1 - Menemen Devlet hastanesi

TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU
İzmir Kamu Hastaneler Birliği Kuzey Genel Sekreterliği
Menemen devlet hastanesi
DİYALİZ HASTA ONAM
FORMU
Doküman Kodu:
Yayın Tarihi:
Revizyon No/Tarihi:
Hastanın Adı Soyadı
……………………………
Sayfa No:
Tarih
………………......
Hastalığınız Hakkında Bilmeniz Gerekenler:
Böbrekler yolu ile vücuttan atılması gereken zehirli maddeler akut ya da kalıcı böbrek hastalığı(kronik )
nedeni ile vücuttan atılamayıp kanda birikirler. Bu zararlı ürünlerin bir makine ve yarı geçirgen filtreler(süzgeç)
kullanarak kandan temizlenmesi işlemine hemodiyaliz denir.
Diyaliz işlemi hakkında bilgi:
Diyaliz işlemi ile kandaki istenmeyen atıkların, tuzun ve suyun vücutta birikmesi engellenir. Potasyum,
sodyum, ürik asit, amonyak ve bikarbonat gibi bazı kimyasal maddelerin güvenli düzeyde tutulması sağlanır.
Tansiyon kontrol edilir. Bazı zehirli maddeler ve ilaçlar temizlenir. Hemodiyaliz işlemi sorumlu doktor
eşliğinde hemodiyaliz hemşiresi tarafından yapılır.
Kronik böbrek yetersizliğinin seyri sırasında Nefroloji Uzmanı doktorunuz tarafından muayene
bulgularınız ve tetkikleriniz sonucunda diyaliz zamanınızın yaklaştığı ve diyaliz tedavisi için hazırlanmanız
gerektiği size söylenecektir.
Hemodiyalizde atıkların, kimyasal maddelerin ve suyun uzaklaştırılması diyaliz makinasında diyalizör
adı verilen bir çeşit filtre aracılığı ile yapılır. İşlem için hastanın kanının belirli bir akımda alınması ve aletten
geçirildikten sonra tekrar kendi dolaşımına verilmesi gerekir. Bu amaçla boyun veya kasık bölgesine kateter adı
verilen plastik tüp yerleştirilir. Kronik böbrek yetmezliği hastalarında kol veya seyrek olarak bacak bölgesinde
deri altındaki atardamar ve toplardamar (temiz ve kirli kanı taşıyan damarlar) cerrahi bir işlemle birleştirilir ve
toplardamarın büyümesi sağlanır, buna fistül adı verilir (Bu operasyon, bu konuda deneyimli olan bir cerrah
tarafından yapılır ve başarılı bir operasyondan 2 hafta ile 3 ay arasında fistül kullanılabilir hale gelir).
Genişlemiş olan bu damara iki iğne ile girilerek hemodiyaliz işlemi sırasında kanın alınması ve verilmesi
sağlanır. Damarların yetersiz olması durumunda ise Kalp-Damar Cerrahi Uzmanının kararı ile damarlar greft
adı verilen(suni damar) yumuşak plastik tüp aracılığı ile birleştirilir.
Hemodiyaliz işleminin süresi ve sıklığı böbrek hastalığın derecesine, vücuttan atılamayan sıvı miktarına,
birikmiş atıkların veya zehirli maddelerin miktarına, hastanın büyüklüğüne ve kullanılan filtre özelliğine göre
hekim tarafından belirlenir. Genellikle haftada üç gün, dörder saat süre ile uygulanır. Bu işlem için hemodiyaliz
merkezi, hemodiyaliz cihazı ve hemodiyaliz hemşiresi gereklidir.
Akut Böbrek Yetmezliği
Bazı böbrek hastalıkları kalıcı değildir, böbrekler geçici olarak görevlerini yerine getirememektedir. Akut
böbrek yetmezliği olarak adlandırılan bu durumda diyaliz böbrekler normal işlevlerini yerine getirene kadar,
geçici bir süre için yapılır. Ayrıca zehirli maddeler ve ilaçları uzaklaştırmak için yapılan diyaliz işlemi de
geçicidir. Kronik böbrek yetmezliği durumunda ise böbrek nakli yapılana kadar hastanın yaşamını sürdürmesi
yalnızca diyaliz ile mümkündür. Hemodiyaliz tedavisi son dönem böbrek hastalarında genellikle ömür boyu
devam eder.
