m*kro**lemc* s*stemler - Prof. Dr. Eşref Adalı

Giriş-II
Prof. Dr. Eşref ADALI
Yrd. Doç. Dr. Şule Gündüz Öğüdücü
Sürüm-A
1
Mikroişlemci Kuşağı
• IV. Nesil (1976- ): MİB’nin tek bir tümdevre içindedir. Boyutu 1x1 cm
kadardır.
• Günümüzde üretilen küçük ve orta boy
bilgisayarların MİB’leri mikroişlemci
biçiminde üretilmektedir. Büyük boy ve
süper bilgisayarlarda, birden fazla
tümdevreden oluşan MİB’leri
kullanılmaktadır.
2
Mikroişlemci Kuşağı
 Mikroişlemcilerin ilk örneği Intel I4004 ile başlamıştır. Ancak kabul gören
örnekler I8080 ve MC6800 (Motorola) 1975 yılında üretilmeye
başlanmıştır.
 Bu mikroişlemci ailelerinin giriş/çıkış arabirimleri ve diğer yan birimlerinin
1977 yılında üretilmesiyle çekici hale gelmişlerdir.
 1978 yılında 16 bitlik mikroişlemcilerin üretilmeye başlanmasının
ardından, bireysel bilgisayar devri başlamıştır.
 İlk dönemlerde birbiri ile uyumlu olmayan bireysel bilgisayarlar IBM-PC’nin
üretilmeye başlanması ve benzerlerinin yapılmasına izin verilmesi
nedeniyle giderek yaygınlaşmıştır.
3
Mikroişlemcilerin Uygulama Alanları
• Günümüzde mikroişlemciler iki alanda kullanılmaktadır:
– Genel amaçlı bilgisayar : Belli bir donanım yapısına sahiptir. Hazır veya
kullanıcının yazdığı programlar çalıştırılabilir. Günümüzde yaygın
olarak kullanılan bireysel bilgisayarlar, İş istasyonları, orta boy
bilgisayarlar genel amaçlı bilgisayarlara örnektir.
– Atanmış Bilgisayar : Belli bir amaca yönelik olarak hazırlanmış
donanımlardır. Bu bilgisayarlarda genellikle amaca uygun olarak
hazırlanmış programlar çalışır. Bu programların kullanıcı tarafından
değiştirilmesi beklenmez. Beyaz eşyaların içinde bulunan bilgisayarlar,
taşıtlarda bulunan bilgisayarlar, cep telefonları içindeki bilgisayarlar
atanmış bilgisayarlara örnek olarak verilebilir.
4
Atanmış Bilgisayar
• 1976 yılında, bilgisayarın beyni kabul edilen Merkezi İşlem Birimi (MİB)
nin tek kırmık olarak üretilmesi mikroişlemci kuşağını başlatmıştır.
• 1980’li yıllara gelindiğinde, bilgisayarın üç temel birimi olan MİB,
Giriş/Çıkış Arabirimi ve Bellek tek kırmık içinde üretilmeye başlanmıştır.
Böylece belli bir donanıma sahip (belli boyda Oku/Yaz bellek, belli sayıda
giriş/çıkış arabirimi) mikrobilgisayarlar üretilmiştir.
• Bu bilgisayarların belleğine kullanım amacına uygun programlar
yerleştirildiğinde atanmış bilgisayar oluşmaktadır. Söz konusu yazılımlar,
üretim sonrası bu bilgisayarlara yüklenebilmektedir. Böylece bilgisayar belli
bir uygulama için atanmış olmaktadır.
• Atanmış bilgisayar olarak adlandırdığımız bu bilgisayarlara, terim
karışıklığına neden olmaması için mikrodenetçi de denilmektedir.
5
Dersin İçeriği














Sayı Düzenleri
Bilgisayarın Yapısı
Bellek
Merkezi İşlem Birimi (MİB)
Adresleme Yöntemleri ve Buyruklar
Örnek MİB
Giriş/Çıkış Arabirimleri
Altprogram, Kesme ve Yığın
Yazılım Teknikleri
Bilgisayarın Çalışma Düzeni
Dizge Geliştirme
Örnek Mikroişlemciler
Örnek Mikrodenetçiler
MikBil
6