GÜVENLİ AMELİYATHANE MODELİ UYGULAMALARI BÖLÜKBAŞ Cemile1, 1. Medicana Hastaneler Grubu, Türkiye Giriş ve Amaç Güvenli ameliyathane ortamının sağlanması uzun yıllardır sağlık çalışanlarının üzerinde durduğu bir konu olmasına rağmen hala güncelliğini korumaktadır. Ameliyathaneler ileri teknoloji araç/ gerecin kullanıldığı, yeni ve gelişmiş bilgilerin ışığında çeşitli cerrahi teknik ve yöntemlerin uygulandığı, ekip çalışması ve doğru kararların hızla alınıp uygulamaya geçilmesinin önemli olduğu yerlerdir. Ayrıca cerrahi tedavi ve ameliyathanelerin doğası gereği seri, önemli ve riskli girişimlerin uygulanıyor olması da bazı riskleri ortaya çıkarır. Çalışmamızda hastanemiz ameliyathanelerinde ameliyat randevusu planlama aşamasından başlayarak ameliyathaneden hastanın odasına transferine kadar tüm süreçlerin izlenmesi, kontrolü ve optimize edilmesi amacıyla; olası risklerin belirlenmesi ve riskleri azaltmak için yapılan uygulamalara yer verilmiştir. Ameliyathanelerimizde risk faktörlerinin tanımlanması, güvenli ameliyathane kültürünün geliştirilmesi ve hasta güvenliğini olumsuz yönde etkileyecek faktörlere yönelik alınan önlemlerin, geliştirilen uygulamaların etkinliğinin ölçümlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem ve Materyaller Ameliyathane süreçleri AORN ve 2011 JCAHO Hasta güvenliğine yönelik stratejiler doğrultusunda tasarlanarak; olası hata türleri tanımlanmış, prosedürler, güvenli uygulamalar ve formlar geliştirilmiş olup; ameliyathane kalite indikatörleri ile hasta güvenliğinin sağlanması ve risklerin minimalize edilmesine yönelik uygulamaların etkinliği değerlendirilmiştir. Bulgular İnsan üzerinde yapılan her çeşit cerrahi işlem önemlidir ve bu konunun üzerinde ciddiyetle durulması gerekir. Cerrahi kaynaklı hatalar ve bunların önlenmesi konusunda alınacak önlemler hakkında yeterli bilimsel birikim mevcuttur. Hemen hemen tüm sağlık çalışanları, nasıl bir planlama yapılması gerektiği konusunda fikir birliği içerisindedirler. Ameliyathane süreçlerimizi bu bilgiler ışığında optimize ederek cerrahi kaynaklı hataların önlenmesini önemli ölçüde sağlamış bulunmaktayız. Hasta düşmeleri, iletişim kaynaklı hatalar, ilaç uygulama hataları, cerrahi kaynaklı yanıklar, bası ve pozisyona bağlı cilt bütünlüğünün bozulması ve anesteziye bağlı komplikasyon gelişme oranımız %0 olarak ölçümlenmiş olup alınan önlemlerin yeterli olduğu görülmüştür. Yapılan iyileştirme çalışmaları sonrasında; hasta kimliği doğrulama ve hastanın ameliyahaneye güvenli transferi sürecinde hata oranı % 0,2’ den % 0’a taraf cerrahisi vakalarında tarafın işaretlenmemesi oranı %74’ ten % 1,6’ ya, kullanım sırasında arıza veren cihaz oranı % 5,48 ’den % 0,6’ya, ameliyat sonrası hatalı sayım oranı % 0,7’ den % 0’a indirgenmiştir. Sonuç Sonuç olarak; ameliyathane uygulamalarında hasta güvenliğini sağlayıcı standartları ortaya koymak ve geliştirmek; çalışanların standartlara uyumunu ölçümlemek, hasta güvenliği kültürünü ve örnek ameliyathane modelini oluşturmada önemli bir etkendir. Ameliyathanelerde hasta güvenliği kültürünü oluşturmak ise başarıya ulaşmadaki en iyi yollardan biridir. Hastane yöneticileri ve sağlık profesyonelleri tarafından “Cerrahi Hasta Güvenliği” önemli bir konu olarak ele alınır ve gerekli tedbirlerin alınması konusunda irade gösterilirse, hem hastaların, hem sağlık çalışanlarının hem de hastanelerin zarar görmesinin önüne geçilmiş olur.