Diyalize başladıktan sonra Hastanın Dikkat Etmesi Gereken Hususlar:
Fistülü olan hastalar için: Hastaların mevcut fistüllerine iyi bakmaları, çok sıkı elbise giymemeleri, fistül’lü
koldan kan aldırmamaları, o koldan tansiyon ölçtürmemeleri ve o kolla ağır yük kaldırmamaları kol üzerine
yatmamaları gerekir.
Kateteri olan hastalar için: Kateter kenarından sızıntı şeklinde ya da daha fazla kanama olabilir.
Kateteri olan hastalar kataterini temiz tutmazsa, mikrop kapıp o bölgede bazen de tüm vücutta
enfeksiyon(mikrop)oluşabilir. Boyun bölgesinde katateri olanlar için ani ve aşırı boyun hareketlerinden kaçınması
istenir. Hastaların kateteri ile oynamaması, üzerine yatmaması pansumanlarını doktorlarından habersiz açmamaları
TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU
İzmir Kamu Hastaneler Birliği Kuzey Genel Sekreterliği
Menemen devlet hastanesi
DİYALİZ HASTA ONAM
FORMU
Doküman Kodu:
Yayın Tarihi:
Revizyon No/Tarihi:
Sayfa No:
istenir. Kateterin tıkanması, daralması,yerinden çıkması, gibi diyaliz tedavisini engelleyebilecek durumlarda
kateterin değişmesi gerekebilir. Kalıcı tedavi için ideal olarak fistül açılması(yeterli kan alımını ve temizlenen
kanın vücuda geri verilmesini sağlamak amacı ile yapılan damar birleştirme ameliyatı) gereklidir.
Ayda bir kez yapılması gereken kan tetkikleri ile doktorunuz diyalizin haftada kaç defa olacağına, kaç
saat devam edeceğine karar verecektir. Bu işlem genellikle haftada 3 kez 4 saat uygulanır ancak bazen yoğun
diyaliz tedavisi gerekebilir ya da diyaliz sayısı azaltılabilir.
Akut böbrek yetmezliği olan hastalarda ise doktorunuzun vereceği karara göre diyalizin süresi ve sayısı
ayarlanır ya da diyaliz sonlandırılır. Hemodiyaliz tedavisine başlama veya sonlandırma Hemodiyaliz tedavisi
görmeyi kendi rızanız ile kabul ediyorsunuz. Bu tedaviyi reddedebilirsiniz. Her iki durumda da sizin iyiliğiniz
ön planda tutulacaktır. Doktorunuz sizin için daha iyi olduğuna karar verdiğinde, onun tedavileri ya da kendi
kararınız doğrultusunda başka bir tedavi seçeneğine (periton diyalizi,ev diyalizi veya böbrek nakli ) geçişiniz
mümkün olacaktır.
Hemodiyaliz işleminin uygulanmaması durumunda hasta bakımından hayati tehdit oluşabilir.
Alternatif Tedaviler (Hakkında Bilgi İçermelidir):
-Hemodiyalize alternatif periton diyalizidir. Periton Diyalizinde hastanın karın bölgesine bir tüp takılır.
Eğitimi verildikten sonra hasta her gün bu tüpten karın içine belli miktarda özel sıvıyı karın içine verir. Belli bir
süre bekledikten sonra aynı yerden dışarı alır. Hasta bu işlemi evinde veya hastaneye giderek yapabilir. Hastane
ya da bir merkeze bağımlılığı yoktur.
-Eğitimini alan hastalar için Ev Hemodiyalizi uygulanabilir. Bu işlem için eğitimi geçebilen hastaların evlerine
cihaz verilir ve diyalizlerini evlerinde kendileri yapar. Sosyal güvencesi olan hastaların masraflarını devlet
karşılar.
-Her ikisi içinde tek alternatif organ transplantasyonudur (Böbrek Nakli). Uygun verici olduğu zaman
(Akrabasından bağış veya vefat edenlerin ailelerinin bağışı ile) ameliyat ile nakil yapılır. Hastanın sadece ilaç
kullanıp kontrollerine gelmesi yeterlidir. Bir yere bağımlılığı yoktur. Nakledilen böbrek vücudun tepkisine göre
uzun süre kalabilir.
Hemodiyaliz Tedavisinin Faydaları ve Riskleri Nelerdir?:
Bilindiği gibi tüm tıbbi uygulamaların bazı istenmeyen olaylara (komplikasyon) yol açma ihtimali vardır.
Bazen hemodiyaliz işlemi esnasında, bu tedaviden doğan ya da tedavi esnasında kullanılması zorunlu olan
malzemelerin yol açtığı yan etkiler görülebilir.
