SAĞLIK Sağlık Okuryazarlığı - Kas İskelet Sistemi - Nasıl Hareket Ederiz? Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Nasıl Hareket Ederiz? İnsan, çok sayıda yapının, birbirleriyle koordineli bir dizi faaliyeti sayesinde hareket eder. Hareketin oluşumunu sağlayan yapıların tümüne hareket sistemi adı verilir. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Hareket Sistemi Kemikler, eklemler ve kaslardan oluşur. Kemikler ve eklemler iskelet sistemini oluşturur. İskelet sistemi taşıyıcı görevi görür. Kas sistemi hareketi gerçekleştirir. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Vücudumuzdaki Kemikler İnsan iskeleti, baş, gövde, kol ve bacaklardaki kemiklerden oluşur. Bu kemikler toplam 206 adettir. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Vücudumuzdaki Kemikler Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Kemikler Ne İşe Yarar? Genel olarak kemiklerin tümü bedeni destekler. Kemiklerin büyük çoğunluğu hareket etmemizi sağlar. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Kemikler Ne İşe Yarar? Kemiklerin bir bölümü kalp, beyin ve omurilik gibi önemli organları dış etkilerden korur. Kemikler mineral deposu olarak da görev yaparlar. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Kan Yapan Kemikler Yassı kemiklerin iç kısımlarındaki boşlukta kemik iliği vardır. Kemik iliği, kan yapım merkezidir. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Kıkırdak Kıkırdak, kemik gibi sert olmayan dayanıklı, esnek, bükülgen bir dokudur. Kemikle birlikte vücuda destek olan ve zaman zaman da kemik gibi görev yapan dolgu maddesidir. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Kıkırdağın Görevleri Kemikle birlikte vücut yapılarını destekler. Zorlamalara ve basınca karşı doku ve organları korur. Yumuşak doku ve organların yapısına girerek onlara sertlik ve dayanıklılık kazandırır. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Kıkırdağın Görevleri Eklem yüzeylerinde darbe emici görevi görerek ve kayganlık sağlayarak kemik hareketlerini kolaylaştırır. Doğum öncesi ve sonrasında uzun kemiklerin gelişimi ve büyümesinde rol alır. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Eklemler Eklemler, kemiklerin bağlantılarını sağlar ve hareketi kolaylaştır. Üç tür eklem vardır: Oynamaz eklemler Yarı oynar eklemler Oynar eklemler Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Eklem Bağları Eklem bağları eklemleri sarar ve kemikleri birbirine bağlar. Sağlıklı bir hareket ancak eklem bağlarının sağlam ve gereken gerginlikte olması ile mümkündür. Bu bağlar zedelenirse veya gevşerse eklemi oluşturan yapılar boşlukta sallanıyor hissi verir. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Kas Sistemi Kaslar iskeleti bütünüyle sarar ve kemikleri çekerek insanın hareket etmesini sağlar. Kaslar, kasıldığında kısalır ve kalınlaşır. Gevşediğinde ise uzar ve incelir. Bir kasın kasılabilmesi için sinir sistemi tarafından uyarılabilmesi gerekir. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Kasların Görevleri İskelet ile birlikte vücuda şekil verir. Vücudun ve organların hareketini düzenler. Vücudu darbelerden korur. Soluk alıp vermeye yardımcı olur. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Kas Çeşitleri İskelet kası (çizgili kas) Düz kas Kalp kası Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Kas Çeşitleri – İskelet Kası İsteğe bağlı olarak çalışır ve çabuk yorulurlar. Hareketi sağlar. Vücuda gelen darbeleri yumuşatır ve darbelerin iç organlara zarar vermesini önler. Kollardaki, bacaklardaki, yüzdeki kaslar çizgili kastır. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Kas Çeşitleri – Düz Kas İstek dışında çalışır ve yorulmaz. İç organlarda bulunur. İç organların çalışmasını sağlayarak canlılık faaliyetlerinin sürdürülmesine yardımcı olur. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Kas Çeşitleri – Kalp Kası İskelet kası gibi çizgilidir. Düz kas gibi irade dışında sürekli çalışır. Kalp kasının çalışması sinir sistemi ve endokrin sistemin iş birliği ile sağlanır. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Destek ve Hareket Sisteminin Sağlığı İçin… Kasların ve kemiklerin gelişip güçlenmesi için yaşa uygun ve düzenli egzersiz, spor yapılmalıdır. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Destek ve Hareket Sisteminin Sağlığı İçin… Spor yaparken kaslara aşırı yüklenilmemelidir. Ağır spor yapmak, kramplara ve kas liflerinin kopmasına neden olabilir. Anî hareketler, ağır darbe ve vurmalar; burkulmalara, çıkıklara ve kemik kırılmasına sebep olabilir. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Destek ve Hareket Sisteminin Sağlığı İçin… Dengeli beslenilmelidir. Kemiklerin iyi gelişebilmesi ve sertleşmesi için kalsiyum ve fosfor gereklidir. Kasların gelişip güçlenmesi için de proteinli besinlerin alınması gerekir. Güneş ışığından sağlıklı bir şekilde istifade edilmelidir. Kemiklerin iyi gelişebilmesi ve sertleşmesi için güneş ışığı da gereklidir. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Destek ve Hareket Sistemine Neler Zarar Verir? Yüksek topuklu ayakkabı Dar ayakkabı Dar elbise Hatalı duruş Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Destek ve Hareket Sistemine Neler Zarar Verir? Eğri oturma Ağır ve dengesiz yük taşıma Fazla kilo alma Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi D Vitamini ve Kemikler D vitamini daha çok balıketi ve yağı, süt, yumurta sarısı ve güneş ışığında bulunur. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi D Vitamini ve Kemikler Erişkinlerde ise D vitamini eksikliği kemiklerin sertliğinin ve dayanıklılığının azaldığı osteomalasi hastalığına neden olur. D vitamini eksikliğinde çocuklarda bacakların dışa doğru eğilmesi şeklinde ortaya çıkan raşitizm hastalığı görülür. Sağlık Okuryazarlığı – Kas İskelet Sistemi Fotoğraflar ve Grafik Çalışmaları © Andres Rodriguez, © 3drenderings, © bilderzwerg, © Alexey, © Peter Galbraith, © Okea, © didden - Fotolia.com