları hem
endergonik hem ekzergonik reaksiyonlardır.
Solunumda üretilen ATP hücrenin tüm
endergonik reaksiyonlarında kullanılır.
ATP molekülü ile hücrenin endergonik ve ekzergonik reaksiyonları arasında enerji transferini
sağlar.
ENDERGONİK REAKSİYON:
Gerçekleşmesi sırasında ortamdan enerji
alan reaksiyonlardır.
ATP üretimi (fosforilasyon)
Biyosentez reaksiyonları (yağ, karbonhidrat,
protein sentezi..)
aktif taşıma
sinirsel iletim
kas kasılması…
EKZERGONİK REAKSİYON:
Gerçekleşmesi sırasında
dışarıya enerji veren reaksiyonlardır.
ATP nin hidrolizi (defosforilasyon)
solunum reaksiyonları
Fotosentez ve kemosentezle üretilen ATP ise
sadece kendi reaksiyonunda kullanılır.
Endergonik reaksiyonlar için gerekli olan enerji
ekzergonik reaksiyonlardan elde edilir. Ancak açığa
çıkan enerji kullanılamaz. Kullanılabilir hale
getirilmek için enerji ATP molekülünün içine
yerleştirilir.
Fosforilasyon Çeşitleri
1) Substrat
Düzeyinde
Fosforilasyon (SDF):
Enzimler aracılığı ile substratın yapısında
bulunan fosfatın kopartılarak ATP
üretilmesidir. Tüm canlılarda görülür.
3)Fotofosforilasyon:
Fotosentezin ışıklı evre reaksiyonlarında
ETS de elektron aktarımı sırasında ATP
üretimidir. Sadece fotosentez yapabilen
canlılarda görülür. Bu yolla üretilen ATP
sadece fotosentez sırasında kullanılır. Diğer
hayatsal faaliyetlerde kullanılmaz.
2) Oksidatif
Fosforilasyon:
Oksijenli solunum sırasında elektronların
ETS de aktrımı sonucunda son elektronun
oksijene aktarımı ile ATP üretimidir. Sadece
oksijenli solunum yapabilen canlılarda
görülür.
4) Kemofosforilasyon (Kemosentetik
Fosforilasyon):
Kemosentez sırasında inorganik maddenin
oksitlenmesi ile ATP üretimidir. Sadece
kemosentez yapabilen canlılarda görülür.
Bu yolla üretilen ATP sadece kemosentez
sırasında kullanılır. Diğer hayatsal
faaliyetlerde kullanılmaz.
Aşağıdaki şemada ATP nin üretim ve tüketim olayları
gösterilmiştir.
ATP için;
1.
Tüketimi hidrolizdir.
2.
Sentezi endergonik bir reaksiyondur.
3.
Yıkımı ekzergonik bir reaksiyondur.
İfadelerinden hangileri doğrudur?
Bu bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangilerine
varılabilir?
A)
B)
Organizmada gerçekleşen bütün biyokimyasal
tepkimelerde ATP harcanır.
Solunum tepkimelerinde ATP harcanmaz.
A)
Yalnız 1
B)
Yalnız 2
C)
1 ve 3
D)
2 ve 3
E)
1, 2 ve 3
Genç bireylerde metabolizma hızı yüksektir. Birey
yaşlandıkça metabolizma hızı düşer. Buna göre,
metabolizma hızı ile ilgili;
1.
Genç bireylerde oksijen tüketimi fazladır.
2.
Yaşlılarda solunum hızı yüksektir.
3.
Metabolizma hızının düşmesi ısı oluşumunu artırır.
C)
ATP nin fazlası karaciğerde depo edilir.
D)
Endergonik tepkimelerde tüketilen enerji
ekzergonik tepkimelerde üretilir.
A)
Yalnız 1
B)
Yalnız 3
ADP ve P birleşirken serbest kalan enerji solunum
tepkimelerinde harcanır.
C)
1 ve 2
D)
2 ve 3
E)
1, 2 ve 3
E)
Bilgilerden hangileri doğrudur?
ATP molekülünün yapısında üç fosfat grubu bulunur. ATP
den bir fosfat ayrılırsa ADP, iki fosfat ayrılırsa AMP oluşur.
Buna göre, ATP molekülünde bulunan üç fosfat ayrılırsa
aşağıdakilerden hangisi oluşur?
A) Adenin bazı
B) Adenozin monofosfat
C) Adenozin
D) Adenozin difosfat
E) Aminoasit
Aşağıdakilerden hangisi ekzergonik bir reaksiyondur?
A) Protein sentezi
B) Aktif taşıma
C) Oksijenli solunum
D) Hücre bölünmesi
E) Glikojen sentezi
ADPye bir fosfat bağlanarak ATP sentezlenmesine
fosforilasyon denir. Canlılarda fosforilasyon dört farklı
şekilde gerçekleşir. Buna göre, ATP üretim şekilleri ile
ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Kemosentez yapan canlılar inorganik maddeleri
oksitleyerek ATP üretebilir.
B) Tüm canlılarda ihtiyaçtan fazla üretilen ATP
mitokondride depolanır.
C) Oksijenli ve oksijensiz solunumda substrat
düzeyinde fosforilasyon ile ATP üretilir.
D) Fotosentez yapan canlılar ışık enerjisini kullanarak
ATP üretirler.
E) Substrat düzeyinde fosforilasyon tüm canlılar
tarafından gerçekleştirilir.