Tüm önlemlere rağmen bu uygulamanın başlangıç ve sürdürülme dönemlerinde istenmeyen bir takım
sonuçlar ortaya çıkabilir. Bu olasılıklar aşağıda sıralanmıştır.
Setlerin takılması sırasında damara giriş problemleri, ağrı, kan dolaşımına hava kaçağı, giriş yerinden
olabilecek kanamalar. Setlerde kanın pıhtılaşması(kanın donması,katılaşması) riski her zaman olabilir.
Kandaki alyuvarların ani olarak parçalanması(hemoliz).
Herhangi bir yerdeki enfeksiyonun tüm vücuda yayılması (sepsis).
Vücut ısısının aşırı düşmesi (hipotermi). Vücut ısısının yükselmesi (ateş) .
Kaşıntı, damar giriş yolu etrafında yanma hissi, deri döküntüsü.
Gerekirse kan verilmesi ve bu sırada ortaya çıkabilecek alerjik reaksiyonlar.
Tansiyon yükselmesi (hipertansiyon) veya tansiyon düşmesi (hipotansiyon),kramplar, baş ağrısı, kan
şekeri düşüklüğü.
Kalpte ritim bozuklukları (kardiyak aritmiler).
Ani kalp durması (kardiyak Arrest).
Karın ağrısı, sırt ağrısı, göğüs ağrısı.
TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU
İzmir Kamu Hastaneler Birliği Kuzey Genel Sekreterliği
Menemen devlet hastanesi
DİYALİZ HASTA ONAM
FORMU
Doküman Kodu:
Yayın Tarihi:
Revizyon No/Tarihi:
Sayfa No:
Nöbet geçirme, şuur değişiklikleri, bilinç değişikliği, kafa içine kanama, kanda anormal seviyelerde
minerallerin birikmesi,
Bazı virüs enfeksiyonlarının bulaşma riski (hepatit B ve C, HIV gibi)
Metabolik bozukluklar (zayıflama ve beslenme bozukluğu, kan şekeri düzeyinde değişiklikler) olabilir.
Tüm bu risklere rağmen hastalığınız nedeni ile böbreklerden atılamayan ve vücutta birikerek tüm organlar
üzerinde olumsuz etkileri olan, vücuttan temizlenmediği takdirde ölüme yol açan birçok zararlı madde
hemodiyaliz işlemi ile kandan temizlenecektir. Bu zararlı maddelerin temizlenmesi ile sıvı ve tuz dengeniz, kan
basıncınız, üre ve diğer zararlı maddelerin yol açtığı iştahsızlık, halsizlik, bulantı ve kusma gibi diğer birçok
şikâyetleriniz kontrol altına alınacaktır.
Hekim ve diyaliz hemşiresi bunların oluşmaması için azami özeni gösterecekler, olması durumunda ise
gerekli müdahaleleri yapacaklardır.
Diyaliz işleminin yapıldığı zamanlar dışında hasta günlük yaşamına devam edebilir. Diyaliz hastanın
kendini daha iyi hissetmesini sağlayacaktır. Ancak hem hastanın hem de ailenin bu işlemlere ve diyaliz ile
yaşama alışması zaman alacaktır.
Diyaliz hastalarının uyması gereken özel bir diyeti(beslenme şekli) vardır. Bu hastalar her şeyi istedikleri
miktarda yiyemezler, ayrıca sıvı miktarının sınırlanması gereklidir. Diyaliz tipine ve hastanın durumuna göre
uygulanacak olan diyet belirlenir. Kronik diyaliz uygulanan hastaların düzenli kontrollere gelmesi, bu
kontrollerde belirlenecek ilaçların da, diyalize ek olarak alınması/uygulanması gereklidir. Ailenin diyaliz
merkezi ile iletişim halinde olması, hasta ile ilgili görüşülmek için çağrıldıklarında, görüşmeye gelmelidir.
Hemodiyaliz ülkemizde ve birçok yabancı ülkede yaygın olarak bulunan merkezlerde uygulanmaktadır,
hastalar seyahat edecekleri yerdeki diyaliz merkezi ile önceden temasa geçerek diyalizin aksamadan devam
etmesini sağlayabilirler. Bu amaçla izlemde olduğunuz merkezin ekibi size yardımcı olacaktır.
Kronik diyaliz hastaları çalışmaya devam edebilirler, ancak yoğun fiziksel güç gerektiren işleri varsa,
değiştirmeleri önerilir.
Kronik böbrek yetmezliğinin ideal tedavi yöntemi böbrek naklidir. Hastaların organ nakli
merkezlerinde ulusal bekleme sarısına kayıt olması gerekmektedir. Kayıtlar 6 ayda bir yenilenmelidir.
Aynı ilde bulunan merkezlerin bir tanesine kayıt yaptırmaları yeterlidir. İlimizde organ nakli merkezi
olan hastaneler: Ege Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve bazı özel hastanelerdir.
Diyaliz yöntemlerinin olumlu ve olumsuz yanları:
Hemodiyaliz
Olumlu yönler
Zararlı maddeler vücuttan
daha hızlı uzaklaştırılır
Tedavi her gün değil, haftada
2-3 gün uygulanır
Hasta veya yakınının
uygulama için eğitim alması
gerekmez
Hasta diyaliz merkezinde
diğer hastalarla tanışır,
dostluk kurar
Böbrek nakli
Periton diyalizi
Diyaliz her gün yapılır,
zararlı maddelerin düzeyi
daha az yükselir
İdeal yöntemdir
Aktivite kısıtlanmaz
Yaşam normale döner
Tedavinin parçası olan hasta
kendini daha iyi hisseder
Diyalize ihtiyaç yoktur
Diyet daha serbesttir
Çocuklarda tercih edilir
Hastaneye ve uzman kişiye
Sıvı ve diyet kısıtlaması
yoktur
TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU
İzmir Kamu Hastaneler Birliği Kuzey Genel Sekreterliği
Menemen devlet hastanesi
DİYALİZ HASTA ONAM
FORMU
Doküman Kodu:
Yayın Tarihi:
Revizyon No/Tarihi:
Sayfa No:
bağımlılık daha azdır
Seyahat etmek daha kolaydır,
sıvı ve setlerin
bulundurulması yeter
Olumsuz yönler
Tedavi döneminde fiziksel
aktivite kısıtlanır
Enfeksiyon riski artmıştır
Diyet daha katıdır
Fistül veya greft ameliyatı
gerekir
Günlük uygulama gerekir
Periton kateteri cerrahi
operasyon ile konulur
Anemi riski artmıştır
Tedavi ancak uzman kişiler
tarafından uygulanır
Seyahat edilen yerde
hemodiyaliz merkezinin
bulunması gereklidir
Diyalizle protein kaybı olur
Hasta veya yakınının eğitimi
gereklidir
Bilgilendirme Yapan Hekim
Adı, Soyadı, İmza
Bilgilendirme Yapılan
Yer, Saat, Tarih
Organ vericisi gereklidir
Büyük bir ameliyat
gerektirir
Organın reddedilme
olasılığı vardır
Reddedilmeyi engellemek
için kullanılan ilaçlara
bağlı yan etkiler
görülebilir
Bilgilendirme yapılan
Hasta veya Yakını
Adı, Soyadı, İmza
TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU
İzmir Kamu Hastaneler Birliği Kuzey Genel Sekreterliği
Menemen devlet hastanesi
DİYALİZ HASTA ONAM
FORMU
Doküman Kodu:
Yayın Tarihi:
Revizyon No/Tarihi:
Sayfa No:
DİYALİZ HASTASI RIZA BELGESİ









Alternatif tedavi yöntemlerini biliyorum.
Hemodiyalizin risk ve yan etkilerini biliyorum.
Hemodiyalize girmediğimde ne olabileceğini biliyorum.
Bana söylenenlerin tümünü anladım.
Doktorum tüm sorularımı cevapladı.
Aydınlatılmış onam formunun anlamını biliyorum.
Bana diyaliz tedavisi uygulayacak ekibi (doktor, hemşire, vb.) biliyorum.
Kendi özgür irademle karar veriyorum.
Hemodiyaliz tedavisini kabul etmeme, alternatif tedavilerden bir başka tedavi yöntemini seçme, ya da
istediğim zaman vazgeçme hakkımın olduğunu biliyorum.
 Organ nakli ve müracaat merkezleri için bilgilendirme yapıldı ve izlenecek yol hakkında yeterli bilgi
verildi.
 Hemodiyaliz ile ilgili hekimin bana verdiği bilgilendirme formunu KENDİM ADINA/YAKINIM
ADINA okudum. Formda yazılanlar bana hekim tarafından da anlatıldı. Konu ile ilgili araştırma,
soru sorma, okuma, aklıma takılan soruları hekimime sorma zamanım oldu.
Tarih:
saat:
Hasta imza
Hekim imza
Hasta yakını imza
Hemşire imza
Yabancı uyruklu hastalar için Tercümanın;
Adı soyadı
Kullanılan yabancı dil